آنتن‌هايي براي شنيدن آواي كيهان

براي بهبود درك بشر از جهان، دانشمندان آزمايش‌هاي بلندپروازانه‌اي طراحي كرده‌اند. آرايه بسيار بزرگ با شبيه‌سازي آنتني چند ده كيلومتري در تلاش است امواج راديويي موجودات هوشمند فرازميني را رديابي كند.
براي بهبود درك بشر از جهان پيچيده و بيكران پيرامون، دانشمندان آزمايش‌هاي فوق‌العاده بلندپروازانه‌اي طراحي كرده‌اند.
پروژ‌هايي كه اجراي آنها به هيچ عنوان آسان نيست، چرا كه علوم برجسته و بزرگ نيازمند دهه‌ها تعهد پرهزينه از جانب ملل مختلف است. ابزارهايي كه براي اين آزمايشات مورد نياز است، تقريبا به همان پيچيدگي و الهام‌بخشي دنياهايي جديدي هستند كه قرار است دانشمندان به كمك اين ابزارها آنها را كشف كنند.
به گزارش پاپ‌ساينس، براي رتبه‌بندي بزرگ‌ترين اين آزمايش‌ها، 4 ضريب عملي در نظر گرفته شده است: هزينه‌هاي ساخت، بودجه عملياتي، تعداد اعضاي پروژه و ابعاد فيزيكي خود پروژه. با اين وجود، به دليل ماهيت متفاوت اين پروژه‌ها مقايسه آنها كار دشواري است و به همين دليل، سه ضريب كاربردي نيز براي رتبه‌بندي آنها در نظر گرفته شده است.
به منظور انعكاس اهميت نسبي، وزن بيشتري به اين ضرايب اختصاص داده شده است. ضرايب كاربردي عبارتند از: سودمندي علمي پروژه، سودمندي آن براي افراد عادي (به چه درد من مي‌خورد) و البته ضريب حياتي هيجان‌انگيز بودن پروژه.
آرايه خيلي بزرگ (VLA)
در صدها كيلومتر مربع از بيابان‌هاي ماگدالنا واقع در نيومكزيكو آمريكا، آرايه خيلي بزرگ يا به اختصار VLA قرار گرفته است كه يكي از بزرگ‌ترين تلسكوپ‌هاي دنيا به شمار مي‌رود.
27 آنتن مجزاي راديويي آن كه هر كدام 27 متر قطر دارند، يك ساختار Y شكل را با بازوهايي به طول 21 كيلومتر تشكيل مي‌دهند و به جمع‌آوري سيگنال‌هاي رسيده از برخي از روشن‌ترين اجرام كيهان مي‌پردازند.
خواهر خوانده اين پروژه يعني آرايه خيلي بزرگ بيس‌لاين (VLBA)، نواري از 10 آنتن راديويي است كه در مسافتي به طول 8900 كيلومتر، از هاوايي تا جزاير ويرجين گسترده شده‌اند. VLA و VLBA به خلق تصاويري با جزئيات فراوان از اجرام سماوي، از اجسام نزديك مانند ماه گرفته تا دورترين اجرام آسماني مانند لبه جهان قابل مشاهده، مي‌پردازند.

سودمندي علمي
از آنجايي‌كه امواج راديويي مي‌توانند از غبارهاي كيهاني كه باعث محو شدن بسياري از اجرام مي‌شوند عبور كنند، VLA و VLBA مي‌توانند چيزهايي را ببينند كه تلسكوپ‌هاي نوري قادر به مشاهده آنها نيستند.
با استفاده از VLA، دانشمندان سياه‌چاله مركز كهكشان راه شيري را مورد مطالعه قرار داده‌اند، به جستجوي منشاء فوران‌هاي پرتوهاي گاما در سحابي‌هاي دوردست پرداخته‌اند، و پيام‌هايي راديويي ويجر 2 را در سال 1989 / 1368 و هنگام عبور آن از كنار نپتون دريافت كردند كه نخستين تصاوير نماي نزديك از اين غول گازي و قمرهاي آن را در اختيار اخترشناسان قرار داد.
VLBA تغييرات محور زمين را در فضا اندازه‌گيري مي‌كند. با تمركز بر اجسام دوردست و نسبتا ثابت مانند كوازارها، دانشمندان مي‌توانند هر تغيير ظاهري را در محور زمين در فضا رديابي كنند. زمين‌لرزه‌هاي عظيم مانند زلزله اخير ژاپن باعث مي‌شوند كه محور زمين اندكي از جاي خود منحرف شود.
به چه درد من مي‌خورد؟
داده‌هاي جمع‌آوري شده توسط VLA و VLBA منجر به كشف تئوري‌ها و اجرام جديد، و گشوده شدن فصل نويني در اخترشناسي شده است. VLBA همچنين داده‌هايي را در خصوص مسير سيارك‌هاي نزديك زمين جمع‌آوري مي‌كند كه به دانشمندان كمك مي‌كند برخورد احتمالي يكي از اين اجرام را با زمين پيش‌بيني كنند.
منبع:کنجکاو
ارسال توسط کاربر محترم سایت :mehran220