تأثير ماهي در پيشگيري و کنترل بيماري ها

ماهي و آبزيان با کاهش چربي هاي نامطلوب خون و حفظ تعادل فشار خون به سلامت قلب و عروق کمک کرده و از اختلالات قلبي- عروق و سکته هاي قلبي و مغزي پيشگيري مي کنند. ماهي و آبزيان به علت دارا بودن اسيدهاي امگا-3، در پيشگيري از ابتلا به سرطان موثر بوده و در جوامعي که مصرف محصولات دريايي رواج بيش تري دارد درصد ابتلا به سرطان در بين افراد کمتر است. بيماري هاي التهابي مانند ارتريت روماتوئيد، روماتيسم و غيره از اختلالات دردناکي هستند که موجب ناراحتي و رنج فراوان انسان مي شوند و امروزه شيوع گسترده اي در بين افراد به خصوص سالمندان دارند. مصرف ماهي و آبزيان در پيشگيري از بيماري هاي التهابي و تسکين دردهاي ناشي از اين بيماري ها موثر است. ماهي و آبزيان با داشتن ترکيبات مفيد، در پيشگيري از آسم در کودکان، برونشيت و ساير عوارض ريوي در بزرگسالان اثرات مفيدي دارند. مصرف مداوم ماهي و آبزيان در تقويت ذهن و پيشگيري از اختلالات ذهني مانند ديمانس و آلزايمر موثر است.

پيشگيري و درمان کم خوني:
 

مصرف منظم ماهي هاي چرب به طور قابل توجهي ميزان آهن را افزايش مي دهد. اگر بدن به حد کافي ذخاير آهن نداشته باشد، کم خوني بروز مي کند. ماهي همانند گوشت قرمز، ولي به ميزان کمتري داراي آهن هم مي باشد که تا 30 بار زودتر از آهن موجود در منابع گياهي جذب مي شود.

کمک به درمان پسوريازيس:
 

پژوهش هاي مختلف نشان مي دهد خوردن روزانه 150 گرم ماهي چرب مي تواند علائم مربوط به بيماري پوستي مزمن (پسوريازيس) را کاهش دهد.

پيشگيري از بيماري هاي قلبي:
 

ابتلا به بيماري هاي قلبي در افرادي که مقادير زيادي ماهي چرب مصرف مي کنند، کمتر از سايرين است. که به دليل وجود EPA و DHA در ماهي مي باشد. اين مواد خطر تشکيل لخته خوني را کاهش مي دهند و تا حدي از رسوب چربي در ديواره رگ هاي خوني و بروز گرفتگي سرخرگ ها جلوگيري مي کنند. بررسي هاي متعدد نشان داده است که خوردن ماهي هاي چرب مي تواند حتي براي افرادي که سابقه ابتلا به سکته قلبي داشته اند نيز مفيد واقع شود و از تکرار آن جلوگيري کند. البته در نظر داشته باشيد که اين خواص شامل ماهي سرخ کرده نمي باشد و سرخ کردن همه مواد غذائي از جمله ماهي، باعث تبديل آنها به مواد مضر براي سلامتي مي شود.

کمک به رفع کمبود کلسيم:
 

کودکان، نوجوانان، زنان باردار و شيرده، سالمندان و افرادي که کمتر در معرض آفتاب قرار مي گيرند و به طور کلي همه افراد مي توانند از مصرف منظم ماهي چرب بهره مند شوند. ماهي چرب منبع سرشاري از ويتامين D، کلسيم و فسفر است که همگي براي ساختن و حفظ استخوان هاي سالم ضروري مي باشند. ماهي هايي مانند: ساردين و کيلکا که به طور معمول همراه با استخوان مصرف مي شوند، بهترين نوع ماهي، براي تأمين اين سه نوع ماده مغذي براي استخوان ها مي باشند.

کمک به پيشگيري از روماتيسم مفصلي:
 

پژوهش ها نشان مي دهد مصرف روغن هاي ماهي به کاهش درد و تورم ناشي از ورم مفاصل در بيماري آرتريت روماتوئيد کمک مي کند. به نظر مي رسد روغن ماهي از طريق توليد موادي به نام پروستاگلاندين، باعث کاهش فرايند التهابي مي شود. همچنين در مورد تأثير دود دادن بر خواص ماهي، احتمالاً انسان هاي بدوي اولين کساني بوده اند که تأثير نگهدارندگي و بهبود طعم گوشت توسط دود را تجربه کرده اند. اهداف اصلي دودي کردن گوشت بهبود طعم، افزايش زمان ماندگاري، ايجاد رنگ، جلوگيري از اکسيداسيون و توليد فرآورده هاي جديد مي باشد. معمولاً دود دادن و پختن به طور توأم مورد استفاده قرار مي گيرند. در اين گونه فرآورده ها رنگ قهوه اي با دود دادن افزايش مي يابد. که به دليل اين رنگ قهوه اي انجام واکنش قهوه اي شدن غير آنزيمي ميلارد مي باشد. مهمترين ترکيبات دود شامل فنل ها، اسيدها و الکل ها است. ميزان بيماري سرطان در ماهيگيران درياي بالتيک و ايسلند که ماهي دودي به مقدار زياد مصرف مي کنند، در مقايسه با مناطق ديگر بسيار بالاتر بوده است. دودي کردن به دو روش سنتي و صنعتي انجام مي گيرد. در روش سنتي ماهي تميز شده را در آب شور قرار مي دهند. بعد ماهي روي نخ هايي قرار داده مي شود تا آب آن گرفته شود. سپس در اتاقک هاي دود طي مدت 20 تا 30 روز، ماهي ها را در معرض دود مرطوب چوب قرار مي دهند تا دودي شوند. اين روش به دليل سرطان زا بودن امروزه منسوخ شده است. در روش دودي کردن صنعتي، ماهي در مسير دود فيلتر مخصوص قرار داده مي شود تا ترکيبات سرطانزاي آن جدا شود. در اين روش، فساد چربي تسريع مي گردد و قابليت هضم گوشت ماهي کاهش مي يابد. در ضمن با انجام واکنش ميلارد، متابوليت هاي حاصله اثرات مضري بر سلامتي خواهند گذاشت و باعث تشديد کاهش ارزش تغذيه اي پروتئين مي گردند.

منبع: آشپزباشي شماره 49