به دنبال ميکروب در جنوبگان با کمک انفجار و يخ زدايي

علوم جديد براي کاوش و تحقيق در قطب گام به فصلي تازه گذاشته و کاوشگران و دانشمندان به دنبال دلايل از بين رفتن يخ ها هستند. زمستان گذشته محققين روسي با سوراخ کردن يخ هاي درياچه Vostok و خروج آب از آنها (نظير رخدادي که در درياچه اونتاريو انجام گرفت) به دنبال يافته هاي تازه اي هستند.
درياچه اونتاريو در فاصله 3/5 کيلومتري يخ هاي قطب جنوب و ازدياد يا آب شدن يخ هاي آن منطقه تاثير بسزايي در تغييرات آب و هوايي و افزايش يا کاهش سطح آب دريا دارد. اما کوچکترين اشتباهي مي تواند به اين منطقه صدمات جبران ناپذيري وارد کند. البته غير از روس ها، کشورهاي نيوزلند، ايالات متحده اتريش، فرانسه، چين، ژاپن، هند، آلمان؛ آفريقاي جنوبي، انگلستان، آرژانتين و اوکراين نيز داراي کمپ هاي تحقيقاتي همراه محققين مجرب در منطقه قطب هستند و هم اکنون بيش از 40 پزوهشگر در اين منطقه فعاليت مي کنند. با اين حال کمپ Vostok که در کنار درياچه دست ساز توسط محققين با همين نام ايجاد شده، در کنار مراکز تحقيقاتي Casey اتريش و يا کمپ ايالات متحده است.
حال پس از پشت سر گذاشتن مشکلات،به دليل عدم دسترسي به ادوات پيشرفته، اين پروژه توانسته رو به جلو حرکت کند و پژوهشگران با حفاري حدود 500پا در حال بررسي ميکروب هايي هستند که طي ساليان تحقيقات گذشته وارد درياچه شده است. يک تيم حرفه اي با سرپرستي «مارتين سيگرت» از دانشگاه ادينبورگ اسکاتلند توانسته به راه هاي جديدي دست يابد. او با ايجاد يک حفاري 9کيلومتري در درياچه Ellworth در 3/5 کيلومتري تخته يخ هاي غربي، به دنبال يافتن زندگي و حيات جديدي بوده و گفته پروژه اش تا سال 2012 به طول مي انجامد. البته پژوهشگران مي دانند که يخ قرار گرفته روي اين بخش از درياچه داراي ضخامت بسيار زيادي است که مربوط به 400هزار سال قبل از وجود انسانهاست. ميکروب هايي نيز که در اين بخش وجود دارد مي تواند در تاريکي مطلق، فشار بالا، دماي انجماد، حالت اسيدي شديد و حتي کمبود اکسيژن به راحتي و بدون خطر زندگي کنند و علم جانورشناسي تاکنون موجودي شبيه اين ميکروب نديده است.
آقاي «سيگرت» در اين خصوص مي گويد آنها موجوداتي خارق العاده هستند البته اگر ما در چنين شرايطي هيچ موجود زنده اي در اين منطقه نمي يافتيم، بسيار عجيب بود ولي شرايط خاص زندگي آنها نيز براي ما جاي تعجب فراوان دارد. مدير کميته تحقيق در قطب نيز مي گويد اين ميکروب ها به ما در شناسايي DNA و تکميل تحقيقات نيز کمک نموده اند. در اين ميان سوراخ کردن يخ قسمت Vostok به دليل ضخامت آن بسيار دشوار است، زيرا ضخامت يخ هاي کريستالي آنها حدود 5 پا بوده و نياز به مته هاي آهني دارد. مدير تيم محققين روسي نيز مي گويد هيچ کس تا به حال چنين مشاهداتي نداشته است. در دسامبر گذشته وي به همراه تيمش به صورت برشي تيز و کوچک درياچه را سوراخ کردند و سپس کار را با تزريق مقداري يخ زدا از جنس نفت سفيد ادامه دادند اما بدليل امکان ايجاد آلودگي آنرا با روغن سيليکون جايگزين کردند سپس آنها مجددا درياچه را سوراخ خواهند کرد تا اجازه ورود آب را به حفره بدهند تا پس از انجماد آنرا خارج کرده و به تحقيقات خود ادامه دهند.
در اين ميان يک تيم از محققين بريتانيايي براي ايجاد حفره هاي بهتر در يخ، ادوات حفاري پيشرفته اي را بکار گرفته و با کمک جريان آب پرفشار با دماي 200 درجه فازنهايت بصورت جت به تراشيدن و سوراخ کردن يخ پرداختند تا باکتري ها را از يخ و آب جدا کنند اما سيگرت مي گويد امکان انجام تحقيقات بدون آنکه شما رد پايي از خود بگذاريد اصلاً ممکن نيست.
البته تيم انگليسي نهايتاً نتوانستند به هداف خود دست يابند و تنها، اطلاعات و تحقيقاتشان را کامل نمودند. آنها به تفحص در درياچه اي پرداختند و چند دوربين فيلمبرداري کوچک براي بررسي به زير آب بردند و توانستند بخشي از آي آن مطنقه را پاکسازي کنند و حتي موفق به ته نشين کردن بخشي از ميکروب ها شدند. مدير کميته تحقيق در جنوبگان نيز مي گويد هيچ کدام از گروه هاي تحقيقاتي نتوانستند به صورت کامل به اهداف خود دست يابند اما همه آنها به نوعي يخ ها را سوراخ کردند ولي اين مسئله براي ما روشن شده که جمع آوري ميکروب از قطب به يک پروژه بسيار عظيم و دقيق و ادواتي فوق العاده پيشرفته و استرليزه شده دارد.
منبع : نشريه نوآور شماره 60