21 روش براى جلوگيرى از حملات آسمى
آسم به معناى راههاى هوايى تحريك پذير است. هنگامى كه راههاى هوايى ريه ناگهان منقبض مىشوند، احساس گرفتگى در سينه و نفس تنگى به شما دست مىدهد. بعد از اين، دچار سرفه و خس خس مىشوند. درختان، دانهها، گردههاى گياهان، پشم حيوانات، مايتها و كپكها مهمترين مواد حساسيتزا مىباشند. بعد از 40 سالگى، اين ميزان به 50% كاهش مىيابد. 50% ديگر به وسيله بعضى بيمارىهاى ريوى، مانند آمفيزم شعلهور مىشوند. اما عامل هر چه باشد، شما محكوم به يك عمر زندگى همراه با تنگى نفس نيستيد، بلكه مىتوانيد مشكلات را كنترل كنيد. آسم يك بيمارى برگشت پذير است و شما مىتوانيد كارهاى زيادى را در منزل انجام دهيد.
از اتاقهاى پردود، دور شويد.
بيماران آسمى نبايد سيگار بكشند؛ اما تحقيقى كه اخيرا در كانادا انجام شده است نشان مىدهد اطرافيان اين افراد هم نبايد سيگار بكشند. اين مطلب خصوصا در فصل زمستان، مهم است، زيرا معمولا در اتاق بسته است و دود سيگار موجب وخامت حال بيماران آسمى مخصوصا كودكان مىشود.
آتش، روشن نكنيد.
انداخن يك تخته چوب در داخل آتش يا بخارى مىتواند آسم شما را شعلهور كند. اگر مىخواهيد آتش روشن كنيد، مطمئن باشيد كه بخارى يا شومينه كاملا بسته است تا از پراكنده شدن ذرات به داخل اتاق و در نتيجه ورود به ريه شما جلوگيرى شود.
قبل از خواب از آنتىاسيد استفاده كنيد.
خوابيدن با شكم پر مىتواند آسم را تشديد كند؛ يعنى برگشت غذا از معده مىتواند باعث آسم شود: حالتى كه اسيد معده به داخل حلق و حنجره شما برمىگردد. رختخواب خود را مقدارى بالا بياوريد و بالشت خود را بالاتر قرار دهيد تا از برگشت محتويات معده به راههاى تنفسى جلوگيرى كند. قبل از خواب نيز آنتىاسيد مصرف كنيد تا اسيد معده شما را خنثى كند.
چگونه آسم ناشى از ورزش را تخفيف دهيم.
آيا در مرحلهى ششم از راهپيمايى روزانه، دچار حملهى آسم مىشويد؟ آيا هنگامى كه شديدا فعاليت مىكنيد، دچار تنگى نفس ناگهانى مىشويد؟ اگر دچار اين حالتها مىشويد، ممكن است به آسم ناشى از ورزش مبتلا باشيد. در المپيك سال 20، 1984% ورزشكاران از اين بيمارى رنج مىبردند. هم اكنون از هر 10 نفر، يك نفر به اين بيمارى مبتلاست. اگر شما يكى از آنها هستيد توصيههاى زير را انجام دهيد:
ورزش كنيد ولى دهانتان را باز نگه نداريد.
هنگامى كه در ورزشهاى شديد، دهانتان را باز مىگذاريد، گلوى شما خشك و سرد مىشود و اين حالت باعث تحريك آسم مىشود، به همين دليل از بينى نفس بكشيد.
شنا كنيد.
شنا ورزش مناسبى براى بيماران آسمى است، زيرا رطوبت بالا نمىگذارد دهانتان خشك شود؛ البته هر ورزشى كه به زمانهاى كوتاهتر فعاليت شديد نياز دارد، مانند بيسبال، تنيس و گلف مفيد است.
از نظر تنفس به خود فشار نياوريد.
اگر شما خيلى سريع بدويد، به سرعت خسته خواهيد شد. بيماران آسمى مىبايست خود را با محيط سازگار كنند؛ مدتى خود را گرم كنيد و به آرامى ورزش را شروع كنيد.
داروهاى آسم را در كيف ورزشى خود، همراه داشته باشيد.
قبل از لباس پوشيدن، از آنها استفاده كنيد. اگر شما 15 دقيقه قبل از فعاليت، از داروى خود استفاده كنيد، حتما بدون مشكل خواهيد بود.
از سرماى شديد پرهيز نماييد.
هنگامى كه هواى بيرون، سرد است در خانه بمانيد.
يك دستمال بزرگ بخريد.
اگر نمىتوانيد داخل خانه بمانيد، هنگام بيرون رفتن، دهان و بينى خود را بپوشانيد. هواى سرد آسم را تحريك مىكند؛ اما اگر يك دستمال يا ماسك را جلوى بينى و دهان خود قرار دهيد، باعث مىشود هوايى كه تنفس مىكنيد گرم و مرطوب شود.
به منطقه گرم و خشك برويد.
مكان گرم و خشك به بيمارى شما كمك مىكند. اما پيدا كردن آب و هواى مناسب، به راحتى قبل نيست. امروزه موادى در هوا وجود دارد كه 25 سال پيش نبود. بنابراين، بيماران آسمى دچار مشكلات بيشترى خواهند شد.
از كولر ماشين خود، هوشمندانه استفاده كنيد.
تهويه هوا ممكن است براى آسم، خوب باشد اما نه وقتى كه هواى بيرون را به داخل مىآورد. تهويه اتومبيل را طورى تنظيم نكنيد كه هواى بيرون را به داخل بكشد، زيرا هواى خارج همراه خود گردههاى گياهان و سرما را به داخل مىآورد كه براى بيماران آسمى مضر مىباشد.
تهويه هواى ماشين را روى بيشترين درجه قرار دهيد تا گرد و غبار هوا وارد نشود.
مراقب رژيم غذايىتان باشيد.
خوردن غذاهاى نامناسب باعث تحريك شروع حمله آسم مىشود. شايعترين اينها عبارتند از: شير، تخممرغ، آجيل و غذاهاى دريايى.
داخل آشپزخانه نرويد.
حتى بوى غذايى كه به آن حساسيت داريد، مىتواند باعث حمله آسم شود.
مراقب نمك باشيد.
بعضى محققان مىگويند: نمك موجود روى ميز غذا مىتواند اثر تهديد كنندهى زندگى داشته باشد. ارتباط قوىاى بين خريد نمك و مرگ و مير بيماران آسمى پيدا شده است.
مراقب افزودنىهاى غذا باشيد.
افزودنىهاى غذا مىتواند آسم را تحريك كند. اين مواد بيشتر در شراب، آب جو، ميگو و ميوههاى خشك مخصوصا زردآلو يافت مىشود.
همچنين، در قديم از اين ماده روى ميوهها و سبزيجات مىريختند تا ميوهها تر و تازه به نظر آيند؛ اما اكنون اين كار ممنوع شده است.
هشدار پزشكى
علايم جديد را جدى بگيريد.
آسم، بيمارىاى نيست كه آن را دست كم بگيريد. هر ساله بيش از چهار هزار نفر از اين بيمارى مىميرند. در حقيقت، در چند سال اخير، ميزان مرگ و مير ناشى از آسم 23% افزايش پيدا كرده است. دكتر زيرينگ مىگويد: ميزان مرگ و مير، هر ساله افزايش مىيابد و من از اين موضوع ناراحتم زيرا آسم يك بيمارى برگشت پذير است و نبايد هيچكس به علت آسم بميرد.
پس چرا ميزان مرگ و مير بالا است؟
اولين دليل اين است كه بيماران، شدت اين حالت را درك نمىكنند و اجازه مىدهند تا داروهاىشان كاملا تمام شود و يا مىگذارند آسم تا مرحله حملات شديد برسد و قبل از اينكه خيلى دير شود، به دنبال دارو درمانى و رعايت مسايل پزشكى نمىروند. براى مثال، اگر به طور معمول از يك يا دو پاف اسپرى در روز استفاده مىكرديد، اما الان نيازتان به پاف سه يا چهار و حتى بيشتر شده است، اين نشانهى واضحى براى مراجعه به پزشك مىباشد.
از مسكنهاى غير آسپيرينى استفاده كنيد.
در اصطلاح پزشكى، از سينوزيت، پوليپ بينى، آسم و حساسيت به آسپيرين به عنوان ترياد آسپيرين ياد مىكنند. براى بعضى از بيماران آسمى، ممكن است آسپيرين خطر مرگ داشته باشد. اگر مىتوانيد از استامينوفن استفاده كنيد تا اين مشكلات پيش نيايد.
از اسپرى به درستى استفاده كنيد.
استفاده صحيح از اسپرى در حملهى آسم، موجب رهايى سريع بيمار مىشود. اسپرى، يك تهويه كننده نيست پس آن را به ته گلوى خود نزديك نكنيد. اگر متوجه شديد كه پس از مصرف اسپرى، بخارى از دهانتان بيرون مىآيد، بدانيد كه اشتباه كردهايد.
اسپرى را حدود 5 / 2 سانتىمتر، دورتر از دهان باز نگه داريد، يك نفس عميق آرام بكشيد و در حدود نيم ثانيه بعد از شروع نفس، اسپرى را فشار دهيد و همراه هوا به داخل بكشيد و نفس خود را سه تا پنج ثانيه نگه داريد.
اولين پاف اسپرى، راههاى هوايى را باز مىكند، اما اگر دو پاف سريع انجام دهيد، دومين پاف هيچ اثر اضافهترى ندارد و بهترين زمان براى آن پنج تا بيست دقيقه بعد مىباشد.
در مواقع اضطرارى، كافئين را به ياد داشته باشيد.
شما در بيابان هستيد، ناگهان متوجه مىشويد اسپرى خود را در خانه جا گذاشتهايد، اگر احساس كنيد كه داريد دچار حمله مىشويد چه كارى مىكنيد؟ به طرف ظرف قهوه برويد. دو استكان قهوهى غليظ، اثر مفيدى بر آسم شما خواهد داشت. قرص تئوفيلين هم تقريبا اثرى همانند كافئين دارد.
ويتامين 6 B را نيز در مبارزه عليه آسم به يارى بطلبيد.
اثر ويتامين 6 B بر آسم، به طور تصادفى شناخته شد. برخى محققان هنگامى كه در حال مطالعه اثرات اين ويتامين بر افراد دچار كم خونى داسى شكل بودند، فهميدند كه گروهى از آنها به بيمارى آسم مبتلا هستند. هنگامى كه اين افراد روزانه 50 ميلىگرم از اين ويتامين مصرف كردند، شدت حملات آنها كاهش يافت. مصرف زياد اين ويتامين مىتواند سمى باشد.
به ريههاىتان گوش كنيد.
بهترين راه براى مبارزه با حملات آسم، جلوگيرى از آن است. علايم اوليه حملهى آسم را در خودتان بشناسيد، در اين صورت با تشخيص سريع و عمل مناسب مىتوانيد از حمله جلوگيرى كنيد.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا
پينوشتها:
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387