مدرسه معرفت ميراثي ستودني
نويسنده:جبار فرجي
شايد كمتر كسي از اين مكان آموزشي ايران مطلبي خوانده و يا شنيده باشد هدف از نوشتن اين مقاله شناساندن اين مكان و اقدام ستودني يك انسان فرهنگ دوست است.اين مدرسه دومين مدرسه نوين ايران بعد از مدرسه رشديه تبريز محسوب ميشود و به دليل اينكه تا بدو تاسيس تا به امروز تعطيل و تخريب نگشته و پذيراي دانشآموزان بوده اين مدرسه را ميتوان اولين مدرسه نوين مستمر ايران ناميد.
حاج اسدالله معرفت خامنه باني «مدرسههاي مجاني معرفت» در خامنه ـ مشهد ـ پطروسكه (ماخاچ قالا) روسيه است كه در سال 1217 ه.ش در خامنه ديده به جهان گشود او در جواني به همراه دو برادرش براي كسب و كار عازم كشور روسيه ميشودو بدليل فعاليتي كه از خود بروز ميدهد در اندك مدتي به يكي از تجار خوشنام و معتبر پطروسكه بدل ميشود.
2ـ براي اولين بار حاج اسدالله معرفت از روسيه نمونه ميز و نيمكت و تخته سياه (دوسقا) به خامنه ميفرستد.
3ـ براي شاگردان لباس و كلاه و كمربند مخصوص كه روي قلابه آن كلمه مدرسه معرفت خامنه حك شده بود، ميفرستد.
4ـ آموزش نظامي به كمك تفنگهاو فشنگهاي چوبي كه از روسيه خريداري شده بود به دانشآموزان داده ميشد.
5ـ چاپ ورقههاي آفرين و امتياز كه در فصل هشتم نظام نامه مدرسه به تفصيل در مورد آن توضيح داده ميشود.
6ـ مجاني بودن و همگاني بودن مدرسه كه تمامي مخارج مدرسه توسط حاج اسدالله معرفت پرداخت ميشود.
مرحوم معرفت در سال 1293 شمسي در سن 76سالگي چشم از جهان فرو بست و به وصيت خودش جسدش به عتبات حمل و در آنجا دفن شد.
خوشبختانه از اين مدرسه اسناد زيادي جمعآوري شده، كه مهمترين اين اسناد اصل نظام نامه مدرسه معرفت است و به نوعي اساس نامه آموزش و پرورش ايران محسوب ميشود و صحيح و سالم باقي مانده است بعد از مطالعه اين نظام نامه فرصت را مهيا ديدم كه با نگارش اين مقاله و تحرير اصل نظام نامه اين اقدام حاج اسدالله معرفت را كه موجب بالا رفتن فرهنگ يك منطقه شده است را حضور مخاطبان ارجمند ارائه كنم.
ابتداي اين نظام نامه با اين جملات آغاز ميشود: ستايش و سپاس حضرت يزدان را جلت عظمه در خور و سزاست خلعت خلقت بموجود است پوشانيده و انسان را براي طي مراتب علم و معرفت برگزيده.
نظامنامه مدرسه معرفت كه در تاريخ پنجم رجبالمرجب 1320هجري قمري مطابق با 1278 ه.شمسي برابر با 1899 ميلادي براي مدرسه نوشته شد عبارتست از مقدمه ـ ده فصل ـ اعتذار.
اين مدرسه به رياست حاج اسدالله خامنهاي مفتوح شده بدون شركت احدي، و تمام مخارج آن از هر قبيل و لوازم التحرير و درس و كتاب كليه شاگردان در عهده جنابان معزي اليها و معاونت و همراهي از احدي نخواهند خواست و از اولياي اطفال نيز به هيچ اسم چيزي نخواهد گرفت.
فصول بعدي نظام نامه را عيناً از اين سند ماندگار ارائه ميكنم تا بدينوسيله اداي ديني به باني اولين مدرسه نوين مستمر ايران كرده باشيم و اقدام ستودني يك انسان فرهنگ دوست را كه موجب رشد حيات فكري يك منطقه شده بيان كنم.
مهمترين قسمت اين نظام نامه را من در اعتذار ديدم با آنكه خود حاج اسدالله اذعان مينمايد كه اين مدرسه در نوع خود اولين است اما انتقادپذيري خود را نشان داده و مينويسد كه تاسيس و نوشتن اين نظامنامه نميتواند بدون ايراد باشد و از مردم و اهالي جهت بهتر شدن وضع مدرسه ياري و مساعدت فكري ميخواهد به گونهاي كه در نظام نامه آمده است:
حرره اقل الذاكرين محمد علي خامنهاي ابن مرحوم حاجي ملا بابا ـ بتازيخ پنجم شهر الرجب المرجب 1320 ه.( التماس دعا دارم از خواننده)
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
حاج اسدالله معرفت خامنه باني «مدرسههاي مجاني معرفت» در خامنه ـ مشهد ـ پطروسكه (ماخاچ قالا) روسيه است كه در سال 1217 ه.ش در خامنه ديده به جهان گشود او در جواني به همراه دو برادرش براي كسب و كار عازم كشور روسيه ميشودو بدليل فعاليتي كه از خود بروز ميدهد در اندك مدتي به يكي از تجار خوشنام و معتبر پطروسكه بدل ميشود.
شكلگيري مدارس معرفت
تلاشهاي حاج اسدالله براي تاسيس مدرسه
2ـ براي اولين بار حاج اسدالله معرفت از روسيه نمونه ميز و نيمكت و تخته سياه (دوسقا) به خامنه ميفرستد.
3ـ براي شاگردان لباس و كلاه و كمربند مخصوص كه روي قلابه آن كلمه مدرسه معرفت خامنه حك شده بود، ميفرستد.
4ـ آموزش نظامي به كمك تفنگهاو فشنگهاي چوبي كه از روسيه خريداري شده بود به دانشآموزان داده ميشد.
5ـ چاپ ورقههاي آفرين و امتياز كه در فصل هشتم نظام نامه مدرسه به تفصيل در مورد آن توضيح داده ميشود.
6ـ مجاني بودن و همگاني بودن مدرسه كه تمامي مخارج مدرسه توسط حاج اسدالله معرفت پرداخت ميشود.
اعتبارات مدرسه
دولتي شدن مدرسه
معلمين بدو تاسيس مدرسه
مامورين بناي مدرسه
مدرسه كنوني
مرحوم معرفت در سال 1293 شمسي در سن 76سالگي چشم از جهان فرو بست و به وصيت خودش جسدش به عتبات حمل و در آنجا دفن شد.
خوشبختانه از اين مدرسه اسناد زيادي جمعآوري شده، كه مهمترين اين اسناد اصل نظام نامه مدرسه معرفت است و به نوعي اساس نامه آموزش و پرورش ايران محسوب ميشود و صحيح و سالم باقي مانده است بعد از مطالعه اين نظام نامه فرصت را مهيا ديدم كه با نگارش اين مقاله و تحرير اصل نظام نامه اين اقدام حاج اسدالله معرفت را كه موجب بالا رفتن فرهنگ يك منطقه شده است را حضور مخاطبان ارجمند ارائه كنم.
نظامنامه مدرسه معرفت خامنه
ابتداي اين نظام نامه با اين جملات آغاز ميشود: ستايش و سپاس حضرت يزدان را جلت عظمه در خور و سزاست خلعت خلقت بموجود است پوشانيده و انسان را براي طي مراتب علم و معرفت برگزيده.
نظامنامه مدرسه معرفت كه در تاريخ پنجم رجبالمرجب 1320هجري قمري مطابق با 1278 ه.شمسي برابر با 1899 ميلادي براي مدرسه نوشته شد عبارتست از مقدمه ـ ده فصل ـ اعتذار.
مقدمه
اين مدرسه به رياست حاج اسدالله خامنهاي مفتوح شده بدون شركت احدي، و تمام مخارج آن از هر قبيل و لوازم التحرير و درس و كتاب كليه شاگردان در عهده جنابان معزي اليها و معاونت و همراهي از احدي نخواهند خواست و از اولياي اطفال نيز به هيچ اسم چيزي نخواهد گرفت.
فصول بعدي نظام نامه را عيناً از اين سند ماندگار ارائه ميكنم تا بدينوسيله اداي ديني به باني اولين مدرسه نوين مستمر ايران كرده باشيم و اقدام ستودني يك انسان فرهنگ دوست را كه موجب رشد حيات فكري يك منطقه شده بيان كنم.
فصل اول ـ تكاليف عموم اجزاء و مباشرين
فصل دوم ـ تكاليف ناظم
فصل سومـ تكاليف معلمين
فصل چهارم ـ شرايط قبول شاگردان
فصل پنجم ـ تكاليف مستخدمين
فصل ششمـ ترتيب درسي مدرسه
فصل هفتمـ تنبيهات مقصرين
فصل هشتمـ امتيازات شاگردان محصل
فصل نهم ـ در امتحانات مدرسه
فصل دهمـ در ايام تعطيل مدرسه
مهمترين قسمت اين نظام نامه را من در اعتذار ديدم با آنكه خود حاج اسدالله اذعان مينمايد كه اين مدرسه در نوع خود اولين است اما انتقادپذيري خود را نشان داده و مينويسد كه تاسيس و نوشتن اين نظامنامه نميتواند بدون ايراد باشد و از مردم و اهالي جهت بهتر شدن وضع مدرسه ياري و مساعدت فكري ميخواهد به گونهاي كه در نظام نامه آمده است:
اعتذار
حرره اقل الذاكرين محمد علي خامنهاي ابن مرحوم حاجي ملا بابا ـ بتازيخ پنجم شهر الرجب المرجب 1320 ه.( التماس دعا دارم از خواننده)
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb
/ج