17 نكته براى بند آوردن خون
هيچ اتفاقى مثل خونريزى از بينى اين فكر را در انسان تداعى نمىكند كه چه مقدار خون در سر انسان در حال جريان است، در داخل مويرگهاى بينى، حجم زيادى خون در گردش مىباشد. شما هرگز چنين خونى را در زندگى خود نديدهايد. تمام دهان و چانه و حتى پيژامه و حوله حمام پر از خون مىشود.
با فين، لخته خون را خارج كنيد.
قبل از اينكه براى متوقف كردن خونريزى تلاش كنيد، با يك فين شديد محتويات بينى را خارج كنيد. اين كار باعث خارج شدن لختههاى خونى مىشود كه رگهاى خونى را باز نگه مىدارد؛ رگهاى خونى حاوى الياف ارتجاعى مىباشند، اگر بتوانيد لخته را بيرون بياوريد، مىتوانيد باعث انقباض الياف ارتجاعى نزديك منفذهاى ايجاد شده شويد.
بينى داراى خونريزى را با پنبه مرطوب، پر كنيد.
بعضى از متخصصان ما، ضد احتقانهاى مخصوص بينى را توصيه مىكنند. جرالد پرنيساپيتو )متخصص گوش، حلق و بينى در دانشگاه واشنگتن( سركه سفيد را توصيه مىكند. اسيد موجود در سركه به آرامى محل را مىسوزاند. ضد احتقانها تنها كنترل موقتى را فراهم مىكنند. اگر از آنها استفاده درست نشود، پوشش بينى را مىسوزانند.
گاز ساده هم مؤثر است.
اگر پنبه در دسترس نداريد، از گاز استريل ساده استفاده كنيد. گاز را قبل از گذاشتن در بينى مرطوب كنيد )هنگام در آودن گاز، دستان را به صورت فنجان درآوريد و آن را پر از آب و گاز را خيس كنيد(. اين كار باعث شل شدن گاز مىشود تا درآوردن آن آسان شود.
بخش نرم بينى را فشار دهيد.
به محض اينكه در بينى خود دميديد و گاز يا پنبه را در داخل آن گذاشتيد، بخش نرم بينى خود را بين انگشت شست و انگشت اشاره فشار دهيد. فشار را مداوم به مدت پنج تا هفت دقيقه ادامه دهيد. اگر خونريزى بند نيامد، از گاز جديد استفاده كنيد و براى پنج تا هفت دقيقه ديگر فشار دهيد.
صاف بنشينيد.
اگر دراز بكشيد و يا سرتان را عقب بگذاريد، خون را قوت مىدهيد.
از بسته يخ استفاده كنيد.
گاهى وقتها گذاشتن بسته يخ روى پيشانى مىتواند تا حدودى كمك كند؛ سرما باعث انقباض خونى و كاهش خونريزى مىشود.
تا چند روز بعد از بند آمدن خون، بينى را دستكارى نكنيد.
7 تا 10 روز طول مىكشد تا پارگى رگهاى خونى كه منجر به خونريزى شده، ترميم شود.
خونريزى بعد از تشكيل لخته متوقف مىشود. اما با روند پيشرفت التيام، لخته به صورت دلمه درمىآيد. اگر بينى را در طول هفته بعد پاك كنيد باعث كنده شدن دلمه و دچار خونريزى ديگرى خواهيد شد.
از پماد آنتىبيوتيك - استروئيد استفاده كنيد.
اگر دو يا سه بار در روز مقدارى از اين پمادها را داخل بينى بماليد، هر گونه باكترى استاف را از بين مىبرد و جلوى خارش را مىگيرد و از كبره بستن موكوس جلوگيرى مىكند.
آهن مصرف كنيد.
اگر شما به خونريزى بينى حساس هستيد، از مكملهاى آهن استفاده كنيد. آهن يك جزء حياتى هموگلوبين مىباشد و نقش كليدى در سلولهاى قرمز خون بازى مىكند.
مراقب مصرف آسپيرين باشيد.
آسپيرين مىتواند در ايجاد لخته خون اختلال ايجاد كند اگر به خونريزى بينى حساس هستيد، متخصصان ما توصيه مىكنند كه آسپيرين غير ضرورى مصرف نكنيد.
مراقب مصرف ساليسيلات هم باشيد.
از مصرف غذاهاى حاوى ساليسيلات بالا خوددارى كنيد. ساليسيلات يك ماده شبيه آسپيرين مىباشد كه در قهوه، چاى، اغلب ميوهها و سبزيجات يافت مىشود. غذاهاى حاوى اين ماده شامل سيب، آپريكات، همه ميوههاى دسته توت، نعناع، گيلاس، مويز، انگور، كشمش، روغن گانترى، فلفل زنگ سان، هلو، آلو، تانجلو، گوجه، خيار و ترشى مىباشد.
فشار خون خود را كنترل كنيد.
افراد داراى فشار خون بالا به خونريزى از بينى حساس هستند. بنابراين رژيم غذايى كم چربى و كم كلسترول را پيش بگيريد اگر شما داراى فشار خون هستيد و دچار پارگى رگ خونى شديد، بهتر است كه پارگى خارج حفره كاسه سر اتفاق بيفتد تا داخل آن، چرا كه منجر به سكته مىشود - مثل اين است كه خدا به شما دريچه اطمينان داده است.
هوا را مرطوب كنيد.
هنگامى كه نفس مىكشيد، وظيفه بينى شما كنترل هوايى است كه به ريهها مىرود تا هواى مرطوب به ريههاى شما برسد. بنابراين اگر هواى اطراف خشك باشد، وظيفه بينى شما سختتر مىشود. يك دستگاه مرطوب كننده خوب مىتواند كمك كننده باشد.
دكتر كاتز توصيه مىكند كه دستگاه مرطوب كننده را با آب مقطر پر كنيد تا از ناخالصىهايى كه در آب شير است ممانعت شود. همچنين مطمئن شويد كه دستگاه را به درستى طبق دستورات كارخانه توليد كننده آن هر هفته به درستى تميز مىكنيد - و آن را با مقادير برابر آب و سركه پر كنيد و به مدت 20 دقيقه آن را روشن بگذاريد.
ويتامين C كافى مصرف كنيد.
ويتامين C يك ماده اساسى براى تشكيل كلاژن مىباشد - و خود كلاژن در سلامت بافتهاى بدن نقش دارد - كلاژن موجود در بافتهاى راههاى هوايى فوقانى به چسبندگى موكوس كمك مىكند و به ايجاد رطوبت و محافظت از پوشش سينوسها و بينى را بر عهده دارد.
هشدار پزشكى
هنگامى كه خونريزى از بينى به پزشك احتياج دارد.
شما پنبه را داخل بينىتان گذاشتهايد، فشار وارد كرديد و مدت زمان معينى را صبر كرديد - اما هنوز خونريزى داريد. چه بايد كنيد؟ به طرف اورژانس برويد اگر خونريزى ادامه داشته باشد مىتواند شما را بكشد. در موارد نادر، خونريزى مداوم نشانه تومور است. اگر شما پير هستيد و عروق شما انعطاف پذيرى سابق خود را از دست داده باشد، قبل از مراجعه به پزشك بايد بيش از 10 دقيقه صبر كنيد.
اگر از عقب بينى خونريزى داشتيد، در اين حالت هم بايد بلافاصله به اورژانس مراجعه كنيد. و اين زمانى است كه پنبه را در بينىتان گذاشتهايد و متوجه شديد كه خون به داخل )پشت( گلوىتان جريان دارد. خونريزىهاى خلفى بينى، احتياج به گذاشتن پنبه از داخل دهان دارد و اين كار را بايد متخصص انجام دهد.
درمان داخل رينگ
در مسابقات حرفهاى بوكس، شما تقريبا يك دقيقه بين راندها فرصت داريد تا خونريزى از بينى را قطع كنيد. آنجلو داندى، مربى اهل ميامى كه مربىگرى 11 بوكسور حرفهاى از جمله محمد على و شوگر رى لئونارد را هم عهدهدار است، تكنيك خاصى در بند آوردن خون دارد.
وى چه كار مىكرد؟
من يك تكه پنبه مىگرفتم و يك فتيله از آن درست مىكردم و آن را در آدرنالين 1: 1000 قرار مىدادم و به سوراخ بينى فرو مىبردم. سپس به كناره بينى فشار وارد مىكردم - اگر خونريزى از هر دو طرف بود، فتيله پنبهاى را در هر دو سوراخ بينى مىكردم و به بوكسور مىگفتم كه از دهانش نفس بكشد و سپس يك گاز مىگرفتم و در قسمت وسط بينى به شدت فشار مىدادم. شما مىدانيد كه در كدام قسمت سوراخهاى بينى در ته بينى به هم مىرسند؟ شما مىتوانيد هر چقدر محكم كه بخواهيد فشار دهيد. چرا كه آسيبى وارد نمىشود - اين كار به نظر مىرسد خونريزى را متوقف كند.
آدرنالين 1: 1000 تنها با تجويز پزشك قابل دسترس است - ماده اوليه آن اپىانفرين مىباشد كه در تركيب بعضى از داروهاى مربوط به بينى وجود دارد.
در انتخاب قرصهاى ضد باردارى محتاط باشيد.
استروژن توليد موكوس را تحت تأثير قرار مىدهد. هر عاملى كه توازن استروژن را در بدن به هم بزند - مثل يائسگى در زنان - مىتواند استعداد به خونريزى از بينى را در فرد افزايش دهد. بعضى از قرصهاى ضد باردارى هم اين توازن را بر هم مىزنند؛ اگر شما مشكل خونريزى از بينى داريد، در انتخاب قرصهاى كنترل باردارى با پزشك خود مشورت كنيد.
سيگار نكشيد.
شما مىخواهيد كه حفره بينىتان را مرطوب نگه داريد؛ سيگار كشيدن در واقع آن را كاملا خشك مىكند.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387
