ميگرن سردردي دردسرساز
نويسنده: پرستو احمدي کارشناس ارشد تغذيه
ازدواج يک امر خصوصي بين افراد است به نحوي که دولت در آن هيچ گونه دخالتي ندارد و افراد آن آزادانه حق انتخاب همسر را دارند. و يا خريد و فروش که افراد آزادند هرگونه معامله اي را با هر فردي که خود مي خواهند انجام دهند، بنابراين روابط تجاري و روابط خانوادگي از عمده ترين مسائل حقوق خصوصي محسوب مي شود.
ميگرن يکي از متداولترين سردردهاي مزمني است که ممکن است با علائمي مثل تهوع، استفراغ و حساسيت به نور همراه باشد. در اغلب افراد ميگرن به صورت درد ضربانداري در يک سمت سر احساس مي شود.
برخي از افراد مبتلا به ميگرن علائم هشداردهنده اي قبل از آغاز حملات دارند( مثل اختلالات بينايي) که سردردها به دنبال اين علائم آغاز مي شوند.
ميگرن در سنين بين 10 تا 45 سال شايع تر است و زنان را بيشتر از مردان مبتلا مي کند. اغلب زنان در دوران بارداري حملات ميگرني کمتري را تجربه مي کنند.
هرچند علت دقيق حملات ميگرني نامشخص مي باشد اما به طور کلي مي توان گفت که ميگرن در اثر فعاليت غير طبيعي مغز ايجاد مي شود که عواملي مثل استرس، مصرف مواد غذايي خاص، عوامل محيطي و... در ايجاد آن نقش دارند. تشخيص و کنترل ميگرن بايد توسط پزشک انجام بگيرد.
برخي از عواملي که مي تواند باعث آغاز حملات ميگرني شود، عبارتند از:
مصرف الکل
بروز واکنشهاي آلرژيک
قرار گرفتن در معرض نور شديد مثل نور مستقيم خورشيد و...
استشمام بوهاي تند اعم از بوهاي مطلوب مثل عطرها و بوهاي نامطلوب مثل بوي رنگ و تينر
تغييرات هورموني بدن مثلاً در دوران بارداري، قاعدگي يا مصرف قرصهاي ضدبارداري. اغلب بانوان بلافاصله قبل از آغاز قاعدگي يا در اين دوران حملات ميگرني را تجربه مي کنند که به دليل کاهش مقادير پروژسترون مي باشد.
تغييرات در روند خواب و بيداري فرد
ورزش شديد
صداهاي بلند
حذف يکي از وعده هاي غذايي، گرسنگي طولاني مدت و روزه داري
استرس فيزيکي و روحي
سيگار کشيدن يا قرار گرفتن در معرض دود سيگار
تغييرات ناگهاني در شرايط محيطي و آب و هوايي
مصرف داروهاي خاص
علاوه بر عوامل فوق مصرف مواد غذايي خاص يا افزودني هاي مواد غذايي مي تواند باعث آغاز حملات ميگرني شود. برخي از اين مواد غذايي عبارتند از:
غذاهاي فرايند شده، تخمير شده، ترشيجات، شورها و غذاهاي مارينه شده( منظور از ماريناسيون خواباندن مواد غذايي بخصوص انواع گوشت ها در طعم دهنده هاي بخصوص براي مدت زمان مشخص مي باشد).
انواع شکلات، محصولات لبني، مصرف بالاي کافئين، نوشيدني هاي الکل دار، ماءالشعير
مواد غذايي حاوي " مونوسديم گلوتامات" مثل قرصهاي مرغ و گوشت، سوپهاي آماده و...
غذاهاي حاوي " تيرامين" مثل پنير کهنه، شراب قرمر، ماهي دودي، جگر مرغ، انجير، برخي از انواع لويا، برخي از ميوه ها مثل موز و مرکبات.
فراورده هاي گوشتي حاوي " نيترات" مثل سوسيس، کالباس، کنسرو ماهي تن و...
انواع مغزها بخصوص بوداده شده، پياز، کره بادام زميني و...
البته تمام اين مواد غذايي براي افراد مبتلا به ميگرن مضر نبوده و هر فرد بايد با کنترل وضعيت خود، مواد غذايي مشکوک را شناسايي و از رژيم غذايي خويش حذف نمايد.
هرچند درمان خاصي براي ميگرن وجود ندارد ولي هر فرد مي تواند با کنترل و پيشگيري از مواجهه با عوامل آغاز کننده ي حملات، بروز سردردهاي خويش را کاهش دهد. يکي از روشهاي مناسب براي شناسايي عوامل آغازگر حملات، ثبت روند سردردهاست که بايد شامل موارد زير باشد:
حملات چه زماني آغاز شده و چه شدتي دارند؟ قبل از آغاز حملات چه مواد غذايي مصرف شده است؟ فرد به چه ميزان خواب داشته است؟ ساير علائم همراه با سردردها چه بوده است؟ درج ديگر عوامل احتمالي مثل قرار داشتن در دوران قاعدگي و.. هرچند به نظر کم اهميت برسد.
به عنوان مثال با اين کار مي توان مشخص کرد که آغاز حملات فرد در روزهايي که خواب کافي نداشته است، بيشتر بوده و در نتيجه فرد با کنترل روند خواب خويش مي تواند بروز حملات ميگرني را کاهش دهد.
همچنين انجام تمرينات خاص ريلکس کردن عضلات( آراميدگي)، مديتيشن و يوگا نياز به تجهيزات خاصي ندارند و به راحتي قابل يادگيري هستند. اختصاص نيم ساعت در روز به فعاليتهاي کاهش دهنده ي استرس مثل باغباني، گوش دادن به موسيقي و... همگي در کاهش دفعات و شدت حملات مؤثرند.
حتي بعد از آغاز حملات، فرد مي تواند با اقداماتي نظير اقدامات زير شدت سردردها را کاهش دهد:
نوشيدن آب کافي براي جلوگيري از بي آبي بدن بخصوص در صورت وجود استفراغ
استراحت در اتاق ساکت و تاريک( حتي با شروع علائم هشداردهنده)
قرار دادن يک دستمال خنک روي سر
البته فرد بايد در کنار اين اقدامات برنامه ي دارويي تجويز شده را نيز به دقت پيروي نمايد. اين داروها متنوع بوده و برخي از آنها براي کاهش درد، برخي براي پيشگيري از آغاز حملات و برخي ديگر براي کنترل ساير عوارض همراه ميگرن مثل تهوع و... تجويز مي شود.
منبع: بانو، شماره 28.
ميگرن يکي از متداولترين سردردهاي مزمني است که ممکن است با علائمي مثل تهوع، استفراغ و حساسيت به نور همراه باشد. در اغلب افراد ميگرن به صورت درد ضربانداري در يک سمت سر احساس مي شود.
برخي از افراد مبتلا به ميگرن علائم هشداردهنده اي قبل از آغاز حملات دارند( مثل اختلالات بينايي) که سردردها به دنبال اين علائم آغاز مي شوند.
ميگرن در سنين بين 10 تا 45 سال شايع تر است و زنان را بيشتر از مردان مبتلا مي کند. اغلب زنان در دوران بارداري حملات ميگرني کمتري را تجربه مي کنند.
هرچند علت دقيق حملات ميگرني نامشخص مي باشد اما به طور کلي مي توان گفت که ميگرن در اثر فعاليت غير طبيعي مغز ايجاد مي شود که عواملي مثل استرس، مصرف مواد غذايي خاص، عوامل محيطي و... در ايجاد آن نقش دارند. تشخيص و کنترل ميگرن بايد توسط پزشک انجام بگيرد.
برخي از عواملي که مي تواند باعث آغاز حملات ميگرني شود، عبارتند از:
مصرف الکل
بروز واکنشهاي آلرژيک
قرار گرفتن در معرض نور شديد مثل نور مستقيم خورشيد و...
استشمام بوهاي تند اعم از بوهاي مطلوب مثل عطرها و بوهاي نامطلوب مثل بوي رنگ و تينر
تغييرات هورموني بدن مثلاً در دوران بارداري، قاعدگي يا مصرف قرصهاي ضدبارداري. اغلب بانوان بلافاصله قبل از آغاز قاعدگي يا در اين دوران حملات ميگرني را تجربه مي کنند که به دليل کاهش مقادير پروژسترون مي باشد.
تغييرات در روند خواب و بيداري فرد
ورزش شديد
صداهاي بلند
حذف يکي از وعده هاي غذايي، گرسنگي طولاني مدت و روزه داري
استرس فيزيکي و روحي
سيگار کشيدن يا قرار گرفتن در معرض دود سيگار
تغييرات ناگهاني در شرايط محيطي و آب و هوايي
مصرف داروهاي خاص
علاوه بر عوامل فوق مصرف مواد غذايي خاص يا افزودني هاي مواد غذايي مي تواند باعث آغاز حملات ميگرني شود. برخي از اين مواد غذايي عبارتند از:
غذاهاي فرايند شده، تخمير شده، ترشيجات، شورها و غذاهاي مارينه شده( منظور از ماريناسيون خواباندن مواد غذايي بخصوص انواع گوشت ها در طعم دهنده هاي بخصوص براي مدت زمان مشخص مي باشد).
انواع شکلات، محصولات لبني، مصرف بالاي کافئين، نوشيدني هاي الکل دار، ماءالشعير
مواد غذايي حاوي " مونوسديم گلوتامات" مثل قرصهاي مرغ و گوشت، سوپهاي آماده و...
غذاهاي حاوي " تيرامين" مثل پنير کهنه، شراب قرمر، ماهي دودي، جگر مرغ، انجير، برخي از انواع لويا، برخي از ميوه ها مثل موز و مرکبات.
فراورده هاي گوشتي حاوي " نيترات" مثل سوسيس، کالباس، کنسرو ماهي تن و...
انواع مغزها بخصوص بوداده شده، پياز، کره بادام زميني و...
البته تمام اين مواد غذايي براي افراد مبتلا به ميگرن مضر نبوده و هر فرد بايد با کنترل وضعيت خود، مواد غذايي مشکوک را شناسايي و از رژيم غذايي خويش حذف نمايد.
هرچند درمان خاصي براي ميگرن وجود ندارد ولي هر فرد مي تواند با کنترل و پيشگيري از مواجهه با عوامل آغاز کننده ي حملات، بروز سردردهاي خويش را کاهش دهد. يکي از روشهاي مناسب براي شناسايي عوامل آغازگر حملات، ثبت روند سردردهاست که بايد شامل موارد زير باشد:
حملات چه زماني آغاز شده و چه شدتي دارند؟ قبل از آغاز حملات چه مواد غذايي مصرف شده است؟ فرد به چه ميزان خواب داشته است؟ ساير علائم همراه با سردردها چه بوده است؟ درج ديگر عوامل احتمالي مثل قرار داشتن در دوران قاعدگي و.. هرچند به نظر کم اهميت برسد.
به عنوان مثال با اين کار مي توان مشخص کرد که آغاز حملات فرد در روزهايي که خواب کافي نداشته است، بيشتر بوده و در نتيجه فرد با کنترل روند خواب خويش مي تواند بروز حملات ميگرني را کاهش دهد.
همچنين انجام تمرينات خاص ريلکس کردن عضلات( آراميدگي)، مديتيشن و يوگا نياز به تجهيزات خاصي ندارند و به راحتي قابل يادگيري هستند. اختصاص نيم ساعت در روز به فعاليتهاي کاهش دهنده ي استرس مثل باغباني، گوش دادن به موسيقي و... همگي در کاهش دفعات و شدت حملات مؤثرند.
حتي بعد از آغاز حملات، فرد مي تواند با اقداماتي نظير اقدامات زير شدت سردردها را کاهش دهد:
نوشيدن آب کافي براي جلوگيري از بي آبي بدن بخصوص در صورت وجود استفراغ
استراحت در اتاق ساکت و تاريک( حتي با شروع علائم هشداردهنده)
قرار دادن يک دستمال خنک روي سر
البته فرد بايد در کنار اين اقدامات برنامه ي دارويي تجويز شده را نيز به دقت پيروي نمايد. اين داروها متنوع بوده و برخي از آنها براي کاهش درد، برخي براي پيشگيري از آغاز حملات و برخي ديگر براي کنترل ساير عوارض همراه ميگرن مثل تهوع و... تجويز مي شود.
منبع: بانو، شماره 28.
