كوفه مركز حكومت مهدوي
نویسنده : مريم پاك‌آيين
«گويا من سفياني (سركردة دشمنان حضرت امام عصر(ع)) را مي‌بينم كه در زمين‌هاي سرسبز شما در كوفه اقامت گزيده، ندا مي‌دهد كه هر كس سر يك تن از شيعيان علي(ع) را بياورد، هزار درهم پاداش اوست. در اين هنگام، همسايه به همسايه ديگر حمله مي‌كند و مي‌گويد: اين شخص از شيعيان است. او را مي‌كشد و هزار درهم جايزه مي‌گيرد».
كوفه يكي ازشهرهاي عراق است كه در جنوب اين كشور، در 10 كيلومتري شمال شرق نجف اشرف قرار دارد. اين شهر در كنار رود فرات ساخته شده، آب و هواي معتدلي دارد و از ديرباز سرسبز و خرّم بوده است.1
شهر كوفه، از مهم‌ترين شهرهاي جهان اسلام به شمار مي‌آيد. تاريخ بناي ابتدايي شهر به طور دقيق معلوم نيست. شهر كوفه در سال 17 ق. پس از فتح قادسيه و مدائن به دستور خليفة دوم، توسط سعد وقّاص تجديد بنا شده است. از اين پس، اين شهر، دارالهجرة مسلمانان بوده و به قبّـ［ الاسلام معروف شده است. كوفه سال‌ها مركز علم و فرهنگ و سياست بوده و طبق روايات، مدفن بسياري از انبيا، اوصيا، اوليا، صلحا و علما است. كوفه در طول تاريخ اسلام، حوادث تلخ و شيرين فراواني به خود ديده است.2
در بسياري از روايات از معصومان(ع) در مدح و تعظيم شهر كوفه سخناني بيان شده است. امام صادق(ع) فرمود: «ما در هيچ شهري به اندازة كوفه، دوست نداريم. خداوند شما (اهل كوفه) را به امري هدايت فرمود كه نادان‌ها به آن آگاه نبودند... ولايت ما بر آسمان‌ها و زمين و كوه‌ها و شهرها عرضه شد و هيچ كدام، مانند كوفه آن را نپذيرفتند».3
نيز فرمود:
«مكّه، حرم الهي و مدينه، حرم نبوي و كوفه، حرم علي(ع) است». اوج شهرت و عزّت و افتخار شهر كوفه، زماني است كه امام علي(ع) در سال 36 ق. (657 م.) اين شهر را مركز خلافت اسلامي قرار داد. اين امر، كوفه را مركزي مهم براي فعّاليّت‌هاي سياسي و اجتماعي و اقتصادي قرار داد و باعث توجّه و روي‌آوري بيش از پيش طوايف و قبايل جامعة اسلامي به اين شهر شد.4
از ديگر ارزشمندي‌هاي شهر كوفه، تأثير آن در آخرالزّمان و در عصر طلايي ظهور حضرت حجّت(ع) مي‌باشد. در دوران پيش از ظهور، در مورد لشكركشي‌هاي سفياني روايات بسياري در مورد كوفه وجود دارد كه به عنوان مثال به تعدادي از آنها اشاره مي‌كنيم: اميرمؤمنان علي(ع) در مورد جنايات وي به كوفيان فرمود: «بدا به حال كوفه! سفياني چه جناياتي در آنجا انجام مي‌دهد! به حريم شما تجاوز مي‌كند، كودكان را سر مي‌برد و ناموس شما را هتك مي‌كند».
در جاي ديگري امام باقر(ع) مي‌فرمايد: «گويا من سفياني (سركردة دشمنان حضرت امام عصر(ع)) را مي‌بينم كه در زمين‌هاي سرسبز شما در كوفه اقامت گزيده، ندا مي‌دهد كه هر كس سر يك تن از شيعيان علي(ع) را بياورد، هزار درهم پاداش اوست. در اين هنگام، همسايه به همسايه ديگر حمله مي‌كند و مي‌گويد: اين شخص از شيعيان است. او را مي‌كشد و هزار درهم جايزه مي‌گيرد».5
رواياتي نيز هست كه به اين موضوع اشاره دارد كه مردم كوفه در زمان پيش از ظهور توسط سپاه سفياني قتل عام مي‌شوند و ابنيه‌اش تخريب مي‌شود. از آن جمله مي‌توان به اين روايت اشاره كرد: «سپاه سفياني وارد كوفه مي‌شوند و احدي را فرو نمي‌گذارند جز اينكه به قتل مي‌رسانند».6
همچنين: «سفياني سپاهي را به سوي كوفه گسيل مي‌دارد كه تعدادشان هفتادهزار نفر مي‌باشند، اهل كوفه را مي‌كشند، به دار مي‌زنند و اسير مي‌گيرند».7
از اين رو مي‌توان گفت ساكنان كوفه‌اي كه مركز حكومت قرار مي‌گيرد، اهالي سابق آن نيستند بلكه مؤمناني هستند كه از اقصا نقاط جهان به مركز حكومت حضرت ولي‌عصر(ع) مي‌آيند. چنان‌كه حديث شريف مي‌فرمايد: «هنگامي كه قائم(ع) وارد كوفه شود، هيچ مؤمني نمي‌ماند، جز اينكه در آنجا باشد يا به سوي آن عزيمت نمايد».8
اوّلين جايي كه كوفه پس از ظهور نقش پررنگ‌تري مي‌يابد، در جنگ ميان اعوان شيطان و ياران امام عصر(ع) مي‌باشد. ابليس پس از آنكه در ماجراي خلقت حضرت آدم(ع) بر او سجده نكرد و از درگاه الهي رانده شد درصدد انتقام از اين مخلوق تازة خداوند برآمد. او با توجّه به معرفتي كه به خداوند داشت به عزّت او قسم خورد كه به جز مخلصان، ديگر انسان‌ها را گمراه كند و براي همين امر از خداوند تا روز قيامت مهلت خواست. خداوند تا موعد مشخّصي (يوم الوقت المعلوم) به او مهلت داد.
در روايات متعدّدي كه ذيل اين آيه آمده، آن موعد مشخّص را ظهور امام عصر(ع) بيان نموده‌اند.9 پس از ظهور امام عصر(ع) طيّ نبردي ابليس به همراه اعوان و انصار جنّي و انسي‌اش در برابر امام و يارانشان صف‌آرايي مي‌كنند. نتيجة اين نبرد نيز شكست شيطان و ياران اوست و در پايان اين جنگ، در مسجد كوفه، شيطان در حالي كه با زانوي خود راه مي‌رود، به آنجا مي‌آيد و مي‌گويد: اي واي بر من از امروز! پس حضرت مهدي(ع) موي پيشاني او را مي‌گيرد و گردنش را مي‌زند و آن هنگام، روز وقت معلوم است كه مهلت شيطان به پايان مي‌رسد».10
آنچه كه باعث مزيد فضيلت سرزمين كوفه گرديده، وجود مكان‌هاي خاصّي نظير «مسجد سهله» و «مسجد كوفه» است كه روايات فراواني نيز در فضيلت اين دو مكان مقدّس در خصوص اين اماكن وارد شده است؛ از جمله امام صادق(ع) ضمن حديث مفصّلي دربارة حضرت ولي عصر(ع) به مفضّل فرمودند: «مركز حكومت او كوفه، مركز قضاوتش مسجد كوفه و مركز بيت‌المال و محلّ تقسيم غنايم مسلمانان، مسجد سهله و محلّ خلوت و مناجات‌هايشان تپه‌هاي سپيد و نوراني نجف اشرف است».11
مسجد كوفه، مسجدي نقش‌آفرين است تا زماني كه غيبت كبرا به سر مي‌آيد و فرودگاه حضرت ولي‌عصر(ع) مي‌شود. در روايات اسلامي مسلّم ما آمده است كه ايشان با جمعي از ياران، در نُه قبّة نوراني در مسجد كوفه فرود مي‌آيند و همين محل را محلّ حكومت خود قرار مي‌دهند و پايتخت دولت كريمة ايشان، اين مسجد انتخاب مي‌شود و همة ملل براي ديدن حضرت به اين شهر مي‌آيند و طول و عرض اين شهر گسترش پيدا مي‌كند و تا كيلومترها وسعت مي‌يابد. اين مسجد در تمام دوران دولت كريمه باقي مي‌ماند و پايتخت تمام ائمه(ع) بعد از امام زمان(ع) است از جمله مركز حكومت كريمة حضرت امام حسين(ع) كه سيصد سال بعد از امام مهدي(ع) به حكومت مي‌رسند و از اينجا جهان را اداره مي‌كنند تا قيامت آن واقعة عظيم ـ رخ مي‌دهد.12
كوفه يكي ازشهرهاي عراق است كه در جنوب اين كشور، در 10 كيلومتري شمال شرق نجف اشرف قرار دارد. اين شهر در كنار رود فرات ساخته شده، آب و هواي معتدلي دارد و از ديرباز سرسبز و خرّم بوده است.1
شهر كوفه، از مهم‌ترين شهرهاي جهان اسلام به شمار مي‌آيد. تاريخ بناي ابتدايي شهر به طور دقيق معلوم نيست. شهر كوفه در سال 17 ق. پس از فتح قادسيه و مدائن به دستور خليفة دوم، توسط سعد وقّاص تجديد بنا شده است. از اين پس، اين شهر، دارالهجرة مسلمانان بوده و به قبّـ［ الاسلام معروف شده است. كوفه سال‌ها مركز علم و فرهنگ و سياست بوده و طبق روايات، مدفن بسياري از انبيا، اوصيا، اوليا، صلحا و علما است. كوفه در طول تاريخ اسلام، حوادث تلخ و شيرين فراواني به خود ديده است.2
در بسياري از روايات از معصومان(ع) در مدح و تعظيم شهر كوفه سخناني بيان شده است. امام صادق(ع) فرمود: «ما در هيچ شهري به اندازة كوفه، دوست نداريم. خداوند شما (اهل كوفه) را به امري هدايت فرمود كه نادان‌ها به آن آگاه نبودند... ولايت ما بر آسمان‌ها و زمين و كوه‌ها و شهرها عرضه شد و هيچ كدام، مانند كوفه آن را نپذيرفتند».3
نيز فرمود:
«مكّه، حرم الهي و مدينه، حرم نبوي و كوفه، حرم علي(ع) است». اوج شهرت و عزّت و افتخار شهر كوفه، زماني است كه امام علي(ع) در سال 36 ق. (657 م.) اين شهر را مركز خلافت اسلامي قرار داد. اين امر، كوفه را مركزي مهم براي فعّاليّت‌هاي سياسي و اجتماعي و اقتصادي قرار داد و باعث توجّه و روي‌آوري بيش از پيش طوايف و قبايل جامعة اسلامي به اين شهر شد.4
از ديگر ارزشمندي‌هاي شهر كوفه، تأثير آن در آخرالزّمان و در عصر طلايي ظهور حضرت حجّت(ع) مي‌باشد. در دوران پيش از ظهور، در مورد لشكركشي‌هاي سفياني روايات بسياري در مورد كوفه وجود دارد كه به عنوان مثال به تعدادي از آنها اشاره مي‌كنيم: اميرمؤمنان علي(ع) در مورد جنايات وي به كوفيان فرمود: «بدا به حال كوفه! سفياني چه جناياتي در آنجا انجام مي‌دهد! به حريم شما تجاوز مي‌كند، كودكان را سر مي‌برد و ناموس شما را هتك مي‌كند».
در جاي ديگري امام باقر(ع) مي‌فرمايد: «گويا من سفياني (سركردة دشمنان حضرت امام عصر(ع)) را مي‌بينم كه در زمين‌هاي سرسبز شما در كوفه اقامت گزيده، ندا مي‌دهد كه هر كس سر يك تن از شيعيان علي(ع) را بياورد، هزار درهم پاداش اوست. در اين هنگام، همسايه به همسايه ديگر حمله مي‌كند و مي‌گويد: اين شخص از شيعيان است. او را مي‌كشد و هزار درهم جايزه مي‌گيرد».5
رواياتي نيز هست كه به اين موضوع اشاره دارد كه مردم كوفه در زمان پيش از ظهور توسط سپاه سفياني قتل عام مي‌شوند و ابنيه‌اش تخريب مي‌شود. از آن جمله مي‌توان به اين روايت اشاره كرد: «سپاه سفياني وارد كوفه مي‌شوند و احدي را فرو نمي‌گذارند جز اينكه به قتل مي‌رسانند».6
همچنين: «سفياني سپاهي را به سوي كوفه گسيل مي‌دارد كه تعدادشان هفتادهزار نفر مي‌باشند، اهل كوفه را مي‌كشند، به دار مي‌زنند و اسير مي‌گيرند».7
از اين رو مي‌توان گفت ساكنان كوفه‌اي كه مركز حكومت قرار مي‌گيرد، اهالي سابق آن نيستند بلكه مؤمناني هستند كه از اقصا نقاط جهان به مركز حكومت حضرت ولي‌عصر(ع) مي‌آيند. چنان‌كه حديث شريف مي‌فرمايد: «هنگامي كه قائم(ع) وارد كوفه شود، هيچ مؤمني نمي‌ماند، جز اينكه در آنجا باشد يا به سوي آن عزيمت نمايد».8
اوّلين جايي كه كوفه پس از ظهور نقش پررنگ‌تري مي‌يابد، در جنگ ميان اعوان شيطان و ياران امام عصر(ع) مي‌باشد. ابليس پس از آنكه در ماجراي خلقت حضرت آدم(ع) بر او سجده نكرد و از درگاه الهي رانده شد درصدد انتقام از اين مخلوق تازة خداوند برآمد. او با توجّه به معرفتي كه به خداوند داشت به عزّت او قسم خورد كه به جز مخلصان، ديگر انسان‌ها را گمراه كند و براي همين امر از خداوند تا روز قيامت مهلت خواست. خداوند تا موعد مشخّصي (يوم الوقت المعلوم) به او مهلت داد.
در روايات متعدّدي كه ذيل اين آيه آمده، آن موعد مشخّص را ظهور امام عصر(ع) بيان نموده‌اند.9 پس از ظهور امام عصر(ع) طيّ نبردي ابليس به همراه اعوان و انصار جنّي و انسي‌اش در برابر امام و يارانشان صف‌آرايي مي‌كنند. نتيجة اين نبرد نيز شكست شيطان و ياران اوست و در پايان اين جنگ، در مسجد كوفه، شيطان در حالي كه با زانوي خود راه مي‌رود، به آنجا مي‌آيد و مي‌گويد: اي واي بر من از امروز! پس حضرت مهدي(ع) موي پيشاني او را مي‌گيرد و گردنش را مي‌زند و آن هنگام، روز وقت معلوم است كه مهلت شيطان به پايان مي‌رسد».10
آنچه كه باعث مزيد فضيلت سرزمين كوفه گرديده، وجود مكان‌هاي خاصّي نظير «مسجد سهله» و «مسجد كوفه» است كه روايات فراواني نيز در فضيلت اين دو مكان مقدّس در خصوص اين اماكن وارد شده است؛ از جمله امام صادق(ع) ضمن حديث مفصّلي دربارة حضرت ولي عصر(ع) به مفضّل فرمودند: «مركز حكومت او كوفه، مركز قضاوتش مسجد كوفه و مركز بيت‌المال و محلّ تقسيم غنايم مسلمانان، مسجد سهله و محلّ خلوت و مناجات‌هايشان تپه‌هاي سپيد و نوراني نجف اشرف است».11
مسجد كوفه، مسجدي نقش‌آفرين است تا زماني كه غيبت كبرا به سر مي‌آيد و فرودگاه حضرت ولي‌عصر(ع) مي‌شود. در روايات اسلامي مسلّم ما آمده است كه ايشان با جمعي از ياران، در نُه قبّة نوراني در مسجد كوفه فرود مي‌آيند و همين محل را محلّ حكومت خود قرار مي‌دهند و پايتخت دولت كريمة ايشان، اين مسجد انتخاب مي‌شود و همة ملل براي ديدن حضرت به اين شهر مي‌آيند و طول و عرض اين شهر گسترش پيدا مي‌كند و تا كيلومترها وسعت مي‌يابد. اين مسجد در تمام دوران دولت كريمه باقي مي‌ماند و پايتخت تمام ائمه(ع) بعد از امام زمان(ع) است از جمله مركز حكومت كريمة حضرت امام حسين(ع) كه سيصد سال بعد از امام مهدي(ع) به حكومت مي‌رسند و از اينجا جهان را اداره مي‌كنند تا قيامت آن واقعة عظيم ـ رخ مي‌دهد.12
پي نوشت ها :
1. كتابخانة الكترونيكي ظهور.
2. نورپرتال.
3. سفينة البحار، ج 7، ص 543.
4. داير↕المعارف الاسلاميـ［ الشيعه، ج 20.
5. سايت موعود عصر، ذيل بخش مقالات، عنوان: دوران ظهور از كلام امام باقر(ع).
6. بحارالانوار، ج 52، ص 219.
7. همان، ج 52، ص 239.
8. شيخ طوسي، كتاب الغيبه، ص 455، به نقل از سايت موعود عصر، ذيل پرسش شما پاسخ موعود، عنوان چرا كوفه به عنوان مركز حكومت امام مهدي(ع) برگزيده شده است؟
9. سايت موعود عصر(ع) ذيل بخش مقالات، عنوان از ظهور تا قيامت.
10. تفسير عياشي، ج 2، ص 243 به نقل از سايت مستور، ذيل پرسش و پاسخ.
11. بحارالانوار، ج 53، ص 11.
12. شفيعي سروستاني، اسماعيل، مثلث مقدّس، ص 133.
