دانستني هايي از خانه تكاني

صدمات ناشي از خانه تكاني
 

از آنجا كه اغلب فعاليت ها در خانه تكاني عيد از فعاليت هاي فيزيكي سنگين هستند، بدن بايد از نظر جسماني آماده باشد. با نزديك شدن نوروز چهره خانه ها تغيير مي كند و اهالي خانه در تكاپوي « خانه تكاني» قرار مي گيرند. از اوايل اسفند ماه فرش هاي شسته و آويزان شده بر پشت بام ها، ديوارها و ايوان ها خودنمايي مي كنند. پرده ها از پنجره به پايين آمده، نردبان ها برقرار شده و خلاصه دستي به سر و صورت خانه كشيده مي شود و اهل خانه به ويژه خانم خانه تلاش مي كنند تا كارها را در حداقل زمان ممكن به پايان برسانند؛ غافل از اينكه اين سنت زيبا گاه در اثر عدم رعايت نكات ايمني كه اغلب خانم ها آنها را ناديده مي گيرند؛ دردسرهاي جبران ناپذيري به دنبال دارد. دكتر فتانه اكبري، متخصص طب فيزيكي در اين باره مي گويد: از آنجا كه اغلب فعاليت ها در خانه تكاني عيد فعاليت هاي فيزيكي سنگين هستند، بدن بايد از نظر جسماني آماده باشد. و هر صبح قبل از آغاز كارها بدن با نرمش گرم شود. دكتر اكبري با تاكيد بر لزوم تقسيم كردن فعاليت هاي خانه تكاني طي روزهاي مختلف ادامه داد: به منظور جلوگيري از آسيب فيزيكي نبايد در طول روز فشار زيادي به بدن وارد شود. هنگام خا نه تكاني ، احساس خستگي را جدي گرفته و به خود استراحت دهيد؛ چرا كه اين احساس خستگي زنگ خطري است براي سلامت بدن. وي خطاب به بيماران مبتلا به مشكلات اسكلتي يا عضلاني گفت: اين افراد بايد در طي خانه تكاني به درد در قسمت هاي مختلف بدن خود، به ويژه اندام هاي آسيب ديده توجه جدي داشته باشند؛ چرا كه فشار به اندام ها در هنگام احساس درد، موجب آسيب ديدگي بيشتر مي شود. اين افراد بهتر است قبل از آغاز فعاليت هاي خانه تكاني به منظور راهنمايي بيشتر و استفاده از ابزار فيزيكي به متخصص مربوطه مراجعه كنند.

مبارزه با جِرم
 

اتوهاي بخار به مرور زمان و بر اثر استفاده جرم مي گيرند. براي پاك كردن جرم اتو كمي سركه سفيد و آب داخل محفظه آن ريخته و24 ساعت صبر كنيد. سپس اتو را روشن كنيد و بگذاريد آب و گچ آن خارج شود. حالا اتوي شما مثل روز اول تميز و بدون رسوب است.
اگر اتوي شما معمولي است و كف آن كثيف شده، براي تميز و براق كردن آن اتو را روشن كرده و روي درجه متوسط قرار دهيد. سپس پارچه اي آغشته به نمك يا جوش شيرين را محكم به كف اتو بماليد تا تمام جرم آن گرفته شود.
فر هم ممكن است جرم بگيرد و چرب شود. براي از بين بردن اين جرم و چربي مي توانيد ظرفي پلاستيكي را پر از آمونياك كرده و شب تا صبح در فر قرار دهيد. 5 قاشق جوش شيرين و3 قطره مايع ظرفشويي و 4 قاشق سركه را با هم مخلوط كرده و با اسفنج يا پارچه تميز فر را تميز كنيد. حالا فر اجاق گاز شما تميز و پاكيزه است.

چگونگي نظافت
 

ديوار و سقف: ابتدا تمام وسايل اتاق را جمع كنيد. تابلو ها را برداريد و پنجره ها را باز كنيد. بعد با برس دسته بلند سقف و ديوارها را گردگيري كنيد. اگر رنگ ديوارها قابل شستشو است، محلول آب ولرم و صابون و مقدار كمي مايع سفيدكننده را با اسفنج روي ديوار بكشيد و با دستمال تميز پاك كنيد. هر بار قسمت كوچكي از ديوار را تميز كنيد (حداكثر نيم متر مربع). مرز بين دو قسمت تميز شده را نيز هر بار تميز كنيد تا لكه به جا نماند.
تميز كردن رادياتور و شوفاژ: براي اين كار زير و رو و اطراف رادياتور روزنامه خيس قراردهيد. سپس با قسمت دميدن هواي جاروبرقي خاك آنها را بگيرند و بعد با يك دستمال نمدار به كمك يك برس دسته بلند كه بين پره هاي رادياتور برود، آن را پاك كنيد.

پرده ها
 

بعد از شستن ديوارها، درها و كف منزل، نوبت پرده ها مي رسد. پرده هاي نخي در اثر تابش نور آفتاب و تأثير آب و هوا اليافشان ضعيف مي شود، ولي پارچه هاي الياف مصنوعي كمتر چنين آسيب هايي مي بينند. پرده هاي نخي را قبل از شستن به مدت 15-10 دقيقه در آب سرد يا ولرم خيس كنيد تا گرد و غبار آن جدا شود. سپس آن را به آرامي بلند كرده و آب كثيف را خالي كنيد. حالا پرده را در محلول كف صابون ولرم و غليظ با ملايمت بشوييد. پرده را به هيچ وجه نچلانيد. سه بار پرده را با آب ولرم آبكشي كنيد. براي شستشو پرده حمام، آن را روي سطح صافي پهن كنيد و با محلول غليظ كف صابون و آب ولرم بشوييد و بعد آبكشي كنيد؛ سپس با پارچه اي تميز آن را خشك کنيد.

نكته مهم
 

هنگام استفاده از مواد شوينده، از تماس دست ها به چشم خودداري كنيد.
يك چشم پزشك گفت: آب بهترين مايع براي تميز كردن چشم است و شستشوي چشم با آب سرد پس از گردگيري و استفاده از مواد شوينده در كاهش عوارض چشمي بسيار مؤثر است. وي اظهار داشت: ورود گرد و غبار ناشي از گردگيري به چشم مي تواند موجب سوزش و قرمزي چشم و تشديد آلرژي شود. وي افزود: همچنين بخار ناشي از برخي مواد شوينده نيز ممكن است به چشم آسيب رسانده و موجب التهاب شود. عطار تصريح كرد: مخلوط كردن برخي از مواد شوينده با يكديگر نيز موجب ورود بخارهاي خطرناك به چشم و آسيب جدي مي شود. وي خاطر نشان كرد: توصيه مي شود پس از گردگيري و استفاده از مواد شوينده، چشم ها را با آب سرد بشوييد تا از سوزش، خارش و قرمزي آنها پيشگيري شود. اين چشم پزشك بيان داشت: همچنين بايد به اين نكته توجه كرد كه در صورت خارش چشم در هنگام گردگيري و يا استفاده از مواد شوينده، از تماس دست ها به چشم خودداري شود؛ زيرا اين كار موجب ورود بيشتر مواد آلوده به چشم مي شود. وي تاكيد كرد: در صورتي كه سوزش و خارش چشم بيش از حد باشد، بايد هرچه سريعتر به پزشك مراجعه شود. عطار گفت: هنگام استفاده از مواد شوينده و سفيدكننده نيز بايد بسيار دقت و تا حد امكان از دستكش استفاده كرد؛ زيرا اين مواد در صورت ورود به چشم مي توانند موجب التهاب جدي آن شوند.

مراحل خانه تكاني
 

روند خانه تكاني بدون نگراني و تشويش بايد در طي هفت مرحله به انجام برسد:
1-از همين حالا شروع كنيد: خانه تكاني شب عيد از كارهايي است كه بر خلاف اسمش نبايد«شب عيد» انجام شود، بلكه بايد از مدت ها قبل از رسيدن لحظات سال تحويل انجام شده باشد. علاوه بر كار نظافت، كارهاي ديگري هم هست كه بايد از حالا تا آخرتعطيلات نوروزي انجام دهند؛ مثل تهيه هديه، تهيه و ارسال كارت تبريك، شيريني پزي، خريد خوراكي ها و دركل «خريد شب عيد» و پذيرايي از مهمان ها.
2-فهرستي تهيه و آن را دوباره چك كنيد: قبل از اينكه شروع كنيد، فهرستي از تمام چيزهايي كه بايد تميز شوند، تهيه كنيد.كارها را بر اساس هر اتاق تقسيم كنيد و زماني براي هر كار در نظر بگيريد؛ به اين ترتيب مي توانيد بسته به زمان لازم براي هر كار، حتي از زمان هاي اضافه بسيار كوتاه، مانند پخش آگهي در تلويزيون نيز استفاده كنيد و مثلا چند تكه لباس را در ماشين لباسشويي بريزيد. هنگامي كه به تدريج هر مورد موجود در فهرست را علامت مي زنيد، حس بسيار خوبي به شما دست مي دهد و احتمال اينكه كارتان را تمام و كمال انجام دهيد، بسيار بيشتر خواهد بود.
3-كمي اينجا و كمي آنجا: براي داشتن خانه اي تميز و درخشان، نبايد لزوما زمان ممتد زيادي در اختيار داشته باشيد. در حقيقت، خواهيد ديد كه اختصاص دادن 30 دقيقه در روز به كار نظافت، نتايج بسيار رضايت بخشي خواهد داشت. براي مرتب كردن لوازم و خرده ريزها، يك زمان ثابت مانند قبل از خواب يا قبل از صبحانه در نظر بگيريد. در اين فاصله مي توانيد به نظافت هم بپردازيد؛ مثلا بعد از دوش صبحگاهي آينه حمام را تميز كنيد و يا كف وان را با كمي پودر يا مايع مخصوص برق بيندازيد.
4-گاهي ميانبر زدن اشكالي ندارد: اگر تا اينجا هر توصيه اي را به جز مورد اول عملي كرده و يا به هر علت ديگر وقت كم آورده ايد، نگران نشويد. بخش هاي اساسي و بيروني خانه، مانند پرده ها، فرش و مبلمان را تميز كرده و نظافت داخل كمدها، كابينت ها و قسمت هاي «مخفي» را به بعد موكول كنيد؛ اما فراموشش نكنيد!
5-همه كارها را به تنهايي انجام ندهيد: اين عيد ، تنها عيد شما نيست وتنها دوستان و خانواده شما به منزلتان نمي آيند؛ پس نبايد تمام نظافت آن را به تنهايي به عهده بگيريد. هر هفته زمان خاصي را به نظافت اختصاص دهيد و كارها را با همسر و فرزندانتان تقسيم كنيد. از بچه ها بخواهيد كه تخت هاي خود را مرتب كرده، اسباب بازي ها و لوازم ديگر خود را جمع كنند و پس از گردگيري قفسه ها، سر جاي خود بگذارند. اين كار نه تنها باري از دوش شما برمي دارد، بلكه عادات خوبي به فرزندان شما مي آموزد.
6-كارها را ساده كنيد: گاهي تميز كردن دور و اطراف يك شيء اضافه راحت تر از دور انداختن آن به نظر مي رسد؛ اما اين روش در دراز مدت كار ساز نخواهد بود. با كمي نظم و ترتيب، خرده ريزها را كاهش دهيد. خود را از شر هر لباسي كه ديگر اندازه تان نيست يا بيش از دو سال است آن را نپوشيده ايد، راحت كنيد. هر قطعه پوشاك يا شيء ناقص لنگه جوراب، لنگه گوشواره بدلي، ظروف شكسته اي كه دوباره چسبانده شده و... را دور بيندازيد. تهيه لوازمي مانند جا كليدي، جا كفشي و در كل وسايلي كه موجب مرتب شدن خرده ريزها مي شوند را در دستور كار خود قرار دهيد.
7-خوش بگذرانيد: نظافت لزوما معادل با كار سخت نيست. يك موسيقي خوب يا يك برنامه راديويي خوب و مفيد مي تواند شما را با اشتياق بيشتري به تحرك وا دارد. براي خود انگيزه هايي پيدا كنيد و به خود قول دهيد كه اگر كارهاي روزانه را مطابق برنامه انجام داديد، به خود جايزه اي خواهيد داد. اين جايزه مي تواند چيزي ساده اما دلپذير، مانند يك حمام طولاني، صرف چاي و شيريني با خانواده يا تماشاي يك برنامه خوب تلويزيوني باشد.
منبع: نشريه دنياي زنان شماره 68