عفونت ادراري

عفونت هاي ادراري، يکي از شايع ترين عفونت هايي است که ممکن است در طول زندگي هر فرد براي او اتفاق بيفتد. معمولاً اين بيماري در زنان بيشتر از مردان به چشم مي خورد و 50 درصد از زنان حداقل يک مرتبه در زندگي، عفونت ادراري( بخصوص عفونت مثانه) را تجربه مي کنند که ممکن است مربوط به مثانه( التهاب مثانه) يا عفونت کليه باشد.

انواع عفونت ادراري
 

عفونت هاي ادراري اغلب ساده اند و با يک دوره آنتي بيوتيکي و مراقبت هاي معمولي درمان مي شوند، ولي در عفونت هاي ادراري عارضه دار اين عفونت بنابر شرايط بيمار، داراي اختلال آناتوميک( تشريحي) در سيستم ادراري، نقص تخليه مثانه، وجود جسم خارجي در سيستم ادراري( سوند) يا داراي بيماري نقص ايمني است که عفونت ادراري در اين گروه، ديگر ساده تلقي نمي شود و همراه با عارضه است و هم مدت درمان آن طولاني تر است و هم امکان دارد به درمان هاي کمکي ديگري همچون جراحي، احتياج پيدا کند.

علت عفونت ادراري چيست؟
 

دستگاه ادراري شامل کليه ها، دو ميزناي( حالب)، مثانه و مجراست و به طور معمول نبايد در اين سيستم باکتري وجود داشته باشد و وقتي باکتري به طريقي وارد سيستم ادراري مي شود، فرصت تکثير پيدا کرده و عفونت ادراري ايجاد مي شود. بسياري از عفونت ها از مثانه شروع مي شوند و راه ورود آنها از طريق مجرا صورت مي گيرد. مهم ترين مکانيسم دفاعي مثانه در مقابله با عفونت ادراري، تخليه منظم و کامل مثانه است و هر عاملي که باعث شود اين مکانيسم دفاعي دستخوش تحول شود، شخص مستعد ابتلا به عفونت ادراري مي شود. طول مجراي ادراري در زنان کوتاه تر است، پس عفونت ادراري در آنها شايع تر خواهد بود، باکتري هايي که باعث ايجاد عفونت مثانه مي شوند، به باکتري هاي روده اي معروفند که از علل ديگر عفونت هاي مثانه مي توان به ويروس ها، قارچ ها باسيل و سل و ... اشاره کرد.

شايع ترين دلايل عفونت ادراري
 

علل ژنتيکي، فعاليت هاي جنسي، دستکاري هاي سيستم ادراري(سوند و جراحي ها) ناهنجاري هاي سيستم ادراري( تنگي مجرا، حالب، سنگ کليه)، مشکلات تخليه مثانه، ديابت و حاملگي از شايع ترين دلايل عفونت ادراري است.

علايم باليني
 

علايم باليني عفونت هاي ادراري به شخص و سن وي بستگي دارد و در افراد متغير است، مثلاً در کودکان يک تا 2 سال به شکل بي قراري، دل درد، خوب وزن نگرفتن، بي اشتهايي و تب هاي غيرمعمول است که با افزايش سن، فرد مي تواند علايم خود را ابراز کند که از شايع ترين آنها مي توان به سوزش ادرار( بخصوص هنگام تخليه کامل مثانه)، تکرار ادرار، درد در ناحيه تحتاني شکم روي مثانه، پيدا شدن خون در ادرار، احساس فوريت داشتن در دستشويي و حتي بي اختياري اشاره کرد.
نکته! عفونت هاي مثانه بدون تب هستند، عفونت هايي که اغلب تب دار هستند مربوط به عفونت هاي کليه مي باشد.

تشخيص
 

تشخيص عفونت ادراري اغلب با علايم باليني صورت مي گيرد و فرد بايد به پزشک متخصص مراجعه کند تا پزشک با گرفتن شرح حال و معاينه جهت اطمينان از عدم تب، درد و ... تشخيص باليني مثانه را بدهد و از وي آزمايش کشت ادرار به عمل آيد و طبق يافته ها درمان صورت گيرد.

پيشگيري
 

مهم ترين مکانيسم دفاعي مثانه تخليه منظم است و بايد به طور مرتب خالي شود و باقي مانده اي نداشته باشد. در کنار اين موضوع رعايت بهداشت فردي بخصوص در زنان بسيار مهم است.

التهاب غيرعفوني مثانه
 

اين بيماري داراي علايمي همچون عفونت ادراري است و بيمار معمولاً از تکرار ادرار، احساس درد در مثانه و قسمت هاي تحتاني شکم و سوزش ادرار رنج مي برد که در بسياري از مواقع در زنان جوان و ميانسال به چشم مي خورد.
اين بيماري ممکن است به شکل حاد شروع شده و به صورت مزمن هفته ها و حتي ماه ها به درازا بينجامد.

علت بروز اين نوع عفونت چيست؟
 

علت خاصي براي اين بيماري مشخص نشده است و فقط چند فرضيه براي ايجاد اين نوع التهاب وجود دارد که مهم ترين آن مشکلات و نقصان مخاط مثانه و پوشش داخل مثانه است که باعث التهاب مي شود. علت ديگر را مربوط به اعصاب جدار مثانه نسبت به فشاري که در اثر پري مثانه ايجاد مي شود، مي دانند.

درمان
 

اين بيماري درمان مشخصي ندارد و مي توان درمان هاي مختلفي را بر آن پياده کرد ولي از آنجايي که اين بيماري داراي تست تشخيصي دقيقي نيست، اين علائم مي توانند با علائم عفونت هاي ادراري، عفونت هاي سيستم تناسلي يا سنگ مثانه و مثانه عصبي وجه مشترکي داشته باشد.
نکته: عفونت ادراري در کودکان زير 5 سال بسيار حائز اهميت است زيرا امکان دارد عفونت از مثانه به کليه ها برسد و بعدها فرد را دچار فشار خون و مشکلات کليوي نمايد. بنابراين بايد در اين کودکان بررسي ها کامل باشد و عوارض آن جدي تلقي شود.
توصيه: عفونت ادراري در زنان باردار خيلي سريع به عفونت کليه تبديل مي شود و شانس ابتلاي انتقال عفونت از مثانه به کليه بيشتر از افراد معمولي مي شود، پس زنان باردار بايد آگاهي داشته باشند که در ابتداي بارداري و ماه هاي 3 تا 4 ماهگي، آزمايش و کشت ادرار را فراموش نکنند، چرا که عفونت در ماه هاي اول باعث سقط جنين و در ماه هاي آخر، خطر زايمان زودرس را به همراه خواهد داشت.
منبع: جوانان امروز، شماره 2117