قلمرو حشرات
نويسنده:*مرتضي جوهري
حشرات 450 ميليون سال قبل از انسان‌ها روي زمين زندگي مي‌کرده‌اند و اکنون نيز با انسان‌ها زندگي مي‌کنند. به‌طور حتم اين موجودات ميليون‌ها سال پس از انسان‌ها نيز روي زمين باقي خواهند ماند.
هر چقدر سمپاشي مي‌کنيم، منافذ و شکاف‌ها را مسدود مي‌کنيم و هر شيوه جديدي را به کار مي‌بريم باز هم فراوان مي‌شوند! اينها شکايت بيشتر افرادي است که در منازل، زمين‌هاي کشاورزي و انبارهاي مواد خوراکي از حمله حشرات دل و خاطر خوشي ندارند. در حال حاضر بسياري از سازمان‌ها، نهادها، مراکز پژوهشي و افراد زيادي نظير پژوهشگران، کشاورزان، سرمايه گذاران و ديگر افراد به روش‌هاي گوناگون سعي در مبارزه با حشرات دارند و اين مبارزه نه براي نابودي آنها، بلکه حداقل براي کاهش جمعيت اين موجودات طبيعي محدود مي‌شود.
سوسري‌هاي خانگي يا همان سوسک‌هاي خانگي حشرات بسيار آشناي ما در نواحي شهري هستند. بيشتر ما تنفر و انزجار خاصي نسبت به اين حشره داريم، برخي از افراد آن چنان تنفري نسبت به اين حشره دارند که نسبت به عقرب و مار به اين اندازه تنفر ندارند. اما اين حشره بدون اعتنا به تنفر ما خودش را با تمامي شرايط سخت دور از طبيعت و تمهيداتي که انسان‌ها عليه آنها به کار مي‌برند وفق داده‌اند. سوسري‌ها در اصل موجوداتي بودند که در نواحي بياباني و گرمسيري و دور از انسان‌ها زيست مي‌کردند و در آن موقع داراي جمعيتي متعادل بودند، چرا که در طبيعت وجود دشمنان زيستي و محدود بودن مواد غذايي مانع از افزايش جمعيت آنها مي‌شد. ولي از زماني که سوسري‌ها به محيط انسان‌ها آمدند، شرايط براي آنها تغيير کرد. در کنار انسان بودن يعني دسترسي آسان به مواد غذايي و دوري از دشمنان. اين همجواري با انسان‌ها سبب شد تا جمعيت اين حشرات به شدت رو به افزايش برود و در تمامي جهان نيز به شدت گسترش يابند. سوسري‌ها تغييرات زيستي، ظاهري و فيزيولوژيکي قابل توجهي پيدا کردند و به کلي از زندگي در طبيعت رها شدند. سوسري‌ها در آن زمان که در طبيعت مي‌زيستند نيازي به مقاومت و سازگاري با شرايط غير طبيعي نداشتند و با جمعيت متعادل و منظمي در دشت‌هاي گرم بياباني قاره آمريکا به زندگي خود ادامه مي‌دادند. اما شرايط ديگر تغيير کرد. اين ويژگي حشرات در طول ميليون‌ها سال بوده است که نسبت به تغيير شرايط آماده باشند. انسان‌ها زماني متوجه طغيان اين حشرات شدند که ديگر سوسري‌ها بر تمامي نواحي مسکوني و صنعتي جهان تسلط يافته بودند. به همين دليل عليه آنها انواع سموم شيميايي را به کار بردند ولي سوسري‌ها در هر زمان خود را نسبت به انواع اين سموم مقاوم‌تر و سازگارتر کردند. يعني همان ويژگي که حشرات در طول ميليون‌ها سال در برابر شرايط دشوار به کار مي‌بردند. حالا ديگر سوسري‌ها به زندگي در فاضلاب‌ها، زباله‌ها، انبارها، زيرزمين‌ها و ساير اماکن شهري عادت کرده‌اند و ديگر هيچ عاملي قادر به کنترل آنها نيست، به ويژه اين که آنها دور از شرايط طبيعي هستند و محدوديت غذايي و دشمنان طبيعي وجود ندارند تا رشد جمعيتي آنها را کنترل کنند.
اين موضوع بيانگر آن است که زماني که شرايط سختي روي زمين حاکم مي‌شد چگونه حشرات خود را با هرگونه شرايطي سازگار مي‌کردند. يکي از ويژگي‌هايي که باعث شده حشرات به خوبي در برابر شرايط محيطي مقاوم باشند وجود پوشش سخت و نفوذناپذير آنها است. کوتيکول نام پوشش يا پوست حشرات بوده که متشکل از موادي چون کيتين است. وجود پوشش سخت حشرات باعث شده که اين موجودات نسبت به بيشتر مواد سمي، تشعشعات گوناگون و تغييرات آب و هوايي نفوذناپذير و مقاوم باشند.
ويژگي ديگر حشرات کوچک بودن جثه است. آنها مي‌توانند خود را در هر منفذ و شکافي مخفي کنند. زاد و ولد سريع و توليد تخم‌ها و نوزادان فراوان از ويژگي عمده حشرات در ماندگاري و بقاي آنها روي کره زمين است. حشرات رشد سريع و برخي از آنها مراحل رشدي مختلف دارند که اين ويژگي به بقاي آنها کمک فراواني مي‌کند. وجود مرحله تخم، لارو، شفيره و حشره بالغ به آنها کمک مي‌کند که نسبت به شرايط مختلفي که در طول سال بر محيط زندگي حشره حاکم است، ايمن باشند. به طور مثال وقتي جنين حشرات در تخم است، فصل زمستان است و از گزند سرما در امان هستند. زماني هم که در بهار غذا فراوان است در دوران لاروي چربي بدن خود را افزايش مي‌دهند تا در موقع کمبود غذا که مصادف با دوره شفيرگي است، به مشکل برنخورند. سرانجام زماني هم که از شفيره خارج مي‌شوند شرايط زيستي محيط آنها تغيير مي‌کند و مواد غذايي ديگري در محيط وجود دارد و اين براي حشره بالغي که رژيم غذايي خود را تغيير داده بسيار عالي است. البته بايد يادآور شد که اين ويژگي در انواع حشرات متفاوت بوده، ولي در کل پيرو يک روند ثابت است. غير از اين ويژگي‌ها، موارد ديگري نيز وجود دارد که باعث مقاومت و سازگاري فوق‌العاده حشرات در جهان شده است که در شماره بعد به آنها خواهيم پرداخت.
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت : hasantaleb
هر چقدر سمپاشي مي‌کنيم، منافذ و شکاف‌ها را مسدود مي‌کنيم و هر شيوه جديدي را به کار مي‌بريم باز هم فراوان مي‌شوند! اينها شکايت بيشتر افرادي است که در منازل، زمين‌هاي کشاورزي و انبارهاي مواد خوراکي از حمله حشرات دل و خاطر خوشي ندارند. در حال حاضر بسياري از سازمان‌ها، نهادها، مراکز پژوهشي و افراد زيادي نظير پژوهشگران، کشاورزان، سرمايه گذاران و ديگر افراد به روش‌هاي گوناگون سعي در مبارزه با حشرات دارند و اين مبارزه نه براي نابودي آنها، بلکه حداقل براي کاهش جمعيت اين موجودات طبيعي محدود مي‌شود.
سوسري‌هاي خانگي يا همان سوسک‌هاي خانگي حشرات بسيار آشناي ما در نواحي شهري هستند. بيشتر ما تنفر و انزجار خاصي نسبت به اين حشره داريم، برخي از افراد آن چنان تنفري نسبت به اين حشره دارند که نسبت به عقرب و مار به اين اندازه تنفر ندارند. اما اين حشره بدون اعتنا به تنفر ما خودش را با تمامي شرايط سخت دور از طبيعت و تمهيداتي که انسان‌ها عليه آنها به کار مي‌برند وفق داده‌اند. سوسري‌ها در اصل موجوداتي بودند که در نواحي بياباني و گرمسيري و دور از انسان‌ها زيست مي‌کردند و در آن موقع داراي جمعيتي متعادل بودند، چرا که در طبيعت وجود دشمنان زيستي و محدود بودن مواد غذايي مانع از افزايش جمعيت آنها مي‌شد. ولي از زماني که سوسري‌ها به محيط انسان‌ها آمدند، شرايط براي آنها تغيير کرد. در کنار انسان بودن يعني دسترسي آسان به مواد غذايي و دوري از دشمنان. اين همجواري با انسان‌ها سبب شد تا جمعيت اين حشرات به شدت رو به افزايش برود و در تمامي جهان نيز به شدت گسترش يابند. سوسري‌ها تغييرات زيستي، ظاهري و فيزيولوژيکي قابل توجهي پيدا کردند و به کلي از زندگي در طبيعت رها شدند. سوسري‌ها در آن زمان که در طبيعت مي‌زيستند نيازي به مقاومت و سازگاري با شرايط غير طبيعي نداشتند و با جمعيت متعادل و منظمي در دشت‌هاي گرم بياباني قاره آمريکا به زندگي خود ادامه مي‌دادند. اما شرايط ديگر تغيير کرد. اين ويژگي حشرات در طول ميليون‌ها سال بوده است که نسبت به تغيير شرايط آماده باشند. انسان‌ها زماني متوجه طغيان اين حشرات شدند که ديگر سوسري‌ها بر تمامي نواحي مسکوني و صنعتي جهان تسلط يافته بودند. به همين دليل عليه آنها انواع سموم شيميايي را به کار بردند ولي سوسري‌ها در هر زمان خود را نسبت به انواع اين سموم مقاوم‌تر و سازگارتر کردند. يعني همان ويژگي که حشرات در طول ميليون‌ها سال در برابر شرايط دشوار به کار مي‌بردند. حالا ديگر سوسري‌ها به زندگي در فاضلاب‌ها، زباله‌ها، انبارها، زيرزمين‌ها و ساير اماکن شهري عادت کرده‌اند و ديگر هيچ عاملي قادر به کنترل آنها نيست، به ويژه اين که آنها دور از شرايط طبيعي هستند و محدوديت غذايي و دشمنان طبيعي وجود ندارند تا رشد جمعيتي آنها را کنترل کنند.
اين موضوع بيانگر آن است که زماني که شرايط سختي روي زمين حاکم مي‌شد چگونه حشرات خود را با هرگونه شرايطي سازگار مي‌کردند. يکي از ويژگي‌هايي که باعث شده حشرات به خوبي در برابر شرايط محيطي مقاوم باشند وجود پوشش سخت و نفوذناپذير آنها است. کوتيکول نام پوشش يا پوست حشرات بوده که متشکل از موادي چون کيتين است. وجود پوشش سخت حشرات باعث شده که اين موجودات نسبت به بيشتر مواد سمي، تشعشعات گوناگون و تغييرات آب و هوايي نفوذناپذير و مقاوم باشند.
ويژگي ديگر حشرات کوچک بودن جثه است. آنها مي‌توانند خود را در هر منفذ و شکافي مخفي کنند. زاد و ولد سريع و توليد تخم‌ها و نوزادان فراوان از ويژگي عمده حشرات در ماندگاري و بقاي آنها روي کره زمين است. حشرات رشد سريع و برخي از آنها مراحل رشدي مختلف دارند که اين ويژگي به بقاي آنها کمک فراواني مي‌کند. وجود مرحله تخم، لارو، شفيره و حشره بالغ به آنها کمک مي‌کند که نسبت به شرايط مختلفي که در طول سال بر محيط زندگي حشره حاکم است، ايمن باشند. به طور مثال وقتي جنين حشرات در تخم است، فصل زمستان است و از گزند سرما در امان هستند. زماني هم که در بهار غذا فراوان است در دوران لاروي چربي بدن خود را افزايش مي‌دهند تا در موقع کمبود غذا که مصادف با دوره شفيرگي است، به مشکل برنخورند. سرانجام زماني هم که از شفيره خارج مي‌شوند شرايط زيستي محيط آنها تغيير مي‌کند و مواد غذايي ديگري در محيط وجود دارد و اين براي حشره بالغي که رژيم غذايي خود را تغيير داده بسيار عالي است. البته بايد يادآور شد که اين ويژگي در انواع حشرات متفاوت بوده، ولي در کل پيرو يک روند ثابت است. غير از اين ويژگي‌ها، موارد ديگري نيز وجود دارد که باعث مقاومت و سازگاري فوق‌العاده حشرات در جهان شده است که در شماره بعد به آنها خواهيم پرداخت.
منبع:http://www.ettelaat.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت : hasantaleb
/ج
