انتخاب گياهان و نحوه ي سم پاشي

روش هاي جلوگيري از سرمازدگي گياهان در فصول سرد چيست؟
 

اگر شما نيز مانند افرادي كه به گل و گياه علاقه ي خاصي دارند، ولي روش صحيح انتخاب و نگهداري يك گياه مناسب در منزل را نمي دانند هستيد، بهتر است اين مطالب را مطالعه نماييد. قبل از انتخاب گياه مناسب، بايد به شرايط منزل خود و اين كه قصد داريد گياه را در كدام نقطه از منزل قرار دهيد توجه كنيد. گياهاني مانند آلگونما، فيلودندرون،‌ فيكوس و ... كه فقط داراي برگ هاي زينتي بوده و از نظر داشتن برگ هاي هميشه سالم و سبز مورد توجه هستند و به ندرت در محيط آپارتمان گل دهي انجام مي دهند، اگر به خوبي از آن ها مراقبت شده و نيازهاي گياه را بشناسيد در تمام طول سال زيبايي خود را حفظ مي كنند. شما مي توانيد آن ها را در اندازه ها،‌شكل ها، بافت ها، رنگ ها و حتي گونه هاي مختلف از فروشگاه هاي گل فروشي تهيه كنيد. در صورتي كه توقعشان و نيازهاي حياتي گياه تأمين شود، مي توانيد يك گلدان پر از گل هاي زيبا و شاداب به شما هديه كنند.
اولين قدم انتخاب فروشگاه هاي معتبر گل فروشي گل و گياهان زينتي است كه معمولاً اين گونه فروشگاه ها هم گياهان سالمي پرورش مي دهند و هم مي توانيد در مورد كليه ي نيازهاي حياتي گياه از فروشنده ها پرس و جو نماييد. از طرف ديگر هنگام خريد، گياه را به دقت بررسي كرده كه علاوه بر شادابي و سلامتي عمومي، گياه داراي برگ هاي زياد و پر پشت و به رنگ درخشان باشد و همين طور كليه ي اجزاء گياه از گل ها، زير برگ ها، ساقه، طوقه (محل رويش گياه از خاك) را به دقت بررسي نماييد تا از عدم وجود هر گونه آفت (شته، شپشك، كنه و ...) و يا علايم بيماري در گياه انتخابي خود مطمئن شويد.
گياهاني كه سالم و داراي رشد عادي باشند، هميشه جوانه هاي در حال رشد مخصوصاً جوانه هاي مركزي و جانبي در نوك شاخه ها و مركز رويش گياه به خوبي در آن ها ديده مي شود.
در مورد گياهان گل دار، گلداني بدون گل هاي شكفته و داراي غنچه هاي زياد را انتخاب كنيد؛ چون گل هاي شكفته عمر خود را سپري كرده اند و با خريداري و انتقال به منزل، خيلي سريع گل ها پژمرده شده و مي ريزند.
موضوع حائز اهميت ديگر توجه به خاك گلدان است. خاك نبايد خيلي سفت و فشرده و نه خيلي پوك و سبك باشد. زيرا بعضي پرورش دهندگان گل و گياهان به دليل هزينه ي كم خاك معمولي، به جاي استفاده از خاك گلدان از خاك معمولي استفاده مي كنند كه اين امر باعث مي شود بعد از چند دور آبياري، خاك گلدان تبديل به آجر شود. در اين صورت بايد خاك گلدان را با خاك مخصوص گياهان آپارتماني تعويض نمائيد.
خطر سرمازدگي، گياهان و گلدان هايي كه در فضاي باز و يا گلخانه ها نگهداري مي شوند را تهديد مي كند؛ چرا كه در فصل زمستان كه آبياري كمتر و حدوداً هفته اي يك بار مي باشد، در صورت وجود سرما آب در پاي ريشه يخ مي زند. به دنبال آن، خاك اطراف ريشه نيز منجمد شده و ريشه نمي تواند به خوبي آب و املاح را جذب كند و به نقاط بالايي گياه برساند. در اين صورت گياه مي ميرد و باعث يخ زدن سلول هاي گياهي و بافت سلول مي شوند كه باعث پيچ خوردن و سياه شدن برگ ها و قهوه اي شدن در مورد گياهان هميشه سبز و سوزني برگ ها (كاج، سرو و ...) مي شوند. اين پديده زماني به اوج خود رسيده و حاد مي شود كه گياه در معرض آفتاب قرار گرفته و يخ زدگي به سرعت از بين رفته و ديواره سلول ها تخريب و گياه حالت لهيده پيدا مي كند.
براي جلوگيري از اين مشكل مي توانيد برگ ها و گل ها را با نايلون سياه بپوشانيد و دور از آفتاب قرار دهيد. هرس گياهان در فصل پاييز و فصل سرما باعث نمايان شدن جوانه هاي مركزي و قسمت هاي جوان گياه شده كه سرما باعث آسيب ديدن قسمت هاي فوق الذكر مي شود. بهترين زمان هرس گياهان،‌ اگر گل دارند در فصل رويش با قطع گل ها و در صورت نداشتن گل، در دو دوره يكي در اسفند ماه و ديگري در شهريور ماه مي باشد. البته اين زمان ها نيز زمان مناسبي براي كود دهي درختان و گياهان ضعيف شده نيز مي باشد (كودهاي آبي و مايع استفاده كنيد). گياهان آپارتماني هرس خاصي نياز ندارند؛‌ همان قطع شاخه و برگ هاي پاييني گياه به مقدار كم، كافي مي باشد و كوددهي نيز بسته به نوع گياه در فصل رويش از دو تا يك هفته يك بار متغير است.
هميشه از گياهان مقاوم به سرما استفاده كنيد و گلدان هاي با غنچه و شاخه هاي جوان را در قسمت شرقي باغچه نكاريد. گونه هاي حساس را در قسمت سرپوشيده و يا مقابل ديوارها و يا حتي در منزل نگهداري كنيد. سعي كنيد خيلي كم از كودهاي شيميايي غني شده با ازت (نيتروژن) استفاده كنيد؛ زيرا باعث افزايش توليد شيره ي گياه شده كه گياه را در اوايل و اواخر سال در معرض خطر بيشتري قرار مي دهند.
فصل بهار و تابستان، فصل ظهور و فعاليت آفات و عوامل بيماري زا روي گياهان مي باشد. به طور كلي گياهي كه نيازهاي حياتي آن از قبيل كود، آبياري،‌ نوردهي، هرس به موقع برآورده نشده باشد، رفته رفته ضعيف شده و مستعد حمله ي آفات و بيماري ها مي شود. از طرفي فعاليت بعضي از آفات مثل شته ها و كنه ها، گياه را ضعيف تر كرده و مستعد حمله ي ديگر آفات مي كند. البته آفات و بيماري ها فقط به گياهان ضعيف حمله نمي كنند؛ بلكه به گياهان سالم در صورتي كه ميزبان هميشگي و هر ساله ي آن ها باشند نيز حمله مي كنند.
براي جلوگيري از اين امر، گياه بايد هميشه شاداب و سرحال باشد و كوددهي در طول فصل رويش، مرتب انجام شود؛ ولي در صورت حمله ي آفات و ابتلاء به بيماري ها، بايد گياه را درمان كرد.
براي درمان گياهان بايد به نكاتي توجه كرد كه عدم توجه به هر يك از آن ها عدم حصول نتيجه را در پي دارد.
اول اين که بايد بيماري يا آفت را شناسايي کنيد؛ اگر قادر به تشخيص آفت نيستيد، نمونه اي از گياه (تکه اي از برگ) که همراه آفت و يا علايم بيماري است، به يکي از فروشگاه هاي سم فروشي ببريد و سم مورد نظر و مناسب را خريداري نماييد. بهتر است مقدار و زمان مصرف و طريقه ي مصرف را نيز پرس و جو نمائيد. (گاهي روي برچسب محصول، تمام موارد نوشته شده است.)
بعد از خريداري سم مورد نظر، مقدار مناسب از آن را طبق دستور متخصص با آب حل نموده و کاملاً به هم بزنيد تا محلول شيري رنگ به دست آيد. در هنگام استفاده، از دستکش و ماسک استفاده نمائيد و کودکان را از محل سم پاشي دور نمائيد. گياه را به فضاي باز منتقل نماييد. گل هاي گياه را با روزنامه و نايلون بپوشانيد؛ در غير اين صورت تمامي گل ها خواهند ريخت.
زمان مناسب جهت سم پاشي اوايل صبح و اواخر روز در صورت عدم وزش باد مي باشد. دقت نمائيد سم به تمامي نقاط گياه برسد؛ براي اين کار و اطمينان از حصول نتيجه مي توانيد برگ هايي را که علايم شديدي دارند و يا در جايي قرار دارند که امکان دارد محلول سم به آن جا نرسد، به وسيله ي يک پنبه آغشته به محلول سم، سمپاشي نمائيد. نکته ي قابل توجه اين که هرگز جهت مبارزه با چند آفت و يا بيماري، همزمان از مخلوط دو يا سه سم استفاده ننمائيد. بعد از اتمام سم پاشي، کليه ي محلول باقي مانده سم را دور بريزيد و همه وسايل استفاده شده را نيز ضدعفوني کنيد.
بعد از بهبودي کامل گياه مي توانيد قسمت هاي آفت زده را که بد شکل و بدرنگ شده اند از گياه جدا کنيد. مطمئن باشيد با رعايت کليه ي نکات، گياهي شاداب و سرحال خواهيد داشت.
منبع: نشريه بانو شماره 32