نقش کودکان و فرزندان به عنوان يکي از مصرف کنندگان عمده در خانواده ها از يک سو و همچنين جايگاه آنان در آتيه اقتصاد خانواده ها از سوي ديگر لزوم توجه به آموزش صحيح و هدايت آنان را ايجاب مي نمايد. با رهبري صحيح و به جا در اقتصاد خانواده خصوصيات جمع گرايي، صداقت، دلسوزي، صرفه جويي، مسئوليت پذيري و ديگر خصوصيات مثبت رشد و پرورش مي باشد.
بايدهاي شناختي فرزندان از اقتصاد خانواده:
همان طور که ذکر شد هدايت فرزندان در مسير شناخت مسائل، مشکلات، کمبودها و محدوديت هاي اقتصادي خانواده ها مي تواند در اصلاح رفتار مالي و همچنين واقعيت نگري آنان نقش مهمي ايفا نمايد. در اين راستا مباني شناختي زير به عنوان مسائل اساسي اقتصاد خانواده در ارتباط فرزندان نقل مي گردد:
1) محل کار والدين:
بچه ها بايد از محل کار والدين، حرفه آنان و سختي هاي شغل شان آگاهي داشته باشند.
2) همکاران:
بهتر است والدين فرزندان خود را با برخي از همکاران شان آشنا کنند.
3) اهميت خانه داري:
بچه ها بايد اهميت وظايف، کار و زحمات خانه داري را بدانند و به آن احترام بگذارند. بچه ها بايد بدانند که کارهاي خانه به زحمت و تلاش فراوان نياز دارد.
4) احتياجات عمومي و مشترک:
فرزندان بايد احتياجات عمومي و مشترک خانواده مانند فرش، راديو، تلويزيون، کتاب و... را تشخيص داده و ياد بگيرند از بعضي نيازهاي خود جهت رفع نيازهاي ديگر اعضاي خانواده صرف نظر نمايند.
5) بودجه خانواده:
بهتر است بچه ها با بودجه خانواده آشنا باشند و از مقدار حقوق و يا دستمزد والدين خود آگاهي يابند.
6) پرهيز از غرور در هنگام رفاه:
نبايد به بچه ها اجازه داد که اگر وضع مالي خانواده رضايت بخش است به خود ببالند. در خانواده هايي که از رفاه نسبي بيشتري برخوردارند. بهتر است پول ها صرف نيازهاي عمومي خانواده بشود. به عنوان مثال خريد کتاب بهتر از خريدن لباس اضافي است.
7) روحيه تلاش و کوشش:
فرزندان بايد بدانند که انسان ها در سايه تلاش و کوشش بيشتر براي معاش حلال و بهبود زندگي احساس غرور مي کنند تا در پول اضافي و ثروتي که بدون دردسر به دست آمده است.
8) صبر در تنگدستي:
در هنگام تنگدستي خانواده بايد روحيه صبر، بردباري و تلاش در راه آينده اي بهتر، گذشت و مساعدت را تبليغ و پرورش داد. والدين هرگز نبايد در مقابل بچه ها از وضع زندگي خود بنالند و يا شکايت کنند برعکس آنها بايد خود را خوشبخت نشان بدهند و براي بهبود معيشت خانواده تلاش کنند و روزهاي بهتري را براي خود و خانواده آرزو نمايند.
9) پس انداز کردن:
لازم است از درآمد خانواده مبلغي براي روزهاي مهم و حساس پس انداز شود.
10) مصرف عاقلانه:
فرزندان بايد بياموزند که از وسايل زندگي به طور عاقلانه اي استفاده نمايند. نسبت به وسايل مشترک و عمومي خانواه دلسوزي لازم را از خود نشان بدهند.
11) ملاحظه کاري در استفاده از وسايل:
ملاحظه کاري جنبه خاص دلسوزي است. دلسوزي بيشتر در افکار و تصورات انسان ها تجلي مي يابد اما ملاحظه کاري در عادات ظاهر مي شود. بچه ها بايد قادر باشند و ياد بگيرند بدون اينکه لوازم و وسايل خانه را کثيف کنند يا بشکنند، از آنها استفاده نمايند.
12) افزايش حس مسئوليت پذيري کودکان:
نبايد بچه ها را براي خراب کردن يا از بين بردن سهوي وسايل خود و خانواده، مجازات يا تهيد نمود. بچه ها بايد از بي احتياطي شان؛ خودشان شخصا احساس تأسف و مسئوليت کنند.
منبع: ماهنامه شاهد جوان شماره 59