شلتوت از دیدگاه بزرگان

شخصیت بزرگ شیخ محمود شلتوت در جهان اسلام شناخته شده است و بسیاری از متفکرین و دانشمندان اسلامی او را مورد ستایش قرار داده اند. در ذیل به سخن برخی از این افراد اشاره می کنیم:

1. دکتر نصر فرید واصل، مفتی اعظم کشور مصر

اگر زندگی مردان بزرگ و رجال نامی را به مقدار پیکار و مبارزه آن ها جهت رسیدن به ایده های والا و رسیدن به مدینه فاضله بسنجیم، علامه شیخ شلتوت یکی از رجالی است که در این راه، مسافت طولانی را پیمود و از این جهت به اسلام و مسلمانان منافع فراوانی رساند. او در بسیاری از شاخه ها و زمینه های علمی به آموزش و تتبع وسیع برخاست؛ مخصوصاً در زمینه فقه، به تحقیقات گسترده ای دست یازید تا این که از بزرگترین فقهای عصر خویش گردید.(1)

2. عباس محمود عقّاد

کسی که امام فقید، شلتوت را می شناسد می داند که وی علاوه بر اینکه برای رسالت «تقریب مذاهب اسلامی»‌آراسته به توشه ای بود، از علم توانمند و شجاعت صادقانه و قلب پاک و سجایای کریمه که دشمنان را با هم الفت می دهد نیز برخوردار بود؛ همچنان که اصحاب و انصار را با هم می پیوست.(2)

3. دکتر محمد فحّام شیخ الازهر(3)

من از جمله کسانی هستم که به شیخ محمود شلتوت به دیده تحسین می نگرم. او در اخلاق، علم، ادبیات، تفسیر قرآن و اصول فقه، تحقیق کرده بود و اطلاعات فراوانی داشت. وی به جواز پیروی از مذهب شیعه فتوا داده و من هیچ تردیدی ندارم که او با فتوای آشکار خود، بر اساس اعتقاد من فتوا داده است.(4)

4. شیخ محمد غزالی

من معتقدم که فتوای استاد بزرگ، شیخ محمود شلتوت، گام وسیعی در این میدان است و مایه امیدواری زمامداران و علمای با اخلاص می باشد و آنچه را که مستشرقین انتظار دارند، تکذیب می کند؛ مستشرقینی که انتظار می کشند کینه و نفاق، این امت را قبل از رسیدن به اتحاد و همبستگی، از میان بردارد، و این فتوی به نظر من نخستین گام در این راه است. نخستین گام برای یکپارچگی و جمع کردن مسلمانان تحت عنوان اسلام که خداوند آن را کامل گردانیده و آن را به عنوان بهترین دین برای ما برگزیده است.(5)

5. علامه محمدتقی قمی

استاد بزرگ، شیخ محمود شلتوت در آن روز که در تکوین و پیدایش جمعیت تقریب با ما مشارکت کرد، یکی از علمای بزرگ و استاد دانشگاه الازهر بود. او همواره با همکاران و همفکران خود به سوی تقریب گام برمی داشت. در یکی از جلسات، پیشنهاد نمود که تسنن و تشیع را در جمع شریک بدانیم، و به جای تعبیر به فرقه یا طائفه، همه آنها را مذاهبی اسلامی بنامیم. آن گاه که معاون دانشگاه الازهر گردید، همچنان به همکاری خود در دارالتقریب ادامه داد... چون به ریاست دانشگاه الازهر رسید،‌ فتوائی تاریخی در مورد مذاهب اسلامی و جواز پیروی از مذهب امامی صادر نمود.(6)

پی نوشت ها :

1.ماهنامه اخبار تقریب، ش 45 و 46، ص 23.
2. شیخ محمود شلتوت: طلایه دار تقریب، ص 12.
3. شیخ محمد فحّام در راه تقریب بین مذاهب اسلامی تلاش های زیادی انجام داده و به کشورهای ایران، هند، پاکستان، الجزایر، ژاپن و برخی کشورهای دیگر سفر کرده است. او در تاریخ 22/ 4/ 1350 به تهران مسافرت و با علمای شیعه دیدار کرد. وی ایران را ستود و درباره آن گفت:« سالها آرزو داشتم که از این کشور دیدن کنم زیرا کتابهای بسیاری را در فلسفه، فقه، و ادبیات مطالعه کرده ام و به این موضوع پی برده ام که اساتید ما همه از ایران برخاسته اند؛ مانند فخر رازی جرجانی، جوهری، ابوالفرج اصفهانی و سیبویه». وی درباره وحدت می گوید:« بین شیعه و سنی سخن بسیار است ولی آن چه در اسلام معتبر است و مرز مسلمان از غیرمسلمان محسوب می شود،‌ شهادت به یگانگی خدا و رسالت پیامبر و اعتقاد به روز رستاخیز است. اسلام عصبیت و تعصّب را نمی شناسد و هیچ فضیلتی برای عرب نسبت به عجم جز تقوا نیست.» روزنامه رسالت، 18/ 6/ 1371.
4. شیخ محمود شلتوت: طلایه دار تقریب، ص 209.
5. همان، ص 213.
6. همان،‌ ص 200.

منبع: شیخ محمود شلتوت.