نویسندگان:
سالی براون
هلن هورن
کارولین ارلام
فیل ریس
مترجم: سعید خاکسار
سالی براون
هلن هورن
کارولین ارلام
فیل ریس
مترجم: سعید خاکسار
بهبود مدرسه نیازمند استفاده از یک سیستم ارزیابی مؤثر است. این سیستم می‌تواند تضمین کننده ی این باشد که دستاورد‌ها و اظهار نظرات پیرامون آن‌ها ثبت شده‌اند و کاستی‌ها مورد ملاحظه قرار گرفته‌اند و تلاش برای رفع آن‌ها صورت گرفته است؛ و همچنین این که نیازهای آموزشی مشخص شده و با نیازهای هر بخش و کل آموزشگاه مطابقت داده شده‌اند. در این نوشتار، به بررسی راه‌هایی می‌پردازیم که توسط آن‌ها ارزیابی می‌تواند به عنوان یک عامل پویا برای افزایش و رشد عملکرد شخصی در نتیجه در راستای بهبود آموزشگاه به کار گرفته شود.
1- کدام جنبه ی کارتان را موفقیت آمیز تر احساس می‌کنید؟ بهترین کار، شروع با نکات مثبت است. این امر در بررسی موفقیت‌ها و دستاوردهایمان به ما اعتماد به نفس می‌دهد. ما به عنوان آموزگار، خیلی آسان ممکن است فقط مسائلی را که درست پیش نرفته‌اند ببینیم و غالباً فراموش می‌کنیم برای دستاورد‌ها و موفقیت‌هایمان به خود تبریک بگوییم.
2- کدام جنبه ی کارتان کمتر موفقیت آمیز بوده؟ سپس از حوزه ی آرامش نکات مثبت به بررسی آن چیزهایی که دوست داشتید اتفاق بیفتد و در انجام آن‌ها موفق یا کاملاً موفق نبوده‌اید حرکت کنید. تفکر و تحلیل در این حوزه را با بررسی موضوعات گسترده شروع کنید چون در تلاش شما برای ورود به جنبه‌های مشخص و تمرکز بر پیشرفت در آن جنبه‌ها به شما کمک خواهد کرد.
3- به شرح وظایف خود نگاه کنید. اکنون زمان خوبی است که تصمیم بگیرید آیا شرح برنامه‌های شما دقیق و در برگیرنده ی تمام وظایف و مسئولیت‌های شما می‌باشد یا خیر. شاید پس از آخرین خود ارزیابی و از زمانی که مسئولیت فعلی را به عهده گرفتید، مواردی وجود داشته باشد که بخواهید به شرح وظایف خود اضافه کنید. همچنین ممکن است شما به کاری اقدام کرده‌اید که اکنون به انجام رسیده است و لذا، لازم باشد انجام آن را از شرح وظایف خود حذف کنید.
4- هدف‌هایتان را تنظیم و اولویت بندی کنید. پس از آنکه فهرستی از حوزه‌های ممکن و مورد نظر برای تغییر و پیشرفت تنظیم کردید، لازم است هدف‌های خود را در دو گروه کوتاه و بلند طبقه بندی کنید. احتمالاً شما نخواهید توانست به همه آن‌ها دست یابید، ولی اولویت بندی آن‌ها به شما کمک می‌کند که کار خود را با مهم‌ترین آن‌ها شروع کنید.
5- برنامه ای برای فعالیت‌هایتان تدوین کنید. این برنامه در راستای دستیابی به هدف‌های تنظیم شده تدوین شود. در اینجا نیز آن را به دو برنامه ی کوتاه و دراز مدت تقسیم کنید. مهم‌ترین هدف‌ها را تبیین و در برنامه ی کوتاه مدت قرار دهید و سپس بقیه را به ترتیب اولویت، پشت سر آن‌ها بیاورید. حتماً برای خودتان هدف‌های زمان داری تنظیم کنید چون در غیر این صورت، فعالیت‌های دراز مدت ممکن است در طول زمان به دست فراموشی سپرده شوند.
6- معیارهای ساده ای برای بررسی استانداردها تدوین کنید. در این صورت می‌توانید با مقایسه خطوط پایه، موفقیت‌هایتان را بسنجید. چه بسا اتفاق می‌افتد که افرادی هدف‌های مبهم و پیچیده برای خودشان تنظیم می‌کنند و سپس در تعیین اینکه آیا به آن‌ها رسیده‌اند یا خیر دچار مشکل می‌شوند.
7- کارآیی خود را ارزش گذاری کنید. تمام جنبه‌های ارزیابی باید سنجیده و ارزش گذاری شود. کارآیی فعالیت‌هایتان را در مقایسه با معیارهایی که تدوین کرده بودید بسنجید. در قبول و یا رد عملکرد خود واقع‌بینانه رفتار کنید.
8- ببینید چه چیزهایی مانع از موفقیت شما شده است. از خود بپرسید چه چیز یا چیزهایی مانع رسیدن شما به هدفی که برای خودتان تنظیم کرده بودید شده است. سپس ممکن است نیاز به اصلاح هدف و تعدیل آن به یک هدف واقع‌بینانه تر باشد و یا لازم داشته باشید ساختارها یا برنامه‌های کاملاً جدیدی را برای خودتان تدوین کنید.
9- چه تغییراتی را لازم است به وجود آوردید؟ کل بهبود و پیشرفت مدرسه نهایتاً بر می‌گردد به آنچه در کلاس درس اتفاق می‌افتد. تدریس و یادگیری بهتر، ریشه در عمل آموزگار جلوی تخته سیاه دارد، لذا از خودتان بپرسید که چگونه می‌توانید و چه کاری باید انجام دهید تا عملکردتان به عنوان آموزگار بهتر شود.
10- چه تغییراتی می‌تواند در ساختار مدرسه به وجود آید؟ با گسترش دیدگاه خود، کل مدرسه را در نظر بگیرید و از خودتان بپرسید چه چیزی باید تغییر کند که بتواند به شما کمک کند عملکرد بهتری داشته باشید.
1- در هر درس از انواع مواد کمک آموزشی استفاده کنید. بسیاری از آموزشگاه‌ها منابع مختلفی دارند که می‌توانند نیازهای فردی را برآورده کنند. همیشه از یک نوع مواد انگیزشی استفاده نکنید. هم شما از آن‌ها خسته می‌شوید و هم دانش‌آموزانتان.
2- از انواع رویکرد‌ها استفاده کنید. تغییر رویکرد‌ها در ارائه دروس می تواند بسیار مفید باشد. اگر دانش آموزان احساس کنند که کارها را همیشه باید به یک شیوه انجام دهند و یا همیشه باید از یک مجموعه منابع استفاده کنند، به سرعت وازده می‌شوند. درست است که بعضی روش‌های امتحان شده به آموزگار اعتماد به نفس می‌دهند ولی این شیوه می‌تواند ضربه مهلکی بر قوه ی تخیل آموزگار و همچنین مشارکت دانش آموزان وارد کند.
3- در جست و جوی راه‌هایی برای مشارکت دانش آموزان باشید. مشارکت در بحث یکی از نشانه‌های مشارکت و دخالت دانش آموزان است. هر چه دانش آموزان در برگزاری یک درس و یا فعالیت آموزشی بیشتر مشارکت داشته باشند، انگیزه ی آن‌ها بیشتر می‌شود. از دانش آموزان بخواهید فعالیت‌ها را توضیح دهند. به این وسیله می‌توانید تعیین کنید آیا دانش آموزان به آنچه از آن‌ها انتظار می‌رود علاقه ای دارند؛ و یا اصلاً با آن آشنا هستند یا خیر. درک روشن از وظایف به دانش آموزان کمک می‌کند دستاوردهای بهتری داشته باشند و بهتر به نتایج دلخواه در زمینه ی یادگیری برسند.
4- اطمینان حاصل کنید که استقرار فیزیکی کلاس برای فعالیت یادگیری مناسب باشد. آیا نمونه ای از کارهای دانش آموزان بر روی دیوار‌ها نصب شده است؟ نمایش این نمونه‌ها محرکی برای فعالیت‌ها خواهد بود. آیا نحوه استقرار دانش آموزان در کلاس مناسب فعالیت مربوطه می‌باشد یا خیر؟ پیشاپیش فعالیت خود را تجزیه تحلیل کرده و تصمیم بگیرید چه نوع استقرار فیزیکی مناسب است.
5- اطمینان حاصل کنید که دانش آموزان بدانند چه رفتاری از آن‌ها انتظار می‌رود. این امر مستلزم پاسخ مؤثر به هر نوع رفتار نامناسب است. همچنین لازم است برنامه ی ثابتی برای تشویق و تنبیه داشته باشید.
6- جو کاری را حفظ کنید. این عمل از طریق ارتباطات مناسب عملی می‌باشد. آموزگار باید ساختار و هدف هر تجربه یادگیری را کاملاً روشن کند تا دانش آموزان بتوانند نسبت به انجام آن اقدام کنند.
7- نتایجی که انتظار دارید باید والا و روشن باشند. در برنامه ریزی هر درس، نتایج مورد انتظار و شیوه‌های ارزیابی این نتایج باید در برنامه ی انجام کار گنجانده شود. در صورتی که راه کارهای روشن و دستورالعمل‌های واضح به دانش آموزان داده شود آن‌ها بهتر می‌توانند به آنچه از آن‌ها خواسته می‌شود دست یابند.
8- اطمینان حاصل کنید که برنامه ریزی و تدارک کافی موجود باشد. دانش آموزان باید بدانند کارشان چگونه و در چارچوب ساختار رشته ی درسی قرار می‌گیرد. پیشرفت باید در فعالیت‌ها و تکالیف کارسازی شود.
9- برای هر درس، هدف‌های واضح و روشنی ارائه دهید. اگر شما هدف‌های روشنی داشته باشید، این هدف‌ها را می‌توانید به دانش آموزان انتقال دهید و آن‌ها احساس امنیت بیشتری خواهند کرد. لازم است ساختار و مقصود از این تجربه ی یادگیری را برای آن‌ها روشن کنید. این امر موجب افزایش انگیزه در دانش آموزان می‌شود و اگر آن‌ها بدانند می‌خواهند به کجا برسند و کارشان چگونه می‌خواهد در چارچوب درس بگنجد، احتمالاً موفق‌تر خواهند شد.
10- مکانیسم ارزیابی و نمره دهی مناسب اختیار کنید. لازم است یک سیستم نمره دهی برای ارزیابی دستاورد دانش آموزان و همچنین مکانیسمی برای ارائه ی بازخورد و برنامه ریزی پیشرفت آتی داشته باشید. دانش آموزان نیز باید با معیارهای نمره دهی شما برای هر درس آشنا باشند. لازم به نمره دادن به هر چیزی نیست. انتخاب گر باشید و فقط آن چیزهایی را نمره گذاری کنید که اهمیت دارند.
1- سعی نکنید که صرفاً در حاشیه ی امنیت حرکت کنید. بسیاری از آموزگاران در اولین چرخه‌های ارزیابی گزینه ی امن را انتخاب می‌کنند. به تدریج که اعتماد به نفس افزایش می‌یابد، آموزگاران نیز تجربه کننده تر می‌شوند. یادتان باشد حرکت در حاشیه ی امنیت به ندرت جنبه ی ارتقایی می‌یابد و در بهبود تدریس و یا یادگیری کمک چندانی نخواهد کرد.
2- بیش از حد محتاط نباشید. از طرح موضوعات مهم حرفه ای هراس نکنید. این به شما فرصتی واقعی برای رشد می‌دهد. مانع از این می‌شود که مشاهدات کلاسی صرفاً به یک عمل تأیید کننده تبدیل شود. اگر رابطه بین ارزیابی و ارزیاب شونده خوب باشد بهتر می‌توان به یک تمرکز در رابطه با مشاهده، که نهایتاً منجر به رشد واقعی می‌شود، دست پیدا کرد.
3- بر حوزه‌هایی تمرکز کنید که نیاز به بهبود دارند. این امر در صورتی که ارزیاب و ارزیابی شونده رابطه ی خوبی داشته باشند، بسیار آسان‌تر انجام می‌گیرد. در این حالت، ارزیابی ارائه گر فرصتی بسیار خوب برای همکاری توأم با اعتماد به نفس و همراه با یک همکار قابل اطمینان می‌شود. از آنجا که ارزیابی باید فرصتی واقعی برای رشد و تغییر باشد، آن را با حرکت در حوزه‌های آسایش و یا به دست آوردن دل یکدیگر هدر ندهید.
4- تدریس شغل شماست. مناسب به نظر می‌رسد که در ارزیابی، حداقل یکی از حوزه‌های تمرکز بر روی مهارتهای کلاسی باشد. ضمناً ممکن است در انجام آن خوب باشید ولی همیشه جا برای بهبود وجود دارد. تدریس و یادگیری مؤثر در کلاس درس است که به حساب می‌آید.
5- دو یا چند نقطه ی تمرکز داشته باشید. از آنجا که پیوند نیازهای آموزشگاه و نیازهای فردی با یکدیگر از اهمیت برخوردار است، در بسیاری از موارد به بیش از یک حوزه ی تمرکز نیاز خواهد بود. به این معنی که یک حوزه می‌تواند تمرکز بر کلاس و حوزه دیگر تمرکز بر موضوع کلی مدرسه و یا جنبه ی دیگری از کار آموزگار باشد.
6- حوزه ای را انتخاب کنید که هم به مدرسه و هم به فرد سود برساند. ارزیابی باید برای تمام طرف‌های دخیل مفید و موجب رشد باشد. بنابراین از هر لحاظ منطقی است که نیازهای فردی را با نیازهای آموزشگاه پیوند دهید. فقط در انزوا و برای خود مورد ارزیابی قرار نگیرید.
7- حداقل یک تمرکز باید با برنامه‌های بهبود مدرسه مرتبط باشد. برنامه ریزی توسعه و بهبود مدرسه باید به شیوه ای مشورتی انجام شده باشد. در این صورت هر فرد بسیار آسان می‌تواند حوزه ای از تمرکز را با برنامه‌های توسعه و بهبود بخش یا آموزشگاه مرتبط سازد.
8- رویکرد انتخاب اصلح را به کار ببرید. این می‌تواند موضوع انگیزش دهنده ای باشد. در برنامه‌ی دانشگاه‌های تربیت مدرس و تربیت معلم راهکارهای مناسب برای آموزش آموزگاران جدید با استفاده از ارزیابی مبتنی بر صلاحیت وجود دارد. ما دانش آموزان را با ارائه ی شاخص‌های روشن مورد ارزیابی قرار می‌دهیم، پس چرا نباید آموزگاران نیز به همین شیوه ارزیابی شوند؟
9- فهرست‌های به روز را مورد استفاده قرار دهید. بخش نامه‌ها و جزوه‌های وزارت آموزش و پرورش و علوم حاوی فهرستی از صلاحیت‌های مورد نظر هستند و این صلاحیت‌ها در مدارس به کار گرفته می‌شوند و بعضی آموزشگاه‌ها نیز ممکن است صلاحیت‌های ویژه ای را از طریق مشورت، برای آموزگاران خود تدوین کرده باشند.
10- از چرخه ی اول تجربه بگیرید. اکنون مدارس از مرحله ی نگران کننده ی اول در زمینه ی ارزیابی گذشته‌اند. پس تجربه ی حاصل و اشتباهات انجام شده را برای یافتن را‌های مؤثر و کارآمد تر در تعیین حوزه‌های تمرکز استفاده کنید.
1- هدف‌ها باید خاص (مشخص) باشند. از تنظیم هدف‌های کلی و گسترده که غالباً در واقعیت بی معنی خواهند بود، خودداری کنید. مشکل می‌توان برای تدوین شیوه‌های ارزش گذاری و ارزیابی دستاورد‌ها از کلی‌گویی‌های گسترده استفاده کرد.
2- معیارهایی تدوین کنید که بر اساس آن‌ها هدف‌هایتان قابل سنجش باشند. اگر هدف‌ها خاص نباشند مشکل‌تر می‌توان خطوط پایه ای برای ارزیابی آن‌ها پیدا کرد و یا هرگونه معیارهای عملکرد برای سنجش موفقیت به وجود آورد. از خود بپرسید: «چگونه می‌توانم بفهمم که موفق بوده‌ام؟»، «چه سنجشی می‌توانم برای تعیین میزان موفقیتی که به دست آورده‌ام به کار ببرم؟»
3- اطمینان حاصل کنید که هدف‌ها قابل دستیابی باشند. اگر هدف‌هایتان خاص و قابل سنجش باشند و راهی برای ارزیابی آن‌ها در نظر گرفته باشید، احتمال دستیابی به آن‌ها بسیار بالاتر است. تفکر دقیق پیرامون مفهوم و جدول زمانی هد‌ها نیز مفید است.
4- هدف‌ها باید واقع‌بینانه باشند. جاه طلب نباشید. هدف‌هایتان را در سطحی نگه دارید که می‌دانید قادر به دستیابی به آن‌ها هستید. واقع‌بینانه بودن هدف‌ها به خاص‌تر شدن آن‌ها نیز کمک می‌کند و از طرفی، لازم است شیوه ارزیابی آن‌ها را نیز در نظر گرفته باشید، با توجه به این موارد می‌توانید عناصر غیر واقع‌بینانه را از هدف‌های خود خارج کنید.
5- هدف‌هایتان را در چارچوب یک جدول زمانی قرار دهید. مقصود این است که شما باید یک دوره زمانی خاص را برای حصول به موفقیت تعیین کنید. اگر چنین جدولی وجود نداشته باشد، ممکن است بعضی کارها نادیده گرفته شوند و یا در اثر مشغولیت‌های زندگی روزمره و تدریس به تأخیر افتند.
6- تعدادی معیارهای عملکرد تعیین کنید. اکنون شروع به در نظر گرفتن راه‌های ارزیابی عملکرد و موفقیت خود در مراحل آغازین تنظیم هدف کرده‌اید. بدون راه‌های مشخص برای اندازه گیری نتایج، مشکل بتوانید پیشرفت خود را بسنجید.
7- هدف‌هایتان را ارتقایی کنید. ارزیابی بخشی از برنامه ی رشد شخصی و همچنین مدرسه است، لذا به حوزه‌هایی از تدریس خود و یا دیگر مسئولیت‌هایتان بیندیشید که بهبود رشد شما را در بر داشته باشد. به طور قطع این امر می‌تواند همچنین به نفع مدرسه نیز باشد. اگر شما نهایت تلاش خود را به کار نبرید پیشرفت چندانی هم نخواهید کرد.
8- هدف‌ها باید مرتبط باشند. اطمینان حاصل کنید که هدف‌هایتان تأثیری بر مشکل کنونی و یا زمینه‌های شغلی آینده داشته باشند. هدف‌ها باید در چارچوب اهداف جامع بهبود مدرسه قرار گیرند؛ اما همچنین لازم است با برنامه‌های درسی و بهبود تدریس و یادگیری نیز سازگار باشند.
9- سعی کنید خود را به چالش با خود وادارید. بسیاری از افراد عاشق یک چالش واقعی هستند، به خصوص وقتی در حال رقابت با هدف‌های خودشان باشند.
10- هدف‌هایی را تنظیم کنید که احساس می‌کنید از رسیدن به آن‌ها لذت می‌برید. این گفته که تلخ ترین قرص مؤثرترین قرص است، همواره صحت ندارد. خیلی اوقات پیش می‌آید که شیرین بودن قرص موفقیت بیشتری به بار می‌آورد.
1- بعضی هدف‌های سراسری برای آموزشگاه تدوین کنید. با استفاده از برنامه ی بهبود آموزشگاه، هدف‌هایی سراسری برای مدرسه تدوین کنید که افراد و بخش‌ها بتوانند آن‌ها را به کار بگیرند. این امر به تمامی افراد آموزشگاه اجازه می‌دهد حداقل یکی از اهداف کلی مدرسه را در ارزیابی فردی به کار گیرند و همچنین، موجب می‌شود انتخاب یک نقطه ی تمرکز برای مشاهدات کلاسی آسان‌تر شود؛ چون می‌توان آن را با یک هدف مورد توافق برای مدرسه مرتبط ساخت.
2- اطمینان حاصل کنید که خط مشی‌های پیشرفت پرسنل برای همه افراد پرسنل روشن باشد. خط مشی‌ها باید شامل بیانیه ای باشند که در آن، معیارهای تخصیص منابع زمانی و پولی توضیح داده شده باشد.
3- کانال رسمی برای ارتباطات در نظر بگیرید. این امر به پرسنلی کمک می‌کند که ترجیح می‌دهند ساختار‌هایی داشته باشند که بتوانند دقیقاً بدانند اطلاعات خود را چگونه می‌توانند وارد سیستم ارزیابی کنند. بعضی اعضای پرسنل در چارچوب یک وضعیت خود مختار و بدون برنامه ی دقیق نیز می‌توانند به خوبی عمل کنند؛ اما اکثر آن‌ها بدون یک ساختار مناسب و مورد قبول، خود را تنها و مطرود احساس خواهند کرد.
4- اسناد و بیانیه‌های ارزیابی را بدون بررسی و توجه به بایگانی نسپارید. در یک آموزشگاه شلوغ و پر ازدحام به سادگی می‌توان گفت که سیستم ارزیابی وجود دارد و گزارش‌هایی هم مبنی بر وجود آن ارائه داد. اما اگر گزارش‌ها هرگز مورد رجوع قرار نگیرند و پیگیری نشوند، پرسنل اعتماد خود را به این وسیله ی کارآمد در پیشرفت شخصی از دست خواهند داد. و اگر پرسنل فکر کنند که گزارش‌های ارزیابی آن‌ها و هدف‌ها مورد توجه قرار نگرفته‌اند، احساس خواهند کرد که به آن‌ها بی حرمتی شده است.
5- هدف‌های فردی را در کل سیستم پیشرفت پرسنل دخالت دهید. این امر معمولاً از طریق فرد مسئول پیشرفت پرسنل صورت می‌گیرد. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل می‌تواند به این اولویت‌ها و روال‌های لازم و هزینه‌های مربوط به برنامه را تعیین کند.
6- بودجه مورد نیاز برای انجام ارزیابی‌ها را تعیین کنید. این امر معمولاً در چارچوب بودجه پیشرفت پرسنل و بر اساس اصول تعیین شده در سطح ملی تخصیص می‌یابد و نه بر اساس اینکه چه کسی از پرسنل بیش از همه در معرض خودنمایی و دید قرار دارد.
7- هماهنگ کنندگان باید اطمینان حاصل کنند که ارزیاب‌ها در مورد وظیفه خود کاملاً توجیه شده باشند. این کار شامل آگاهی از خط مشی‌های پیشرفت حرفه ای در زمینه ی هدف‌های کوتاه و بلند مدت و اولویت‌ها می‌باشد.
8- اطمینان حاصل کنید که تمام اعضا درک صحیحی از برنامه ی پیشرفت آموزشگاه داشته باشند. این مهم زمانی به بهترین نحو حاصل می‌شود که پرسنل به نوعی در فرایند تدوین اسناد نقش داشته باشند.
9- یک کمیته ی پیشرفت پرسنل تشکیل دهید. تشکیل این کمیته، به خصوص در یک مدرسه ی بزرگ، که برقراری ارتباطات مشکل‌تر است، بسیار مفید می‌باشد. تشکیل کمیته‌ها معمولاً باعث می‌شود افرادی که در شرایط عادی چندان دخالتی ندارند احساس کنند که نظراتشان دارای ارزش است. گروه‌های کوچک غالباً کار آمد ترند. آن‌ها می‌توانند نتایج بحث‌های خود را به صورت بازخورد در اختیار کلیه اعضای پرسنل قرار دهند.
10- مدیریت باز داشته باشید. مدیریت باز به افراد امکان می‌دهد در تدوین خط مشی‌های آموزشگاه مشارکت داشته و نسبت به آن‌ها احساس مالکیت کنند. در نتیجه، این امر منجر به همکاری بیشتر و همچنین کارآیی افزوده می‌شود.
1- پیشرفت پرسنل را در کلاس درس پیدا کنید. تدریس و یادگیری مؤثر در کلاس درس رخ می‌دهد. بدون تدریس و یادگیری کارآمد، مشکل بتوان بهبودی را در یک آموزشگاه به وجود آورد.
2- از سیستم ارزیابی برای تعیین نیازهای پرسنل استفاده کنید. نباید بیش از حد به تبصره ی محرمانه بودن ارزیابی‌ها چسبید. هدف‌های تعیین شده در یک مصاحبه یا بازدید ارزیابی باید در اختیار و مورد استفاده ی هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد. از هدف‌ها می‌توان برای تعیین نیازهای فردی در زمینه ی بهبود پرسنل و همچنین هر نوع مقوله ی ضروری برای مدرسه که به طور مکرر مشخص شده‌اند استفاده کرد.
3- هدف‌های فردی را در برنامه ی پیشرفت پرسنل بگنجانید. برای یک برنامه ی مؤثر پیشرفت پرسنل، لازم است هدف‌های فردی در اختیار هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد و در برنامه‌های پیشرفت آتی مورد استفاده باشد.
4- با استفاده از گزارش‌های ارزیابی، الگوهای نیاز را تعیین کنید. الگوهای نگرانی، حتی اگر در حوزه‌های مختلف مدرسه قرار داشته باشند، غالباً در طول چرخه ارزیابی مشخص می‌شوند. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل می‌تواند این نیازها را در برنامه‌های آتی پیشرفت پرسنل دخالت دهد.
5- در تخصیص بودجه انعطاف قائل شوید. با وجودی که بسیاری از نیازهای پیشرفت پرسنل را می‌توان در خود مدرسه برآورده کرد، ولی از نظر مدیریت وقت، به بودجه بندی نیز نیاز است. در صورت نیاز به مربیانی از خارج از مدرسه، باید بودجه آن مشخص باشد.
6- مهارت‌ها و عملکرد را از طریق ارزیابی بهبود بخشید. با داشتن تمرکز خاص در طول مرحله ی نظارت در چرخه ی ارزیابی، آموزگاران امکان بهبود مهارتهای خود در حوزه‌های خاصی از کارشان را بدست می‌آورند.
7- همه ی هدف‌ها باید در اختیار هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل باید تمام هدف‌های تعیین شده در طول ارزیابی را با دقت بخواند و برنامه ریزی آموزش و نیازهای بهبود کل مدرسه و همچنین فرد فرد آموزگاران را بر اساس آن تنظیم کند.
8- ارزیابی‌ها باید بتوانند نقاط قوت و ضعف را تعیین کنند. نقاط قوت را می‌توان در طول مشاهدات کلاسی تعیین کرد. سپس می‌توان از این نقاط قوت برای کمک به دیگران استفاده کرد. نقاط ضعف باید در برنامه ریزی و اجرای برنامه‌های پیشرفت پرسنل منظور شوند و مورد حمایت قرار گیرند.
9- مهارتهای ارائه شده در یک بخش از آموزشگاه را برای توسعه و پیشرفت مهارتهای تدریس در حوزه‌های دیگر مورد استفاده قرار دهید. چنانچه بخشی داشته باشید که روش‌ها و ایده‌های موفق و بدیع در آن بکار گرفته می‌شود، لازم است ساختاری را فراهم آورید تا امکان اشتراک این مهارت‌ها به وجود آید به عنوان مثال، برای یک عضو بخش زبان و ادبیات می‌توان ترتیب بازدید از بخش هنر را داد تا در آنجا روش‌های تدریس از طریق ایفای نقش را بیاموزد.
10- نیازهای فردی و نیازهای بخش‌ها باید در بهبود آموزشگاه در نظر گرفته شود. یک مکانیسم ارتباطات برقرار کنید که در آن، نیازهای تعیین شده در طول ارزیابی بتوانند به سیستم تغذیه شوند. بدون این نوع چارچوب ارتباطی، بسیاری از ظرفیت‌های پیشرفت پرسنل نادیده گرفته خواهد شد.
براون، سالی و همکاران،( 1387)، مهارتهای مهم تعلیم و تعلم، سعید خاکسار، تهران، نشر موزون، چاپ دوم.
انجام خود ارزیابی مؤثر
خود سنجی انتقادی اولین گام در سیستم ارزیابی و همچنین عنصر لازم برای هر رشد شخصی است. بدون خود سنجی نه پیشرفت فردی به دست ما آید و نه بهبود آموزشگاه. بنابراین خود ارزیابی، نه تنها در آماده سازی فرد برای فرایند ارزیابی بلکه به عنوان یک بخش پیوسته و جاری بهبود مهارتهای تدریس و یادگیری، فرایند با ارزشی به شمار می‌رود.1- کدام جنبه ی کارتان را موفقیت آمیز تر احساس می‌کنید؟ بهترین کار، شروع با نکات مثبت است. این امر در بررسی موفقیت‌ها و دستاوردهایمان به ما اعتماد به نفس می‌دهد. ما به عنوان آموزگار، خیلی آسان ممکن است فقط مسائلی را که درست پیش نرفته‌اند ببینیم و غالباً فراموش می‌کنیم برای دستاورد‌ها و موفقیت‌هایمان به خود تبریک بگوییم.
2- کدام جنبه ی کارتان کمتر موفقیت آمیز بوده؟ سپس از حوزه ی آرامش نکات مثبت به بررسی آن چیزهایی که دوست داشتید اتفاق بیفتد و در انجام آن‌ها موفق یا کاملاً موفق نبوده‌اید حرکت کنید. تفکر و تحلیل در این حوزه را با بررسی موضوعات گسترده شروع کنید چون در تلاش شما برای ورود به جنبه‌های مشخص و تمرکز بر پیشرفت در آن جنبه‌ها به شما کمک خواهد کرد.
3- به شرح وظایف خود نگاه کنید. اکنون زمان خوبی است که تصمیم بگیرید آیا شرح برنامه‌های شما دقیق و در برگیرنده ی تمام وظایف و مسئولیت‌های شما می‌باشد یا خیر. شاید پس از آخرین خود ارزیابی و از زمانی که مسئولیت فعلی را به عهده گرفتید، مواردی وجود داشته باشد که بخواهید به شرح وظایف خود اضافه کنید. همچنین ممکن است شما به کاری اقدام کرده‌اید که اکنون به انجام رسیده است و لذا، لازم باشد انجام آن را از شرح وظایف خود حذف کنید.
4- هدف‌هایتان را تنظیم و اولویت بندی کنید. پس از آنکه فهرستی از حوزه‌های ممکن و مورد نظر برای تغییر و پیشرفت تنظیم کردید، لازم است هدف‌های خود را در دو گروه کوتاه و بلند طبقه بندی کنید. احتمالاً شما نخواهید توانست به همه آن‌ها دست یابید، ولی اولویت بندی آن‌ها به شما کمک می‌کند که کار خود را با مهم‌ترین آن‌ها شروع کنید.
5- برنامه ای برای فعالیت‌هایتان تدوین کنید. این برنامه در راستای دستیابی به هدف‌های تنظیم شده تدوین شود. در اینجا نیز آن را به دو برنامه ی کوتاه و دراز مدت تقسیم کنید. مهم‌ترین هدف‌ها را تبیین و در برنامه ی کوتاه مدت قرار دهید و سپس بقیه را به ترتیب اولویت، پشت سر آن‌ها بیاورید. حتماً برای خودتان هدف‌های زمان داری تنظیم کنید چون در غیر این صورت، فعالیت‌های دراز مدت ممکن است در طول زمان به دست فراموشی سپرده شوند.
6- معیارهای ساده ای برای بررسی استانداردها تدوین کنید. در این صورت می‌توانید با مقایسه خطوط پایه، موفقیت‌هایتان را بسنجید. چه بسا اتفاق می‌افتد که افرادی هدف‌های مبهم و پیچیده برای خودشان تنظیم می‌کنند و سپس در تعیین اینکه آیا به آن‌ها رسیده‌اند یا خیر دچار مشکل می‌شوند.
7- کارآیی خود را ارزش گذاری کنید. تمام جنبه‌های ارزیابی باید سنجیده و ارزش گذاری شود. کارآیی فعالیت‌هایتان را در مقایسه با معیارهایی که تدوین کرده بودید بسنجید. در قبول و یا رد عملکرد خود واقع‌بینانه رفتار کنید.
8- ببینید چه چیزهایی مانع از موفقیت شما شده است. از خود بپرسید چه چیز یا چیزهایی مانع رسیدن شما به هدفی که برای خودتان تنظیم کرده بودید شده است. سپس ممکن است نیاز به اصلاح هدف و تعدیل آن به یک هدف واقع‌بینانه تر باشد و یا لازم داشته باشید ساختارها یا برنامه‌های کاملاً جدیدی را برای خودتان تدوین کنید.
9- چه تغییراتی را لازم است به وجود آوردید؟ کل بهبود و پیشرفت مدرسه نهایتاً بر می‌گردد به آنچه در کلاس درس اتفاق می‌افتد. تدریس و یادگیری بهتر، ریشه در عمل آموزگار جلوی تخته سیاه دارد، لذا از خودتان بپرسید که چگونه می‌توانید و چه کاری باید انجام دهید تا عملکردتان به عنوان آموزگار بهتر شود.
10- چه تغییراتی می‌تواند در ساختار مدرسه به وجود آید؟ با گسترش دیدگاه خود، کل مدرسه را در نظر بگیرید و از خودتان بپرسید چه چیزی باید تغییر کند که بتواند به شما کمک کند عملکرد بهتری داشته باشید.
بهبود مهارت‌ها و عملکرد از طریق ارزیابی
آموزگاران در طول خود ارزیابی روش‌های تدریس، نقاط قوت و نقاط ضعف خود را بررسی می‌کنند. آن‌ها همچنین به اهمیت عنصر نظارت در ارزیابی به عنوان یک عامل تشخیص و نهایتاً بهبود مهارتهای کلاسی پی خواهند برد. در زیر، بعضی حوزه‌ها که ممکن است بتوان در بهبود عملکرد در کلاس مراعات کرد ارائه شده است. آن‌ها می‌توانند در مرحله خود ارزیابی، و یا در مراحل بعدی فرآیند ارزیابی و هنگامی که نقطه ی تمرکز برای مشاهده و یا هدف‌های بعدی برای اقدام را تعیین می‌کنید، مفید واقع شوند. در طول فرآیند خود ارزیابی، یا قبل از نظارت، شاید بد نباشد از خودتان درباره ی بعضی از حوزه‌های زیر در زمینه ی کارتان در کلاس سؤالاتی از خود بپرسید.1- در هر درس از انواع مواد کمک آموزشی استفاده کنید. بسیاری از آموزشگاه‌ها منابع مختلفی دارند که می‌توانند نیازهای فردی را برآورده کنند. همیشه از یک نوع مواد انگیزشی استفاده نکنید. هم شما از آن‌ها خسته می‌شوید و هم دانش‌آموزانتان.
2- از انواع رویکرد‌ها استفاده کنید. تغییر رویکرد‌ها در ارائه دروس می تواند بسیار مفید باشد. اگر دانش آموزان احساس کنند که کارها را همیشه باید به یک شیوه انجام دهند و یا همیشه باید از یک مجموعه منابع استفاده کنند، به سرعت وازده می‌شوند. درست است که بعضی روش‌های امتحان شده به آموزگار اعتماد به نفس می‌دهند ولی این شیوه می‌تواند ضربه مهلکی بر قوه ی تخیل آموزگار و همچنین مشارکت دانش آموزان وارد کند.
3- در جست و جوی راه‌هایی برای مشارکت دانش آموزان باشید. مشارکت در بحث یکی از نشانه‌های مشارکت و دخالت دانش آموزان است. هر چه دانش آموزان در برگزاری یک درس و یا فعالیت آموزشی بیشتر مشارکت داشته باشند، انگیزه ی آن‌ها بیشتر می‌شود. از دانش آموزان بخواهید فعالیت‌ها را توضیح دهند. به این وسیله می‌توانید تعیین کنید آیا دانش آموزان به آنچه از آن‌ها انتظار می‌رود علاقه ای دارند؛ و یا اصلاً با آن آشنا هستند یا خیر. درک روشن از وظایف به دانش آموزان کمک می‌کند دستاوردهای بهتری داشته باشند و بهتر به نتایج دلخواه در زمینه ی یادگیری برسند.
4- اطمینان حاصل کنید که استقرار فیزیکی کلاس برای فعالیت یادگیری مناسب باشد. آیا نمونه ای از کارهای دانش آموزان بر روی دیوار‌ها نصب شده است؟ نمایش این نمونه‌ها محرکی برای فعالیت‌ها خواهد بود. آیا نحوه استقرار دانش آموزان در کلاس مناسب فعالیت مربوطه می‌باشد یا خیر؟ پیشاپیش فعالیت خود را تجزیه تحلیل کرده و تصمیم بگیرید چه نوع استقرار فیزیکی مناسب است.
5- اطمینان حاصل کنید که دانش آموزان بدانند چه رفتاری از آن‌ها انتظار می‌رود. این امر مستلزم پاسخ مؤثر به هر نوع رفتار نامناسب است. همچنین لازم است برنامه ی ثابتی برای تشویق و تنبیه داشته باشید.
6- جو کاری را حفظ کنید. این عمل از طریق ارتباطات مناسب عملی می‌باشد. آموزگار باید ساختار و هدف هر تجربه یادگیری را کاملاً روشن کند تا دانش آموزان بتوانند نسبت به انجام آن اقدام کنند.
7- نتایجی که انتظار دارید باید والا و روشن باشند. در برنامه ریزی هر درس، نتایج مورد انتظار و شیوه‌های ارزیابی این نتایج باید در برنامه ی انجام کار گنجانده شود. در صورتی که راه کارهای روشن و دستورالعمل‌های واضح به دانش آموزان داده شود آن‌ها بهتر می‌توانند به آنچه از آن‌ها خواسته می‌شود دست یابند.
8- اطمینان حاصل کنید که برنامه ریزی و تدارک کافی موجود باشد. دانش آموزان باید بدانند کارشان چگونه و در چارچوب ساختار رشته ی درسی قرار می‌گیرد. پیشرفت باید در فعالیت‌ها و تکالیف کارسازی شود.
9- برای هر درس، هدف‌های واضح و روشنی ارائه دهید. اگر شما هدف‌های روشنی داشته باشید، این هدف‌ها را می‌توانید به دانش آموزان انتقال دهید و آن‌ها احساس امنیت بیشتری خواهند کرد. لازم است ساختار و مقصود از این تجربه ی یادگیری را برای آن‌ها روشن کنید. این امر موجب افزایش انگیزه در دانش آموزان می‌شود و اگر آن‌ها بدانند می‌خواهند به کجا برسند و کارشان چگونه می‌خواهد در چارچوب درس بگنجد، احتمالاً موفق‌تر خواهند شد.
10- مکانیسم ارزیابی و نمره دهی مناسب اختیار کنید. لازم است یک سیستم نمره دهی برای ارزیابی دستاورد دانش آموزان و همچنین مکانیسمی برای ارائه ی بازخورد و برنامه ریزی پیشرفت آتی داشته باشید. دانش آموزان نیز باید با معیارهای نمره دهی شما برای هر درس آشنا باشند. لازم به نمره دادن به هر چیزی نیست. انتخاب گر باشید و فقط آن چیزهایی را نمره گذاری کنید که اهمیت دارند.
رسیدن به نقطه ی تمرکز
پس از هر فرایند خود ارزیابی، شما با حوزه‌های تغییر و رشد شخصی آشنا می‌شوید. ولی رسیدن به یک نقطه ی تمرکز در رابطه با مشاهدات کلاسی در هر ارزیابی شخصی، باید بین ارزیاب و ارزیابی شونده بحث و بررسی شود. اما این حوزه یکی از مشکل‌ترین حوزه‌ها برای اتخاذ یک تصمیم مفید و سازنده است. بسیاری از توصیه‌های بعدی در رابطه با تنظیم هدف‌ها در اینجا نیز صدق می‌کند. وقتی شما یک ایده ی کلی از هدف‌های خود برای عمل داشته باشید بهتر می‌توانید در مورد یک تمرکز کلاسی تصمیم بگیرید. به هر حال، به هر شکلی که شما به یک نتیجه گیری برسید، بحث و تجربه و تحلیل باید در چارچوب موضوعات کل مدرسه و اولویت‌های بخش و همچنین ملاحظات مورد نظر پیرامون رشد شخصی شما باشد.1- سعی نکنید که صرفاً در حاشیه ی امنیت حرکت کنید. بسیاری از آموزگاران در اولین چرخه‌های ارزیابی گزینه ی امن را انتخاب می‌کنند. به تدریج که اعتماد به نفس افزایش می‌یابد، آموزگاران نیز تجربه کننده تر می‌شوند. یادتان باشد حرکت در حاشیه ی امنیت به ندرت جنبه ی ارتقایی می‌یابد و در بهبود تدریس و یا یادگیری کمک چندانی نخواهد کرد.
2- بیش از حد محتاط نباشید. از طرح موضوعات مهم حرفه ای هراس نکنید. این به شما فرصتی واقعی برای رشد می‌دهد. مانع از این می‌شود که مشاهدات کلاسی صرفاً به یک عمل تأیید کننده تبدیل شود. اگر رابطه بین ارزیابی و ارزیاب شونده خوب باشد بهتر می‌توان به یک تمرکز در رابطه با مشاهده، که نهایتاً منجر به رشد واقعی می‌شود، دست پیدا کرد.
3- بر حوزه‌هایی تمرکز کنید که نیاز به بهبود دارند. این امر در صورتی که ارزیاب و ارزیابی شونده رابطه ی خوبی داشته باشند، بسیار آسان‌تر انجام می‌گیرد. در این حالت، ارزیابی ارائه گر فرصتی بسیار خوب برای همکاری توأم با اعتماد به نفس و همراه با یک همکار قابل اطمینان می‌شود. از آنجا که ارزیابی باید فرصتی واقعی برای رشد و تغییر باشد، آن را با حرکت در حوزه‌های آسایش و یا به دست آوردن دل یکدیگر هدر ندهید.
4- تدریس شغل شماست. مناسب به نظر می‌رسد که در ارزیابی، حداقل یکی از حوزه‌های تمرکز بر روی مهارتهای کلاسی باشد. ضمناً ممکن است در انجام آن خوب باشید ولی همیشه جا برای بهبود وجود دارد. تدریس و یادگیری مؤثر در کلاس درس است که به حساب می‌آید.
5- دو یا چند نقطه ی تمرکز داشته باشید. از آنجا که پیوند نیازهای آموزشگاه و نیازهای فردی با یکدیگر از اهمیت برخوردار است، در بسیاری از موارد به بیش از یک حوزه ی تمرکز نیاز خواهد بود. به این معنی که یک حوزه می‌تواند تمرکز بر کلاس و حوزه دیگر تمرکز بر موضوع کلی مدرسه و یا جنبه ی دیگری از کار آموزگار باشد.
6- حوزه ای را انتخاب کنید که هم به مدرسه و هم به فرد سود برساند. ارزیابی باید برای تمام طرف‌های دخیل مفید و موجب رشد باشد. بنابراین از هر لحاظ منطقی است که نیازهای فردی را با نیازهای آموزشگاه پیوند دهید. فقط در انزوا و برای خود مورد ارزیابی قرار نگیرید.
7- حداقل یک تمرکز باید با برنامه‌های بهبود مدرسه مرتبط باشد. برنامه ریزی توسعه و بهبود مدرسه باید به شیوه ای مشورتی انجام شده باشد. در این صورت هر فرد بسیار آسان می‌تواند حوزه ای از تمرکز را با برنامه‌های توسعه و بهبود بخش یا آموزشگاه مرتبط سازد.
8- رویکرد انتخاب اصلح را به کار ببرید. این می‌تواند موضوع انگیزش دهنده ای باشد. در برنامه‌ی دانشگاه‌های تربیت مدرس و تربیت معلم راهکارهای مناسب برای آموزش آموزگاران جدید با استفاده از ارزیابی مبتنی بر صلاحیت وجود دارد. ما دانش آموزان را با ارائه ی شاخص‌های روشن مورد ارزیابی قرار می‌دهیم، پس چرا نباید آموزگاران نیز به همین شیوه ارزیابی شوند؟
9- فهرست‌های به روز را مورد استفاده قرار دهید. بخش نامه‌ها و جزوه‌های وزارت آموزش و پرورش و علوم حاوی فهرستی از صلاحیت‌های مورد نظر هستند و این صلاحیت‌ها در مدارس به کار گرفته می‌شوند و بعضی آموزشگاه‌ها نیز ممکن است صلاحیت‌های ویژه ای را از طریق مشورت، برای آموزگاران خود تدوین کرده باشند.
10- از چرخه ی اول تجربه بگیرید. اکنون مدارس از مرحله ی نگران کننده ی اول در زمینه ی ارزیابی گذشته‌اند. پس تجربه ی حاصل و اشتباهات انجام شده را برای یافتن را‌های مؤثر و کارآمد تر در تعیین حوزه‌های تمرکز استفاده کنید.
تنظیم هدف برای آموزگاران
هدف‌های حرفه ای برای بهبود، چه صرفاً توسط خود فرد و چه از طریق مذاکره به عنوان بخشی از برنامه ی بهبود در آموزشگاه تنظیم شده باشند، عناصری ضروری برای وقوع هر نوع بهبود در آموزشگاه می‌باشند. هدف‌ها بخشی از برنامه ی بهبود مدرسه و همچنین پیشرفت پرسنل به شمار می‌آیند. اولویت بندی هدف‌ها به هدف‌های کوتاه و بلند مدت و تنظیم یک برنامه ی زمانی برای دستیابی و مرور آن‌ها، غالباً مفید واقع می‌شود. هدف‌ها نباید خشک و بدون انعطاف تنظیم شوند و لازم است بخشی از یک فرایند ارزیابی و بازبینی پیوسته باشند. با این توصیه مکرر که هدف‌ها باید خاص، قابل سنجش، مورد توافق، واقع‌بینانه و محدود به زمان باشند آغاز می‌کنیم و سپس با فهرستی از نظرات دیگر برای کمک به فرایند تنظیم هدف، چه در سطح فردی و چه در سطح کل آموزشگاه، در رابطه با چرخه ی ارزیابی در راستای برنامه ریزی برای بهبود آموزشگاه و فرد ادامه می‌دهیم.1- هدف‌ها باید خاص (مشخص) باشند. از تنظیم هدف‌های کلی و گسترده که غالباً در واقعیت بی معنی خواهند بود، خودداری کنید. مشکل می‌توان برای تدوین شیوه‌های ارزش گذاری و ارزیابی دستاورد‌ها از کلی‌گویی‌های گسترده استفاده کرد.
2- معیارهایی تدوین کنید که بر اساس آن‌ها هدف‌هایتان قابل سنجش باشند. اگر هدف‌ها خاص نباشند مشکل‌تر می‌توان خطوط پایه ای برای ارزیابی آن‌ها پیدا کرد و یا هرگونه معیارهای عملکرد برای سنجش موفقیت به وجود آورد. از خود بپرسید: «چگونه می‌توانم بفهمم که موفق بوده‌ام؟»، «چه سنجشی می‌توانم برای تعیین میزان موفقیتی که به دست آورده‌ام به کار ببرم؟»
3- اطمینان حاصل کنید که هدف‌ها قابل دستیابی باشند. اگر هدف‌هایتان خاص و قابل سنجش باشند و راهی برای ارزیابی آن‌ها در نظر گرفته باشید، احتمال دستیابی به آن‌ها بسیار بالاتر است. تفکر دقیق پیرامون مفهوم و جدول زمانی هد‌ها نیز مفید است.
4- هدف‌ها باید واقع‌بینانه باشند. جاه طلب نباشید. هدف‌هایتان را در سطحی نگه دارید که می‌دانید قادر به دستیابی به آن‌ها هستید. واقع‌بینانه بودن هدف‌ها به خاص‌تر شدن آن‌ها نیز کمک می‌کند و از طرفی، لازم است شیوه ارزیابی آن‌ها را نیز در نظر گرفته باشید، با توجه به این موارد می‌توانید عناصر غیر واقع‌بینانه را از هدف‌های خود خارج کنید.
5- هدف‌هایتان را در چارچوب یک جدول زمانی قرار دهید. مقصود این است که شما باید یک دوره زمانی خاص را برای حصول به موفقیت تعیین کنید. اگر چنین جدولی وجود نداشته باشد، ممکن است بعضی کارها نادیده گرفته شوند و یا در اثر مشغولیت‌های زندگی روزمره و تدریس به تأخیر افتند.
6- تعدادی معیارهای عملکرد تعیین کنید. اکنون شروع به در نظر گرفتن راه‌های ارزیابی عملکرد و موفقیت خود در مراحل آغازین تنظیم هدف کرده‌اید. بدون راه‌های مشخص برای اندازه گیری نتایج، مشکل بتوانید پیشرفت خود را بسنجید.
7- هدف‌هایتان را ارتقایی کنید. ارزیابی بخشی از برنامه ی رشد شخصی و همچنین مدرسه است، لذا به حوزه‌هایی از تدریس خود و یا دیگر مسئولیت‌هایتان بیندیشید که بهبود رشد شما را در بر داشته باشد. به طور قطع این امر می‌تواند همچنین به نفع مدرسه نیز باشد. اگر شما نهایت تلاش خود را به کار نبرید پیشرفت چندانی هم نخواهید کرد.
8- هدف‌ها باید مرتبط باشند. اطمینان حاصل کنید که هدف‌هایتان تأثیری بر مشکل کنونی و یا زمینه‌های شغلی آینده داشته باشند. هدف‌ها باید در چارچوب اهداف جامع بهبود مدرسه قرار گیرند؛ اما همچنین لازم است با برنامه‌های درسی و بهبود تدریس و یادگیری نیز سازگار باشند.
9- سعی کنید خود را به چالش با خود وادارید. بسیاری از افراد عاشق یک چالش واقعی هستند، به خصوص وقتی در حال رقابت با هدف‌های خودشان باشند.
10- هدف‌هایی را تنظیم کنید که احساس می‌کنید از رسیدن به آن‌ها لذت می‌برید. این گفته که تلخ ترین قرص مؤثرترین قرص است، همواره صحت ندارد. خیلی اوقات پیش می‌آید که شیرین بودن قرص موفقیت بیشتری به بار می‌آورد.
به حداکثر رساندن تأثیر ارزیابی
برای حداکثر کارآیی ارزیابی، لازم است ارزیابی با کل فرایند برنامه ریزی بهبود آموزشگاه و همچنین نیازهای برنامه‌های بخش‌ها (که به نوبه خود با برنامه‌های آموزشگاه پیوند دارند) مرتبط باشد. وجود شفافیت و پیوستگی در خط مشی‌های بهبود از ضروریات می‌باشد. این خط مشی‌ها باید در چارچوب یک فرایند شورایی تدوین شوند تا تمام پرسنل با مشارکت در آن‌ها، و توافق بر آن‌ها، احساس مالکیتی نسبت به این خط مشی‌ها و راهکارها داشته باشند. چنانچه مشورتی وجود نداشته و یا میزان آن کم باشد، ممکن است با عدم یا کمی همکاری روبرو شوید.1- بعضی هدف‌های سراسری برای آموزشگاه تدوین کنید. با استفاده از برنامه ی بهبود آموزشگاه، هدف‌هایی سراسری برای مدرسه تدوین کنید که افراد و بخش‌ها بتوانند آن‌ها را به کار بگیرند. این امر به تمامی افراد آموزشگاه اجازه می‌دهد حداقل یکی از اهداف کلی مدرسه را در ارزیابی فردی به کار گیرند و همچنین، موجب می‌شود انتخاب یک نقطه ی تمرکز برای مشاهدات کلاسی آسان‌تر شود؛ چون می‌توان آن را با یک هدف مورد توافق برای مدرسه مرتبط ساخت.
2- اطمینان حاصل کنید که خط مشی‌های پیشرفت پرسنل برای همه افراد پرسنل روشن باشد. خط مشی‌ها باید شامل بیانیه ای باشند که در آن، معیارهای تخصیص منابع زمانی و پولی توضیح داده شده باشد.
3- کانال رسمی برای ارتباطات در نظر بگیرید. این امر به پرسنلی کمک می‌کند که ترجیح می‌دهند ساختار‌هایی داشته باشند که بتوانند دقیقاً بدانند اطلاعات خود را چگونه می‌توانند وارد سیستم ارزیابی کنند. بعضی اعضای پرسنل در چارچوب یک وضعیت خود مختار و بدون برنامه ی دقیق نیز می‌توانند به خوبی عمل کنند؛ اما اکثر آن‌ها بدون یک ساختار مناسب و مورد قبول، خود را تنها و مطرود احساس خواهند کرد.
4- اسناد و بیانیه‌های ارزیابی را بدون بررسی و توجه به بایگانی نسپارید. در یک آموزشگاه شلوغ و پر ازدحام به سادگی می‌توان گفت که سیستم ارزیابی وجود دارد و گزارش‌هایی هم مبنی بر وجود آن ارائه داد. اما اگر گزارش‌ها هرگز مورد رجوع قرار نگیرند و پیگیری نشوند، پرسنل اعتماد خود را به این وسیله ی کارآمد در پیشرفت شخصی از دست خواهند داد. و اگر پرسنل فکر کنند که گزارش‌های ارزیابی آن‌ها و هدف‌ها مورد توجه قرار نگرفته‌اند، احساس خواهند کرد که به آن‌ها بی حرمتی شده است.
5- هدف‌های فردی را در کل سیستم پیشرفت پرسنل دخالت دهید. این امر معمولاً از طریق فرد مسئول پیشرفت پرسنل صورت می‌گیرد. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل می‌تواند به این اولویت‌ها و روال‌های لازم و هزینه‌های مربوط به برنامه را تعیین کند.
6- بودجه مورد نیاز برای انجام ارزیابی‌ها را تعیین کنید. این امر معمولاً در چارچوب بودجه پیشرفت پرسنل و بر اساس اصول تعیین شده در سطح ملی تخصیص می‌یابد و نه بر اساس اینکه چه کسی از پرسنل بیش از همه در معرض خودنمایی و دید قرار دارد.
7- هماهنگ کنندگان باید اطمینان حاصل کنند که ارزیاب‌ها در مورد وظیفه خود کاملاً توجیه شده باشند. این کار شامل آگاهی از خط مشی‌های پیشرفت حرفه ای در زمینه ی هدف‌های کوتاه و بلند مدت و اولویت‌ها می‌باشد.
8- اطمینان حاصل کنید که تمام اعضا درک صحیحی از برنامه ی پیشرفت آموزشگاه داشته باشند. این مهم زمانی به بهترین نحو حاصل می‌شود که پرسنل به نوعی در فرایند تدوین اسناد نقش داشته باشند.
9- یک کمیته ی پیشرفت پرسنل تشکیل دهید. تشکیل این کمیته، به خصوص در یک مدرسه ی بزرگ، که برقراری ارتباطات مشکل‌تر است، بسیار مفید می‌باشد. تشکیل کمیته‌ها معمولاً باعث می‌شود افرادی که در شرایط عادی چندان دخالتی ندارند احساس کنند که نظراتشان دارای ارزش است. گروه‌های کوچک غالباً کار آمد ترند. آن‌ها می‌توانند نتایج بحث‌های خود را به صورت بازخورد در اختیار کلیه اعضای پرسنل قرار دهند.
10- مدیریت باز داشته باشید. مدیریت باز به افراد امکان می‌دهد در تدوین خط مشی‌های آموزشگاه مشارکت داشته و نسبت به آن‌ها احساس مالکیت کنند. در نتیجه، این امر منجر به همکاری بیشتر و همچنین کارآیی افزوده می‌شود.
تعیین پیشرفت حرفه ای بالقوه
ارزیابی باید مکانیسمی بسیار کارآمد برای تعیین نیازهای فردی به پیشرفت حفره ای باشد. این نیازهای فردی می‌توانند در یک برنامه ی کلی پیشرفت پرسنل گنجانده شوند و با برنامه ریزی پیشرفت بخش یا کل آموزشگاه پیوند یابند. ارزیابی همچنین غالباً باعث می‌شود ظرفیت‌های نا شناخته در میان پرسنل مورد شناسایی قرار گیرند. پرسنل بزرگترین مجموعه ی منابع یک مدرسه هستند. غالباً پتانسیل مخفی فراوانی در مدرسه وجود دارد که می‌تواند بهبود یابد. کنترل این ایده‌ها و تخصص‌های مشخص شده در طول فرایند ارزیابی، در راستای منافع مدرسه و افراد و در نتیجه دانش آموزان، بسیار ضروری است.1- پیشرفت پرسنل را در کلاس درس پیدا کنید. تدریس و یادگیری مؤثر در کلاس درس رخ می‌دهد. بدون تدریس و یادگیری کارآمد، مشکل بتوان بهبودی را در یک آموزشگاه به وجود آورد.
2- از سیستم ارزیابی برای تعیین نیازهای پرسنل استفاده کنید. نباید بیش از حد به تبصره ی محرمانه بودن ارزیابی‌ها چسبید. هدف‌های تعیین شده در یک مصاحبه یا بازدید ارزیابی باید در اختیار و مورد استفاده ی هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد. از هدف‌ها می‌توان برای تعیین نیازهای فردی در زمینه ی بهبود پرسنل و همچنین هر نوع مقوله ی ضروری برای مدرسه که به طور مکرر مشخص شده‌اند استفاده کرد.
3- هدف‌های فردی را در برنامه ی پیشرفت پرسنل بگنجانید. برای یک برنامه ی مؤثر پیشرفت پرسنل، لازم است هدف‌های فردی در اختیار هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد و در برنامه‌های پیشرفت آتی مورد استفاده باشد.
4- با استفاده از گزارش‌های ارزیابی، الگوهای نیاز را تعیین کنید. الگوهای نگرانی، حتی اگر در حوزه‌های مختلف مدرسه قرار داشته باشند، غالباً در طول چرخه ارزیابی مشخص می‌شوند. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل می‌تواند این نیازها را در برنامه‌های آتی پیشرفت پرسنل دخالت دهد.
5- در تخصیص بودجه انعطاف قائل شوید. با وجودی که بسیاری از نیازهای پیشرفت پرسنل را می‌توان در خود مدرسه برآورده کرد، ولی از نظر مدیریت وقت، به بودجه بندی نیز نیاز است. در صورت نیاز به مربیانی از خارج از مدرسه، باید بودجه آن مشخص باشد.
6- مهارت‌ها و عملکرد را از طریق ارزیابی بهبود بخشید. با داشتن تمرکز خاص در طول مرحله ی نظارت در چرخه ی ارزیابی، آموزگاران امکان بهبود مهارتهای خود در حوزه‌های خاصی از کارشان را بدست می‌آورند.
7- همه ی هدف‌ها باید در اختیار هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل قرار گیرد. هماهنگ کننده ی پیشرفت پرسنل باید تمام هدف‌های تعیین شده در طول ارزیابی را با دقت بخواند و برنامه ریزی آموزش و نیازهای بهبود کل مدرسه و همچنین فرد فرد آموزگاران را بر اساس آن تنظیم کند.
8- ارزیابی‌ها باید بتوانند نقاط قوت و ضعف را تعیین کنند. نقاط قوت را می‌توان در طول مشاهدات کلاسی تعیین کرد. سپس می‌توان از این نقاط قوت برای کمک به دیگران استفاده کرد. نقاط ضعف باید در برنامه ریزی و اجرای برنامه‌های پیشرفت پرسنل منظور شوند و مورد حمایت قرار گیرند.
9- مهارتهای ارائه شده در یک بخش از آموزشگاه را برای توسعه و پیشرفت مهارتهای تدریس در حوزه‌های دیگر مورد استفاده قرار دهید. چنانچه بخشی داشته باشید که روش‌ها و ایده‌های موفق و بدیع در آن بکار گرفته می‌شود، لازم است ساختاری را فراهم آورید تا امکان اشتراک این مهارت‌ها به وجود آید به عنوان مثال، برای یک عضو بخش زبان و ادبیات می‌توان ترتیب بازدید از بخش هنر را داد تا در آنجا روش‌های تدریس از طریق ایفای نقش را بیاموزد.
10- نیازهای فردی و نیازهای بخش‌ها باید در بهبود آموزشگاه در نظر گرفته شود. یک مکانیسم ارتباطات برقرار کنید که در آن، نیازهای تعیین شده در طول ارزیابی بتوانند به سیستم تغذیه شوند. بدون این نوع چارچوب ارتباطی، بسیاری از ظرفیت‌های پیشرفت پرسنل نادیده گرفته خواهد شد.
براون، سالی و همکاران،( 1387)، مهارتهای مهم تعلیم و تعلم، سعید خاکسار، تهران، نشر موزون، چاپ دوم.
/ج
