نویسنده: مهدی خانعلی زاده
نخستین بار که حضرت آیت الله خامنهای (مدظله العالی) به طور رسمی نامی را برای یک سال برگزید، به پیام نوروزی ایشان در سال ۱۳۷۸ باز میگردد. از آن پس این مسئله به صورت یک سنت، همه ساله تکرار شد. نامگذاری سالهای مختلف که از اول فروردین ۷۸ آغاز شد، در حالی بود که رهبر معظم انقلاب در سالهای پیش از آن هم در پیامهای نوروزی خود بر نکتهای مشخص تاکید میکردند اما نام مشخصی را برای سال آغاز شده عنوان نمیکردند. بر همین مبنا بود ایشان سال ۱۳۶۹ را سال تاکید بر «تحول درونی و اصلاح امور» عنوان کردند؛ سالی که اولین عید ایران اسلامی به رهبری حضرت آیت الله خامنهای بود. رهبر معظم انقلاب همچنین سال ۱۳۷۰ را تاکید بر «صبح روشنی»، سال ۱۳۷۱ را تاکید بر «تحکیم معنویت»، سال ۱۳۷۲ را سال تاکید بر «عدالت اجتماعی»، سال ۱۳۷۳ را تاکید بر «صرفهجویی»، ۱۳۷۴ تاکید بر «وجدان کاری، انضباط اجتماعی، انضباط اقتصادی»، سال ۱۳۷۵ را تاکید بر «ضرورت پرهیز از اسراف و حفظ ثروت و منابع عمومی کشور»، سال ۱۳۷۶ را سال تاکید بر «توجه به معنویات و فضایل اخلاقی» و سال ۱۳۷۷ را سال تاکید بر «صرفهجویی و پرهیز از اسراف، قناعت و پایداری بر مواضع اسلامی و انقلابی» اعلام کردند.
سال ۷۸؛ آغاز رسمی نامگذاری سالها
نوروز 78 اولین عیدی بود که مقام معظم رهبری نامی مشخص را برای سال برگزیدند؛ سال امام خمینی (ره). دلیل این نامگذاری همزمانی آن سال با یکصدمین سالگرد تولد بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران بود. سال ۱۳۷۹ هم سال «امام علی (علیه السلام)» نام گرفت که دلیل آن وجود دو عید غدیر در آن سال بود. این اتفاق در سال بعد هم تکرار شد تا نخستین سال دهه ۸۰ مجددا سال «امیرالمومنین (علیه السلام)» نام بگیرد. رهبر معظم انقلاب سال ۱۳۸۱ را نیز به عنوان سال «عزت و افتخار حسینی» نامگذاری کردند که دلیل این نامگذاری، تقارن ماه محرم و سالروز شهادت سیدالشهدا (علیه السلام) با ایام نوروز بود.
سال ۱۳۸۲ سال «خدمتگذاری» بود و سال بعد سال «پاسخگویی»؛ نامهایی که فعالان سیاسی آنها را نشان از کمکاری دولت وقت در خدمترسانی به مردم ارزیابی کردند و آن را نشانهای مبنی بر مطالبات رهبر معظم انقلاب نسبت به دولت در زمینه خدمترسانی به مردم دانستند. سال ۱۳۸۴ به عنوان سال «همبستگی ملی و مشارکت عمومی» نامگذاری شد؛ سالی که اوج فشارهای غرب علیه ایران بر سر پرونده هستهای بود و حضرت آیت الله خامنهای تمامی مطبوعات، احزاب و سیاستمداران داخلی را به همبستگی و دوری از مناقشات بیثمر داخلی و هشیاری درباره سناریوهای ضدانقلابی دشمنان ایران دعوت کردند.
سال میانی دهه ۸۰ هم به نام مبارک «پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله)» انتخاب شد. وجه تسمیه این نامگذاری از آن جهت بود که در آن سال دوبار تاریخ وفات پیامبر (صلّی الله علیه و آله) در تقویم بود؛ یکبار در ابتدای سال و یکی در پایان سال. البته انتشار کاریکاتورهای موهن از پیامبر رحمت و صلح در سال گذشته که در یک نشریه دانمارکی درج شد هم یکی دیگر از دلایلی بود که رهبر معظم انقلاب این نام را برای سال ۸۵ انتخاب کردند. سال ۱۳۸۶ سال «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» بود. رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی خود در ابتدای این سال، ایجاد تفرقه و تضعیف وحدت ملی ایرانیان و به وجود آوردن مشکلات اقتصادی برای متوقف کردن پیشرفت کشور را دو روش عمده دشمنان برای مقابله با ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی برشمردند و نسبت به هشیاری مردم و مسئولان در این زمینهها هشدار دادند.
ایشان سال ۱۳۸۷ را هم سال «نوآوری و شکوفایی» نامیدند و در تشریح علت نامگذاری این سال به این عنوان، به نوآوری بزرگ و تاریخی ملت ایران در پیروزی انقلاب ایران اشاره کردند؛ سالی سیامین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران در ۲۲ بهمن ۵۷ بود. سال ۱۳۸۸ هم از سوی حضرت آیت الله خامنهای سال «اصلاح الگوی مصرف» نام گرفت؛ نامی که در ابتدای سال با استقبال گسترده مردم و مسئولان و کارشناسان روبرو شد و همگان از آن به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ کشور نام بردند اما حوادثی که پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم پیش آمد، آن را تا حدودی تحتالشعاع قرار داد.
و سرانجام سال ۱۳۸۹ هم به عنوان آخرین سال دهه ۸۰ از سوی رهبر معظم انقلاب، سال «همت مضاعف و کار مضاعف» نامیده شد؛ نامی که برای جبران خسارات فتنه ۸۸ برگزیده شد تا مردم و مسئولان با تلاش و کار بیشتر به فعالیت در راستای پیشرفت ایران عزیز بپردازند. نهایتا سال 1390 که آغاز دههای جدید بود هم نام اقتصادی بر خود گرفت و سالی شد برای «جهاد اقتصادی».
هدفگذاری استراتژیک با نامگذاری هوشمندانه
«اصلاح الگوی مصرف»، «همت مضاعف و کار مضاعف»، «جهاد اقتصادی»؛ اینها نامهایی هستند که رهبر معظم انقلاب برای سالهای اخیر برگزیدهاند و مسئولان و مردم را به برنامهریزی و اقدام در مسیر تحقق آن فراخواندهاند. نگاهی به نامگذاری سالها تا به امروز و مقایسه آن با سالهای اخیر نشان از یک هدفگذاری دقیق و هدفمند از سوی حضرت آیتالله خامنهای در سالهای اخیر برای ارائه الگوی پیشرفت ایران اسلامی دارد؛ البته در سالهای پیشین هم ایشان با ارائه الگوهایی نظیر «پاسخگویی مسئولین» چنین برنامه مدونی را برای مردم و مسئولان ارائه کرده بودند اما این مساله در سالهای اخیر پررنگتر شده و حکایت از تاکید ویژه مقام معظم رهبری بر بهبود شرایط زندگی مردم و پیشرفت کشور دارد.
این موضوع از آنجایی اهمیت مییابد که حوادثی که در سال ۸۸ رخ داد، زمینهساز نوعی خدشه در روند اجرایی کارهای کشور و کسب و کار مردم شد؛ تا جایی که رهبر انقلاب برای جبران تمامی خساراتی که فتنه ۸۸ بر روند تعالی و پیشرفت کشور وارد کرد، سال ۸۹ را سال همت مضاعف و کار مضاعف نامگذاری کردند تا مردم و مسئولان که توانسته بودند دوران سخت فتنه را با موفقیت پشت سر بگذارند، اکنون خود را آماده جبران ضررهای ناشی از آن کنند. این مساله در مورد سال جهاد اقتصادی نیز صادق بود.
حضرت آیت الله خامنهای (مدظله العالی) نام سال 1391 را هم بنا به سنت این چند سال، به سوی زندگی اقتصادی مردم و جامعه ایران سوق دادند و با اعلام سال «حمایت از تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی» همگان را متوجه مسئولیتشان در برابر آینده ایران عزیز کردند؛ آیندهای که تحقق سیاستهای کلی چشماندار ۲۰ ساله در سال ۱۴۰۴ تنها بخش کوچکی از آرمانهای بلند مردمان این سرزمین است.
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۲، با اشاره به حرکت رو به جلوی ملت ایران در سال گذشته بویژه در مواجهه ی اقتصادی و سیاسی با جهان استکبار، چشم انداز سال ۹۲ را امیدوارانه و همراه با پیشرفت و تحرک و ورزیدگی و حضور جهادی ملت ایران در عرصه های سیاسی و اقتصادی دانستند و تاکید کردند: با این نگاه، سال ۹۲ را "سال حماسه ی سیاسی و حماسه ی اقتصادی" نامگذاری می کنیم.
رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی خود خطاب به ملت ایران، سال 92 را سال « حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی » نام گذاری کردند. این امر نشان دهنده اهمیت اقتصاد در کنار سیاست در تفکر رهبر انقلاب است و ایشان با اذعان به سختی های اقتصادی که در سال 91 بر ملت ایران بار شد، با این نام گذاری درجه اهمیت اقتصاد را در برهه حساس کنونی یاد آور شدند.
هرچند سال های قبل نیز محور شعارهای رهبر معظم انقلاب اقتصاد بود، این سال با عنوان سال « حماسه » اقتصادی در شعار ایشان تجلی می ابد.
دلیل حماسه سازی در سال 92 اما چیست؟
سال 91 که شروعش با آثار تورمی هدفمندی یارانه ها و به دنبال آن افزایش نرخ ارز و در نهایت تحریم های همه جانب دشمنان ایران بود، تا پایان شاهد انواع و اقسام موج ها و شوک های اقتصادی به خصوص برای قشر متوسط و ضعیف جامعه ایران بود. شوک های اقتصادی که هر کدام از آنها یک به یک بر بدنه اقتصاد کشور فرود آمد و همراه شد با دستپاچگی و بی برنامگی مسئولان دولت و مجلس در برخورد با این شوک ها.
رهبر انقلاب نیز در پیام نوروزی خود به این مسئله به شکلی کاملا شفاف و واضح اشاره کردند و فرمودند: در زمینهی اقتصاد البته بر مردم فشار وارد آمد، مشکلاتی ایجاد شد؛ بخصوص که اشکالاتی هم در داخل وجود داشت؛ برخی از کوتاهیها و سهلانگاریها انجام گرفت که به نقشههای دشمن کمک کرد.
بدون شک از منظر رهبر انقلاب مجموعه سهل انگاری ها و سوء مدیریت های اقتصادی در سال 91 پنهان نمانده است و ایشان به خوبی درجه اهمیت و تاثیر این دست از سوء مدیریت ها را بر بدنه جامه و اقتصاد بیان کرده اند.
اما شعار امسال تا حد زیادی متفاوت با شعارهای اقتصادی سال گذشته است. این سال، سال «حماسه» است و دلیل آن تا حد زیادی واضح است. شوک ها و سختی های اقتصادی که در سال 91 بر کشور بار شده است به راستی نیازمند یک حماسه سازی برای عبور دادن کشور از گردنه بحران اقتصادی است.