بیماریهای مخاطره آمیز دوران بارداری در گفتوگو با دکتر شیرین نیرومنش
سابقه ابتلا به برخی از بیماریها و مصرف برخی از داروها، میتواند بارداری را خطرساز کند. همچنین برخی از خانمها مستعد ابتلا به برخی از بیماریها در دوران بارداری هستند بنابراین با یک مشاوره میتوان از بسیاری از خطرات پیشگیری کرد. در همین زمینه گفتوگویی داریم با دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران که در ادامه میخوانید.مهمترین و شایعترین بیماریهایی که بارداری را با خطر همراه میکنند چه بیماریهایی هستند؟
فشارخون بالا و مسمومیت بارداری.فشارخون بالا چه مشکلاتی در بارداری به وجود میآورد؟
مادری که فشارخون بالا دارد خونرسانی به رحم و جنین او و به طور کلی همه اعضای بدنش با مشکل مواجه و حتی ممکن است مختل شود که این امر برای جنین خطرناک است و ممکن است باعث اختلال در رشد جنین شود. این جنین خوب وزن نخواهد گرفت و در برخی موارد هم به دلیل فشارخون بالا و مسمومیت بارداری پزشک مجبور خواهد بود قبل از 9 ماه جنین را به دنیا بیاورد. توجه داشته باشید که این افراد ممکن است در دوران بارداری فشارخونشان بیشتر افزایش پیدا کند بنابراین نیاز به داروهای بیشتری خواهند داشت. از سوی دیگر ابتلا به فشار خون ممکن است زمینهساز ایجاد مسمومیت بارداری در مادر شود.مسمومیت بارداری چه عوارضی دارد؟
این بیماری ممکن است با اختلالات کلیوی همراه و باعث دفع پروتئین از ادرار شود. همچنین در مراحل پیشرفته ممکن است مشکلات کبدی و کلیوی و مغزی و خونی را به همراه داشته باشد و باعث اختلال در انعقاد خون و کاهش پلاکتها شود.مادران مبتلا به فشارخون بالا برای کاهش و از بین بردن این خطرات باید چه کاری انجام دهند؟
باید از ابتدا تحت نظر پزشک باشند و دفعات مراجعه آنها در دوران بارداری بیشتر باشد تا با تجویز داروهای مناسب بیماری کنترل شود و در صورت ایجاد هر مشکلی خیلی زود بتوان آن را کنترل کرد تا مادر و جنین این دوران را به سلامت پشتسر بگذارند.آیا مصرف داروهایی که برای کنترل فشارخون استفاده میشود در دوران بارداری مجاز است؟
نه. برخی از این داروها به ویژه در 3 ماه اول بارداری بسیار مضر هستند. به همین دلیل حتما افرادی که به فشارخون مبتلا هستند، باید برای زمان بارداری خود برنامهریزی داشته باشند و از ابتدا با نظر پزشک داروهای مناسبی را مصرف کنند. گاهی فشار خون به علت ابتلای فرد به یک بیماری دیگر مانند بیماری قلبی، کلیوی به وجود میآید و در واقع علامت یک بیماری دیگر است که در این وضعیت باید بیماری اصلی را تشخیص داد و برای درمان اقدام کرد.با توجه به افزایش آمار ابتلا به دیابت در کشور لطفا توضیح دهید آیا این بیماری هم میتواند برای مادر و جنین در دوران بارداری خطری ایجاد کند؟
افرادی که به دیابت مبتلا هستند بعد از بارداری بیماریشان تشدید میشود. در گذشته مبتلایان به دیابت نمیتوانستند بچهدار شوند و مادران مبتلا به این بیماری اغلب بچههایشان سقط میشد اما امروز با کمک علم پزشکی این افراد هم میتوانند صاحب فرزند شوند. با این حال باید حتما داروهای کنترلکننده دیابت با نظر پزشک مصرف شود تا خطری مادر و کودک را تهدید نکند. قندخون بالا ممکن است باعث چاقی کاذب در فرزند و حتی زایمان زودرس شود که گاه منجر به از دست دادن نوزاد میشود.برخی از مادران دیابتی به خاطر ترس از عوارض دارو در این دوران، درمان خود را رها میکنند. این اقدام چه عوارضی به دنبال خواهد داشت؟
رها کردن درمان برای جنین خطرساز است و مادهای که در نتیجه رها کردن درمان در خون مادر ایجاد میشود برای جنین مانند سم عمل خواهد کرد و ممکن است جنین با نقایص و بیماریهای مادرزادی از جمله بیماریهای قلبی، کلیوی یا گوارشی متولد شود.بیماران مبتلا به صرع چطور؟ آیا آنها میتوانند بدون خطر باردار شوند؟
بله البته باید توجه داشت که برخی از داروهایی که برای این بیماری تجویز میشود برای جنین بسیار خطرناک است و حتما باید با نظرپزشک داروهای مناسب استفاده کنند. این داروها معمولا ضد اسیدفولیک است. این در حالی است که اسیدفولیک آنقدر برای مادران باردار ضروری است که حداقل از 3ماه قبل از بارداری باید اسیدفولیک مصرف کنند تا فرزندانشان از ابتلا به اختلالات سیستم عصبی و مغز و نخاع در امان بمانند.برخی از زنان مبتلا به صرع گاهی برای پیشگیری از عوارض دارویی در دوران بارداری داروهای خود را قطع میکنند. این اقدام چه خطراتی برای مادر و جنین دارد؟
ممکن است دچار حملات تشنجی شوند که عوارض آن به مراتب بیشتر از داروهاست. در زمان حمله اکسیژنرسانی به بدن و مغز مادر و در نتیجه جنین کم میشود که این امر منجر به اختلال در رشد جنین و حتی مرگ میشود.سوال دیگرم مربوط به ناراحتیهای کلیوی در دوران بارداری است. آنها به چه نکاتی توجه داشته باشند؟
این بیماران در دوران بارداری در معرض فشار خون، دفع پروتئین از ادرار و مسمومیت بارداری هستند و حتما باید در مراکز مجهز زایمان کنند.و افرادی که پیوند عضو انجام دادهاند؟
به آنها هم توصیه میشود اگر بچه دارند و بارداری مجدد برایشان ضروری نیست از این اقدام خودداری کنند. در غیر این صورت حتما با پزشک مشورت کنند.مبتلایان به سرطان رحم چطور میتوانند بعد از درمان باردار شوند؟
اگر فرد مبتلا به سرطان دهانه رحم باشد در صورتی که زود تشخیص داده شود و فقط نیاز باشد قسمت دهانه رحم برداشته شود ممکن است این فرد در آینده اجازه بارداری داشته باشد اما مبتلایان به سرطان جسم رحم در بیشتر موارد دیگر نمیتوانند باردار شوند.آیا در مورد کسانی که سابقه سرطان پستان نیز داشتهاند همینطور است؟
نه. اگر خانم مبتلا جوان باشد و زود تشخیص داده شود در صورتی که با جراحی بهبود کامل پیدا کند و مشکلات غدد لنفاوی نداشته باشد و البته 5 سال از درمان گذشته و بیماری عود نکرده باشد با اجازه پزشک فرد میتواند باردار شود.و اگر کل سینه برداشته شود؟
باز هم اگر مشکلات غدد لنفاوی به وجود نیامده باشد و خانم اصرار به بارداری دارد با نظر پزشک میتواند باردار شود.در مورد مبتلایان به سرطان تخمدان چه توصیهای دارید؟
این سرطان نسبت به سایر سرطانها بسیار متنوع است. پس باید با توجه به نوع سرطان و بدخیم و خوشخیم بودن و سیر بیماری، سن مادر و تمایل به بچهدار شدن با نظر پزشک تصمیم گرفته شود. در نوعی از سرطان تخمدان که در خانمهای جوان شایعتر و سیر پیشرفت بیماری کندتر است و بدخیم نیست خانم بعد از جراحی و درمان کامل میتواند بعد از 5 سال در صورت عود نکردن بیماری بچهدار شود.منبع: هفته نامه سلامت
/ج