در اینجا بی‌مناسبت نیست که ذکری از ماجرای ارسال خشتهای طلا و مطلا نمودن گنبد عسکریین(ع) به میان آید. در 1283 قمری ناصرالدین شاه قاجار با صدور فرمانی به علیرضاخان قاجار ملقب به عضدالملک که سمت پیشخدمت خاصگی شاه را نیز داشت و از رجال معتبر و مهم قاجاریه محسوب می‌شد مأموریت داد چهارصد صندوق خشت طلا را جهت به کار بردن در گنبد عظیم حرم سامراء به عراق منتقل نماید. فرمان شاه چنین است:
هو مقرب‌الخاقان، نتیجه‌الامراء العظام، فدوی‌زاده خاص دولت جاوید آیت، علیرضاخان پیشخدمت خاصه به عنایات خاطر خطیر ملوکانه مفتخر و مباهی بوده بداند که چون خشتهای طلا که به جهت گنبد منور مطهر عسکریین صلوات‌الله و سلامه علیهما ساخته شده نظر به امانت و دیانت آن فدوی‌زاده خاص، حمل خشتهای مزبور را به عهده آن مقرب‌الخاقان محول و مفوض فرمودیم که با کمال نظم و درستی خشتهای طلا را حمل نموده و در کاظمین تحویل جناب مستطاب فضایل‌ماب، افادت و افاضت نصاب، حقایق و معارف اکتساب، قدوه‌العلما و زبده‌الفقها، مجتهدالعصر والزمان، شیخ‌المشایخ العظام، شیخ عبدالحسین سلمه‌الله تعالی داده که به کار ببرد. در بین راه از غلام و سرباز و فراش ]و[ مأمورین چنانچه تقصیری و خلافی ظاهر شود آن مقرب‌الخاقان خود ماذون است که به فراخور تقصیر آنها تنبیه نماید. باید با کمال نظم و درستی این خدمت را به انجام رسانده درعهده شناسد حرره فی شهر ذی‌القعده‌الحرام سنه 1283.
به این ترتیب مأموریت عضدالملک آغاز می‌شود. لازم به ذکر است که شاهان قاجار علی‌رغم همه نواقص و کاستیها در حکومت‌گری و اخلاق و رفتار شخصی در حفظ شعایر شیعی و دینی تا حدودی اهتمام داشته و حداقل اینکه نسبت به مبانی دینی و شعایر شیعی عناد نداشتند. لذا از این نوع اقدامات در کارنامه اغلب آنان مضبوط است. برخلاف پهلوی‌ها که اساساً برای هدم اساس اسلام و تشیع توسط بیگانگان گماشته شدند و در این راه همچون متوکل عباسی و وهابیون تکفیری در مقابل اقامه شعایر دینی موضعگیری نموده و نسبت به ساحت مقدس اهل بیت (ع) و شیعیان مظلوم آنان جسارت نمودند.
عضدالملک سفر خود را در روز سه‌شنبه دوازدهم ذی‌القعده 1283 آغاز نمود و در دوشنبه نهم جمادی‌الاولی 1284 به پایان برد. منزل اول کاروان حامل خشتها پس از خروج از تهران شهرری یا حضرت عبدالعظیم بود و از آنجا این سفر بزرگ با همراهی سیصد نفر و هفتصد رأس چارپا آغاز گردید. روزنامه خاطرات این سفر توسط عضدالملک تهیه شده که اکنون در آرشیو مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران نگهداری می‌شود. در سال 1370 شمسی این اثر به کوشش حسن مرسلوند به چاپ رسیده است.
کاروان حامل خشتهای طلا منزل به منزل با اشکهای دیدگان محبان اهل بیت (ع) و شیعیان آل علی (ع) استقبال و بدرقه می‌شد و باشکوه هرچه تمام‌تر به سوی کوی جانان راه می‌سپرد. با ورود کاروان به خاک عثمانی مقامات عثمانی و ایرانی و مردم شیعه و سنی به استقبال کاروان آمدند. عضدالملک خود ورود به کاظمین را چنین توصیف می‌نماید:
از [...] قبر ابوحنیفه الی [...] آستان ملایک پاسبان کاظمین علیهماالسلام، در دو جانب، و از دو طرف، شیعه و سنی، سپید و سیاه و اناث و ذکور، در خارج و داخل بغداد، بر سر برجهای قلعه و بام سرایه پاشا و میدان درب سرایه و قهوه‌خانه‌ها و قراول‌خانه‌های دو جانب و دکاکین و زیر دیوارها و بام و منظره خانه‌ها ــ تا کنار دجله و روی جسر و بغداد کهنه و صحرای کنار دجله ــ فیمابین بغداد و آستانه مقدسه کاظمین علیهماالسلام، از هر نوع و هر جنس [...] بر دوش یکدیگر برمی‌آمدند...
از جایی که مستقبلین رسیدند تا به دروازه کاظمین علیهماالسلام، قریب چهارصد قربانی کردند [...]
و نه آنقدر شیعیان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را طرب و نشاط احاطه کرد که توانم حکایت نمود.
نواب اقبال‌الدوله که از اجله هنود و سرسلسله رنود عهد است، با نوابان هند بیامدند و به محض دیدن نذر همایونی، زمام اختیار از دست داده، خویشتن بر پای استران افکندند و لجامشان ببوسیدند و کحل‌الجواهر غبارشان بر دیدگان کشیدند و از رفتار او وقری و شکوهی بیفزود و عظمی در دلها برفت. پس از آن جناب علامه‌الخبیر و النحریرالبصیر، محقق الدقایق و مدقق‌الحقایق شیخ عبدالحسین سلمه‌الله تعالی با جمعی از علمای اعلام و فضلای کرام برسیدند.12
به این ترتیب خشتهای طلا به آیت‌الله شیخ عبدالحسین تهرانی تحویل گردید و کار نصب خشتهای طلا هم به سرعت آغاز شد. گنبد حرم مطهر عسکریین همان‌طور که ذکر شد بزرگ ترین گنبد در بین گنبدهای اعتاب مقدسه است. حسن‌الامین نویسنده معاصر و گردآورنده دائره‌المعارف الاسلامیه الشیعیه در خصوص ویژگیهای گنبد و صحن حرم مطهر سامراء می‌نویسد: گنبد سامراء بزرگ‌ترین گنبد در بین گنبدهای قبور ائمه اطهار (علیهماالسلام) است. محیط آن 68 متر و قطر آن 22/43 می‌باشد. خشتهای گنبد 72000 عدد می‌باشد. در جهت جنوبی آن دو مناره وجود دارد که با کاشی پوشیده شده‌به ارتفاع 36 متر از زمین. در داخل صحن 45 ایوان وجود دارد، 16 ایوان در جانب غربی، 9 ایوان در جانب جنوبی و 20 ایوان در جانب شرقی
منبع : ایرانیان http://www.iichs.org
هو مقرب‌الخاقان، نتیجه‌الامراء العظام، فدوی‌زاده خاص دولت جاوید آیت، علیرضاخان پیشخدمت خاصه به عنایات خاطر خطیر ملوکانه مفتخر و مباهی بوده بداند که چون خشتهای طلا که به جهت گنبد منور مطهر عسکریین صلوات‌الله و سلامه علیهما ساخته شده نظر به امانت و دیانت آن فدوی‌زاده خاص، حمل خشتهای مزبور را به عهده آن مقرب‌الخاقان محول و مفوض فرمودیم که با کمال نظم و درستی خشتهای طلا را حمل نموده و در کاظمین تحویل جناب مستطاب فضایل‌ماب، افادت و افاضت نصاب، حقایق و معارف اکتساب، قدوه‌العلما و زبده‌الفقها، مجتهدالعصر والزمان، شیخ‌المشایخ العظام، شیخ عبدالحسین سلمه‌الله تعالی داده که به کار ببرد. در بین راه از غلام و سرباز و فراش ]و[ مأمورین چنانچه تقصیری و خلافی ظاهر شود آن مقرب‌الخاقان خود ماذون است که به فراخور تقصیر آنها تنبیه نماید. باید با کمال نظم و درستی این خدمت را به انجام رسانده درعهده شناسد حرره فی شهر ذی‌القعده‌الحرام سنه 1283.
به این ترتیب مأموریت عضدالملک آغاز می‌شود. لازم به ذکر است که شاهان قاجار علی‌رغم همه نواقص و کاستیها در حکومت‌گری و اخلاق و رفتار شخصی در حفظ شعایر شیعی و دینی تا حدودی اهتمام داشته و حداقل اینکه نسبت به مبانی دینی و شعایر شیعی عناد نداشتند. لذا از این نوع اقدامات در کارنامه اغلب آنان مضبوط است. برخلاف پهلوی‌ها که اساساً برای هدم اساس اسلام و تشیع توسط بیگانگان گماشته شدند و در این راه همچون متوکل عباسی و وهابیون تکفیری در مقابل اقامه شعایر دینی موضعگیری نموده و نسبت به ساحت مقدس اهل بیت (ع) و شیعیان مظلوم آنان جسارت نمودند.
عضدالملک سفر خود را در روز سه‌شنبه دوازدهم ذی‌القعده 1283 آغاز نمود و در دوشنبه نهم جمادی‌الاولی 1284 به پایان برد. منزل اول کاروان حامل خشتها پس از خروج از تهران شهرری یا حضرت عبدالعظیم بود و از آنجا این سفر بزرگ با همراهی سیصد نفر و هفتصد رأس چارپا آغاز گردید. روزنامه خاطرات این سفر توسط عضدالملک تهیه شده که اکنون در آرشیو مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران نگهداری می‌شود. در سال 1370 شمسی این اثر به کوشش حسن مرسلوند به چاپ رسیده است.
کاروان حامل خشتهای طلا منزل به منزل با اشکهای دیدگان محبان اهل بیت (ع) و شیعیان آل علی (ع) استقبال و بدرقه می‌شد و باشکوه هرچه تمام‌تر به سوی کوی جانان راه می‌سپرد. با ورود کاروان به خاک عثمانی مقامات عثمانی و ایرانی و مردم شیعه و سنی به استقبال کاروان آمدند. عضدالملک خود ورود به کاظمین را چنین توصیف می‌نماید:
از [...] قبر ابوحنیفه الی [...] آستان ملایک پاسبان کاظمین علیهماالسلام، در دو جانب، و از دو طرف، شیعه و سنی، سپید و سیاه و اناث و ذکور، در خارج و داخل بغداد، بر سر برجهای قلعه و بام سرایه پاشا و میدان درب سرایه و قهوه‌خانه‌ها و قراول‌خانه‌های دو جانب و دکاکین و زیر دیوارها و بام و منظره خانه‌ها ــ تا کنار دجله و روی جسر و بغداد کهنه و صحرای کنار دجله ــ فیمابین بغداد و آستانه مقدسه کاظمین علیهماالسلام، از هر نوع و هر جنس [...] بر دوش یکدیگر برمی‌آمدند...
از جایی که مستقبلین رسیدند تا به دروازه کاظمین علیهماالسلام، قریب چهارصد قربانی کردند [...]
و نه آنقدر شیعیان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را طرب و نشاط احاطه کرد که توانم حکایت نمود.
نواب اقبال‌الدوله که از اجله هنود و سرسلسله رنود عهد است، با نوابان هند بیامدند و به محض دیدن نذر همایونی، زمام اختیار از دست داده، خویشتن بر پای استران افکندند و لجامشان ببوسیدند و کحل‌الجواهر غبارشان بر دیدگان کشیدند و از رفتار او وقری و شکوهی بیفزود و عظمی در دلها برفت. پس از آن جناب علامه‌الخبیر و النحریرالبصیر، محقق الدقایق و مدقق‌الحقایق شیخ عبدالحسین سلمه‌الله تعالی با جمعی از علمای اعلام و فضلای کرام برسیدند.12
به این ترتیب خشتهای طلا به آیت‌الله شیخ عبدالحسین تهرانی تحویل گردید و کار نصب خشتهای طلا هم به سرعت آغاز شد. گنبد حرم مطهر عسکریین همان‌طور که ذکر شد بزرگ ترین گنبد در بین گنبدهای اعتاب مقدسه است. حسن‌الامین نویسنده معاصر و گردآورنده دائره‌المعارف الاسلامیه الشیعیه در خصوص ویژگیهای گنبد و صحن حرم مطهر سامراء می‌نویسد: گنبد سامراء بزرگ‌ترین گنبد در بین گنبدهای قبور ائمه اطهار (علیهماالسلام) است. محیط آن 68 متر و قطر آن 22/43 می‌باشد. خشتهای گنبد 72000 عدد می‌باشد. در جهت جنوبی آن دو مناره وجود دارد که با کاشی پوشیده شده‌به ارتفاع 36 متر از زمین. در داخل صحن 45 ایوان وجود دارد، 16 ایوان در جانب غربی، 9 ایوان در جانب جنوبی و 20 ایوان در جانب شرقی
منبع : ایرانیان http://www.iichs.org
