هانس رایشنباخ کیست؟

هانس رایشنباخ(1891-1953) ، ‌HANS REICHENBACH فیلسوف علم اتریشی ـ امریکایی، ‌متولد هامبورگ. در سال 1915 از دانشگاه ارلانگن دکترای فلسفه گرفت و رساله اش درباره احتمالات بود.
رایشنباخ در رشته ها و موضوعات علمی ـ فلسفی عدیده ای از جملات احتمالات، ‌روش استقرایی، ‌مکان، زمان، هندسه، ‌نسبیت، ‌مبانی فیزیک کوانتوم، قوانین علمی و معنای اصل تحقیق پذیری، تحقیقات و تالیفاتی دارد. در دهه 1920-1930 در تحکیم مبانی پوزیتیویسم منطقی کوشا بود؛ ولی عضو حلقه وین نبود. با همکاری کارناپ در ویرایش Erkenntnis ارگان رسمی حلقه وین، که بعدها به نام نشریه یگانی علم JOURNAL OF UNIFIED SCIENCE درآمد، سهیم بود.
رایشنباخ با پوزیتیویستهای منطقی اختلاف نظرهایی داشت و اصرار داشت خود را اصالت تجربی منطقی بداند. همچنین در « نظریه معرفت» و علم ما به جهان خارج، آراء بیسابقه ای طرح می کرد و بر آن بود که همه گزاره هایی که ما به کمک آنها علم خود را از جهان خارج و یا حتی انطباعات حسی خود را بیان می کنیم، ذاتاً و در مقایسه با ضرورتهای منطقی، ‌« محتمل»اند، ولی درجه احتمال آنها فرق می کند، و غالباً خیلی زیاد است. در بازسازی عقلانی علم ما از جهان خارج، خواه و ناخواه شناخت شناسی ما، ‌تحت تاثیر تحکمهای منطقیLOGICAL arbitrarinessقرار می گیرد. همچنین بر آن بود که بعضی « چیز» هایی که فقط از نظر علم واقعیت دارند، نظیر اتمها و الکتریسیته، نه انتزاعی اند، ‌نه عینی.
جالبتر از همه این نظرش بود که می گفت، ‌ما هرگز شیء عینی خارجی را درست آنچنانکه در عالم اعیان هست مشاهده نمی کنیم، بلکه با مقداری تحریف مشاهده می کنیم و این تحریف ناشی از نظرگاه وابسته و نسبی ماست؛ که طبعاً با نظر بسیاری از اصالت تجربیان معاصر مخالف است.
بعضی از آثار او بدین قرارند:
1. فلسفه مکان و زمان(1928) Philosophie der Raum-Zeit_lehre
2. تجربه و پیش بینی (1938) Experience and Prediction
3. مبانی فلسفی مکانیک کوانتوم(1944) Philosophical Foundation of Quantum Mechanics
4. فلسفه نوین علم(1958) Modern Philosophy of Science
منبع: خرمشاهی، بهاءالدین، (1382) ، پوزیتیوسم منطقی(رهیافتی انتقادی) ، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نخست 1361.