نویسنده: محمود اکبری
رعایت بهداشت خانواده، از مهمترین مسائل زندگی است که در دو بخش مطرح می شود: بهداشت جسمی و بهداشت روانی.
برای برطرف ساختن بوی نامطبوع، باید دندن ها را مسواک زد و بدن را با آب گرم و صابون خوش بو شست و شو داد، یا از عطرهای مناسب بهره گرفت.(1)
شهید دکتر پاک نژاد، در این باره می نویسد:
«در موقع هضم غذا، قسمت مهمی از خون، متوجّه دستگاه گوارش می شود؛ در آمیزش نیز، مقداری از خون، به دستگاه تناسلی منتقل می گردد، در نتیجه، عضله ی قلب، با کم خونی مواجه شده و دچار حملات قلبی می شود؛ بنابراین، باید، آمیزش، با شکم خالی انجام گیرد».(3)
آمیزش جنسی، در چنین حالتی، افزون بر تنفّرآور بودن، زیان های بسیاری نیز به بار می آورد که عقیم شدن مرد و زن، ایجاد یک محیط مناسب برای رشد میکروب، شیوع بیماری های آمیزشی، همچون سفلیس و سوزاک و نیز التهاب اعضای تناسلی زن از آن جمله است.(4)
دکتر پاک نژاد می گوید:
«مردی که در زمان قاعدگی، با زن خود آمیزش می کند، دستگاه تناسلی مجروح زن را که مستعد پذیرش عفونت است، مبتلا می سازد. از طرفی احتمال دارد، خود او نیز به بیماری های التهابی آمیزشی و... دچار شود».(5)
او می گوید:
«زن، در زمان قاعدگی عصبانی است، کم خون است و ناراحتی های دیگر دارد که قرآن، آن را در کلمه ی «اذی» خلاصه کرده است و زن در اذیت است».(6)
آمیزش، در حال قاعدگی، دستگاه تناسلی زن را مجروح می سازد که مستعد پذیرش عفونت می شود و سبب بیماری های التهابی می گردد.
آمیزش، در حال حیض، موجب بی میلی به مسائل جنسی و تنفّر از عمل زناشویی و سردمزاجی و در نهایت، انحرافات جنسی می شود.(7)
آمیزش، در زمان حیض، موجب احتقان خون و افزایش خونریزی در زن می شود.(8)
پیامبر(ص) در این باره می فرماید:
«مَن أَرَادَ البَقَاءَ وَ لَا بَقَاءَ فَلیُبَاکِرِ الغَدَاءَ وَ لیُجَوِّدِ الحِذَاءَ وَ لیُخَفِّفِ الرِّدَاءَ وَ لیُقِلَّ مُجَامَعَةَ النِّسَاء»(9)
«هر کس، بخواهد، در این جهان ناپایدار، باقی بماند، باید، هر روز صبح، به قدر کافی غذا بخورد و کفش خوب بر پا کند و لباس سبک بپوشد و کم تر با زنان بیامیزد».
بوعلی سینا، درباره ی آمیزش جنسی می گوید:
«اَقلل جَماعَکَ مَا استَطَعتَ فَإِنَّهُ
ماءُ الحَیاةِ تُصَبُّ فِی الأَرحامِ»(10)
«تا می توانی، آمیزش با زنان را کم کن، چرا که منی، آب زندگانی است که در رحم های زنان ریخته می شود».
البته، نمی توان، حدّی مشخّص، برای دفعات آمیزش مشخّص نمود؛ زیرا، این موضوع، به قدرت جسمی و شرایط و مقتضیات و میل جنسی افراد بستگی دارد. صاحب نظران می گویند:
«بهترین روش، در این باره این است که اجازه بدهیم، قدرت و میل طبیعی، تعداد مقاربت را تحت کنترل درآورد.»
واکنش جسمی که متعاقب مقاربت دست می دهد، بهترین راهنما خواهد بود. اگر کسی پس از مقاربت یا روز بعد از آن احساس خستگی کرد، بهتر است، دفعات مقاربت را کم کند؛ ولی، اگر مقاربت سبب آرامش او شد، باید، بداند که ارتباط های جنسی او زیاد نبوده است.(11)
نکته ی دیگر این که نباید، دفعات مقاربت فقط به میل شوهر باشد؛ بلکه، باید، با آمادگی و عکس العمل زن نیز مطابقت داشته باشد. شوهر، به هیچ وجه نباید، هنگامی که زنش به علل مختلف از مقاربت امتناع می ورزد، او را به این کار مجبور کند؛ بلکه باید کوشش کند، موقعی را انتخاب کند که همسرش از این عمل لذت بیش تری می برد.
صاحب نظران در این باره گفته اند: «مرد و زنی که به اقناع جنسی نمی رسند و همدیگر را تأمین نمی کنند، تحت فشارهای بیش تر قرار دارند و به دردهای بیش تر گرفتارند؛ برای مثال، زود رنج و عصبانی می شوند؛ امّا، این حالات پس از انجام آمیزش و رسیدن به اوج لذّت جنسی پایان می پذیرد و رضایت روحی حاصل می شود».(12)
از این رو، پیامبر گرامی اسلام(ص) آمیزش بدون عشقبازی و فراهم کردن شرایطِ مناسب بدن برای رسیدن به اوج لذت جنسی را نکوهش کرده و می فرماید:
«لا یَقَعُ اَحَدُکُم عَلی اَهلِهِ کَما یَقَعُ البَهِیمَةَ، لِیَکُن بَینَهُما رَسُولٌ فَقیلَ: مَا الرَّسُولُ یا رَسُولُ اللهِ؟ فَقالَ القُبلَةُ وَ الکَلامُ»(13)
هیچ یک از شما، نباید، با همسر خود همانند چهارپایان آمیزش کند، بلکه، باید، واسطه ای بین آن ها باشد. پرسیدند: واسطه چیست؟ فرمود: بوسیدن و گفت و گو (عشقبازی).
این نکته به طور دقیق، همان چیزی است که امروزه، کارشناسان به آن توصیه کرده و بی توجّهی به آن را بیماری دانسته اند؛ زیرا، هنگام آمیزش، آلت تناسلی زن و نیز لب های مهبل او پر خون و متورم می شود، این پرخونی در تمام دستگاه تناسلی او وجود دارد؛ از اینرو، اگر زن، به اوج لذّت جنسی نرسد و انزال صورت نگرید، این احتقان و تورم در دستگاه تناسلی باقی می ماند و در اثر پرخونی، درد کمر عارض می شود؛ بنابراین، لازم است، علاوه بر مرد، زن نیز در هر آمیزش به اوج لذّت جنسی برسد.
دکتر پاک نژاد می نویسد:
«لذّت بخش ترین آمیزش ها این است که مرد مقاومت کند تا اوج لذّت زن با وی همزمان شود...».(14)
ایشان درباره ی این که، اگر مردی، زود انزال باشد، برای رساندن زن به اوج لذّت جنسی چه باید بکند؟ می نویسد:
«راه صحیح این است که در متوسّط مدّت آمیزش زن و مرد که در حدود پنج تا ده دقیقه طول می کشد، به مدّت هشت دقیقه، دخولی صورت نگیرد تا بلکه، مرد با نوازش و بازی، زن را آماده سازد تا زمانی که دخول صورت می گیرد، زن و مرد همزمان به اوج لذّت جنسی برسند؛(15) از این رو، حضرت علی(ع) می فرماید:
«إذَا أَرَادَ أَحَدُکُم اَن یَأتِیَ زَوجَتَهُ فَلَا یُعَجِّلهَا فَإِنَّ لِلنِّسَاءِ حَوَائِج(16)»
«هنگامی که یکی از شما خواست، با همسر خود بیامیزد، عجله نکند، چرا که زن ها نیازهایی دارند که باید، برآورده شود.
نکته دیگر این است که مرد، از انجام حرکات ناگهانی و با فشار زیاد هنگام نزدیک خودداری کند؛ رعایت این نکته از بروز بسیاری جراحات وارده به مجرای تناسلی زن جلوگیری خواهد کرد.
اگر نکات فوق رعایت نشود، نزدیکی، برای زن دردناک خواهد بود و در خاطره او نقش خواهد بست، به گونه ای که آمیزش، برای او ناگوار و تلخ خواهد بود.
عمل مقاربت نباید، بی درنگ انجام شود. پیامبر(ص) فرمود:
«إذَا جَامَعَ أَحَدُکُم فَلَا یَأتِیهِنَّ کَمَا یَأتِی الطَّیرُ لَیمِکُث وَ لیَلبَث»(17)
هرگاه یکی از شما خواست با همسرش همبستر گردد، نباید، مانند پرنده سریع و با شتاب آمیزش کند، باید درنگ کند.
روان شناسان، بر این باورند که عوامل درونی و مسائل روانی، اساسی ترین نقش را در تحکیم پیوند زناشویی یا تخریب آن ایفا می کند.
زن و شوهر، هر چند، از زیبایی های ظاهری، امکانات مادّی، موقعیّت اجتماعی و رفاه در زندگی برخوردار باشند، تا زمانی که به بهداشت روان و اصلاح رفتار خود نپردازند و از نظر روحی، به نقطه مطلوب و مورد پسند نرسند، نمی توانند، به ثبات و دوام زندگی مشترک خود مطمئن باشند.
برای درک این حقیقت کافی است، به پرونده های زوج های جوانی که پس از مدّتی کوتاه، به جدایی روی آورده اند، سری بزنیم.
با مرور اجمالی در این قبیل پرونده ها، به این واقعیت تلخ می رسیم که مشکل بیش تر آنان بی توجّهی به مسائل روحی و امور مربوط به بهداشت روانی بوده است که در این جا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
استاد مطهری در بخش تفاوت های زن و مرد، از نظر احساس، به نکته های بسیار مهمی اشاره کرده و می فرماید:
1. مرد، بنده ی شهوت است و زن در بند محبّت مرد است.
2. مرد، زنی را دوست دارد که او را پسندیده و انتخاب کرده باشد و زن، مردی را دوست می دارد که ارزش او را درک و دوستی خود را اعلام کرده باشد.
3. مرد، می خواهد، شخص زن را تصاحب کند و در اختیار بگیرد و زن، می خواهد، مرد را مُسخّر کند و از راه دل بر او مسلّط شود.
4. مرد، می خواهد، از بالای سر زن بر او مسلّط شود و زن می خواهد، از دورن قلب مرد، در او نفوذ کند.
5. مرد، می خواهد، زن را بگیرد. زن می خواهد او را بگیرند.
6. زن، از مرد شجاعت و دلیری می خواهد و مرد از زن، زیبایی و دلبری.
7. زن حمایت مرد را گران بهاترین چیزها برای خود می شمارد.(19)
8. مرد، دلش می خواهد، هر روز به همان حالت همیشگی باقی بماند، اما، یک زن همیشه می خواهد، موجودی تازه باشد و هر صبح با قیافه ای تازه تر از بستر برخیزد.
9. بهترین جمله ای که یک مرد می تواند، به زن بگوید جمله ی «عزیزم تو را دوست دارم» است و زیباترین جمله ای که یک زن به مرد مورد علاقه اش می گوید جمله ی «من به تو افتخار می کنم» است.
10. خوشبختی، از نظر مردها، به دست آوردن مقام و شخصیت قابل احترام در میان اجتماع است و خوشبختی، برای یک زن، به دست آوردن قلب یک مرد و نگهداری او برای تمام عمر است.(20)
با توجّه به نکات یاد شده به خوبی، می توان، بر تأثیر عمیق اظهار دوستی و عشق در زندگی مشترک و بهداشت روانی واقف شد. پیامبر(ص) در این باره می فرماید:
«قَولُ الرَّجُلِ لِلمَرأَةِ إِنِّی أُحِبُّکِ لَا یَذهَبُ مِن قَلبِهَا أَبَداً»(21)
سخن مرد به زن: [تو را دوست دارم] هرگز از دل او بیرون نمی رود.
در بسیاری از خانواده ها، وجود شرم و حیا موجب می شود، زن و شوهر، نتوانند، نارضایتی خود را از نحوه یا میزان رابطه ی جنسی ابراز کنند؛ امّا، این نارضایتی را در رفتارها و برخوردهای دیگر خود بروز می دهند. در بسیاری از موارد، تندخویی و پرخاشگری مرد، ریشه در عدم رضایت او از رابطه ی جنسی با همسر دارد.
نگاه های شهوت آلود و خیره شدن به زیبایی های این و آن، انسان را به مقایسه ی همسر خود با دیگران وادار می سازد و او را نسبت به همسر خود دلسرد می کند.
یکی از هدف های اسلام، از ممنوع کردن نگاه شهوت آلود به دیگران، مراقبت از کانون گرم خانوده، ثبات پایه های زندگی خانوادگی و حفظ اخلاق جامعه است. زن و شوهری که می خواهند، همیشه، به یکدیگر وفادار بمانند و خانواده آنان بر پایه ی عشقی خالص و محبّتی عمیق استوار گردد، باید، از چشم چرانی و نگاه های شهوت آلود، خودداری کنند. آنان، باید، به این نکته توجه کنند که هر جا چشم برود، دل نیز به دنبالش خواهد رفت و چون تأمین تمامی آروزهای دل مقدور نیست، به تدریج این محرومیت، سبب بیماری های روانی، اختلال روحی، پشیمانی ها، جدایی ها، بزهکاری ها و فجایع بی شمار دیگر خواهد شد.
امام صادق(ع) در این باره می فرماید:
«النَّظرَةُ سَهمٌ مِن سِهَامِ إِبلِیسَ مَسمُومٌ وَ کَم مِن نَظرَةٍ أَورَثَت حَسرَةً طَوِیلَةً»(22)
نگاه شهوت آلود، تیری زهرآگین، از تیرهای ابلیس است و چه بسا، نگاه هایی که سبب اندوه و حسرت طولانی می شود.
علی(ع) می فرماید:
«مَن غَضَّ طَرفَهُ أَرَاحَ قَلبَه»(23)
هر کس، چشم خود را فرو بست، دل خود را آسوده ساخت.
در کتاب من لا یحضره الفقیه، به نقل از ابوسعید خُدْری آمده است: پیامبر خدا(ص)، به علی ابن ابی طالب(ع) سفارش کرد و به او فرمود: «ای علی! عروس را در نخستین هفته از شیر، سرکه، گشنیز و سیب تُرش باز بدار».
علی(ع) پرسید: «ای پیامبر خدا! برای چه، او را از این چیزها باز بدارم؟»
پیامبر(ص) فرمود: «زیرا، از این چهار چیز، زهدان سِتَروَن و سرد می شود...».
علی(ع) [دیگر بار] پرسید: «ای پیامبر خدا، امّا از این میان، از سرکه چرا باز داشته می شود؟»
فرمود: «اگر، در حالی که سرکه خورده است، عادت ماهانه شود، هرگز کامل پاک نگردد، گشنیز هم حیض را در شکم وی برمی انگیزانَد و زادن را بر او سخت می سازد. سیب تُرش نیز حیض شدن او را قطع می کند و این عارضه، برای وی یک بیماری می شود.»(24)
از تو درباره ی حیض می پرسند، بگو: آن آزردگی است. پس، در دوره ی عادت ماهانه، از زنان کناره گزینید و نزدیکشان مشوید تا پاک شوند. چون پاک شدند، از همان سویی که خداوند فرمانتان داده است، به سراغشان بروید. خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد و طهارت جویان را دوست دارد.
در الفقه المنسوب الإمام الرضا(ع) آمده است: مبادا با زنی حائض، آمیزش کنی!
امام صادق(ع) می فرماید: زن که حائض شود، بر همسرش حرام گردد که با او از شرمگاه، کاری کند؛ زیرا خداوند متعال فرموده است: (وَ لا تَقرَبُوهُنَّ حَتّی یَطهُرنَ)؛ نزدیکشان مشوید تا پاک شوند.(26)
همچنین پیامبر خدا(ص) فرموده است: ای امّت! خداوند- تبارک و تعالی- برای شما امّت، 24 چیز را دوست ندارد و شما را از آن ها نهی می کند: ... برای مرد، این را خوش نمی دارد که با زن خویش در حالی که حائض است، آمیزش کند. پس، اگر، چنین کند و فرزند جذامی یا پیسی زاده شود، مبادا، جز خویش را نکوهش کند.(28)
امام صادق(ع) فرموده است: سه چیز، بدن را فرسوده می کند و شاید هم [افراد را] بکشد: حمّام رفتن با شکم پُر، آمیزش کردن با شکم پُر و همبستری با پیر زنان.(30)
امام رضا(ع) فرموده است: آمیزش پس از آمیزش، بی آن که میان آن ها غسلی صورت پذیرفته باشد، دیوانگی فرزند را در پی می آورد.(31)
چون درباره ی آمیزش جنسی از امام علی(ع) پرسیدند، فرمود: شرمی است که از میان می رود و شرمگاه هایی که در برِ هم می آیند. همانندترین چیز به دیوانگی است. اصرار بر آن، مایه ی فرسودگی و پیری، و بیرون آمدن از آن، حال پشیمانی است. میوه ی حلال آن، فرزند است که اگر زنده بماند، فتنه باشد و اگر بمیرد، اندوهگین سازد».(32)
پیامبر خدا(ص) در سفارش به امام علی(ع) فرمود:
ای علی! در آغاز، میان و پایان ماه، با همسرت نزدیکی مکن، که دیوانگی، جذام و تباهْ مغزی، بسیار زود به سراغ وی و فرزندش می آید.
ای علی! بعد از ظهر، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر، در آن هنگام، میانتان فرزندی تقدیر شود، کژْچشم خواهد بود و شیطان، از کژْچشمی انسان، شادمان می شود.
ای علی! در هنگام آمیزش، سخن مگوی؛ زیرا، اگر، میانتان، فرزندی تقدیر شود، اطمینانی نیست که لال نباشد، هم مبادا، کسی از شما بر شرمگاه زن خویش بنگرد، بلکه، باید، به هنگام آمیزش، دیده فروبندد؛ چرا که نگریستن به شرمگاه، کوری را در فرزند بر جای می نهد.
ای علی! با هوس زنی غیرِ همسر خود، با زن خویش آمیزش مکن؛ زیرا، از این بیم دارم که اگر برایتان فرزندی تقدیر شود، زنْ صفت، یا ماده و تباهْ مغز گردد.
ای علی! هر کس جنب با همسر خویش در بستر باشد، نباید، قرآن بخواند؛ چه، از این بیم دارم که از آسمان، آتشی بر آنان فرود آید و آنان را بسوزانَد.(33)
ای علی! با همسرت آمیزش مکن، مگر آن که هر کدامتان، دستمالی داشته باشید؛ خود را با پارچه ای مشترک، پاک نکنید که شهوت بر شهوت واقع می شود و این کار، میان شما دشمنی به بار می آورد و کارتان را به جدایی و طلاق می کشانَد.
ای علی! با همسرت ایستاده نزدیکی مکن؛ زیرا، این کار، کارِ خران است؛ و اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، ادرارکننده ی در بستر باشد، چنان که خران در هر مکانی پیشاب می ریزند.
ای علی! در شب عید قربان با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی، تقدیر شود، شش انگشت یا چهار انگشت خواهد داشت.
ای علی! در زیر درخت میوه دِه با همسرت آمیزش مکن؛ چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، جلّاد، قاتل یا عریف(34) خواهد بود.
ای علی! در زیر نور خورشید و تابش آن با همسرت نزدیکی مکن، مگر این که پرده ای آویخته باشی که شما را می پوشاند؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود تا پایان عمر، در تیره بختی و تهی دستی خواهد بود.
ای علی! میان اذان و اقامه با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، به خونریزی علاقه مند خواهد بود.
ای علی! اگر همسرت باردار شد، با او آمیزش مکن، مگر، آن که با وضو باشی؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، کورْدل و ناخنْ خشک خواهد بود.
ای علی! در نیمه ی شعبان با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، بدْشگون خواهد بود و نشانی سیاه بر چهره خواهد داشت.
ای علی! با همسرت، در آخرین روزهای پاکی و در حالی که تنها دو روز از او مانده باشد، نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، عشّار یا یاورِ ستمگران خواهد بود و توده هایی از مردم به دست او به کام مرگ خواهند رفت.
ای علی! بر پشتِ بام خانه، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، منافق، ریاکار و بدعتگذار خواهد بود.
ای علی! چون آهنگ سفر کردی، آن شب، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، دارایی خویش را در غیر حق خرج خواهد کرد. [آن گاه، پیامبر(ص) این آیه را خواند:] (إنَّ لمُبَذِّرِینَ کانُوا إِخوانَ الشَّیاطِینِ)؛ ولخرج ها، برادران شیاطینند.(35)
ای علی! چون روانه سفری شدی، تا مسافت سه شبانه روز ره پیمودن، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، یار هر ستمگری خواهد بود که بخواهد، به تو ستمی برساند.
ای علی! در نخستین ساعت شب، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، اطمینانی نیست که ساحر و از آنان که دنیا را بر آخرت بر می گزیند، نباشد.(36)
در الکافی به نقل از عبدالرحمان بن سالم، از پدرش نقل شده است: به امام باقر(ع) گفتم: «آیا وقتی از اوقات هست که در آن، آمیزش در حالی که حلال است، مکروه باشد؟»
فرمود: «آری! میان طلوع سپیده تا طلوع خورشید، از غروب خورشید تا پنهان شدن سرخی افق، در روزی که خورشید می گیرد، در شبی که ماه می گیرد، در شب و روزی که باد سیاه، سرخ و زرد می ورزد، و در روز و شبی که در آن، زلزله رخ می دهد».(37)
آنگاه که دستانتان بر اندام همسران مهربانتان می لغزد، به یاد آن می افتید که خداوند، این نعمت را به بهایی دیگر در اختیارتان گذاشته است؛ و آن این که باید، دل و جان ناموس های دیگران از حیوانیت آدمیان در امان باشند. و توجه می کنید که نگاه زیبای همسرانتان وقتی زیباتر جلوه می کنند که از میان همه نگاه های دیگر، به همان نگاه پاک و معصومی دل ببندید که خدایتان ارزانی داشته است. خواهش و میل خود را با این نعمت بزرگ به تربیتی فرا می خوانید که ثمره ی آن تکامل است. فقط توسن شهوت خود را به سمت همسرتان می برید، تا در کنار یکدیگر حکمت و دانایی خداوندی تحقق پذیرد و این تمرکزگرایی، به ابزاری تبدیل می گردد و به کمک می شتابد تا هرگز از صفات انسانی عدول نکنید و مراتب صعود رحمانی را پیوسته با نعمات خداوندی فراهم آورید.
آری اگر این روابط را با نگاهی برتر بسنجید، خواهید توانست آغاز معنویت زندگی مشترک خود را در اموری بدانید که تاکنون به آن اندیشه نکرده اید؟ حتی تصور نمی کنید، که روزی آغوش گرم یک همسر به مأمن و پناهگاهی تبدیل گردد که شما را تا آن سو ترکان، تا سرزمین های صمیمی و جغرافیای آرام زندگی معنوی پیش ببرد. در آن اقلیمی که جز فلسفه زیبای این رابطه حکمت هایی را ببینید که خداوند با هوشمندی تمام در لحظه های جنسی دو زوج قرار داده است. لحظه هایی که تمرکز در یک همسر را به شما می آموزد! که سهم شما همان است که تحت نظارت و قوانین منطقی شرعی در اختیارتان درآمده است. از این پس، ناموس دیگران در سایه امنیت همگان خواهند بود. این آغازی است که آسایش روحی شما، خانواده و اجتماعتان را به ارمغان می آورد، بالهای احساساتتان را پهن تر و عواطف و محبّت های پراکنده شما را شعوری دیگر می بخشد.
البته به کامروایی در این روابط نخواهید رسید، مگر این که چند و چون عشق ورزی روحی و جنسی را فرابخوانید.
الف) بهداشت جسمی
1. برطرف ساختن بوی نامطبوع
بوی خوش بدن، در ایجاد جاذبه ی جنسی، تهییج و تشدید علاقه ی زن و مرد به یکدیگر بسیار مؤثّر است و برعکس، بوی بد، زننده و نامطبوع، در گریزان ساختن همسران از یکدیگر و ایجاد تنفر و سردمزاجی بسیار مؤثّر خواهد بود؛ از این رو، متخصّصان امر زناشویی هشدار داده اند که بوی زننده ی دهان که ناشی از دندان های عفونی، لوزه های ملتهب و چرکی، یا عفونت ریه هاست، برای هیچ کس مطبوع نیست؛ بنابراین، پیش از آمیزش، باید به این نکته توجه داشت.برای برطرف ساختن بوی نامطبوع، باید دندن ها را مسواک زد و بدن را با آب گرم و صابون خوش بو شست و شو داد، یا از عطرهای مناسب بهره گرفت.(1)
2. خالی کردن مثانه پیش از آمیزش
از جمله توصیه های پزشکی این است که باید، پیش از آمیزش و پس از آن، مثانه را از ادرار خالی کرد. متخصّصان، ادرار نمودن پیش از آمیزش را برای زنان ضروری تر می دانند و معتقدند، رعایت نکردن این امر، زمینه را برای عفونت اعضای تناسلی فراهم می سازد.(2)3. آمیزش نکردن با شکم پُر
هنگام پر بودن شکم- زمانی که معده به هضم غذا مشغول است- بخش عمده خون بدن، متوجّه دستگاه گوارش می شود و هر یک از اعضای وابسته به این دستگاه، با صرف انرژی زیاد در تلاشند تا با انجام وظیفه ی خود، زمینه ی هضم غذا را فراهم سازند؛ از طرفی، آلت تناسلی مرد نیز، توسط خون برای آمیزش آماده می شود و با پر شدن رگ های خونی اطراف آن، متورّم می گردد؛ بنابراین، اگر هنگام پر بودن معده آمیزش انجام گیرد، به علّت پر مصرف بودن دستگاه گوارش و مشغول بودن بخشی از خون، در آلت تناسلی، دیگر اعضای بدن، دچار کم خونی می شوند و همین امر، انسان را با خطرهایی روبه رو می سازد.شهید دکتر پاک نژاد، در این باره می نویسد:
«در موقع هضم غذا، قسمت مهمی از خون، متوجّه دستگاه گوارش می شود؛ در آمیزش نیز، مقداری از خون، به دستگاه تناسلی منتقل می گردد، در نتیجه، عضله ی قلب، با کم خونی مواجه شده و دچار حملات قلبی می شود؛ بنابراین، باید، آمیزش، با شکم خالی انجام گیرد».(3)
4. ترک آمیزش، هنگام عادت ماهانه
در هر ماه به طور معمول رحم زن، یک تخمک تولید می کند و مقارن آن، رگ های داخلی رحم، برای تغذیه ی نطفه آماده شده و پر از خون می گردد. اگر تخمک، از لوله هایی که شیپور نامیده می شود، عبور کرد و وارد رحم شد و به اسپرماتوزئید که در نطفه ی مرد است، برخورد کرده، جنین انسان تشکیل می شود و خون های جمع شده در رگ های داخل رحم، صرف تغذیه آن می گردد؛ امّا، در غیر این صورت خون های موجود، بر اثر پوسته پوسته شدن مخاط رحم و شکافته شدن جداره ی رگ های حرم، به صورت خون حیض از رحم خارج می شود.آمیزش جنسی، در چنین حالتی، افزون بر تنفّرآور بودن، زیان های بسیاری نیز به بار می آورد که عقیم شدن مرد و زن، ایجاد یک محیط مناسب برای رشد میکروب، شیوع بیماری های آمیزشی، همچون سفلیس و سوزاک و نیز التهاب اعضای تناسلی زن از آن جمله است.(4)
دکتر پاک نژاد می گوید:
«مردی که در زمان قاعدگی، با زن خود آمیزش می کند، دستگاه تناسلی مجروح زن را که مستعد پذیرش عفونت است، مبتلا می سازد. از طرفی احتمال دارد، خود او نیز به بیماری های التهابی آمیزشی و... دچار شود».(5)
او می گوید:
«زن، در زمان قاعدگی عصبانی است، کم خون است و ناراحتی های دیگر دارد که قرآن، آن را در کلمه ی «اذی» خلاصه کرده است و زن در اذیت است».(6)
تأثیر آمیزش در حال حیض
نزدیکی کردن در حال حیض، در موجودیت نسل و جنس اثر سوء می گذارد که غیر قابل جبران است؛ چون کروموزوم آلوده می شود و وضع ژن ها دگرگون می شود.آمیزش، در حال قاعدگی، دستگاه تناسلی زن را مجروح می سازد که مستعد پذیرش عفونت می شود و سبب بیماری های التهابی می گردد.
آمیزش، در حال حیض، موجب بی میلی به مسائل جنسی و تنفّر از عمل زناشویی و سردمزاجی و در نهایت، انحرافات جنسی می شود.(7)
آمیزش، در زمان حیض، موجب احتقان خون و افزایش خونریزی در زن می شود.(8)
5. اعتدال در آمیزش
یکی از نکات مهم و قابل توجّه در امر آمیزش، رعایت اعتدال است. برای حفظ سلامت و برخورداری از عمر طبیعی، باید، به دور از افراط و تفریط، در حد نیاز و با رعایت مصلحت، غریزه ی جنسی را ارضا کرد؛ زیرا، همان طور که بی توجّهی به این غریزه، ناملایمت های روحی و روانی مختلف را به همراه دارد، زیاده روی یا تندروی، در ارضای آن نیز می تواند، منشأ بیماری های مختلف و مشکلات فراوان باشد، مانند: ضعف اعصاب، فرسودگی قوا، آسیب دیدن اجزای اصلی بدن و پیری زودرس.پیامبر(ص) در این باره می فرماید:
«مَن أَرَادَ البَقَاءَ وَ لَا بَقَاءَ فَلیُبَاکِرِ الغَدَاءَ وَ لیُجَوِّدِ الحِذَاءَ وَ لیُخَفِّفِ الرِّدَاءَ وَ لیُقِلَّ مُجَامَعَةَ النِّسَاء»(9)
«هر کس، بخواهد، در این جهان ناپایدار، باقی بماند، باید، هر روز صبح، به قدر کافی غذا بخورد و کفش خوب بر پا کند و لباس سبک بپوشد و کم تر با زنان بیامیزد».
بوعلی سینا، درباره ی آمیزش جنسی می گوید:
«اَقلل جَماعَکَ مَا استَطَعتَ فَإِنَّهُ
ماءُ الحَیاةِ تُصَبُّ فِی الأَرحامِ»(10)
«تا می توانی، آمیزش با زنان را کم کن، چرا که منی، آب زندگانی است که در رحم های زنان ریخته می شود».
البته، نمی توان، حدّی مشخّص، برای دفعات آمیزش مشخّص نمود؛ زیرا، این موضوع، به قدرت جسمی و شرایط و مقتضیات و میل جنسی افراد بستگی دارد. صاحب نظران می گویند:
«بهترین روش، در این باره این است که اجازه بدهیم، قدرت و میل طبیعی، تعداد مقاربت را تحت کنترل درآورد.»
واکنش جسمی که متعاقب مقاربت دست می دهد، بهترین راهنما خواهد بود. اگر کسی پس از مقاربت یا روز بعد از آن احساس خستگی کرد، بهتر است، دفعات مقاربت را کم کند؛ ولی، اگر مقاربت سبب آرامش او شد، باید، بداند که ارتباط های جنسی او زیاد نبوده است.(11)
نکته ی دیگر این که نباید، دفعات مقاربت فقط به میل شوهر باشد؛ بلکه، باید، با آمادگی و عکس العمل زن نیز مطابقت داشته باشد. شوهر، به هیچ وجه نباید، هنگامی که زنش به علل مختلف از مقاربت امتناع می ورزد، او را به این کار مجبور کند؛ بلکه باید کوشش کند، موقعی را انتخاب کند که همسرش از این عمل لذت بیش تری می برد.
6. ارضای جنسی
اسلام، با محدود کردن لذّت جویی های جنسی، به محیط خانه، ضمن برآوردن خواسته های مشروع جنسی زن و مرد، جامعه را از تنش های روحی و مفاسد اجتماعی دور می دارد؛ از این رو مسؤولیت هایی مهمّ بر دوش زن و مرد نهاده است که مهم ترین آن ها ارضای غریزه جنسی است.صاحب نظران در این باره گفته اند: «مرد و زنی که به اقناع جنسی نمی رسند و همدیگر را تأمین نمی کنند، تحت فشارهای بیش تر قرار دارند و به دردهای بیش تر گرفتارند؛ برای مثال، زود رنج و عصبانی می شوند؛ امّا، این حالات پس از انجام آمیزش و رسیدن به اوج لذّت جنسی پایان می پذیرد و رضایت روحی حاصل می شود».(12)
از این رو، پیامبر گرامی اسلام(ص) آمیزش بدون عشقبازی و فراهم کردن شرایطِ مناسب بدن برای رسیدن به اوج لذت جنسی را نکوهش کرده و می فرماید:
«لا یَقَعُ اَحَدُکُم عَلی اَهلِهِ کَما یَقَعُ البَهِیمَةَ، لِیَکُن بَینَهُما رَسُولٌ فَقیلَ: مَا الرَّسُولُ یا رَسُولُ اللهِ؟ فَقالَ القُبلَةُ وَ الکَلامُ»(13)
هیچ یک از شما، نباید، با همسر خود همانند چهارپایان آمیزش کند، بلکه، باید، واسطه ای بین آن ها باشد. پرسیدند: واسطه چیست؟ فرمود: بوسیدن و گفت و گو (عشقبازی).
این نکته به طور دقیق، همان چیزی است که امروزه، کارشناسان به آن توصیه کرده و بی توجّهی به آن را بیماری دانسته اند؛ زیرا، هنگام آمیزش، آلت تناسلی زن و نیز لب های مهبل او پر خون و متورم می شود، این پرخونی در تمام دستگاه تناسلی او وجود دارد؛ از اینرو، اگر زن، به اوج لذّت جنسی نرسد و انزال صورت نگرید، این احتقان و تورم در دستگاه تناسلی باقی می ماند و در اثر پرخونی، درد کمر عارض می شود؛ بنابراین، لازم است، علاوه بر مرد، زن نیز در هر آمیزش به اوج لذّت جنسی برسد.
دکتر پاک نژاد می نویسد:
«لذّت بخش ترین آمیزش ها این است که مرد مقاومت کند تا اوج لذّت زن با وی همزمان شود...».(14)
ایشان درباره ی این که، اگر مردی، زود انزال باشد، برای رساندن زن به اوج لذّت جنسی چه باید بکند؟ می نویسد:
«راه صحیح این است که در متوسّط مدّت آمیزش زن و مرد که در حدود پنج تا ده دقیقه طول می کشد، به مدّت هشت دقیقه، دخولی صورت نگیرد تا بلکه، مرد با نوازش و بازی، زن را آماده سازد تا زمانی که دخول صورت می گیرد، زن و مرد همزمان به اوج لذّت جنسی برسند؛(15) از این رو، حضرت علی(ع) می فرماید:
«إذَا أَرَادَ أَحَدُکُم اَن یَأتِیَ زَوجَتَهُ فَلَا یُعَجِّلهَا فَإِنَّ لِلنِّسَاءِ حَوَائِج(16)»
«هنگامی که یکی از شما خواست، با همسر خود بیامیزد، عجله نکند، چرا که زن ها نیازهایی دارند که باید، برآورده شود.
نکته دیگر این است که مرد، از انجام حرکات ناگهانی و با فشار زیاد هنگام نزدیک خودداری کند؛ رعایت این نکته از بروز بسیاری جراحات وارده به مجرای تناسلی زن جلوگیری خواهد کرد.
اگر نکات فوق رعایت نشود، نزدیکی، برای زن دردناک خواهد بود و در خاطره او نقش خواهد بست، به گونه ای که آمیزش، برای او ناگوار و تلخ خواهد بود.
عمل مقاربت نباید، بی درنگ انجام شود. پیامبر(ص) فرمود:
«إذَا جَامَعَ أَحَدُکُم فَلَا یَأتِیهِنَّ کَمَا یَأتِی الطَّیرُ لَیمِکُث وَ لیَلبَث»(17)
هرگاه یکی از شما خواست با همسرش همبستر گردد، نباید، مانند پرنده سریع و با شتاب آمیزش کند، باید درنگ کند.
7. جلوگیری نکردن از خروج منی
پس از رسیدن به اوج لذّت جنسی، منی از جای خود حرکت کرده، با شتاب بیرون می ریزد. جلوگیری از خروج منی، در این هنگام، برای انسان بسیار زیان آور است؛ زیرا، جلوگیری از خروج منی، هنگام انزال، موجب بزرگی پروستات، حبس بول و سنگ مثانه می شود.(18)8. استراحت پس از آمیزش
در امور آمیزشی، باید، به این نکته توجّه کرد که پس از انجام عمل نزدیکی، حتّی، بدن ورزیده ترین اشخاص به استراحت کامل نیاز دارد؛ به همین دلیل، لازم است، همیشه، پس از انجام عمل جنسی به مدّت نیم ساعت استراحت کرد.ب) بهداشت روان
بخش عظیمی از عوامل تأثیرگذار، در موفقیت یا ناکامی زندگی مشترک، به مسائل روانی یا روحیات و رفتار زن و شوهر مربوط می شود.روان شناسان، بر این باورند که عوامل درونی و مسائل روانی، اساسی ترین نقش را در تحکیم پیوند زناشویی یا تخریب آن ایفا می کند.
زن و شوهر، هر چند، از زیبایی های ظاهری، امکانات مادّی، موقعیّت اجتماعی و رفاه در زندگی برخوردار باشند، تا زمانی که به بهداشت روان و اصلاح رفتار خود نپردازند و از نظر روحی، به نقطه مطلوب و مورد پسند نرسند، نمی توانند، به ثبات و دوام زندگی مشترک خود مطمئن باشند.
برای درک این حقیقت کافی است، به پرونده های زوج های جوانی که پس از مدّتی کوتاه، به جدایی روی آورده اند، سری بزنیم.
با مرور اجمالی در این قبیل پرونده ها، به این واقعیت تلخ می رسیم که مشکل بیش تر آنان بی توجّهی به مسائل روحی و امور مربوط به بهداشت روانی بوده است که در این جا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
1. اظهار محبّت و دوستی
درست است که دختر و پسر، بر اساس عشق و علاقه با یکدیگر ازدواج می کنند و تداوم زندگی مشترک و تحمّل سختی ها و مشکلات آن با توجّه به همین عشق و علاقه است که انجام می پذیرد، امّا، باید، توجّه داشت که اظهار دوستی و به زبان آوردن عشق و علاقه، از عوامل مهم در کاهش ناهنجاری های روحی و افزایش شیرینی زندگی و صمیمیت در روابط زن و شوهر به شمار می رود.استاد مطهری در بخش تفاوت های زن و مرد، از نظر احساس، به نکته های بسیار مهمی اشاره کرده و می فرماید:
1. مرد، بنده ی شهوت است و زن در بند محبّت مرد است.
2. مرد، زنی را دوست دارد که او را پسندیده و انتخاب کرده باشد و زن، مردی را دوست می دارد که ارزش او را درک و دوستی خود را اعلام کرده باشد.
3. مرد، می خواهد، شخص زن را تصاحب کند و در اختیار بگیرد و زن، می خواهد، مرد را مُسخّر کند و از راه دل بر او مسلّط شود.
4. مرد، می خواهد، از بالای سر زن بر او مسلّط شود و زن می خواهد، از دورن قلب مرد، در او نفوذ کند.
5. مرد، می خواهد، زن را بگیرد. زن می خواهد او را بگیرند.
6. زن، از مرد شجاعت و دلیری می خواهد و مرد از زن، زیبایی و دلبری.
7. زن حمایت مرد را گران بهاترین چیزها برای خود می شمارد.(19)
8. مرد، دلش می خواهد، هر روز به همان حالت همیشگی باقی بماند، اما، یک زن همیشه می خواهد، موجودی تازه باشد و هر صبح با قیافه ای تازه تر از بستر برخیزد.
9. بهترین جمله ای که یک مرد می تواند، به زن بگوید جمله ی «عزیزم تو را دوست دارم» است و زیباترین جمله ای که یک زن به مرد مورد علاقه اش می گوید جمله ی «من به تو افتخار می کنم» است.
10. خوشبختی، از نظر مردها، به دست آوردن مقام و شخصیت قابل احترام در میان اجتماع است و خوشبختی، برای یک زن، به دست آوردن قلب یک مرد و نگهداری او برای تمام عمر است.(20)
با توجّه به نکات یاد شده به خوبی، می توان، بر تأثیر عمیق اظهار دوستی و عشق در زندگی مشترک و بهداشت روانی واقف شد. پیامبر(ص) در این باره می فرماید:
«قَولُ الرَّجُلِ لِلمَرأَةِ إِنِّی أُحِبُّکِ لَا یَذهَبُ مِن قَلبِهَا أَبَداً»(21)
سخن مرد به زن: [تو را دوست دارم] هرگز از دل او بیرون نمی رود.
2. رضایت از روابط جنسی
یکی از عوامل بسیار مهم، در رضایت زن و شوهرها، از زندگی خانوادگی، احساس رضایت آنان از روابط جنسی است. تأمین خواهش های جنسی افراد در خانواده، از اهمیت بسیار برخوردار است. می توان گفت، نخستین انگیزه ای که آدمیان را به سوی ازدواج و زندگی مشترک فرامی خواند، همین نیاز غریزی و زیستی است. در میان لذت های غریزی، هیچ لذتی، از ارضای جنسی برتر نیست؛ از این رو، در اسلام، ارضای مشروع میل جنسی، نه تنها نکوهش نشده، بلکه، به آن توصیه نیز شده است. اگر زن و شوهر، از رابطه ی جنسی خود رضایت داشته باشند، از زندگی خانوادگی خود نیز راضی هستند. بررسی ها، نشان می دهد که رضایتمندی خانوادگی با رضایتمندی جنسی رابطه دارد.در بسیاری از خانواده ها، وجود شرم و حیا موجب می شود، زن و شوهر، نتوانند، نارضایتی خود را از نحوه یا میزان رابطه ی جنسی ابراز کنند؛ امّا، این نارضایتی را در رفتارها و برخوردهای دیگر خود بروز می دهند. در بسیاری از موارد، تندخویی و پرخاشگری مرد، ریشه در عدم رضایت او از رابطه ی جنسی با همسر دارد.
3. چشم چرانی نکردن
یکی از عواملی که امنیت خاطر زن را پیوسته به خطر می اندازد توجّه و نگاه شوهر به زنان دیگر است. این پدیده، این فکر را در زن تقویت می کند که نتوانسته توجّه و علاقه ی همسرش را به خود جلب کند؛ بنابراین، چشم او پیوسته به دنبال این و آن است.نگاه های شهوت آلود و خیره شدن به زیبایی های این و آن، انسان را به مقایسه ی همسر خود با دیگران وادار می سازد و او را نسبت به همسر خود دلسرد می کند.
یکی از هدف های اسلام، از ممنوع کردن نگاه شهوت آلود به دیگران، مراقبت از کانون گرم خانوده، ثبات پایه های زندگی خانوادگی و حفظ اخلاق جامعه است. زن و شوهری که می خواهند، همیشه، به یکدیگر وفادار بمانند و خانواده آنان بر پایه ی عشقی خالص و محبّتی عمیق استوار گردد، باید، از چشم چرانی و نگاه های شهوت آلود، خودداری کنند. آنان، باید، به این نکته توجه کنند که هر جا چشم برود، دل نیز به دنبالش خواهد رفت و چون تأمین تمامی آروزهای دل مقدور نیست، به تدریج این محرومیت، سبب بیماری های روانی، اختلال روحی، پشیمانی ها، جدایی ها، بزهکاری ها و فجایع بی شمار دیگر خواهد شد.
امام صادق(ع) در این باره می فرماید:
«النَّظرَةُ سَهمٌ مِن سِهَامِ إِبلِیسَ مَسمُومٌ وَ کَم مِن نَظرَةٍ أَورَثَت حَسرَةً طَوِیلَةً»(22)
نگاه شهوت آلود، تیری زهرآگین، از تیرهای ابلیس است و چه بسا، نگاه هایی که سبب اندوه و حسرت طولانی می شود.
علی(ع) می فرماید:
«مَن غَضَّ طَرفَهُ أَرَاحَ قَلبَه»(23)
هر کس، چشم خود را فرو بست، دل خود را آسوده ساخت.
بهداشت آمیزش
آنچه، باید، عروس را در نخستین هفته از آن باز داشت.در کتاب من لا یحضره الفقیه، به نقل از ابوسعید خُدْری آمده است: پیامبر خدا(ص)، به علی ابن ابی طالب(ع) سفارش کرد و به او فرمود: «ای علی! عروس را در نخستین هفته از شیر، سرکه، گشنیز و سیب تُرش باز بدار».
علی(ع) پرسید: «ای پیامبر خدا! برای چه، او را از این چیزها باز بدارم؟»
پیامبر(ص) فرمود: «زیرا، از این چهار چیز، زهدان سِتَروَن و سرد می شود...».
علی(ع) [دیگر بار] پرسید: «ای پیامبر خدا، امّا از این میان، از سرکه چرا باز داشته می شود؟»
فرمود: «اگر، در حالی که سرکه خورده است، عادت ماهانه شود، هرگز کامل پاک نگردد، گشنیز هم حیض را در شکم وی برمی انگیزانَد و زادن را بر او سخت می سازد. سیب تُرش نیز حیض شدن او را قطع می کند و این عارضه، برای وی یک بیماری می شود.»(24)
حرمت آمیزش با زن حائض
(وَ یَسئَلُونَکَ عَنِ المَحیضِ قُل هُوَ أَذیً فَاعتَزِلُوا النِّساءَ فِی المَحِیضِ وَ لا تَقرَبُوهُنَّ حَتّی یَطهُرنَ فَإذا تَطَهَّرنَ فَأتُوهُنَّ مِن حَیثُ أَمَرَکُمُ اللهُ إنَّ اللهَ یُحِبُّ التَّوّابِینَ وَ یُحِبُّ المُتَطَهِّرِینَ)(25)از تو درباره ی حیض می پرسند، بگو: آن آزردگی است. پس، در دوره ی عادت ماهانه، از زنان کناره گزینید و نزدیکشان مشوید تا پاک شوند. چون پاک شدند، از همان سویی که خداوند فرمانتان داده است، به سراغشان بروید. خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد و طهارت جویان را دوست دارد.
در الفقه المنسوب الإمام الرضا(ع) آمده است: مبادا با زنی حائض، آمیزش کنی!
امام صادق(ع) می فرماید: زن که حائض شود، بر همسرش حرام گردد که با او از شرمگاه، کاری کند؛ زیرا خداوند متعال فرموده است: (وَ لا تَقرَبُوهُنَّ حَتّی یَطهُرنَ)؛ نزدیکشان مشوید تا پاک شوند.(26)
زیان های آمیزش با زن حائض
از پیامبر خدا(ص) نقل شده است: هر کس با زن خود، در حالی که حائض است، آمیزش کند و فرزند جذامی یا پیس، زاده شود، مبادا، جز خود را نکوهش کند!(27)همچنین پیامبر خدا(ص) فرموده است: ای امّت! خداوند- تبارک و تعالی- برای شما امّت، 24 چیز را دوست ندارد و شما را از آن ها نهی می کند: ... برای مرد، این را خوش نمی دارد که با زن خویش در حالی که حائض است، آمیزش کند. پس، اگر، چنین کند و فرزند جذامی یا پیسی زاده شود، مبادا، جز خویش را نکوهش کند.(28)
آمیزش های مکروه
از پیامبر خدا(ص) نقل شده است: مبادا کسی، در حالی که از قضای حاجت خودداری می ورزد، نزدیکی کند؛ زیرا، این کار، بواسیر می آورد؛ و مبدا کسی در حالی که پیشاب خود را نگه می دارد، نزدیکی کند؛ زیرا، این کار، ناسور(29) می آورد.امام صادق(ع) فرموده است: سه چیز، بدن را فرسوده می کند و شاید هم [افراد را] بکشد: حمّام رفتن با شکم پُر، آمیزش کردن با شکم پُر و همبستری با پیر زنان.(30)
امام رضا(ع) فرموده است: آمیزش پس از آمیزش، بی آن که میان آن ها غسلی صورت پذیرفته باشد، دیوانگی فرزند را در پی می آورد.(31)
چون درباره ی آمیزش جنسی از امام علی(ع) پرسیدند، فرمود: شرمی است که از میان می رود و شرمگاه هایی که در برِ هم می آیند. همانندترین چیز به دیوانگی است. اصرار بر آن، مایه ی فرسودگی و پیری، و بیرون آمدن از آن، حال پشیمانی است. میوه ی حلال آن، فرزند است که اگر زنده بماند، فتنه باشد و اگر بمیرد، اندوهگین سازد».(32)
پیامبر خدا(ص) در سفارش به امام علی(ع) فرمود:
ای علی! در آغاز، میان و پایان ماه، با همسرت نزدیکی مکن، که دیوانگی، جذام و تباهْ مغزی، بسیار زود به سراغ وی و فرزندش می آید.
ای علی! بعد از ظهر، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر، در آن هنگام، میانتان فرزندی تقدیر شود، کژْچشم خواهد بود و شیطان، از کژْچشمی انسان، شادمان می شود.
ای علی! در هنگام آمیزش، سخن مگوی؛ زیرا، اگر، میانتان، فرزندی تقدیر شود، اطمینانی نیست که لال نباشد، هم مبادا، کسی از شما بر شرمگاه زن خویش بنگرد، بلکه، باید، به هنگام آمیزش، دیده فروبندد؛ چرا که نگریستن به شرمگاه، کوری را در فرزند بر جای می نهد.
ای علی! با هوس زنی غیرِ همسر خود، با زن خویش آمیزش مکن؛ زیرا، از این بیم دارم که اگر برایتان فرزندی تقدیر شود، زنْ صفت، یا ماده و تباهْ مغز گردد.
ای علی! هر کس جنب با همسر خویش در بستر باشد، نباید، قرآن بخواند؛ چه، از این بیم دارم که از آسمان، آتشی بر آنان فرود آید و آنان را بسوزانَد.(33)
ای علی! با همسرت آمیزش مکن، مگر آن که هر کدامتان، دستمالی داشته باشید؛ خود را با پارچه ای مشترک، پاک نکنید که شهوت بر شهوت واقع می شود و این کار، میان شما دشمنی به بار می آورد و کارتان را به جدایی و طلاق می کشانَد.
ای علی! با همسرت ایستاده نزدیکی مکن؛ زیرا، این کار، کارِ خران است؛ و اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، ادرارکننده ی در بستر باشد، چنان که خران در هر مکانی پیشاب می ریزند.
ای علی! در شب عید قربان با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی، تقدیر شود، شش انگشت یا چهار انگشت خواهد داشت.
ای علی! در زیر درخت میوه دِه با همسرت آمیزش مکن؛ چرا که اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، جلّاد، قاتل یا عریف(34) خواهد بود.
ای علی! در زیر نور خورشید و تابش آن با همسرت نزدیکی مکن، مگر این که پرده ای آویخته باشی که شما را می پوشاند؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود تا پایان عمر، در تیره بختی و تهی دستی خواهد بود.
ای علی! میان اذان و اقامه با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، به خونریزی علاقه مند خواهد بود.
ای علی! اگر همسرت باردار شد، با او آمیزش مکن، مگر، آن که با وضو باشی؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، کورْدل و ناخنْ خشک خواهد بود.
ای علی! در نیمه ی شعبان با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، بدْشگون خواهد بود و نشانی سیاه بر چهره خواهد داشت.
ای علی! با همسرت، در آخرین روزهای پاکی و در حالی که تنها دو روز از او مانده باشد، نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، عشّار یا یاورِ ستمگران خواهد بود و توده هایی از مردم به دست او به کام مرگ خواهند رفت.
ای علی! بر پشتِ بام خانه، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، منافق، ریاکار و بدعتگذار خواهد بود.
ای علی! چون آهنگ سفر کردی، آن شب، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، دارایی خویش را در غیر حق خرج خواهد کرد. [آن گاه، پیامبر(ص) این آیه را خواند:] (إنَّ لمُبَذِّرِینَ کانُوا إِخوانَ الشَّیاطِینِ)؛ ولخرج ها، برادران شیاطینند.(35)
ای علی! چون روانه سفری شدی، تا مسافت سه شبانه روز ره پیمودن، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، یار هر ستمگری خواهد بود که بخواهد، به تو ستمی برساند.
ای علی! در نخستین ساعت شب، با همسرت نزدیکی مکن؛ زیرا، اگر میانتان فرزندی تقدیر شود، اطمینانی نیست که ساحر و از آنان که دنیا را بر آخرت بر می گزیند، نباشد.(36)
در الکافی به نقل از عبدالرحمان بن سالم، از پدرش نقل شده است: به امام باقر(ع) گفتم: «آیا وقتی از اوقات هست که در آن، آمیزش در حالی که حلال است، مکروه باشد؟»
فرمود: «آری! میان طلوع سپیده تا طلوع خورشید، از غروب خورشید تا پنهان شدن سرخی افق، در روزی که خورشید می گیرد، در شبی که ماه می گیرد، در شب و روزی که باد سیاه، سرخ و زرد می ورزد، و در روز و شبی که در آن، زلزله رخ می دهد».(37)
آنگاه که دستانتان بر اندام همسران مهربانتان می لغزد، به یاد آن می افتید که خداوند، این نعمت را به بهایی دیگر در اختیارتان گذاشته است؛ و آن این که باید، دل و جان ناموس های دیگران از حیوانیت آدمیان در امان باشند. و توجه می کنید که نگاه زیبای همسرانتان وقتی زیباتر جلوه می کنند که از میان همه نگاه های دیگر، به همان نگاه پاک و معصومی دل ببندید که خدایتان ارزانی داشته است. خواهش و میل خود را با این نعمت بزرگ به تربیتی فرا می خوانید که ثمره ی آن تکامل است. فقط توسن شهوت خود را به سمت همسرتان می برید، تا در کنار یکدیگر حکمت و دانایی خداوندی تحقق پذیرد و این تمرکزگرایی، به ابزاری تبدیل می گردد و به کمک می شتابد تا هرگز از صفات انسانی عدول نکنید و مراتب صعود رحمانی را پیوسته با نعمات خداوندی فراهم آورید.
آری اگر این روابط را با نگاهی برتر بسنجید، خواهید توانست آغاز معنویت زندگی مشترک خود را در اموری بدانید که تاکنون به آن اندیشه نکرده اید؟ حتی تصور نمی کنید، که روزی آغوش گرم یک همسر به مأمن و پناهگاهی تبدیل گردد که شما را تا آن سو ترکان، تا سرزمین های صمیمی و جغرافیای آرام زندگی معنوی پیش ببرد. در آن اقلیمی که جز فلسفه زیبای این رابطه حکمت هایی را ببینید که خداوند با هوشمندی تمام در لحظه های جنسی دو زوج قرار داده است. لحظه هایی که تمرکز در یک همسر را به شما می آموزد! که سهم شما همان است که تحت نظارت و قوانین منطقی شرعی در اختیارتان درآمده است. از این پس، ناموس دیگران در سایه امنیت همگان خواهند بود. این آغازی است که آسایش روحی شما، خانواده و اجتماعتان را به ارمغان می آورد، بالهای احساساتتان را پهن تر و عواطف و محبّت های پراکنده شما را شعوری دیگر می بخشد.
البته به کامروایی در این روابط نخواهید رسید، مگر این که چند و چون عشق ورزی روحی و جنسی را فرابخوانید.
پی نوشت ها :
1. ازدواج، مکتب انسان سازی، ج2، ص182 و 183.
2. همان، ص186.
3. ازدواج، مکتب انسان سازی، ج2، ص209.
4. تفسیر نمونه، ج2، ص92.
5. اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، ج12، ص23.
6. ازدواج، مکتب انسان سازی، ج2، ص171.
7. بهداشت اسلامی، ج1، ص224.
8. طب در قرآن، ص50؛ تفسیر نمونه، ج2، ص92.
9. وسائل الشیعه، ج14، ح2، ص179.
10. گفتار فلسفی، جوان، ج2، ص299.
11. پاسخ به مسائل جنسی و زناشویی، ص298.
12. ازدواج، مکتب انسان سازی، ج2، ص193.
13. محجه البیضاء، ج3، ص110.
14. ازدواج، مکتب انسان سازی، ج2، ص91.
15. همان، ص92.
16. وسایل الشیعه، ج14، ح4، ص83.
17. وسائل الشیعه، ج14، ح1، ص82.
18. بهداشت ازدواج از نظر اسلام، ص133.
19. نظام حقوق زن در اسلام، ص207.
20. همان، ص209 و 210.
21. وسایل الشیعه، ج14، ح9، ص10.
22. همان، ح، ص138.
23. مستدرک الوسائل، ج14، ح12، ص271.
24. من لا یحضره الفقیه، ج3، ح1712، ص358.
25. بقره: 222.
26. بحارالأنوار، ج100، ح43، ص293.
27. همان، ح3، ص283.
28. تفسیر نورالثقلین، ج1، ح811، ص260.
29. ناسور، بیماریی است که در محاق چشم، اطراف مقعد و بُن دندان، ظاهر می شود و موجب جراحتی چرکین در موضع بیماری می گردد (ر.ک: لغت نامه ی دهخدا: ج13 ص 19576، ذیل «ناسور» و «ناصور»).
30. وسائل الشیعه، ج14، ح1، ص191.
31. مستدرک الوسائل، ج14، ح19، ص308.
32. غررالحکم، ج3، ص417.
33. شیخ صدوق می گوید: مقصود از این نهی، خواندن سوره های دارای سجده است، نه غیر آن.
34. عریف، به معانی مختلف آمده است، از جمله: کارگزار قوم، و آن که پایین تر از رییس است و یا رییس قوم- به هر حال، این واژه در عصر صدور روایت، منصبی دولتی بوده که مذموم شمرده شده است و در روایتی آمده است: «العرفاء فی النار» (ر.ک: لغت نامه ی دهخدا: ج10، ص1398).
35. اسراء: 27.
36. بحارالأنوار، ج100، ح1، صص281 تا 283.
37. فروع کافی، ج5، ح1، صص497 و 498.
