ارتباط با پدر، وقتی مشغله اش زیاد است

مشغله ی پدرم خیلی زیاد است، در فرصت کمی که دارد چگونه می توانم با او ارتباط برقرار کنم؟

امروزه، بسیاری از پدرها ممکن است به دلیل مشغله ی زیاد، فرصت کافی برای تعامل با افراد خانواده و شنیدن حرف های فرزندان شان نداشته باشند و یا به دلیل خستگی های ناشی از کار و سایر مشکلات زندگی، نتوانند در همان فرصت اندک نیز ارتباط خوب و مثبتی با فرزندان خویش برقرار کنند.
در حالی که ارتباطات کلامی محبت آمیز، تعلق خاطر و مورد پذیرش واقع شدن، نه تنها برای نوجوان، بلکه برای تمام افراد نیازی اساسی محسوب می شود. پسرها مخصوصاً در سنین نوجوانی به هم صحبتی، صمیمیت و مشورت با پدر نیاز دارند.
گفت وگوهای گرم و سرشار از صمیمت میان والدین و نوجوانان، روابط خانوادگی را منسجم می کند و فرصتی به وجود می آورد تا فرزندان بتوانند مشکلات و دغدغه های فکری خود را با والدین که دلسوزترین و مهربان ترین دوستان آنان هستند، در میان بگذارند و ضمن ابراز نقطه نظرات خود، از رهنمودها و تجربیات آنان نیز استفاده کنند و این مصونیت عاطفی، قطعاً زمینه ساز مصونیت فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی نیز خواهد بود.
بنابراین پدر خانواده به رغم مشغله ها و گرفتاری های فراوانی که دارد، باید با برنامه ریزی دقیق، فرصت مناسب و کافی برای برقراری تعاملات مثبت با فرزند خویش در نظر بگیرد. البته خود نوجوان نیز می تواند نقش فعالی در این زمینه داشته باشد و کمک کند تا در همان فرصت محدود نیز، فضای مناسبی برای برقراری تعامل مثبت ایجاد شود؛ ولی اگر نوجوان خجالتی و کم رو باشد و یا به دلیل سن کم، از مهارت های اجتماعی چندانی برخوردار نباشد، نمی تواند در این زمینه کمک شایانی کند.
به طور کلّی، رعایت نکات زیر می تواند به برقراری ارتباط کلامی گرم و مثبت کمک کند:
- حرف های تان را با انتقاد و جملات منفی شروع نکنید. (این کار موجب بروز خشم می شود و روند برقراری ارتباط را مختل می کند).
- برای گفت وگوهای مهم، زمان مناسبی را انتخاب کنید و اگر وضعیت روابط تان مناسب نبود، آن را به زمانی موکول کنید که طرف مقابل در وضعیت روحی و روانی بهتری باشد.
- همیشه در ابتدای صحبت، به خصوص وقتی می خواهید مشکلی را مطرح کنید، با ذکر یک نکته ی مثبت (مانند تأیید و تکریم نقاط مثبت شخصیت او) گفت وگو را شروع کنید. با این رفتار مثبت به او یادآوری می کنید که برایش ارزش قایلید و به رغم آن مشکل، از رفتار مسئولانه ی او آگاه هستید.
- حتی اگر با عقاید طرف مقابل مخالف بودید، سعی نکنید بلافاصله نظر او را رد و نظر خود را برای او تشریح کنید؛ بلکه با احترام، به صحبت های او گوش دهید و نشان دهید که برای نظرات او ارزش قائل هستید.
- با لحنی پرخاشگرانه و طلبکارانه صحبت نکنید. سعی نکنید هنگام خشم و عصبانیت، مسئله ای را حل کنید.
- اجازه ندهید که عواملی مانند تلویزیون، تلفن و نظیر این ها، حواس تان را پرت و ارتباط تان را مختل کند. همه ی توجه خود را به طرف مقابل معطوف کنید.
- ادعا نکنید که همه چیز را می دانید. خود را مجبور کنید که به تمام صحبت های فرد مقابل، فعالانه گوش دهید و اگر در مورد مسئله ای، حق با او بود، حقیقت را بپذیرید.
- اگر اشتباهی مرتکب شده اید، از عذرخواهی کردن نترسید. این کار محبوبیت شما را بیش تر هم می کند.
- به جای صحبت های کلی و تعمیم دادن، مسئله و مشکل خاصی را برای گفت وگو انتخاب کنید.
- از سخنرانی طولانی و نصیحت کردن صرف بپرهیزید و به فرد مقابل نیز اجازه ی ابراز عقیده بدهید.
- توجه داشته باشید که حل مشکل به معنای جنگ قدرت نیست که یک نفر برنده و دیگری، بازنده باشد.
- از تعمیم دادن بیش از حد و استفاده از کلمات «همیشه» و «هرگز» اجتناب کنید.
- بپذیرید که شما هم در ایجاد آن مشکل مقصر بوده اید.
- از مطرح کردن مسائل گذشته یا تحقیر و سرزنش کردن سایر رفتارهای نامناسب فرد مقابل اجتناب کنید و به مسئله ی فعلی بپردازید.
- سعی کنید تمام صحبت های او را تا آخر گوش دهید. از ارتباط و تماس چشمی مداوم، به جلو خم شدن، تکان دادن سر و خلاصه، مهارت های خوب شنیدن، استفاده کنید.
- در حین گفت وگو، حرف های فرد مقابل را تکرار کنید و ببینید واقعاً منظور او را فهمیده اید یا نه. تلاش کنید بفهمید او چه احساسی دارد، اما از حدس و گمان خودداری کنید.
- احساسات خود را واضح و دقیق بیان کنید.
- غر نزنید و سعی کنید صحبت های تان در حد مکالمه ای منطقی و دوطرفه باقی بماند.
- وقتی اختلاف نظر دارید، سعی کنید راهی برای مصالحه پیدا کنید که برای هر دوطرف قابل قبول باشد.
- امیدوار باشید که هر چیزی ممکن است تغییر کند و به شکل دیگری درآید.
امید می رود با استفاده از این روش ها، از فرصت های اندک نیز بتوانید بهره ببرید و بهترین ارتباط را با پدرتان برقرار کنید.
منبع مقاله :
ایمانی، محسن؛ وجدانی، فاطمه؛ (1388)، چالش های من و پدرم،(پاسخ به سؤالات نوجوانان)، تهران: نشر قطره، چاپ اول (1389)