نویسنده: فرود حمیدیان
ترک اعتیاد به اینترنت (1)
والدین چگونه با سوء مصرف یا وابستگی فرزندشان به اینترنت مواجه شوند؟
1. مانند بسیاری از موضوعات دیگر، از افراط و تفریط پرهیز کنید. برخی از والدین از این که فرزندشان از کامپیوتر و اینترنت به هر میزان و بدون محدودیت استفاده می کند حتی احساس غرور و مباهات می کنند و اجازه می دهند که رفتار فرزند تا جایی پیش برود که صدمات جبران نشدنی به روابط، درس و روحیه اش بزند و به علاوه، رفتارش هم به قدری تثبیت شود که تغییر آن دشوار باشد. در سوی دیگرِ این تأیید کامل و سهل انگاری، برخوردهای شدید و قهرآمیز و از جمله کشیدن دو شاخه، دعوا با فرزند و کنترل شدید او است. این روش هم معمولاً دوامی ندارد و به علاوه، عوارض فراوانی دارد که مهم ترینِ آن ها، تخریب ارتباط شما و فرزندتان است.2. قبل از روبه رو شدن با فرزندی که استفاده ی افراطی از کامپیوتر و اینترنت می کند، اول باید خودتان تکلیف تان را انجام دهید! زمانی را که واقعاً فرزندتان صرف کامپیوتر و اینترنت می کند، تا حد امکان دقیق محاسبه کنید، چه موقعی که شما در منزل هستید و چه زمانی که نیستید و او پای کامپیوتر است (به دور از اغراق و مبالغه وکلی گویی که متأسفانه ما ایرانی ها چنین عادتی را زیاد داریم و بهتر است به ارقام و اعداد بیشتر توجه کنیم. مثلاً به فرزندمان می گوییم که از صبح تا شب توی اینترنتی که به واقع چنین نیست). با این محاسبه و بر آورد، هم خودتان به یک آگاهی درست و شاید آرامش بخش می رسید و هم به فرزندتان نشان می دهید که قصد اتهام زدن و سرزنش ندارید، به مشکل توجه دقیق و کافی دارید و او هم دیگر شما را متهم نمی کند که از میزان استفاده ی او بی اطلاع هستید.
3. مطابق اصول هفت گانه ی مکالمه و ارتباط، مشکل را با او مطرح کنید (صفحه ی )، توجه و دلسوزی تان را نشان دهید و زورمدارانه رفتار نکنید.
4. برای 139
جلوگیری از جنگ و جدال دائمی بر سرِ مشکل، در نهایت باید به اصول و قوانینی عملی و قابل اجرا برسید. طبعاً هر چه سن فرزند شما بالاتر می رود، این اصول باید دو طرفه و توافقی تر باشد. شرکت فرزند در وضع این اصول و قوانین یک طرفه و تحمیلی بودن آن ها را کم تر و اجرای آن ها را آسان تر می کند. این اصول می توانند در قالب قوانین و جدول استفاده از اینترنت مطرح شود. برنامه و جدولی که دقیقاً معلوم می کند در ساعت فلان و در فلان روزهای هفته و با رعایت این اصول و قوانین، کامپیوتر، گیم یا اینترنت برای فرزند قابل استفاده است و مثلاً در صورت تخطی، او از استفاده از آن (یا از فعالیت مورد علاقه ی دیگر) محروم خواهد شد.
5. بعد از طراحی جدول و قوانین و توافق هر دو طرف، آن ها را سرسختانه و بدون مسامحه و کوتاهی اجرا کنید. این که مختصری انعطاف و بده و بستان در این برنامه باشد، با کوتاهی و یا عدم اجرای آن خیلی فرق می کند. شاید کامپیوتر و اینترنت فقط نمودی از چگونگی ارتباط با شما با فرزندتان باشد و محلی برای آزمون شما. پس به فرزندتان نشان دهید که توانایی توافق متقابل را دارید و به این توافق و به اصول و قوانین احترام می گذارید و عمل می کنید.
6. از قبل برای به بازی گرفته شدن و طفره رفتنِ فرزندتان از برنامه، آماده باشید. طبعاً هر برنامه ای که بریزید از نظر فرزندتان وقت کافی برای فعالیتش در آن منظور نشده. به علاوه گاهی برای آن ها این سؤال پیش می آید که چرا وقتی خود شما ساعت ها پشت کامپیوتر و یا جلوی تلویزیون نشسته اید آن ها نباید چنین کاری بکنند. درک جایگاه افراد در خانواده درست، اما شاید گاهی لازم است که در ساعتی، هر دوی شما، تلویزیون و کامپیوتر را خاموش کنید و به بازی ای مشترک یا تفریح و گردشی دو نفره بپردازید. ولی کماکان به برنامه و اصول آن پای بند بمانید.
7. فرزندتان را به انجام دادن سایر فعالیت ها (ورزش، تفریح با دوستان و...) تشویق کنید.
8. در صورت لزوم از کمک بیرونی و مشاوره غافل نشوید.
اگر شما در مسیر کنترل استفاده ی فرزندتان از کامپیوتر، منطقی و بر اساس اصول گفته شده گام برداشتید اما فرزندتان نه، می توانید با سایر والدین در این باره صحبت و از تجربه ی آن ها استفاده کنید. شاید کسی را پیدا کنید که تجربه ی مشابه و موفق داشته، تا بتواند به شما راه حلی عملی و مؤثر نشان دهد. اگر با همه ی تلاش های شما فرزندتان موضوع را به کلی انکار کند، در حالی که شما شواهد مشخص و واقعی برای وابستگی و عادت وی دارید، یا منطقی برخورد نکند و حاضر به توافق و اجرای برنامه نباشد، یا در پاسخ به درخواست شما برای کنترل مصرف، عصبانیت بیش از حد نشان دهد و پرخاشگری و ناسزاگویی کند، مشاوره ی تخصصی را به طور جدی در نظر بگیرید.
منبع مقاله :
حمیدیان، فرود، (1387)، اعتیاد به اینترنت و موبایل(بررسی عوارض وابستگی به اینترنت، موبایل و بازی های کامپیوتری)، تهران: نشر قطره، چاپ دوم