با دانش آموزی که تفریح را به درس خواندن ترجیح می دهد چه باید کرد؟

لذت بردن جزء انگیزه های بسیار قوی برای انجام یک رفتار است. موجودات زنده به لحاظ سائق ها و انگیزه های بنیادین در جست و جوی لذت اند و از درد و رنج پرهیز می کنند. در واقع بسیاری از این رفتارها در جهت حفظ حیات و بقاست.
کودکانی که بی وقفه بازی می کنند، لذت می برند، می دوند، می خندند، دستان شوق به هم می کوبند و... مرا یاد انرژی یک دریا می اندازند که حرکت و جنبش در خود اوست. این نه تنها بد نیست، ضعف نیست، خطرناک نیست بلکه نقطه ی قوت و فرصتی مغتنم است. هر جا با انرژی و تلاش برای بازی، تفریح و لذت بردن سروکار داریم می توانیم انتظار داشته باشیم که فرد برای بسیاری از کارهای دیگر هم انرژی داشته باشد. گاهی این علاقه و تمایل به درس خواندن و آموختن مهارت به طور مستقیم وجود دارد. می توانیم از همین علائق برای افزایش فعالیت های تحصیلی فرزند دانش آموزمان استفاده کنیم. در یک مهد کودک عده ای از کودکان از میان خوردن شیرینی و بازی کردن همیشه فقط یکی را ترجیح می دادند. مثلاً عده ای فقط شیرینی برمی داشتند و علاقه ای به اسباب بازی نداشتند، و عده ای هم فقط اسباب بازی برمی داشتند و علاقه ای به شیرینی نداشتند. محققین از رفتار مورد علاقه برای افزایش رفتار موردنظر استفاده می کردند. یعنی به عده ای که فقط اسباب بازی برمی داشتند و بازی می کردند، گفتند در ازای خوردن شیرینی می توانند بازی کنند و برعکس به آن هایی که فقط شیرینی برمی داشتند، گفتند در ازای بازی کردن می توانند شیرینی بردارند.
در این جا اصل مادربزرگ به کار گرفته می شود. یعنی وجود علائق و تمایلات نه تنها در روند درس خواندن مشکل ایجاد نمی کند، بلکه کمک کننده است. این ما هستیم که باید تمایلات فرزندانمان را مدیریت کنیم و در کنار آن ها انجام تکالیف و مسئولیت ها را بخواهیم.
بسیاری از والدین متأسفانه در شروع سال تحصیلی، خصوصاً در مقاطع مشکل مثل سال امتحان نهایی یا کنکور، فرزندشان را از تمام آن چه که از آن لذت می برد محروم می کنند. در این صورت تمام شوق و انرژی او اُفت می کند و دانش آموز تمایلی برای انجام کارها و وظایف روزمره، نخواهد داشت. در دوران تحصیل، حتی در سال کنکور مهم آن نیست که تفریح و بازی نکنیم، مهم آن است که درس مان را بخوانیم و از تمایلات و تفریحات خود برای درس خواندن کمک بگیریم.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی: نقش والدین در تحصیل فرزندان، تهران: نشر قطره، چاپ پنجم