انواع یخچالهای طبیعی

چنان چه از یافتن انواع مختلف یخچال‌های طبیعی که در سیاره‌ی زمین وجود دارند با مشکل مواجه شده‌اید، این نوشته طبقه‌بندی تمام یخچال‌های طبیعی را به شما معرفی کرده که می‌تواند برایتان کمک بزرگی باشد.
در علم یخ بندان شناسی، به عبارت دیگر، مطالعه‌ی یخچال‌ها و ویژگی‌های آنان، یک «یخچال طبیعی» این گونه تعریف می‌شود که توده‌ی عظیمی است از یخ و به طور معمول توسط چگالی و حرکت آهسته آن مشخص می‌شود. یخچال‌ها در تمام قاره‌های سیاره‌ی زمین به جز قاره‌ی استرالیا یافت می‌شوند. در مناطق قطبی حدود 99 درصد از یخ‌های یخچالی سیاره به شکل یخ لایه ذخیره شده‌اند، یخچال‌ها بسیار زیاد هستند، در حالی که در مناطق گرمسیری که به کوه‌های بلند محدود می‌شوند این توده‌های عظیم یخ نیز وجود دارند. یخچال‌ها برای ما با اهمیت هستند به این دلیل که ذخایر آب شیرین این سیاره به همراه اکثر رودخانه‌های دنیا که از آن‌ها سرچشمه می‌گیرند، آب خود را از این یخچال‌ها تأمین می‌کنند. با وجود اهمیتی که یخچال‌ها دارند، تأثیرات حاصل از ذوب شدن آن‌ها به دلیل گرم شدن کره‌ی زمین برای ما فاجعه‌بار است.

یخچال‌ها چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟

در حالی که در برخی منابع یخچال‌ها را بر مبنای مورفولوژی‌شان (ریخت شناسی) به انواع مختلفی طبقه بندی می‌کنند، برخی دیگر ترجیح می‌دهند آن‌ها را بر مبنای حرکات و ویژگی‌های حرارتی طبقه بندی نمایند. هرچند در مفهومی وسیعتر، یخچال‌ها بر اساس محل پیدا شدنشان به دو طبقه‌ی ـ «یخچال‌های آلپی» (هم چنین معروف به «یخچال‌های کوهستانی») و «یخچال‌های قاره‌ای» طبقه بندی می‌شوند. گاهی اوقات، این یخچال‌ها بر اساس این که آیا حرکت یخ بر اساس ویژگی‌های توپوگرافی (مکان نگاری) محدود است به «یخچال‌های محدود» و «یخچال‌های بدون محدودیت» طبقه بندی می‌شوند. هر یک از این طبقه ‌بندیها به زیر شاخه‌های بیشتری تقسیم شده که به انواع مختلفی از جمله : یخ پهنه‌ها (ice caps)، یخ گنبدی (ice domes)، یخزار( ice field)، یخ چالگاه cirque glaciers)) و غیره تقسیم می شوند.
در واقع، تشکیل یخچال‌های طبیعی را می‌توان به تجمع برف و یخ در یک محل خاص نسبت داد - در طول زمان، که فشار وارده بر این توده یخ باعث می‌شود که در امتداد شیب سطح حرکت کند. چنان چه شیب تند باشد، برف و توده‌ی یخ ممکن است در نتیجه‌ی وزن کلی‌اش شروع به حرکت نموده حتی مسافت 50 فوت را طی کند. این پدیده اغلب در مناطق قطبی دیده می‌شود که در آن آب و هوا بسیار سرد بوده و منجر به یخ زدگی و ذوب شدن می‌گردد، حتی وجود چنین محیطی نیز می‌تواند یخچال‌های طبیعی در کوه‌های مناطق استوایی را ایجاد کند. وجود یخچال‌های طبیعی در قاره آفریقا از این حقیقت به خوبی حمایت می‌کند.
یخچال‌های طبیعی قاره‌ای – هم چنین معروف به یخسارها، بزرگترین نوع از بدنه‌های یخچالی در این سیاره هستند، به طور معمول در حقیقت، آن‌ها بیش از 20000 مایل مربع مساحت دارند. تا به امروز، تنها یخسارهای موجود در این سیاره در قطب جنوب و گرینلند یافت می‌شوند. در گذشته هر چند، قاره‌ی شمال امریکا توسط یخسار لارنتی (Laurentide)، جنوب امریکا با یخسار پاتاگونیان Patagonian))، مناطق شمالی اروپا با یخسار ویچسلیان Weichselian) ) پوشیده شده بودند. گاهی افزایش یخ باعث می‌شود این یخسارها در دریا گسترده شده و شروع به شناور شدن کنند. این یخسارهای شناور – با ضخامت بین چند صد تا چند هزار متر، به سکوهای یخی اشاره دارند.
یخچال‌ هوبارد (Hubbard)، نوع معروف دیگری در آلاسکا، از یخچال‌های طبیعی معروف به نام تایدواتر می‌باشند که در نهایت به دریا ختم می‌شوند. همان طور که این یخچال‌ها شروع به شناور شدن در سطح دریا می‌کنند، تسلیم فشار وارده شده و ساختارشان شروع به متلاشی شدن به قطعات بزرگ یخ می‌کند، که در نهایت به صورت کوه یخ در دریا شناور می‌شوند. یخچال‌های طبیعی هوبارد در آلاسکا به عنوان بزرگترین یخچال‌های طبیعی تایدواتر در جهان شناخته شده‌اند. در حالی که سطح یخسارها به علت انجماد محیط سرد می‌شوند، کف آن در نتیجه‌ی حرارت زمینی، نسبتاً گرم می‌شود. در برخی موارد، حرارت مرکزی زمین باعث می‌شود که یخ در یک منطقه خاص یخسار سریعتر از یخ‌های اطراف آن ذوب شود و در نتیجه‌ی آن قسمت آب شده شروع به حرکت سریع کرده و این حرکت سریعتر از یخهای اطراف آن است. این بخش در حال حرکت یخسار جویبار یخ نامیده می‌شود. حتی اگر جویبار یخ بخشی از یخسار باشد، باز هم در علم یخبندان شناسی به عنوان نوعی از یخچال‌های طبیعی در نظر گرفته می‌شود. یخچال لامبرت، جویبار یخ بِیلی، یخچال هلهیم، و غیره نمونه‌هایی از جویبارهای یخ می‌باشند که در قطب جنوب و گرینلند وجود دارند.
یخچال‌های طبیعی کوه آلپ ـ نیز یخچال‌های کوهستانی هستند که در ارتفاعات بلند کوه‌ها درنتیجه‌ی تجمع برف و یخ در این قسمت از کوه، به وجود می‌آیند. این نوع از یخچال‌های طبیعی تقریباً در تمامی قله‌های کوه‌های جهان یافت می‌شوند که ـ درست از هیمالیا در آسیا شروع به رشته کوه‌های راکی در شمال امریکا ختم می شوند. از همه مهم‌تر، چنین یخچال‌های معروفی در سر تا سر چندین قله رشته کوه گسترش یافته‌اند و چندین هزار مایل را پوشش می‌دهند. اگر یخچال‌های طبیعی تمام سطح بالایی کوه را پوشش دهند، به آن یخ پهنه گویند.
در حالی که یخ پهنه‌ها شبیه به یخسارها هستند، این دو از لحاظ اندازه‌شان با یک دیگر فرق دارند. بر خلاف یخسارها - که در بیش از 20000 مایل مربع مساحت دارند، یخ پهنه‌ها به طور معمول کمتر از 20000 مایل مربع گسترش یافته‌اند. این یخچالها اغلب معروفند که در مناطق کوهستانی قطبی و زیر قطبی تشکیل می‌شوند. در حالی که یخ پهنه‌ها توسط توپوگرافی(مکان نگاری) زیربنایی محدود نیستند، یخزارها - که کاملا شبیه به یخ پهنه‌ها هستند، با توپوگرافی زیربنایی محدود می‌باشند. همین طور هم، یخچال‌هایی که در تمام طول دره شکل گرفته‌اند اغلب به یخچال‌های دره‌ای معروفند.
مواردی وجود دارد که در آن یخچال‌های طبیعی تمامی سطح بالایی کوه را نمی‌پوشانند و هم چنین به قسمت پایینی دره نیز نمی‌آیند. اما به جای آن در چالگاه که دیواره‌ا‌ی تقریبا شیب‌دار، دارای تورفتگی و کاسه مانند است شکل می‌گیرند. این نوع از یخچالها تحت عنوان یخچال‌های طبیعی چالگاه نامیده می‌شوند. یخچال پایینی کورتیسدر کاساکاد شمالی بهترین نمونه از این نوع یخچال می‌باشد.
به غیر از این نوع طبقه‌بندی یخچال‌های طبیعی، که بر اساس ویژگی‌های مورفولوژیکی تقسیم بندی شده‌اند، با این حال طبقه‌بندی دیگری وجود دارد که در آن ویژگی‌های حرارتی در نظر گرفته شده است. بر طبق این طبقه‌بندی، یخچالها به «یخچال‌های معتدل» که در طول سال در نقطه‌ی ذوب خود هستند و «یخچال‌های قطبی» که در تمام طول سال زیر نقطه‌ی انجماد می‌باشند و «یخچال‌های زیر قطبی» که ویژگیهای دمایی آنها مانند یخچال‌های قطبی است. با این حال، این روش طبقه‌بندی یخچال‌های طبیعی به معروفی طبقه ‌بندی بر اساس ویژگی‌های مورفولوژیکی (ریخت شناسی) نیست.