مترجم: مينا اسماعيلي
22 روش براي جلوگيري از بروز نشانه هاي يائسگي
- آيا شما PMZ داريد؟
نه. PMS - سندرم ناراحتي هاي پيش از قاعدگي - هم نداريد. وقتي از PMZ سخن مي گوييد به آزادي بينديشيد و به گرفتاري فکر نکنيد. PMZ به معناي شور و شوق پس از دوران يائسگي مي باشد که «مارگارت ميد»، انسان شناس معروف آن را وضع کرده است. منظور وي از اين عبارت آن بود که زنان اين مرحله از زندگي را عنيمت شمرده و حداکثر بهره را از آن ببرند. زنان در دوران يائسگي از باردار شدن، جلوگيري از بارداري و سيکل قاعدگي ماهي يک بار که قبلاً فعاليت آن ها را کمتر مي کرد، راحت هستند. او مي گويد: «آزادي يعني اين». «آيرين سيمپسون» مي گويد: «زمان آن است که زن را در قالب يک مفهوم انساني بررسي کنيم و از او فقط به عنوان يک پرورش دهنده ي کودک ياد نکنيم. من و دوستانم در مرز يائسگي قرار داريم و خود را بسيار صاحب اختيار مي بينيم. ما در حالي رشد شخصيتي پيدا مي کنيم که سابق بر اين، زنان در اين زمان رو به نقصان مي رفتند». يائسگي زماني شروع مي شود که تخمدان ها از کار مي افتند. زماني که ترشح است استروژن کُند و سپس متوقف مي شود و قاعدگي ماهيانه از نظم خارج شده و قطع مي شود. زنان به طور طبيعي، نزديک سن 51سالگي يائسه مي شوند. شايد در خلال شش ماه تا سه سال اين دوران زندگي، نشانه هاي معمولي يائسگي، از جمله گر گرفتگي و لرزهاي ناگهاني، ميل جنسي کاهش يافته، خشکي مهبل، آشفتگي احساسات و مشکلات خوابيدن احساس شوند. پزشک مي تواند راه حل دارويي مناسبي براي اين مشکلات توصيه کند.
- زندگي را از ديدگاه بهتري نگاه کنيد
طراحي اين دوران با شماست. يائسگي را هم مي توان تلخ ديد و هم شيرين. البته اين دوران مي تواند سرشار از شور و شوق بعد از دوران يائسگي باشد. که شور و شوقي متفاوت است. چگونگي آن را در اينجا مي بينيد.
- شور و شوق خود را طراحي کنيد
«سيمپسون» مي گويد: «آموختن علمي تغييرات فيزيولوژيکي و نگاهي جسورانه در اين زمينه، براي تحمل کردن فشارهاي عصبي همراه با يائسگي و همچنين تغييرات زندگي (براي مثال، فرزندان زندگي را در خانه ي جديدي شروع مي کنند و پدر و مادرها خانه ي خود را ترک کرده و براي ادامه ي زندگي به جايي ديگر مي روند). که بسياري از زنان در سنين 45 تا 55 سالگي با آن مواجه مي شوند، مي تواند بسيار مؤثر باشد». تحقيقات نشان مي دهد که زنان امروزي يک سوم عمر خود را در دوران پس از يائسگي مي گذرانند. «سيمپسون» مي گويد: «بنابراين يائسگي را گامي به جلو در نظر بگيريد و براي وضعيتي بهتر، تحول ايجاد کنيد. به مدرسه برويد. تفريحي جديد پيدا کنيد. مراقب سلامتي خود باشيد و از زندگي يک ماجرا بسازيد».
- هر روز ورزش کنيد
بر اساس يکي از پژوهش هاي دانشکده ي پزشکي و دندان پزشکي نيوجرسي، پياده روي، آهسته دويدن، دوچرخه سواري، طناب بازي، اجراي حرکات موزون، شنا يا هر ورزش روزمره ي ديگر مي تواند بسياري از علايم يائسگي را تسکين بخشد. ورزش، به قطع يا کاهش علايمي چون گر گرفتگي ناگهاني و عرق ريزي شبانه، افسردگي و ساير مسائل احساسي و همچنين مشکلات مهبلي، کمک مي کند. البته رسيدن به تناسب جسماني بهتر، بارزترين نتيجه ي ورزش مي باشد. طبق گفته هاي دکتر «گلوريا باخمان» با اين حال ورزش با افزايش دادن ميزان انتقال دهنده هاي عصبي نوراپي نفرين و سروتونين در مغز، سلامت رواني را نيز بهبود مي بخشد. او تمرين هاي هوازي و کششي را براي نرمش، تقويت عضله ها و آرامش، توصيه مي کند. به گفته ي او يوگا نيز براي انعطاف پذيري بدن سودمند است و مزيتي اضافه دارد. يعني تنفس ديافراگمي را که موجب آرامش و کاهش فشار عصبي مي شود، بهبود مي بخشد.
- از گُر گرفتگي فاصله بگيريد
دکتر «گرين وود» مي گويد: «گرگرفتگي پاسخ بدن به ميزان استروژن پايين آمده مي باشد». او مي گويد: «تا زماني که بدن به کمبود اين ميزان استروژن عادت نکرده است، در ناحيه ي تنظيم دماي مغز، اختلال وجود خواهد داشت. حدود 80% کل زنان به طور ناگهاني دچار گرگرفتگي مي شوند و هر دوره ي آن حدود 2/7دقيقه طول مي کشد. در طول اين زمان صورت و قسمت فوقاني بدن داغ مي شود. چنان که انگار در تنور گذاشته شده باشند. صورت سرخ مي شود و فرد به شدت عرق مي ريزد و دماي پوست وي ناگهان 7 يا 8درجه بالا مي رود(1). که البته به طور معمول 30دقيقه طول مي کشد تا به حالت طبيعي بازگردد. خبر خوشي هست که مي گويد: «بسياري از زنان قبل از رسيدن به حالت تعريق، نزديک شدن گر گرفتگي را احساس کرده و به اين طريق مي توانند براي آن آمادگي داشته باشند». حال ببنيم چگونه بايد آماده شد.
- خونسردي خود را حفظ کنيد
«ماريلين پولند» مي گويد: «نگرشي مثبت، مي تواند ابزاري سودمند در جهت مبارزه با اين نوع گرگرفتگي روزمره باشد». وقتي که احساس مي کنيد در حال رسيدن به چنين وضعيتي هستيد، دو چيز را به خاطر بياوريد: اول اينکه گر گرفتگي امري طبيعي است و مدت زيادي طول نمي کشد. ديگر آنکه مي توانيد آن را رفع کنيد. بسياري از اوقات ذهنيت مثبت تحمل اين حالت را آسان تر مي سازد.
- از آرامش کمک بگيريد
دکتر «پولند» مي گويد: «زناني که قادر به استفاده از روش هاي آرام سازي باشند، بهتر مي توانند بر اين احساس غالب شوند». مدي تيشن يا يوگا بياموزيد. يا اينکه هر روز مدت کوتاهي به آرامي بنشينيد و چشم هايتان را ببنديد و از اين طريق به آرامش برسيد.
- عوامل بروز گرگرفتگي را بشناسيد
عامل بروز گرگرفتگي را در خود شناسايي کنيد و از آن اجتناب نماييد. آشفتگي احساسات در برخي از زنان، يکي از عوامل بروز اين احساس است. برخي ديگر ممکن است با خوردن يک غذاي گرم يا پر از ادويه، اتاق يا بستري گرم، برافروخته شوند.
- چند نوع لباس بر تن کنيد
طبق پيشنهاد دکتر «پولند» پوليور و زير پيراهني بپوشيد و همين که به طور ناگهاني احساس گرما کرديد، يک لايه از لباس هاي خود را در آوريد. زماني که اين احساس از بين رفت. دوباره يک لايه لباس اضافه کنيد. تا افت دمايي را که داشته اي به دست آورده و احساس سرما و لرز نکنيد.
- لباس هايي از جنس الياف طبيعي بر تن کنيد
الياف مصنوعي، گرما و عرق را هنگام گرگرفتگي در خود ذخيره مي کنند و حتي باعث وخيم تر شدن اين مسأله مي شوند. الياف طبيعي از قبيل پنبه يا پشم، هواي بيشتري را در مجاورت بدن جابجا مي کنند و با انتقال رطوبت از طريق مويرگ ها و خنک کردن بدن به طور طبيعي باعث خنک نگه داشتن بيشتر شما مي شوند.
- يک پنکه با خود داشته باشيد
دکتر «پولند» مي گويد: «يک چيز قشنگ بخريد و آن را در کيف خود نگه داريد. يا يک پنکه ي کوچک بخريد و روي ميز کار خود قرار دهيد. با شروع احساس گرگرفتگي کليد آن را بزنيد و روشن کنيد.
- وعده هاي غذايي سبک تر بخوريد
دکتر«گرين وود» مي گويد: «بجاي اين که سه بار در روز شکم خود را پر کنيد، پنج يا شش وعده غذا بخوريد. تا دماي بدن شما آسان تر تنظيم شود».
- آب فروان بنوشيد
دکتر «گرين وود» مي گويد: «نوشيدن آب يا آبميوه را به ويژه پس از ورزش، جهت سرحال آمدن فراموش نکنيد. اين کار به نوبه ي خود مانع پيشرفت دماي بدن مي شود».
- مصرف کافئين را قطع کنيد
دکتر«گرين وود» مي گويد: «مصرف نوشيدني هاي حاوي کافئين، هورمون هاي استرس زا را که موجب بروز گرگرفتگي مي شود، تحريک مي کند».
- الکل مصرف نکنيد
دکتر«گرين وود» مي گويد: «برخي از زنان الکل را يکي از علل گرگرفتگي مي دانند».
- با حوله عرق خود را خشک کنيد
يک بسته حوله ي مرطوب به ابعاد کيف خود بخريد و همراه خود داشته باشيد.
دکتر «پولند» مي گويد: «با استفاده از آن ها گرگرفتگي پيشروي نمي کند. شايد شما بخواهيد هنگام بالا رفتن شديد حرارت صورت، پيشاني خود را خشک کنيد. يا پس از احساس گرما، عرق خود را پاک نماييد».
- دما را کاهش دهيد
گرما به هر شکلي که باشد مي تواند باعث شروع گرگرفتگي شود. وسايل برقي منزل را در دماي پايين تنظيم کنيد. يک پنجره را باز بگذاريد و از مصرف انواع غذاها و نوشيدني هاي گرم بپرهيزيد.
- از لحاظ جنسي فعال باشيد
تحقيقات نشان مي دهد که زنان يائسه اي که داراي فعاليت جنسي منظم (هفته اي يک بار يا بيشتر) هستند، در مقايسه با زناني که هر از گاهي نزديکي مي کنند، احساس گرگرفتگي کمتري داشته و يا اصلاً ندارند. «نرما مک کوي» و «جوليان م. ديويد سون» 43 زن را که در آستانه ي شروع مرحله ي يائسگي قرار داشتند. مورد مطالعه قرار دادند. آن ها دريافتند که مقاربت جنسي مکرر، به پايين آمدن ملايم ميزان استروژن که سبب کاهش دفعات ايجاد گرگرفتگي مي شود - کمک مي کند. دکتر «مک کوي» بر اين باور است که ميزان استروژن بالا به حفظ تمايل جنسي سالم کمک مي کند و فعاليت جنسي منظم به طور غير مستقيم، تخمدان هاي تحليل رفته را تحريک مي نمايد که در تعديل سيستم هورموني بدن سودمند است و مانع بروز تغييرات شديد در ميزان استروژن مي شود.
- از يک پتوي جداگانه استفاده کنيد
دکتر«پولند» مي گويد: «لزومي ندارد که براي حفظ شوهرتان از ناراحتي تعريق هاي شبانه ي متناوب، بستري جداگانه اختيار کنيد. مي توانيد پتوهايتان را جدا کنيد. يا اينکه پتوي برقي با کنترل دو طرفه بر روي خود بيندازيد و هنگام احساس نياز به سرما، آزادنه ملافه را کنار بزنيد».
- غلبه بر مشکلات جنسي
کارشناسان توصيه هاي زير را به منظور ارضاي جنسي در دوران يائسگي، پيشنهاد مي کنند.
- ناحيه تناسلي خود را چرب کنيد
دکتر «پولند» مي گويد: «خشکي مهبل ناشي از فقدان استروژن، علاقه به مقاربت را در دوران يائسگي کم مي کند». دکتر «گرين وود» مي گويد: «يک روغن محلول در آب، مثل لوبري فاکس يا ژله ي K-Y، انواع روغن گياهي، روغن يا کرم غيرمعطر، همگي براي چرب کردن، موارد مناسبي به شمار مي آيند».(2) يا اينکه به گفته ي دکتر «سيمپسون» مي توانيد دو عدد کپسول ويتامين E را باز کرده و به عنوان يک روغن، آن را به ناحيه تناسلي بماليد.
- سر صحبت را باز کنيد
سيمپسون به شما توصيه مي کند که با شريک جنسي خود صحبت کنيد. ارضاي شهوت تا حدودي از راه صحبت خودماني درباره ي نيازها و احساسات محقق مي شود.
- در اتاق خواب بسيار ماجراجو باشيد
دکتر«گرين وود» مي گويد: «زوج ها براي يافتن راحت ترين روش ممکن است به انجام روش هاي جديد، تمايل داشته باشند. در اين زمان تماس دست مي تواند اهميت ويژه اي داشته باشد». پيشنهاد وي، بغل گيري بيشتر و ماساژهاي دوجانبه، براي نزديکي و لذت شهواني بيشتر مي باشد.
- از ورزش هاي «کِژِل» بهره بگيريد
«سيمپسون» مي گويد: «شما مي توانيد عضله هاي مقعدي، مهبلي، و ادراري خود را با انجام تمريني ويژه به نام کژل، تقويت کنيد. عضله هاي قوي تر مي تواند در آرامش بيشتر به شما کمک کند و در خلال مقاربت جنسي با استفاده از اين عضله ها، درد کمتر و لذت بيشتر داشته باشيد. اين ورزش ها هم چنين جهت جلوگيري از بي اختياري ادرار (يکي از مشکلات زنان يائسه) مناسب مي باشند. چگونگي آن را در اينجا مي بينيد. تصور کنيد که مي خواهيد ادرار خود را به طور ناتمام قطع کنيد. عضلات ناحيه مهبلي خود را به طور محکم فشار دهيد و تا سه بشماريد. آنگاه استراحت کنيد. اين تمرين را با سفت و شل کردن سريع عضلات، انجام دهيد. مي توان اين تمرين ها را در هر کجا و در هر زمان انجام داد.
پي نوشت ها :
1. منظور درجه فارنهايت است که معادل حدود 2 درجه سانتي گراد مي باشد. «ويراستار پزشکي»
2. در ايران نوعي ژل به نام لوبريکانت که در داروخانه ها موجود است مي تواند استفاده شود. «ويراستار پزشکي»
تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم