انحراف به معناي ميل کردن و برگشتن مي باشد که به «کجروي و بي فرماني» (1) نيز از آن تعبير شده است.
در اصطلاح، انحراف به «شيوه هاي رفتاري که با هنجارها يا ارزش هاي اکثر يک گروه يا جامعه، همنوا نيستند» (2) گفته مي شود.
در جامعه ي اسلامي رفتارهايي که با هنجارها و ارزش هاي اسلامي مخالف بوده (3) و بر خلاف فطرت انساني باشد، انحراف محسوب مي شود.
عدم پاي بندي به اصول اخلاقي و دست زدن به کارهاي ناشايست را انحراف اخلاقي گويند. (4) از جمله انحرافات اخلاقي مي توان، انحراف جنسي را نام برد.
انحراف جنسي به فحشا نيز تعبير مي شود؛ هر چند فحشا داراي معناي عام تري مي باشد، که هر «معصيت زشت و هر بدي که از حد بگذرد» (5) را شامل مي شود.
مي توان گفت: «هر آنچه طبع سليم از آن متنفّر است و عقل صحيح آن را ناقص مي شمرد» (6) فحشا است. بنابراين فحشا اسم جامعي براي هر نوع بدي است که پيروي از شهوات يکي از مصاديق آن است.
رفتاري که با انتظارات جامعه يا يکي از گروه هاي مشخص درون جامعه منطبق و سازگار نباشد، انحراف ناميده مي شود و شامل عدم رعايت معيارهاي جامعه و گريز از هنجارها مي باشد. (7)
انحراف در هر جامعه، طبق معيارهاي اساسي همان جامعه تعريف مي شود، لذا ممکن است رفتاري در يک جامعه به عنوان انحراف و در جامعه اي ديگر تحت عنوان هنجار معرفي گردد.
رفتارهاي انحرافي جنبه هاي مختلفي دارد که يکي از آن ها انحرافات جنسي مي باشد و شامل هر گونه رفتار نابهنجار جنسي فردي و گروهي مي باشد.
انحراف جنسي به عنوان يکي از آسيب هاي اجتماعي در جوامع مختلف به چشم مي خورد، ليکن برخورد با آن تحت تأثير عوامل فرهنگي و اجتماعي حاکم بر جوامع متفاوت است. (8)
روش هاي تعريف انحراف جنسي
روش هاي مختلفي در تعريف انحراف جنسي ارائه شده:1. روش آماري:
در اين روش هر رفتار جنسيِ نادر انحراف جنسي شمرده مي شود. در اين تعريف اگر رفتار جنسي سالمي به ندرت صورت پذيرد نيز انحراف شمرده مي شود، لذا اين روش صحيح به نظر نمي رسد.2. روش جامعه شناختي:
انحراف جنسي بر اساس شکستن قوانين اجتماعي است که بر اساس فرهنگ هاي مختلف رفتارهاي جنسي متفاوت انحراف شمرده مي شود و در هر جامعه و فرهنگ خاص يک رفتار جنسي انحراف شمرده مي شود.3. روش روان شناختي جديد:
داراي چهار معيار است: 1. ناراحت و در رنج بودن فرد از انجام آن 2. عدم کفايت 3. عجيب و غريب بودن 4. آسيب بدني يا رواني به شخص يا ديگران.گروهي نيز به دليل پيچيده بودن رفتارهاي جنسي معتقدند نمي توان رفتار جنسي طبيعي را دقيقاً ترسيم نمود. (9)
4. روش اسلامي:
در فرهنگ اسلام، تمامي رفتارها بر اساس فطرت پايه گذاري شده اند و رفتار جنسي نيز از اين محدوده خارج نمي باشد. هرگاه ميل جنسي به طور طبيعي و فطري و بر اساس احکام الهي اسلام ارضا شود، رفتار جنسي سالم شمرده مي شود و هر رفتاري که خارج از اين حدود باشد، انحراف جنسي شناخته شده است. (10)آيات قرآن بيان گر آن است که شيطان انسان ها را به سوي انحراف و زشتي سوق مي دهد و در مقابل خداوند متعال خواهان آمرزش بندگان و ره يابي آنان به سوي سعادت مي باشد:
« الشَّيْطَانُ يَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشَاءِ وَ اللَّهُ يَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلاً وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ »؛ شيطان شما را وعده فقر و تهيدستي مي دهد و به فحشا و زشتي ها امر مي کند، ولي خداوند وعده ي آمرزش و افزوني به شما مي دهد و خداوند قدرتش وسيع و داناست. (11)
پي نوشت ها :
1. علي اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا، ج 3، ص 3483.
2. عليرضا شايان مهر، دايرة المعارف تطبيقي علوم اجتماعي، ج 1، ص 434.
3. سيد مصطفي حسيني دشتي، معارف و معاريف، ج 2، ص 486.
4. دکتر محمد معين، فرهنگ فارسي، ج 1، ص 370.
5. لغت نامه دهخدا، ج 11، ص 16982.
6. رفيق العجم و همکاران، موسوعه مصطلحات جامع العلوم ملقب به دستورالعلماء، قاضي الفاضل عبدالرسول الاحمدنگري، ص 660.
7. بروس کوئن، مباني جامعه شناسي، ترجمه غلام عباس توسلي و رضا فاضل، ص 215.
8. دکتر محمد تقي شيخي، جامعه شناسي مسائل اجتماعي و مددکاري اجتماعي، ص 105.
9. محمد باقر کجباف، روان شناسي رفتار جنسي، ص 77- 79.
10. همان، ص 177.
11. بقره، آيه 268، ترجمه ناصر مکارم شيرازي.
هاشمي، ريحانه؛ هاشمي زاده، محمد حسن؛ (1389)، شيوه هاي کنترل غريزه جنسي از نگاه اسلام، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، چاپ اول