اسید اوریک در سیستم بدن انسان به عنوان فرآورده‌ی جانبی متابولیسم پورین تشکیل می‌شود، و سپس از طریق ادرار از بدن دفع می‌شود. درباره‌ی پورین‌ها می‌توان گفت، ترکیبات نیتروژنی هستند که در مواد غذایی مختلفی مانند قارچ‌ها، نخودهای سبز، سبوس گندم، فرآورده‌های گوشتی، و ماهی وجود دارند. از لحاظ شیمیایی، اوریک اسید ترکیبی کاهنده است (اکسید می‌شود و الکترون آزاد می‌کند) که از کربن، هیدروژن، نیتروژن و اکسیژن تشکیل شده است. این ماده دارای خواص آنتی اکسیدانی بسیار قوی است؛ 50 درصد قدرت آنتی اکسیدانی پلاسمای خون ناشی از اسید اوریک است.
چگونه می‌توان میزان اسید اوریک را اندازه گرفت؟
در دانش پزشکی، اندازه گیری میزان اسید اوریک به عنوان یکی از روش‌های مهم برای جلو گیری از برخی مشکلات سلامتی به کار گرفته می‌شود. پزشک ممکن است آزمایش اسید اوریک را به بیمارانی که از درد مفصل و اختلالات کلیوی شکایت دارند، توصیه کند. برای انجام آزمایش اسید اوریک، فرد باید به مدت 4 ساعت پیش از گرفتن نمونه‌ی خون، ازهر گونه خوردن و نوشیدن خود داری کند. پزشک ممکن است توصیه به پرهیز از داروهای خاصی که میزان اسید اوریک را تغییر می‌دهند، کند. برای آزمایش، نمونه‌ی خون از آرنج یا پشت کف دست تهیه می‌شود. سپس میزان اسید اوریک موجود در خون گرفته شده، توسط متخصصان آزمایشگاهی آزمایش می‌شود. اما در آزمایش ادرار، نمونه‌ی ادرار 24 ساعته از فرد برای بررسی آزمایشگاهی تهیه می‌شود.
میزان طبیعی اسید اوریک چقدر است؟
درباره‌ی میزان طبیعی اسید اوریک می‌توان گفت، نتیجه‌ی آزمایش خون می بایست بین 0ر3 تا 0ر7 میلی گرم بر دسی لیتر باشد. در حالی که مقدار طبیعی اسید اوریک در ادرار از 250 تا 750 میلی گرم تغییر می‌کند. به یاد داشته باشید نمونه‌ی ادرار تهیه شده برای آزمایش اسید اوریک، مجموع ادرار در یک روز است. ممکن است بازه‌هایی که برای میزان طبیعی اسید اوریک تعیین می‌شود، از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر اندکی متفاوت باشد. حالتی که در آن سطح اسید اوریک در خون پایین باشد در مقایسه با میزان بالای اسید اوریک در خون، نادر است و کمتر رخ می‌دهد. غلظت غیر طبیعی و پایین اسید اوریک ممکن است بر اثر نقص عمل کرد کبد، بیماری‌های کلیه، مکرراً در معرض مواد شیمیایی سمی قرار گرفتن و هم چنین نا هنجاری ژنتیکی ایجاد شود.اگر سطح اسید اوریک بالاتر از محدوده‌ی نرمال باشد، پزشک معاینات پزشکی و تست‌های آزمایشگاهی بیشتری برای تشخیص مشکل انجام می‌دهد. اسید اوریک بالا در خون اغلب در اثر 2 علت اولیه و عمده ایجاد می‌شود؛ بدن آن گونه که باید، اسید اوریک را دفع نمی‌کند و یا اسید اوریک بیشتری در بدن تولید می‌شود. میزان اسید اوریک افزایش یافته یا هایپراورکمیا نیز ممکن است با مشکلات سلامتی مانند نقرس، دیابت، هایپوتیروئیدیسم، مشکلات کلیوی، و مسمومیت با سرب در ارتباط باشد. علاوه بر این، این افزایش سطح اسید اوریک در خون ممکن است از عوارض جانبی شیمی درمانی و رادیوتراپی باشد.
در میان دلایل معمول هایپر اورمیا، نقرس مستقیماً مربوط به افزایش تولید اسید اوریک در بدن است. پس از مدتی، کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل تجمع می‌یابند، و منجر به علایمی نظیر درد شدید در فرد می‌گردد. از آن جایی که اوریک اسید بالا در اثر شیمی درمانی نیز ایجاد می‌گردد، قبل از انجام شیمی درمانی در بیماران سرطانی، میزان اسید اوریک در خون بیماران اندازه گیری می‌شود . پس از آن، میزان اسید اوریک هر بار در فواصل بین جلسات شیمی درمانی به عنوان معاینه‌ی عمومی معمول اندازه گیری و آزمایش می‌شود. مصرف زیاد غذاهای سرشار از اسید آمینه‌ی پورین موجب افزایش میزان اسید اوریک در خون می‌شود. بنابراین، افرادی که هایپر اورکمیا، نقرس، و مشکلات پزشکی مشابه در آن‌ها تشخیص داده می‌شوند، می بایستی غذاها و نوشیدنی‌های غنی از اسیدهای آمینه‌ی پورین را از برنامه‌ی غذایی خود حذف کنند. با توجه به مطالعات و بررسی‌های پزشکی انجام گرفته، سطح اسید اوریک در خون مربوط به نوسان و تغییر فشار خون است. مطالعه‌ی اخیر نشان می‌دهد کاهش میزان اسید اوریک در خون مستقیماً فشار خون را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. این یافته موفقیتی مهم برای تنظیم محدوده‌ی فشار خون سالم در بیماران با فشار خون بالا است.
امیدواریم با این اطلاعات داده شده، تمام تردیدهای شما درباره‌ی میزان طبیعی اسید اوریک در خون و ادرار، و مشکلاتی که در پی میزان اسید اوریک بالاتر و پایین‌تر از حد طبیعی در بدن ایجاد می‌شود، برطرف شده باشد. در هر حال، در صورت هایپو اورکمیا (سطح پایین اسید اوریک) یا هایپر اورکمیا (سطح بالای اسید اوریک) در فرد، پزشک همراه با تجویز داروها، به منظور حفظ میزان طبیعی اسید اوریک در خون، پیشنهاد تغییرات در سبک زندگی به خصوص تغییرات در عادات خوردن و نوشیدن، را می‌دهد. با طرح با دقت رژیم غذایی کاهش دهنده‌ی اوریک اسید و پی گیری توصیه‌ی پزشک، بدون شک فرد در مقابله با مشکل هایپر اورکمیا موفق خواهد شد.
