باسلام. خواهر عزیزم ابتدا برای آگاهی شما از چگونگی شکل گیری این عادت تمایل دارم نکاتی را عرض کنم. بیشتر کودکان در دوره ای از زندگی شان برای رهایی از تنش ها و کاهش اضطراب و احساس ناتوانی از عادت عصبی کمک می گیرند. آنها وقتی خسته بوده یا تحت فشار قرار گرفته باشند، موهایشان را می کنند، شست خود را می مکند، ناخن هایشان را می جوند، دندانهایشان را به هم فشار می دهند، یا عادت های دیگری را می یابند. با کاهش میزان اضطراب و فشار روانی ، یا با آموختن روش های بهتر برای مقابله با این احساسات، وابستگی کودکان به این رفتارها کمتر می شود. وگاه این رفتارها به صورت عادت هایی پایدار در می آیندکه حتی وقتی کودک خسته یا مضطرب نباشد نیز به وقوع می پیوندند. مثلا موقع تماشای تلویزیون، هنگامی که برای مدت طولانی سوار ماشین می شوید و ... . وقتی عادت های عصبی به اندازه کافی تکرار شوند ، می توانند به صورت رفتارهای ویژه ای درآیند که اغلب تا جوانی و بلوغ باقی می ماند. حتی برخی از دانشجویان را دیده ایم که در طی خواب شب، بدون صدا شست خود را می مکند. ولی چیزی که لازم است به آن توجه داشته باشید این است که از این عادت ها نترسید، درست است که عادت شما مدت زیادی است همراه شماست . راهکارهایی را خدمتتان عرض می کنم، اگر چه جزئیات راه حل ها برای افراد مختلف متفاوتند اما روش های مشترکی برای به کارگیری آنها وجود دارد که بهتر است بسته به شرایط اختصاصی خود از آنها استفاده کنید. اولین گام در مبارزه با عادت عصبی خود دستیابی به آرامش اعصاب است . هیچ کس نمی تواند در یک زمان هم مضطرب و عصبی و هم آرام و خونسرد باشد. برای کمک کردن به خود برای دستیابی به آرامش مورد بهتر است چندین هفته از روش های عمومی کسب آرامش که به ریلکسیشن معروف هستند استفاده کنید و بعد از فراگیری آنها متوجه خواهید شد که در هر زمانی که احساس نیاز به آرامش کردید می توانید از تکنیک های آن بهره ببرید، بدون آنکه حتی یک نفر هم متوجه شود. (احتمالا اگر نیاز مراجعین اینترنتی را به این روش بالا ارزیابی کردم ، در یکی از مشاوره ها به طور کامل آن را توضیح خواهم داد، پس مطالعه گاه گاه مشاوره های آینده با موضوع اضطراب شاید برایتان خالی از لطف نباشد). گیاهی در مراجعینم دیده ام که تنها کاری که باید برای کاهش دفعات عادت عصبی انجام دهند آموزش کسب آرامش است ولی در این زمینه تمرکز روی بخشی از بدن که با عادت یاد شده درگیر است می تواند نتایج بهتری داشته باشد مثلا در مورد شما تاکید بیشتر روی دست ها و سر نتیجه ی بیشتری خواهد داشت. بعد از کسب آرامش و کاهش موقعیت اضطراب زا نوبت آگاه کردن خودتان از این عادت است ، بیشتر این رفتارهای غیر ارادی آنقدر عادی می شوند که کودک از اینکه به آنها گرفتار شده است آگاه نیست و اطرافیان و والدینتان آنقدر به این رفتار عادت کرده اند که دیگر به شما ایراد نمیگیرند . در اغلب موارد ، والدین فقط در مراحل اولیه از انجام رفتار یاد شده ناخشنود می شوند به طوری که پس از مدتی ، کودکی که موهایش را می کند پس از چند روز با کاهش ایرادها و انتقادها روبرو می شود و در نتیجه این عادت تقویت می شود. اما پس از آن مدتی پدر و مادر از این رفتار فرزندشان به تنگ می آیند و او را برای ترک آن، تحت فشار قرار می دهند. و احتمالا کودکی که به انتقادهای گاه گاهی عادت کرده است، برای ترک رفتار ناپسندش تلاش زیادی نمی کند، احتمالا والدین شما نیز به همین شیوه عمل کرده اند. اما الآن با سرزنش کردن آنها کار به جایی نمی برید و اگر اکنون را نگاه کنید تنها کسی که می تواند به شما کمک کند خودشما هستید. پس بهتر است دقیقه به دقیقه از رفتارتان آگاه باشید مثلا می توانید هرگاه شروع به این عمل کردید درحالی که دستتان را به سمت موهایتان می برید جلوی آینه بروید و در حالی که خود را در آینه نگاه می کنید سعی کنید با موهایتان بازی کنید سپس یک دسته را آن قدر بکشید تا از پوست سر جدا شود و متوجه باشید که دقیقا چه کاری انجام می دهید و خود را مجبور کنید موهای سر و ابروهایتان را بررسی کنید و قسمتهای کم موی خود را با عکس های سابقتان و موهای دیگران مقایسه کنید. گام بعدی این است که سعی کنید موقع و محلی را که این عادت بیشتر بروز می کند تشخیص دهید . بسیاری از عات های عصبی فقط در موقعیت ها یا مکان های خاص بروز می دهند برای مثال برخی از افراد هنگامی که زیر پتو مشغول تلویزیون دیدن هستند این کار را می کنند .یا برخی دیگر وقتی تنها هستند و چیزی می خورند و ... . ویا حتی برعکس در مواقعی این اتقاق اصلا بروز نمی کند یا خیلی کم می شود که خودتان هم یکی از مثال هایش را آورده اید ، موقع درس خواندن یا زمانی که در دانشگاه و بیرون روسری یا مقنعه به سر دارید. پس بعد از شناسایی این موقعیت ها ، موقعیت های اول و بودن در آنها را کم و موقعیت های دوم را افزایش دهید (برای مدتی که این عادت برطرف شود) . و جالب است بدانید اغلب افراد بدین سبب به یک عادت متوسل می شوند که در آن لحظه ی خاص ، این رفتار بیش از دیگر رفتارها در دسترس اوست. انجام دو عمل در یک زمان مشکل است، پس برای رقابت با عمل یاد شده و جلوگیری از بروز آن، یک رفتار دیگر را جایگزین کنید تا زمانی که دوست دارید موی خود را بکنید مثلا عضلات دستتان را به طور متناوب منقبض و شل کنید یا با دستتان شی ای را فشار دهید. و در نهایت بد نیست هرگاه برای خودداری از انجام این رفتار قدیمی به فعالیت دیگری مشغول شدید و از یک رفتار فرعی استفاده کردید به شیوه ای که خود می دانید ، خود را تحسین کنید، هر چند به تدریج افزایش طول موهایتان و پر شدن آنها بهترین پاداش برای شما خواهد بود و انگیزه ی بیشتری به شما می دهد . و در نهایت تمرین را فراموش نکنید. اگر چه مناسب تر است که این تکنیک ها تحت نظارت یک روانشناس یا مشاور انجام شود. مي خواهم فلسفه ي زيربنايي تكنيكي كه روانشناس قبلي به شما توصيه كرده بودند (دستكش دست كردن) را برايتان توضيح دهم تا با آگاهي از آن همين را را مجددا اجرا كنيد يا شيوه ي ديگري را پيش بگيريد به طريقي كه دستتان آزاد نباشد، اما توصیه ی اکید دارم که اگر مشکلتان برطرف نشد، حتماً به طور حضوری به یک مشاور مراجعه کنید. زیرا این مسئله، مشکل غیرقابل حلی نیست و راه حل های مشخص و اثربخشی دارد، به شرطی که به درستی انجام شود. به طور کلی یکی از مؤثرترین راهکارها برای حل این مسئله این است که اول دستی را که با آن به کندن موهایتان می پردازید شناسایی کنید. البته ممکن است که هر دو دستتان باشد. سپس سعی کنید موقعیت هایی که در آن بیشتر از همه به این کار مشغول می شوید را شناسایی کنید. مثلاً به احتمال زیاد، شما در بیرون از منزل که پوشش روی سر خود دارید، به این کار اشتغال نمی ورزید ولی در خانه و مخصوصاً در موقعیت هایی مثل تماشای تلویزیون، بیشتر این اتفاق رخ می دهد. در این موقعیت ها بهتر است که روی انگشتان خود، موانعی ایجاد کنید. مثلاً‌ دستكش دست كردن.. این کار باعث می شود که رفتار موکندن شما از حالت عادت خارج شود. زیرا معمولاً‌ مشکل این رفتار این است که عادتی است؛‌ یعنی شما خودتان متوجه نیستید که دارید موهایتان را می کنید. اما مانعی مثل دستکش باعث می شود که هنگامی که دست شما به طور عادتی به موهایتان تماس پیدا می کند،‌ احساس نامأنوسی در شما ایجاد شود و به رفتار خود، آگاه شوید. در این حالت می توانید به طور ارادی دست خود را از موهایتان دور کنید. اگر این تکنیک را برای مدتی به طور مستمر انجام دهید، انشاءالله این عادت، از بین خواهد رفت. اگر باوجود اجرای صحیح و مستمر این تکنیک به مدت حدود یک ماه، بازهم مشکلتان حل نشد، حتماً به یک مشاور مراجعه نمایید،‌ زیرا در این شرایط، احتمال وجود برخی مسائل دیگر نیز هست که باید مورد مداخله ی مشاور یا روانشناس قرار بگیرد. در مورد خواب و وزنتان نیز بهتر است برنامه های عملی برا خود بریزید تا به تدریج سازمان بیشتری در کارهایتان داشته باشید