پرسش :
توهين به حضرت فاطمه (س) چه حكمي دارد و آيا كشتن چنين كسي كه توهين كرده ثواب دارد؟
پاسخ :
بايد گفت توهين و بياحترامي به ائمه ـ عليهم السّلام ـ و حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ مراتبي دارد بعضي مراتب آن صرفاً گناه بوده و حدّ و كيفري دنيوي به دنبال ندارد مثل اين كه ميتواند دست زدن بدون وضو به نامهاي مقدس آنها نوعي بياحترامي و توهين حساب شود كه بايد از آن اجتناب كرد.[1]
و مثل اين كه اگر جلوتر از قبر شريف آنها بايستد و نماز بخواند نوعي بياحترامي به حساب ميآيد و حرام ميباشد.[2]
بعضي مراتب كه توهين شديدتر باشد مثل اين كه از طريق رسانههاي عمومي از قبيل صدا و سيما يا روزنامهها با گفتن يا نوشتن مطلبي توهين را مرتكب شود مثل اين كه نعوذ بالله بگويد فلان شخصيت در فلان سريال ميتواند الگوي من باشد و حضرت زهرا يا ائمه مربوط به دوران قديم ميباشند و نميتوانند الگو باشند.
در اين جا حاكم اسلامي ميتواند مجازاتي از قبيل شلاق يا حبس به تناسب جرم براي توهين كننده در نظر گيرد.
بعضي مراتب ديگر كه آن را ميتوان شديدترين مراتب توهين به حساب آورد و آن اين است كه نعوذ بالله به مقام پيامبر يا ائمه يا حضرت زهرا ـ صلوات الله عليهم ـ جسارت كند و مرتكب فحش و ناسزا شود در اين جا علما فتوي قتل و كشتن چنين كسي را صادر كردهاند.
امّا در اين كه چه كسي بايد اين كار را انجام دهد اختلاف است[3] عدهاي از علما ميگويند هر كس شنيد و شاهد ناسزا گويي بود، البته به شرطي كه ضرري را ـ به جان يا آبروي خودش يا جان يا آبروي فرد مؤمني ديگر ـ به دنبال نداشته باشد بايد براي قتل ناسزا دهنده اقدام كند. امّا اگر چنين ضرري را به همراه داشت نبايد اقدام كند يعني جايز نيست و اگر ضرر مالي قابل توجه براي خودش يا مؤمنين ديگر به همراه داشت ميتواند اين كار را ترك كند و توهين كننده را نكشد.[4]
امّا عدهاي ديگر از علما مثل شيخ مفيد ميگويند بايد براي قتل توهين كننده از امام ـ عليه السّلام ـ يا نائب ايشان اجازه گرفت. در زمان ما هم كه حكومت اسلامي مستقر است. رهبر معظم انقلاب وظيفه آحاد مردم را فقط امر به معروف و نهي از منكر زباني ميدانند و ميگويند در جامعه اسلامي تكليف عامه مردم امر به معروف و نهي از منكر كردن با لسان است، امّا اگر كار به برخورد بكشد، آن به عهدة مسئولين است كه بايد وارد بشوند.[5] بنابراين اگر در جامعه چنين منكري اتفاق افتاد با فرض اين كه ضرر نداشته باشد چون با فرض ضرر كه هيچ عالمي اجازه اين كار را نميدهد، ما نبايد خودسرانه اقدام عملي در قتل چنين كسي بكنيم بلكه بايد اين جور كارها را به عهده دستگاههاي حكومتي نهاد.
پی نوشتها:
[1] . لطيف راشدي، رساله توضيح المسائل چهار مرجع، انتشارات پيام محراب، چ 4، 1380، ص 88.
[2] . همان، ص 224.
[3] . ر.ك: شيخ محمد حسن نجفي، جواهر الكلام، دارالكتب الاسلاميه، چ 6، 1363، ج 41، ص 438.
[4] . امام خميني، تحرير الوسيله، مؤسسه اسماعيليان، چ 3، 1408، ج 2، ص 476.
[5] . معاونت فرهنگي تربيتي حوزههاي علميه خواهران، عاشورا در پرتو انوار ولايت، 1380، ص 8.
منبع: اندیشه قم
بايد گفت توهين و بياحترامي به ائمه ـ عليهم السّلام ـ و حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ مراتبي دارد بعضي مراتب آن صرفاً گناه بوده و حدّ و كيفري دنيوي به دنبال ندارد مثل اين كه ميتواند دست زدن بدون وضو به نامهاي مقدس آنها نوعي بياحترامي و توهين حساب شود كه بايد از آن اجتناب كرد.[1]
و مثل اين كه اگر جلوتر از قبر شريف آنها بايستد و نماز بخواند نوعي بياحترامي به حساب ميآيد و حرام ميباشد.[2]
بعضي مراتب كه توهين شديدتر باشد مثل اين كه از طريق رسانههاي عمومي از قبيل صدا و سيما يا روزنامهها با گفتن يا نوشتن مطلبي توهين را مرتكب شود مثل اين كه نعوذ بالله بگويد فلان شخصيت در فلان سريال ميتواند الگوي من باشد و حضرت زهرا يا ائمه مربوط به دوران قديم ميباشند و نميتوانند الگو باشند.
در اين جا حاكم اسلامي ميتواند مجازاتي از قبيل شلاق يا حبس به تناسب جرم براي توهين كننده در نظر گيرد.
بعضي مراتب ديگر كه آن را ميتوان شديدترين مراتب توهين به حساب آورد و آن اين است كه نعوذ بالله به مقام پيامبر يا ائمه يا حضرت زهرا ـ صلوات الله عليهم ـ جسارت كند و مرتكب فحش و ناسزا شود در اين جا علما فتوي قتل و كشتن چنين كسي را صادر كردهاند.
امّا در اين كه چه كسي بايد اين كار را انجام دهد اختلاف است[3] عدهاي از علما ميگويند هر كس شنيد و شاهد ناسزا گويي بود، البته به شرطي كه ضرري را ـ به جان يا آبروي خودش يا جان يا آبروي فرد مؤمني ديگر ـ به دنبال نداشته باشد بايد براي قتل ناسزا دهنده اقدام كند. امّا اگر چنين ضرري را به همراه داشت نبايد اقدام كند يعني جايز نيست و اگر ضرر مالي قابل توجه براي خودش يا مؤمنين ديگر به همراه داشت ميتواند اين كار را ترك كند و توهين كننده را نكشد.[4]
امّا عدهاي ديگر از علما مثل شيخ مفيد ميگويند بايد براي قتل توهين كننده از امام ـ عليه السّلام ـ يا نائب ايشان اجازه گرفت. در زمان ما هم كه حكومت اسلامي مستقر است. رهبر معظم انقلاب وظيفه آحاد مردم را فقط امر به معروف و نهي از منكر زباني ميدانند و ميگويند در جامعه اسلامي تكليف عامه مردم امر به معروف و نهي از منكر كردن با لسان است، امّا اگر كار به برخورد بكشد، آن به عهدة مسئولين است كه بايد وارد بشوند.[5] بنابراين اگر در جامعه چنين منكري اتفاق افتاد با فرض اين كه ضرر نداشته باشد چون با فرض ضرر كه هيچ عالمي اجازه اين كار را نميدهد، ما نبايد خودسرانه اقدام عملي در قتل چنين كسي بكنيم بلكه بايد اين جور كارها را به عهده دستگاههاي حكومتي نهاد.
پی نوشتها:
[1] . لطيف راشدي، رساله توضيح المسائل چهار مرجع، انتشارات پيام محراب، چ 4، 1380، ص 88.
[2] . همان، ص 224.
[3] . ر.ك: شيخ محمد حسن نجفي، جواهر الكلام، دارالكتب الاسلاميه، چ 6، 1363، ج 41، ص 438.
[4] . امام خميني، تحرير الوسيله، مؤسسه اسماعيليان، چ 3، 1408، ج 2، ص 476.
[5] . معاونت فرهنگي تربيتي حوزههاي علميه خواهران، عاشورا در پرتو انوار ولايت، 1380، ص 8.
منبع: اندیشه قم