پرسش :
در مدارس که در زنگ‌های استراحت یا بعد از ساعات درسی که معلمان و دانش‌آموزان دور هم جمع هستند و در مورد دانش‌آموز خاصی صحبت می‌کنند و اسم او را می‌آورند و بعضا عیب‌های او در سر کلاس گفته میشود آیا این کار صحیح است؟ سوال دوم؛ آیا معلم حق دارد در کلاس درس برای این که جو کلاس عوض شود، با دانش‌آموزی شوخی کند یا او را مسخره کند؟ در صورتی که خود دانش‌آموز مشکلی نداشته باشد چطور؟
پاسخ :
پاسخ از حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح زاده، مطابق با فتوای مقام معظم رهبری:
عیب‌های یک دانش‌آموزی را سر کلاس و در جمع دانش‌آموزان بگویند این حرام است. مگر جنبه نهی از منکر یا امر به معروف پیدا کند به این معنا که آن دانش‌آموز منکری را مرتکب شود یا واجبی را ترک کند که باید از آن منکر جلوگیری شود و طرف هم به انجام آن واجب واداشته شود و راهی جز این نیست که این مسئله را در بین دانش‌آموزان بگوید، اگر این باشد حکم غیبت را ندارد و حرام نیست. اما اگر این مسائل نیست و همین جوری معلم می‌آید جلوی دانش‌آموزان در غیاب دانش‌آموز دیگر یا در حضورش او را مسخره کند که این جایز نیست. اما اینکه با طرف شوخی کنند، شوخی مراتبی دارد. حالا مزاح ساده‌ای باشد، لفظ رکیکی نداشته باشد، طرف را مسخره نکنند، لقب بد ندهند، اینها نباشد مزاح هست و اشکالی ندارد. اما یک وقت هست با همین مزاح او اذیت میشود، ناراحت میشود در کل کسی که اهل مزاح نیست بیخودی نباید با او مزاح کرد، زیرا ناراحت میشود.
و اما مسخره کردن دیگران؛ این حرام است ولو طرف هم راضی است. یعنی اینگونه نیست که حالا طرف راضی است بتوانید او را مسخره کنید، تعبیر قرآن هم این است که گروهی گروه دیگر را مسخره نکنند این حکم کلی است حال ممکن است طرف بگوید من را هر چه خواستید مسخره کنید، خوب دین میگوید نباید مسخره کرد و مسخره کردن دیگران جایز نیست.
منبع: KHAMENEI.IR
پاسخ از حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح زاده، مطابق با فتوای مقام معظم رهبری:
عیب‌های یک دانش‌آموزی را سر کلاس و در جمع دانش‌آموزان بگویند این حرام است. مگر جنبه نهی از منکر یا امر به معروف پیدا کند به این معنا که آن دانش‌آموز منکری را مرتکب شود یا واجبی را ترک کند که باید از آن منکر جلوگیری شود و طرف هم به انجام آن واجب واداشته شود و راهی جز این نیست که این مسئله را در بین دانش‌آموزان بگوید، اگر این باشد حکم غیبت را ندارد و حرام نیست. اما اگر این مسائل نیست و همین جوری معلم می‌آید جلوی دانش‌آموزان در غیاب دانش‌آموز دیگر یا در حضورش او را مسخره کند که این جایز نیست. اما اینکه با طرف شوخی کنند، شوخی مراتبی دارد. حالا مزاح ساده‌ای باشد، لفظ رکیکی نداشته باشد، طرف را مسخره نکنند، لقب بد ندهند، اینها نباشد مزاح هست و اشکالی ندارد. اما یک وقت هست با همین مزاح او اذیت میشود، ناراحت میشود در کل کسی که اهل مزاح نیست بیخودی نباید با او مزاح کرد، زیرا ناراحت میشود.
و اما مسخره کردن دیگران؛ این حرام است ولو طرف هم راضی است. یعنی اینگونه نیست که حالا طرف راضی است بتوانید او را مسخره کنید، تعبیر قرآن هم این است که گروهی گروه دیگر را مسخره نکنند این حکم کلی است حال ممکن است طرف بگوید من را هر چه خواستید مسخره کنید، خوب دین میگوید نباید مسخره کرد و مسخره کردن دیگران جایز نیست.
منبع: KHAMENEI.IR
