پرسش :
آیا در تقسیم متعارف کافر به ذمّى و حربى که غیر ذمّى را حربى مى دانند، مى توان به همه احکام آن ملتزم شد که کفّارى که در حکومت جمهورى اسلامى هستند، ذمّى و بقیّه در هر کجاى دنیا که باشند حربى باشند و همه اقدامات درباره کافر حربى درباره آنان جایز باشد، یا حربى اختصاص دارد به حالت محاربه و در غیر حالت جنگ، قسم سوّمى داریم که نه ذمّى و نه حربى است و جان و مال و عرض آنان که در جنگ نیستند محترم است؟
پاسخ :
کافر، قسم سوّم و چهارمى نیز دارد و قسم سوّم آن کافر«معاهد» است و بسیارى از دول امروز که با ما روابط سیاسى دارند و با ما در حال جنگ نیستند مصداق آن محسوب مى شوند و مادام که به نحوى از آنحا با مسلمین وارد محاربه نشوند همه چیز آنها و جان و مالشان محترم است، زیرا طبق تعهّداتى که از طریق روابط سیاسى و قوانین پذیرفته شده بین المللى با آنان داریم داخل در معاهد هستند. در ضمن باید توجّه داشت که کافرمعاهد بر خلاف آنچه بعضى گفته اند زمان محدودى ندارد و شامل اهل كتابو غیر اهل كتابنیز مى شود. این نکته نیز قابل توجّه است که اهل كتابدر صورتى به عنوان کافرذمّى شناخته مى شوند که در داخل کشورهاى اسلامى زندگى کنند، ولى اهل کتابى که در داخل کشور خودشان زندگى مى کنند آنها فقط جزء معاهد مى توانند باشند و پیمان ذمّه در مورد آنها مفهوم ندارد (مگر این که کشورى خود را در پناه کشور اسلامى قرار دهد) زیرا در احکام ذمّه قراین زیادى وجود دارد که نشان مى دهد مربوط به اقلیّت‌هاى داخل کشورهاى اسلامى است.
قسم چهارم، کفّارى هستند که نه جزء کفّار ذمّى مى باشند و نه معاهد و نه حربى و در واقع در بى طرفى کامل نسبت به مسلمین به سر مى برند که مى توان آنها را کفّار بى طرف نامید که در دو آیه از قرآن به وضع آنها اشاره شده است، در سوره ممتحنه آیه 8 مى فرماید: (لاَیَنْهَاکُمُ اللّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِى الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ اَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا الَیْهِمْ انَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ) و سوره نساء آیه 90 بعد از اشاره به کفّار حربى مى فرماید: (اِلاَّ الَّذِینَ یَصِلُونَ اِلَى قَوْمِ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ میِثَاقٌ اَوْ جَاءُوکُمْ مَاحَصِرَتْ صُدُورُهْم اَنْ یُقَاتِلُوکُمْ اَوْ یُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ ..... فَاِنِ اعْتَزَلُوکُمْ فَلَمْ یُقَاتِلُوکُمْ وَ الْقَوا اِلَیْکُمْ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللّهُ لَکُمْ عَلَیْهِمْ سَبِیلاً).
بنابر این که مراد از «القاى سلم» پیش گرفتن راه مسالمت آمیز باشد نه برقرارى پیمان صلح، زیرا تعبیر به القاى سلم تناسب با همین معنا دارد و آیه بعد نیز شاهد بر این مطلب است، به هر حال کافربى طرف هم، جان و مال و ناموسش محفوظ است شرح بیشتر در مورد اقسام چهارگانه کافرنیاز به بحث مبسوط ترى دارد.
منبع: makarem.ir
کافر، قسم سوّم و چهارمى نیز دارد و قسم سوّم آن کافر«معاهد» است و بسیارى از دول امروز که با ما روابط سیاسى دارند و با ما در حال جنگ نیستند مصداق آن محسوب مى شوند و مادام که به نحوى از آنحا با مسلمین وارد محاربه نشوند همه چیز آنها و جان و مالشان محترم است، زیرا طبق تعهّداتى که از طریق روابط سیاسى و قوانین پذیرفته شده بین المللى با آنان داریم داخل در معاهد هستند. در ضمن باید توجّه داشت که کافرمعاهد بر خلاف آنچه بعضى گفته اند زمان محدودى ندارد و شامل اهل كتابو غیر اهل كتابنیز مى شود. این نکته نیز قابل توجّه است که اهل كتابدر صورتى به عنوان کافرذمّى شناخته مى شوند که در داخل کشورهاى اسلامى زندگى کنند، ولى اهل کتابى که در داخل کشور خودشان زندگى مى کنند آنها فقط جزء معاهد مى توانند باشند و پیمان ذمّه در مورد آنها مفهوم ندارد (مگر این که کشورى خود را در پناه کشور اسلامى قرار دهد) زیرا در احکام ذمّه قراین زیادى وجود دارد که نشان مى دهد مربوط به اقلیّت‌هاى داخل کشورهاى اسلامى است.
قسم چهارم، کفّارى هستند که نه جزء کفّار ذمّى مى باشند و نه معاهد و نه حربى و در واقع در بى طرفى کامل نسبت به مسلمین به سر مى برند که مى توان آنها را کفّار بى طرف نامید که در دو آیه از قرآن به وضع آنها اشاره شده است، در سوره ممتحنه آیه 8 مى فرماید: (لاَیَنْهَاکُمُ اللّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِى الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ اَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا الَیْهِمْ انَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ) و سوره نساء آیه 90 بعد از اشاره به کفّار حربى مى فرماید: (اِلاَّ الَّذِینَ یَصِلُونَ اِلَى قَوْمِ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ میِثَاقٌ اَوْ جَاءُوکُمْ مَاحَصِرَتْ صُدُورُهْم اَنْ یُقَاتِلُوکُمْ اَوْ یُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ ..... فَاِنِ اعْتَزَلُوکُمْ فَلَمْ یُقَاتِلُوکُمْ وَ الْقَوا اِلَیْکُمْ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللّهُ لَکُمْ عَلَیْهِمْ سَبِیلاً).
بنابر این که مراد از «القاى سلم» پیش گرفتن راه مسالمت آمیز باشد نه برقرارى پیمان صلح، زیرا تعبیر به القاى سلم تناسب با همین معنا دارد و آیه بعد نیز شاهد بر این مطلب است، به هر حال کافربى طرف هم، جان و مال و ناموسش محفوظ است شرح بیشتر در مورد اقسام چهارگانه کافرنیاز به بحث مبسوط ترى دارد.
منبع: makarem.ir
