پرسش :

مالکی مغازه خود را به مدت سه سال با اخذ مبلغی به عنوان سرقفلی از مستاجر به وی اجاره می دهد. بیست روز پس از عقد اجاره مذکور، مالک با کتمان اینکه مبلغی به عنوان سرقفلی دریافت کرده و با بیان اینکه مغازه صرفا در اجاره مستاجر است؛ مغازه یاد شده را به شخص دیگری می فروشد و تمامی ثمن آن را دریافت و متعهد می شود ظرف چهار ماه رضایت مستاجرین را اخذ و مغازه را تخلیه شده تحویل خریدار نماید. فروشنده به تعهد خودعمل نمی کند تا اینکه پس از انقضاء مدت اجاره مغازه تخلیه و تحویل خریدار می شود. مرقوم فرمایید مستاجر برای دریافت مبلغ سرقفلی خود به کدام یک از مالکین می تواند مراجعه نماید مالک اولیه (فروشنده) که مغازه را به مستاجر اجاره داده و وجهی از بابت سرقفلی از وی دریافت کرده و یا اینکه به مالک جدید (خریدار) که از سرقفلی مستاجر بی خبر بوده است؟

پاسخ :
1. فروش ملکی که در اجاره است جایز است. اگر خریدار آگاهی نسبت به اجاره نداشت حق فسخ بیع را دارد.
2. مستأجری که سرقفلی داد نسبت به عین ملک صاحب حق می شود نه صاحب ملک.
3. هر چند مالک اوّل تخلف کرد ولی حق مستأجر به خود ملک مورد اجاره تعلّق می گیرد.
4. تصرف خریدار در ملک مزبور قبل از ادای حق مستأجر جایز نیست.
5. ضمان اصلی بعهده مالک اول یعنی فروشنده و غاصب اصلی است.
جوادی آملی

منبع: esra.ir