پرسش :

زمین‌های زراعتی روستاها تا حدود چهل سال قبل به علت قلّت نیروی انسانی و مشکلات کشت با وسایل سنّتی و اولیه کشت و زرع به این صورت انجام می‌شد که نصف زمین زراعتی یک روستا در یک سال و نصف دیگر زمین مزروعی همان روستا در سال دیگر کشت می‌شد با توجه به مورد فوق کشاورز می‌بایست در جایی ساکن باشد تا موفق به کشت گردد و از طرف دیگر بیش از نصف زمینهای زراعتی روستایی با دست توانای مردم آباد شده است. سؤال2: اهالی روستای ... هر ساله در روز عاشورا مهماندار مهمانان حضرت امام حسین(علیه السلام) هستند یعنی در روز عاشورا چندین روستای مجاوز جهت عزاداری سرور شهیدان از قدیم الایام به این روستا می‌آیند ناهار را مهمان اهالی این روستا می‌باشند. با توجه به موارد فوق آیا اجاره زمین مسکونی و زراعی شامل حال مردم این روستا می‌شود یا خیر؟

پاسخ :
جواب1: زمین‌هایی که در تاریخ وقفْ موات بود، بعداً آباد شد اعم از مسکونی و زراعی وقف نیست.
جواب2: زمین‌هایی که در تاریخ وقف آباد بود و ملک واقف بود مقداری را که واقفْ وقف کرده است همان مقدورْ وقف می‌باشد و درآمد آن به همان مصرف معین در وقفنامه صرف می‌شود.
جواب3: اگر هزینه مهمانداری عاشورا در زمان وقفْ جزء مخارج عزاداری بود هم‌اکنون برابر وقفنامه به حساب وقف عمل شود.
جوادی آملی، محرم 1419

منبع: esra.ir