پرسش :
چگونه ميتوان در جوّ زندگي امروز حجب و حيا و عفت خود را حفظ كرد در حالي كه هر چه حجاب بيشتر داشته باشيم در معرض هوس‌هاي گرگ صفتان هستيم و مدام انگ «امل بودن» به ما مي‌زنند؟
پاسخ :
این سؤال از چند جهت قابل بررسي و تأمل است در اين نوشتار سعي شده در قالب 4-3 سؤال به پرسش پاسخ داده شود.
الف: حفظ حيا در جامعة كنوني
در حفظ عفت و حيا دو بعد را بايد دقت داشت، يك بعد مربوط به زنان است و بعد ديگر در رابطه با مردان است.
1. وظائف زنان
الف: خواهران بايد طبق موازين شرعي، حجاب خود را رعايت كنند تا به تعبير قرآن شريف از تعرّض افراد هوسران در امان باشند و آزار نبينند.[1]
ب: از شوخي كردن در جامعه و خيابان پرهيز كنند و متانت خود را حفظ كنند (گاهي گناه جوانان به بدحجابي خانمها باز ميگردد)؛ در روايت داريم حياء ده جزء دارد، نه قسم آن مخصوص زنان است و يك قسم آن به مردان اختصاص دارد.[2] اين روايت اشاره به اين مطلب دارد كه متانت، ابهت و اقتدار زن در جامعه باعث ميشود كه نگاههاي آلوده به سويشان كمتر شود.
ج: حتيالمقدور رابطة خود را با نامحرمان محدود نمايند مگر آن‌جايي كه مجبوراند كه آن هم بايد خيلي مختصر و در حد ضرورت باشد.
2. وظائف مردان
مردان نيز وظيفه دارند در قبال مسائل «محرم – نامحرم» حساس باشند، نگاههاي خود را و با حفظ حياء و عفاف، ايمان خود را حفظ كنند، همانگونه كه دوست ندارند كسي به ناموس آنها نگاه هوسآلود داشته باشد، آنها هم از اينگونه نگاهها كه در روايات تير شيطان ناميده شده است، جلوگيري كنند.
ب: آيا هرچه حجاب بيشتر باشد در معرض ديد نامحرمان هستيم؟
اگر به مراكز بهزيستي، كانونهاي اصلاح و... سري بزنيد و يا آمار آنها را مطالعه كنيد، در مييابيد كه دختران فراري و يا فريب خورده (اكثر قريب به اتفاقشان) از حجاب خوبي برخوردار نبوده و همين بدحجابی باعث بيحيائي افراد لاابالي و بيغيرت شده است و در واقع جوانان بيقيد اولين محك‌شان در نيرنگ و شكار اين است كه نگاه ميكنند، ميبينند آيا قلعههاي حجاب و دژهاي متانت و عفاف سست است يا نه، اگر قلعة حجاب محكم باشد اصلاً به خود اجازه نزديك شدن نميدهند چون ميدانندكه به احتمال شديد دست رد بر سينه اين نامحرمان خورده ميشود و رسوا ميشوند.
از نظر تجربي مورد تأييد نيست كه كسي بگويد اگر پوشش و حدّ و حدود نباشد مردها كمتر حريص ميشوند (در نگاه كردن). واقعيتهاي خارجي در غرب و جاهاي ديگر نشان ميدهد كه اين مسأله التهاب را بيشتر ميكند و انحرافات جنسي در اين رابطه بيشتر پديد ميآيد.
در قرآن شريف ميخوانيم كه اي پيامبر به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو كه خويشتن را به چادر فرو پوشند. اين براي آن كه آنها (به عفّت و حرّيّت) شناخته شوند تا از تعرّض (هوسرانان) آزار نكشند، بسيار بهتر است و خدا آمرزنده مهربان است[3] در اين آيه نكات قابل توجهي وجود دارد.
1. خداوند، از روي عنايت ويژهاي كه به زنان مؤمن داشتهاند، آنان را خطاب قرار دادهاند؛ يعني يكي از فرقهاي عمدة زن مؤمن با غير مؤمن همين حفظ حجاب است.
2. حفظ حجاب براي حفظ حريم و در امان بودن خود زن است، زن با اين پوشش داراي متانت اجتماعي و شخصيت والاي انساني ميشود.
3. مورد نگاه مردان هوسران قرار نميگيرد. برخي از زنان وقتي مورد توجه مردان قرار ميگيرد، جلوهنمايي بيشتري ميكنند به اين گمان كه مردها به آنها اهميت ويژهاي دادهاند؛ امّا نميدانند كه مردان هوسران تنها به فكر خود هستند و تجربه تلخ زنان خياباني، دختران فراري و... اين امر را ثابت كرده است. چه دختراني كه در روابط پسر و دختري به الفاظ پر طُمطراق و جذاب و رمانتيك جوانان توجه كردند و خيال اينكه آن مرد شيفتة كمالات او شده و در حساسترين موقع كه دختر تنها اميدش به آن جوان بوده او را تنهاي تنها گذاشتهاند (چرا كه اغلب جوانان پسر نيز از چنين دختراني كه به راحتي با ديگران دوست ميشوند، دل خوشي ندارند؛ به عقيدة آنان اين دختران نميتوانند شريك مطمئني براي زندگي باشند) پس حتي جوانان خياباني نيز براي زنان عفيف قداست خاصي قائلاند و دوست دارند همسرشان از قلعة محكم حجاب برخوردار باشند.
ج: راستي امّل كيست؟
امّل در لغت به معني كهنهپرست، كسي كه آشنا به آداب تجدد و تمدن نباشد، است. آيا كسي كه از دستورات ديني و اسلامي پيروي ميكند امّل است؟ خير، هرگز چنين نيست. اغلب كساني كه چنين سخناني را مي‌زنند معلوم ميشود از فرهنگ ملي مذهبي خود بيگانهاند، كساني‌اند كه از خود هيچ هويتي (فرهنگي، ديني، شخصيتي و...) ندارند و چشم به الگوهاي خارجي دوختهاند و در واقع كوركورانه مقلّد فرهنگ غربياند (هر چند خود از نتيجه حرف خودشان بيخبر باشند)
خلق را تقليدشان بر باد داد
اي دو صد لعنت بر اين تقليد باد
دين اسلام دين جاويد است و قرآن معجزة جاويد مسلمانان است، معجزهاي كه از جنّ و انس دعوت به همانندآوري كرده و دشمنان (به اعتراف خودشان) از آوردن آيهاي مثل آن عاجز هستند. دين اسلام ديني است جامع كه مسائل روح، بدن، آينده‌فردي و اجتماعي و... را در نظر گرفته است و كاملترين دينهاست و روزانه بر تعداد مسلمانان جهان بيشتر ميشوند. ديني كه چنين است، دستوراتش هرگز گرد و غبار كهنگي نميگيرند و در واقع دستوراتش به خاطر كارآمدي بالاترين و روزآمدترين دستوارت هستند؛ پس حجاب هنوز هم از كارآمدترين دستورات الهي است. اعتماد به خداوند بالاترين تكيهگاه است. توجه به آسماني بودن دستورات آرام بخشترين مطلب است، چيزي كه انسان را از درون قرص و محكم نگه ميدارند به گونهاي كه نسبت به حرفهاي زنندة‌ديگران تنها تأسف و حسرت ميخورد حسرت بخاطر اينكه چرا اينها پشت به خورشيد هدايت كردهاند.
حرف آخر
حجاب، گوش دادن به دستور دين جاويد اسلام است و فرد با حجاب از سلامت‌رواني و سلامت‌روحي بالائي برخوردار است، نسبت به بيحجابها و بدحجابها ايمن‌تر است و خيلي كمتر مشكلات و مزاحمتهاي خياباني گريبانگر آنها ميشود. گويا لااباليترين افراد نيز به سختي مايل اند حريم اين افراد را بشكنند. افراد با حجاب در زندگي زناشويي خود موفق هستند و شوهرانشان با آنها تفاهم خوبي دارند بخلاف بدحجابها.
گل عفاف(حجاب)
هيچ باغباني را سرزنش نميكنند كه چرا دور باغ خود حصار و پرچين كشيده است چون باغ بيديوار، از آسيب مصون نيست و ميوه و محصولي براي باغبان نميماند.
هيچ كس هم با نام آزادي ديوار خانة خود را برنميدارد و شبها درِ حياطش را باز نميگذارد، چون خطر رخنه دزد جدي است...
هيچ صاحب گنج و گوهري هم جواهرات خود را بدون حفاظ در معرض ديد رهگذران نميگذارد تا بدرخشد، جلوه كند و چشم و دل بربايد چون خود جواهر ربوده ميشود. زن بخاطر عصمتي كه دارد و ميراثدار پاكي مريم است، نبايد بازيچة هوس و آلوده به ويروس گناه گردد...
بعضي از نگاهها، ويروس گناه منتشر ميكند و بعضي از چهرهها حشرة مزاحم جمع ميكند و...
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.اکبری، محمد رضا، حجاب زن مسلمان، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1390.
2.پورسیدآقایی، مسعود، حجاب میوۀ شناخت، قم: حضور، 1376.
3.مطهری، مرتضی، مسئلة حجاب، تهران: صدرا، 1393.
پی نوشت ها:
[1].احزاب/59.
[2].محمدي ري شهري، ميزان الحكمه (عفاف و حياء)، قم، دارالحديث.
[3].احزاب/59.
منبع: اندیشه قم
این سؤال از چند جهت قابل بررسي و تأمل است در اين نوشتار سعي شده در قالب 4-3 سؤال به پرسش پاسخ داده شود.
الف: حفظ حيا در جامعة كنوني
در حفظ عفت و حيا دو بعد را بايد دقت داشت، يك بعد مربوط به زنان است و بعد ديگر در رابطه با مردان است.
1. وظائف زنان
الف: خواهران بايد طبق موازين شرعي، حجاب خود را رعايت كنند تا به تعبير قرآن شريف از تعرّض افراد هوسران در امان باشند و آزار نبينند.[1]
ب: از شوخي كردن در جامعه و خيابان پرهيز كنند و متانت خود را حفظ كنند (گاهي گناه جوانان به بدحجابي خانمها باز ميگردد)؛ در روايت داريم حياء ده جزء دارد، نه قسم آن مخصوص زنان است و يك قسم آن به مردان اختصاص دارد.[2] اين روايت اشاره به اين مطلب دارد كه متانت، ابهت و اقتدار زن در جامعه باعث ميشود كه نگاههاي آلوده به سويشان كمتر شود.
ج: حتيالمقدور رابطة خود را با نامحرمان محدود نمايند مگر آن‌جايي كه مجبوراند كه آن هم بايد خيلي مختصر و در حد ضرورت باشد.
2. وظائف مردان
مردان نيز وظيفه دارند در قبال مسائل «محرم – نامحرم» حساس باشند، نگاههاي خود را و با حفظ حياء و عفاف، ايمان خود را حفظ كنند، همانگونه كه دوست ندارند كسي به ناموس آنها نگاه هوسآلود داشته باشد، آنها هم از اينگونه نگاهها كه در روايات تير شيطان ناميده شده است، جلوگيري كنند.
ب: آيا هرچه حجاب بيشتر باشد در معرض ديد نامحرمان هستيم؟
اگر به مراكز بهزيستي، كانونهاي اصلاح و... سري بزنيد و يا آمار آنها را مطالعه كنيد، در مييابيد كه دختران فراري و يا فريب خورده (اكثر قريب به اتفاقشان) از حجاب خوبي برخوردار نبوده و همين بدحجابی باعث بيحيائي افراد لاابالي و بيغيرت شده است و در واقع جوانان بيقيد اولين محك‌شان در نيرنگ و شكار اين است كه نگاه ميكنند، ميبينند آيا قلعههاي حجاب و دژهاي متانت و عفاف سست است يا نه، اگر قلعة حجاب محكم باشد اصلاً به خود اجازه نزديك شدن نميدهند چون ميدانندكه به احتمال شديد دست رد بر سينه اين نامحرمان خورده ميشود و رسوا ميشوند.
از نظر تجربي مورد تأييد نيست كه كسي بگويد اگر پوشش و حدّ و حدود نباشد مردها كمتر حريص ميشوند (در نگاه كردن). واقعيتهاي خارجي در غرب و جاهاي ديگر نشان ميدهد كه اين مسأله التهاب را بيشتر ميكند و انحرافات جنسي در اين رابطه بيشتر پديد ميآيد.
در قرآن شريف ميخوانيم كه اي پيامبر به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو كه خويشتن را به چادر فرو پوشند. اين براي آن كه آنها (به عفّت و حرّيّت) شناخته شوند تا از تعرّض (هوسرانان) آزار نكشند، بسيار بهتر است و خدا آمرزنده مهربان است[3] در اين آيه نكات قابل توجهي وجود دارد.
1. خداوند، از روي عنايت ويژهاي كه به زنان مؤمن داشتهاند، آنان را خطاب قرار دادهاند؛ يعني يكي از فرقهاي عمدة زن مؤمن با غير مؤمن همين حفظ حجاب است.
2. حفظ حجاب براي حفظ حريم و در امان بودن خود زن است، زن با اين پوشش داراي متانت اجتماعي و شخصيت والاي انساني ميشود.
3. مورد نگاه مردان هوسران قرار نميگيرد. برخي از زنان وقتي مورد توجه مردان قرار ميگيرد، جلوهنمايي بيشتري ميكنند به اين گمان كه مردها به آنها اهميت ويژهاي دادهاند؛ امّا نميدانند كه مردان هوسران تنها به فكر خود هستند و تجربه تلخ زنان خياباني، دختران فراري و... اين امر را ثابت كرده است. چه دختراني كه در روابط پسر و دختري به الفاظ پر طُمطراق و جذاب و رمانتيك جوانان توجه كردند و خيال اينكه آن مرد شيفتة كمالات او شده و در حساسترين موقع كه دختر تنها اميدش به آن جوان بوده او را تنهاي تنها گذاشتهاند (چرا كه اغلب جوانان پسر نيز از چنين دختراني كه به راحتي با ديگران دوست ميشوند، دل خوشي ندارند؛ به عقيدة آنان اين دختران نميتوانند شريك مطمئني براي زندگي باشند) پس حتي جوانان خياباني نيز براي زنان عفيف قداست خاصي قائلاند و دوست دارند همسرشان از قلعة محكم حجاب برخوردار باشند.
ج: راستي امّل كيست؟
امّل در لغت به معني كهنهپرست، كسي كه آشنا به آداب تجدد و تمدن نباشد، است. آيا كسي كه از دستورات ديني و اسلامي پيروي ميكند امّل است؟ خير، هرگز چنين نيست. اغلب كساني كه چنين سخناني را مي‌زنند معلوم ميشود از فرهنگ ملي مذهبي خود بيگانهاند، كساني‌اند كه از خود هيچ هويتي (فرهنگي، ديني، شخصيتي و...) ندارند و چشم به الگوهاي خارجي دوختهاند و در واقع كوركورانه مقلّد فرهنگ غربياند (هر چند خود از نتيجه حرف خودشان بيخبر باشند)
خلق را تقليدشان بر باد داد
اي دو صد لعنت بر اين تقليد باد
دين اسلام دين جاويد است و قرآن معجزة جاويد مسلمانان است، معجزهاي كه از جنّ و انس دعوت به همانندآوري كرده و دشمنان (به اعتراف خودشان) از آوردن آيهاي مثل آن عاجز هستند. دين اسلام ديني است جامع كه مسائل روح، بدن، آينده‌فردي و اجتماعي و... را در نظر گرفته است و كاملترين دينهاست و روزانه بر تعداد مسلمانان جهان بيشتر ميشوند. ديني كه چنين است، دستوراتش هرگز گرد و غبار كهنگي نميگيرند و در واقع دستوراتش به خاطر كارآمدي بالاترين و روزآمدترين دستوارت هستند؛ پس حجاب هنوز هم از كارآمدترين دستورات الهي است. اعتماد به خداوند بالاترين تكيهگاه است. توجه به آسماني بودن دستورات آرام بخشترين مطلب است، چيزي كه انسان را از درون قرص و محكم نگه ميدارند به گونهاي كه نسبت به حرفهاي زنندة‌ديگران تنها تأسف و حسرت ميخورد حسرت بخاطر اينكه چرا اينها پشت به خورشيد هدايت كردهاند.
حرف آخر
حجاب، گوش دادن به دستور دين جاويد اسلام است و فرد با حجاب از سلامت‌رواني و سلامت‌روحي بالائي برخوردار است، نسبت به بيحجابها و بدحجابها ايمن‌تر است و خيلي كمتر مشكلات و مزاحمتهاي خياباني گريبانگر آنها ميشود. گويا لااباليترين افراد نيز به سختي مايل اند حريم اين افراد را بشكنند. افراد با حجاب در زندگي زناشويي خود موفق هستند و شوهرانشان با آنها تفاهم خوبي دارند بخلاف بدحجابها.
گل عفاف(حجاب)
هيچ باغباني را سرزنش نميكنند كه چرا دور باغ خود حصار و پرچين كشيده است چون باغ بيديوار، از آسيب مصون نيست و ميوه و محصولي براي باغبان نميماند.
هيچ كس هم با نام آزادي ديوار خانة خود را برنميدارد و شبها درِ حياطش را باز نميگذارد، چون خطر رخنه دزد جدي است...
هيچ صاحب گنج و گوهري هم جواهرات خود را بدون حفاظ در معرض ديد رهگذران نميگذارد تا بدرخشد، جلوه كند و چشم و دل بربايد چون خود جواهر ربوده ميشود. زن بخاطر عصمتي كه دارد و ميراثدار پاكي مريم است، نبايد بازيچة هوس و آلوده به ويروس گناه گردد...
بعضي از نگاهها، ويروس گناه منتشر ميكند و بعضي از چهرهها حشرة مزاحم جمع ميكند و...
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.اکبری، محمد رضا، حجاب زن مسلمان، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1390.
2.پورسیدآقایی، مسعود، حجاب میوۀ شناخت، قم: حضور، 1376.
3.مطهری، مرتضی، مسئلة حجاب، تهران: صدرا، 1393.
پی نوشت ها:
[1].احزاب/59.
[2].محمدي ري شهري، ميزان الحكمه (عفاف و حياء)، قم، دارالحديث.
[3].احزاب/59.
منبع: اندیشه قم
