پرسش :
آیا شرط جبران ضرر احتمالی با مقتضای عقود مشارکتی تناقضی ندارد؟
پاسخ :
وقتی بانکها اوراق مشارکت منتشر میکنند، خریدار اوراق مشارکت در طرح خاصی مشارکت میکند، در اینجا باید سود و زیان به طور دقیق مشخص شود و شرط جبران ضرر احتمالی در اینجا به جهت مخالفت با مقتضای عقود مشارکتی از صحت شرعی برخوردار نیست؛ چرا که از لوازم و اقتضائات عقد شرکت، مشارکت در سود و زیان است. از نظر فقها عقود مشارکتی از عقود اذنیه است (عقود اذنیه عقودیست که مبتنى بر اذن طرفین معامله میباشند. یعنی در این عقود هریک از طرفین عقد، هرگاه اراده کند، مىتواند عقد را برهم زند. همانگونه که اذن با فوت یا جنون اذن دهنده از بین مىرود، این عقود نیز با فوت یا جنون یکى از طرفین فسخ مىشوند). یعنی مال و سرمایه متعلق به طرف عقد است و به جهت تعلق اموال به شرکاء، این عقود تا زمانی دوام دارد که شرکاء به ادامه مشارکت اجازه و اذن دهند. تداوم عقود مشارکتی منوط به اجازه شرکاء است. از آنجایی که در این عقود سرمایه متعلق به دو طرف است میبایست شرکاء در سود و زیان که حاصل می شود، شریک باشند.
منبع: www.mbri.ac.ir
وقتی بانکها اوراق مشارکت منتشر میکنند، خریدار اوراق مشارکت در طرح خاصی مشارکت میکند، در اینجا باید سود و زیان به طور دقیق مشخص شود و شرط جبران ضرر احتمالی در اینجا به جهت مخالفت با مقتضای عقود مشارکتی از صحت شرعی برخوردار نیست؛ چرا که از لوازم و اقتضائات عقد شرکت، مشارکت در سود و زیان است. از نظر فقها عقود مشارکتی از عقود اذنیه است (عقود اذنیه عقودیست که مبتنى بر اذن طرفین معامله میباشند. یعنی در این عقود هریک از طرفین عقد، هرگاه اراده کند، مىتواند عقد را برهم زند. همانگونه که اذن با فوت یا جنون اذن دهنده از بین مىرود، این عقود نیز با فوت یا جنون یکى از طرفین فسخ مىشوند). یعنی مال و سرمایه متعلق به طرف عقد است و به جهت تعلق اموال به شرکاء، این عقود تا زمانی دوام دارد که شرکاء به ادامه مشارکت اجازه و اذن دهند. تداوم عقود مشارکتی منوط به اجازه شرکاء است. از آنجایی که در این عقود سرمایه متعلق به دو طرف است میبایست شرکاء در سود و زیان که حاصل می شود، شریک باشند.
منبع: www.mbri.ac.ir