پرسش :
آیا درست است که پدر و مادر، پسران خانواده را بیشتر از دختران دوست داشته باشند و همیشه امتیازات بیشتر را به آنها بدهند؟
پاسخ :
از دیدگاه اسلام هیچ فرقی بین زن و مرد و دختر و پسر نیست. خدای متعال در خطابهای قرآن به مرد و زن هر دو خطاب میکند و خواستار هدایت هر دوی آنهاست. و اسلام برای تکامل و پیشرفت انسانی و معنوی هیچ فرقی بین زن و مرد نمیگذارد.[1] خدای متعال در قرآن میفرماید: «انی لا اضیع عمل عامل منکم من ذکر او انثی» (تباه ننمایم کار هر عمل کنندهای را از شما، مرد باشد یا زن)[2] بنابراین، به فرموده خدای متعال، هر انسانی که برای تکامل تلاش کند، خداوند متعال او را به هدفش میرساند.
همین عدالت را، خداوند متعال، در محیط زندگی اجتماعی هم، بین مرد و زن اعمال کرده است. البته خوب میدانید که خداوند متعال، برای مصلحتهایی که برای جامعه انسانی لازم است، انسانها را دو جنسی آفریده و تفاوتهایی بین آنها قرار داده است که این تفاوتها، برای اداره نظام انسانی ضروری است، و اسلام با در نظر داشتن این تفاوتها عدالت را برقرار کرده است.
رعایت عدالت در برخورد با فرزندان
هر کس به خوبی درک میکند که در برخورد با دختر و پسر باید تفاوتها رعایت شوند، عدالت بین دختر و پسر این نیست که مثلاً برای هر دو مانتو و یا کت و شلوار بخرند؛ بلکه عدالت این است که برای دختر، مانتو و برای پسر، کت و شلوار خرید.[3] شاید از این اختلاف در برخوردها، این طور به ذهن شما رسیده که، پدر و مادر شما، «بی عدالتی» میکنند. پدر و مادر باید پسر را آماده تحمل مسئولیت اداره یک خانواده و تأمین احتیاجات زن و فرزندان آینده کنند. باید شرایط اشتغال و کسب و کار او را فراهم کنند. و البته آماده کردن دختر برای شوهر داری و تربیت فرزندان که به خلاف تصور عموم مردم از مهمترین مسئولیتهاست، وظیفهای است که به دوش پدر و مادر است.
اما اگر پدر و مادر شما، در عین حال که تفاوتها را رعایت میکنند واقعاً عدالت را در برخوردها رعایت نمیکنند، شما باید به نحوی آنها را متوجه کنید. آنها را به نحوی به برنامههای مفید تلویزیونی مثل قرآن و زندگی، برنامه و یا جلسات سخنرانی و مطالعه کتب در این زمینه دعوت کنید و در صورت لزوم از برخی نزدیکان بخواهید که با آنها صحبت کنند و آنها را متوجه عملکردشان بکنند.
این کمبودها و بی عدالتیها، هرگز به این معنی نیست که انسان، از پیشرفت و تکامل محروم است. خیلی از بزرگان بوده اند که با بودن این بی عدالتیها سعی و تلاش کردند و به مقاماتی دست یافتند که آنهایی را که در حق آنها کوتاهی میکردند شرمنده نمودند. زندگینامه آنها را مطالعه کنید تا انگیزه قوی تری برای برخورد با این موانع پیدا کنید.
نکته:
از روحیات دوران جوانی نیاز به تأیید شدن، شخصیت طلبی و احترام است. خیلی از جوانها احساس میکنند آن گونه که لازم است مورد درک والدین قرار نمیگیرند. و برخی از والدین نیز به خاطر مشکلات و مسئولیتهای زندگی، از این مسائل اطلاع کافی ندارند و فرزندان گمان می کنند والدین به دیگری بیشتر از او اهمیت میدهد و همان فرزند نیز احساس میکند این گونه نیست. شما خواهر گرامی میتوانید در فرصتهای مناسب که پدر و مادرتان کاملا در حال آرامش هستند و دغدغههای کاری ندارند با زبانی خوش با آنها سخن بگویید و راحت و صمیمی مسائل خود را با آنها در میان گذارید و از آنها جواب منطقی بخواهید. هرگز با لحن آمرانه از آنها بازخواست نکنید و بدانید که واقعاً با گفتگوهای صمیمی راحت میتوان به خواسته خود رسید. شاید آنها دلائل خاصی برای برخوردهای خود داشته باشند که شما را قانع کند و یا این که آنها به این امر توجه نداشته باشند که با گفتگوی صمیمانه شما متوجه خواهند شد. از سویی دیگر شما نیز میتوانید با گوش دادن به حرف آنها و استفاده از تجربههای آنها و رفع کاستیها در دل آنها بیش از پیش نفوذ کنید.درپایان نکته مهمی را باید تذکر دهیم و آن، این است که تحت هیچ شرایطی به پدر و مادر خود بی احترامی نکنید و زحمات آنها را فراموش نکنید؛ چرا که در اسلام پدر و مادر از جایگاه بسیار بالایی برخوردارند و نحوه برخورد فرزندان با والدین تأثیرات مهمی در زندگی دنیا و آخرت آنها دارد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال، قم: اسراء، 1391.
2. ملکمحمودی الیگودرزی، امیر، هنر رفتار با والدین: چگونه با پدر و مادر خود رفتار کنیم؟، قم: مشعل هدایت، 1392.
پینوشتها:
[1]. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جمال و جلال، نشر اسراء، اول، 1375، ص 91.
[2]. آل عمران/195.
[3]. قائمی، علی، اسلام و تربیت دختران، انتشارات امیری، دهم، 1383، ص 38.
منبع: اندیشه قم
از دیدگاه اسلام هیچ فرقی بین زن و مرد و دختر و پسر نیست. خدای متعال در خطابهای قرآن به مرد و زن هر دو خطاب میکند و خواستار هدایت هر دوی آنهاست. و اسلام برای تکامل و پیشرفت انسانی و معنوی هیچ فرقی بین زن و مرد نمیگذارد.[1] خدای متعال در قرآن میفرماید: «انی لا اضیع عمل عامل منکم من ذکر او انثی» (تباه ننمایم کار هر عمل کنندهای را از شما، مرد باشد یا زن)[2] بنابراین، به فرموده خدای متعال، هر انسانی که برای تکامل تلاش کند، خداوند متعال او را به هدفش میرساند.
همین عدالت را، خداوند متعال، در محیط زندگی اجتماعی هم، بین مرد و زن اعمال کرده است. البته خوب میدانید که خداوند متعال، برای مصلحتهایی که برای جامعه انسانی لازم است، انسانها را دو جنسی آفریده و تفاوتهایی بین آنها قرار داده است که این تفاوتها، برای اداره نظام انسانی ضروری است، و اسلام با در نظر داشتن این تفاوتها عدالت را برقرار کرده است.
رعایت عدالت در برخورد با فرزندان
هر کس به خوبی درک میکند که در برخورد با دختر و پسر باید تفاوتها رعایت شوند، عدالت بین دختر و پسر این نیست که مثلاً برای هر دو مانتو و یا کت و شلوار بخرند؛ بلکه عدالت این است که برای دختر، مانتو و برای پسر، کت و شلوار خرید.[3] شاید از این اختلاف در برخوردها، این طور به ذهن شما رسیده که، پدر و مادر شما، «بی عدالتی» میکنند. پدر و مادر باید پسر را آماده تحمل مسئولیت اداره یک خانواده و تأمین احتیاجات زن و فرزندان آینده کنند. باید شرایط اشتغال و کسب و کار او را فراهم کنند. و البته آماده کردن دختر برای شوهر داری و تربیت فرزندان که به خلاف تصور عموم مردم از مهمترین مسئولیتهاست، وظیفهای است که به دوش پدر و مادر است.
اما اگر پدر و مادر شما، در عین حال که تفاوتها را رعایت میکنند واقعاً عدالت را در برخوردها رعایت نمیکنند، شما باید به نحوی آنها را متوجه کنید. آنها را به نحوی به برنامههای مفید تلویزیونی مثل قرآن و زندگی، برنامه و یا جلسات سخنرانی و مطالعه کتب در این زمینه دعوت کنید و در صورت لزوم از برخی نزدیکان بخواهید که با آنها صحبت کنند و آنها را متوجه عملکردشان بکنند.
این کمبودها و بی عدالتیها، هرگز به این معنی نیست که انسان، از پیشرفت و تکامل محروم است. خیلی از بزرگان بوده اند که با بودن این بی عدالتیها سعی و تلاش کردند و به مقاماتی دست یافتند که آنهایی را که در حق آنها کوتاهی میکردند شرمنده نمودند. زندگینامه آنها را مطالعه کنید تا انگیزه قوی تری برای برخورد با این موانع پیدا کنید.
نکته:
از روحیات دوران جوانی نیاز به تأیید شدن، شخصیت طلبی و احترام است. خیلی از جوانها احساس میکنند آن گونه که لازم است مورد درک والدین قرار نمیگیرند. و برخی از والدین نیز به خاطر مشکلات و مسئولیتهای زندگی، از این مسائل اطلاع کافی ندارند و فرزندان گمان می کنند والدین به دیگری بیشتر از او اهمیت میدهد و همان فرزند نیز احساس میکند این گونه نیست. شما خواهر گرامی میتوانید در فرصتهای مناسب که پدر و مادرتان کاملا در حال آرامش هستند و دغدغههای کاری ندارند با زبانی خوش با آنها سخن بگویید و راحت و صمیمی مسائل خود را با آنها در میان گذارید و از آنها جواب منطقی بخواهید. هرگز با لحن آمرانه از آنها بازخواست نکنید و بدانید که واقعاً با گفتگوهای صمیمی راحت میتوان به خواسته خود رسید. شاید آنها دلائل خاصی برای برخوردهای خود داشته باشند که شما را قانع کند و یا این که آنها به این امر توجه نداشته باشند که با گفتگوی صمیمانه شما متوجه خواهند شد. از سویی دیگر شما نیز میتوانید با گوش دادن به حرف آنها و استفاده از تجربههای آنها و رفع کاستیها در دل آنها بیش از پیش نفوذ کنید.درپایان نکته مهمی را باید تذکر دهیم و آن، این است که تحت هیچ شرایطی به پدر و مادر خود بی احترامی نکنید و زحمات آنها را فراموش نکنید؛ چرا که در اسلام پدر و مادر از جایگاه بسیار بالایی برخوردارند و نحوه برخورد فرزندان با والدین تأثیرات مهمی در زندگی دنیا و آخرت آنها دارد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال، قم: اسراء، 1391.
2. ملکمحمودی الیگودرزی، امیر، هنر رفتار با والدین: چگونه با پدر و مادر خود رفتار کنیم؟، قم: مشعل هدایت، 1392.
پینوشتها:
[1]. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جمال و جلال، نشر اسراء، اول، 1375، ص 91.
[2]. آل عمران/195.
[3]. قائمی، علی، اسلام و تربیت دختران، انتشارات امیری، دهم، 1383، ص 38.
منبع: اندیشه قم