راهکارهای مقابله با احساس حقارت
پرسش :
من اعتماد به نفس ندارم و آدم کم‌رو، خجالتی و خود کم‌بینی هستم. برای رهایی از این مشکل باید چه کار کنم؟
پاسخ :
درمان این حالت منفی، تدریجی و گام به گام است. برای برطرف کردن این مشکل‌ها عجله نکنید و با یکی - دو اقدام سازنده انتظار نداشته باشید که همه چیز درست شود. اگر حوصله کنید و راهکارهای پیشنهادی زیر را انجام دهید، رفته رفته اعتماد به نفس پیدا می‌کنید و از کم‌رویی، خجالت و خودکم‌بینی خلاص می‌شوید. اکنون ده راهکار پیشنهادی را برای رفع این مشکل با هم مرور می‌کنیم:
الف) مرتب توانایی و موفقیت‌های خود را به یادآورید و آنها را روی کاغذ بنویسید و خدا را به خاطر آنها شکر کنید. این اقدام باعث می‌شود توجه شما از نقاط ضعف به نقاط قوتتان معطوف شود و اعتماد به نفستان را تقویت می‌کند.
ب) تجربیات موفق خود را برای دوستانتان بازگو کنید و به آنها برای کار و کوشش و حرکت به سوی قله‌های موفقیت دلگرمی بدهید. این اقدام در ارتقای روحیه‌ی خودتان هم تأثیر می‌گذارد.
پ) هرگز به خودتان تلقین منفی نکنید و به خاطر عدم موفقیت در برخی از موارد خود را سرزنش نکنید.
ت) همیشه ارتباط بصری خود را با مخاطب حفظ کنید، هنگام گفت‌وگو با دوست‌هایتان سرتان را به زیر نیندازید و حالت آدم‌های خجالتی را به خود نگیرید.
ث) با دیگران راحت و بی‌دغدغه سخن بگویید. به خودتان فشار نیاورید و شمرده شمرده و آرام حرف بزنید.
ج) با افراد فعال و پرنشاطی که خجالتی نیستند، خیلی رفت و آمد کنید. رفت و آمد با این افراد باعث می شود که شما هم از کم‌رویی و خجالت دور شوید.
چ) مدتی جلو آینه بروید و به چشم‌های خودتان نگاه کنید و با خودتان حرف بزنید. این تمرین، ارتباط با دیگران را برایتان آسان می‌کند.
ح) در برنامه‌های دسته جمعی مانند اردوها، مراسم‌ها و جلسه‌های هنری، فرهنگی و مذهبی شرکت کنید و حضوری فعال داشته باشید. حتی اگر ممکن بود، در این برنامه‌ها شما هم مسئولیتی را به عهده بگیرید.
ج) خودتان را با دیگران مقایسه نکنید و امتیازات آنها را به رخ خود نکشید. همیشه بر اساس امکانات و شرایط خودتان وضعیتتان را ارزیابی کنید.
د) از هدف‌های کوچک و متوسط شروع کنید؛ مثلاً اگر قرار است با مطالعه‌ی کتاب شروع کنید، در ابتدا کتاب‌های کوچک را در دستور کار خود قرار دهید.
البته به یاد خدا، توکل به او و دل سپردن به یاری او مهم‌ترین عامل موفقیت در هر حرکتی، به ویژه رسیدن به اعتماد به نفس و رها شدن از کم‌رویی و خود کم‌بینی است که همیشه باید مورد توجه باشد.
در این زمینه حتما بخوانید:
الف) مرتب توانایی و موفقیت‌های خود را به یادآورید و آنها را روی کاغذ بنویسید و خدا را به خاطر آنها شکر کنید. این اقدام باعث می‌شود توجه شما از نقاط ضعف به نقاط قوتتان معطوف شود و اعتماد به نفستان را تقویت می‌کند.
ب) تجربیات موفق خود را برای دوستانتان بازگو کنید و به آنها برای کار و کوشش و حرکت به سوی قله‌های موفقیت دلگرمی بدهید. این اقدام در ارتقای روحیه‌ی خودتان هم تأثیر می‌گذارد.
پ) هرگز به خودتان تلقین منفی نکنید و به خاطر عدم موفقیت در برخی از موارد خود را سرزنش نکنید.
ت) همیشه ارتباط بصری خود را با مخاطب حفظ کنید، هنگام گفت‌وگو با دوست‌هایتان سرتان را به زیر نیندازید و حالت آدم‌های خجالتی را به خود نگیرید.
ث) با دیگران راحت و بی‌دغدغه سخن بگویید. به خودتان فشار نیاورید و شمرده شمرده و آرام حرف بزنید.
ج) با افراد فعال و پرنشاطی که خجالتی نیستند، خیلی رفت و آمد کنید. رفت و آمد با این افراد باعث می شود که شما هم از کم‌رویی و خجالت دور شوید.
چ) مدتی جلو آینه بروید و به چشم‌های خودتان نگاه کنید و با خودتان حرف بزنید. این تمرین، ارتباط با دیگران را برایتان آسان می‌کند.
ح) در برنامه‌های دسته جمعی مانند اردوها، مراسم‌ها و جلسه‌های هنری، فرهنگی و مذهبی شرکت کنید و حضوری فعال داشته باشید. حتی اگر ممکن بود، در این برنامه‌ها شما هم مسئولیتی را به عهده بگیرید.
ج) خودتان را با دیگران مقایسه نکنید و امتیازات آنها را به رخ خود نکشید. همیشه بر اساس امکانات و شرایط خودتان وضعیتتان را ارزیابی کنید.
د) از هدف‌های کوچک و متوسط شروع کنید؛ مثلاً اگر قرار است با مطالعه‌ی کتاب شروع کنید، در ابتدا کتاب‌های کوچک را در دستور کار خود قرار دهید.
البته به یاد خدا، توکل به او و دل سپردن به یاری او مهم‌ترین عامل موفقیت در هر حرکتی، به ویژه رسیدن به اعتماد به نفس و رها شدن از کم‌رویی و خود کم‌بینی است که همیشه باید مورد توجه باشد.
در این زمینه حتما بخوانید:
