آثار حقوقی سوگند نفی العلم یا نکول از آن

پرسش :

در مواردی که مدعی علیه نسبت به صدور جنایت غیر عمدی از خود، ادعای جهل کند و مدعی از وی مطالبه قسم بر عدم علم (در صورت عدم لوث) و یا قسامه را (در صورت لوث)، بکند، بفرمایید: الف. آیا به محض نکول مدعی علیه از چنین قسامه و یا قسمی ادعای مدعی ثابت می‌شود؟ ب. اگر مدعی علیه اقدام به چنین قسم و یا قسامه‌ای بکند، آیا حق مدعی ساقط می‌شود؛ یا اینکه چون مدعی علیه بر عدم علم قسم خورده است (نه بر عدم صدور جنایت)، لذا حق مدعی پس از این قسم، برای اثبات ادعایش، همچنان محفوظ خواهد بود؟

پاسخ :
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«در فرض ادعای عدم علم منکر قسامه‌ی او مشکل است ولی اگر نکول کند یعنی نه قسم بخورد و نه ردّ قسم کند ادعای مدعی ثابت می‌شود و اگر منکر بر عدم العلم قسم بخورد ادعای علم ساقط می‌شود ولی اصل ادّعا محفوظ است و چنانچه دلیل اقامه شود ثابت می‌شود. 1385/09/20»
 
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه