احکام نماز | نماز استیجارى: سوال چهار

پرسش :

پدر اینجانب 75 سال عمر کرد و اهل نماز هم بود و در عین حال وصیت کرد که ثلث مالش را هرچه از مخارج کفن و دفنش زیاد آمد برایش نماز و روزه استیجارى بگیریم، اکنون که مخارج معمولى کفن و دفن را پرداخته ایم حساب کردیم، باقى مانده ثلث بقدرى است که مى شود 80 تا 85 سال نماز و روزه استیجارى گرفت در حالى که مقدار نماز و روزه او برفرض که هیچ هم نخوانده حدود 60 سال است، آیا واجب است به وصیت او عمل کنیم و همه را بابت استیجار نماز و روزه بدهیم یا بقدر 60 سال کافى است و اگر 60 سال کافى است باقى مانده را کجا و به چه صورت مصرف نماییم؟

پاسخ :
این مساله داراى وجوهى است:
1ـ اگر مقصود میت این بوده که ثلث مالش مصرف خودش بشود، مازاد را به نیت خودش صرف خیرات کنید.
2ـ اگر احتمال عقلایى داده شود که علاوه بر نماز و روزه خودش نماز و روزه غیر یا کفاره و امثال آن به عهده اش بوده باید تمام باقیمانده را براى نماز و روزه استیجارى بدهید.
3ـ اگر احتمال داده شود که غرض ایشان این بوده که نماز و روزه هاى فوت شده او انجام شود و علت اینکه اینگونه وصیت کرده این بوده که خواسته مطمئن شود حتماً به مقدارى که در ذمه دارد انجام شود و شاید به این معنى توجه داشته که بعضى از اجیرها به وظیفه خود عمل نمى کنند یا صحیح نمى خوانند در این فرض نیز باید همه مازاد را براى نماز و روزه استیجارى بدهید.
4ـ اگر ورثه یقین دارند که هیچکدام از موارد فوق نبوده و میت از روى بى توجهى اینگونه وصیت کرده مازاد بر مقدار یقینى را بین خود تقسیم کنند، اگرچه احتیاط در این است که با اجازه ورثه به نیت میت صرف خیرات کنند.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.