احکام خانواده | مسائل متفرقه: سوال نوزده
پرسش :
لطفاً نفقه زن را که بر شوهر واجب است توضیح دهید.
پاسخ :
نفقه زن دائم که بر شوهر واجب است و باید تهیه و بپردازد عبارت است از غذا، لباس، منزل، لوازم زندگى از قبیل پرده، فرش، زیرانداز و روانداز، وسایل شستشو و نظافت و امثال اینها و همه این امور باید در حد شأن و حال و موقعیت زن باشد و کمتر از مقدار متعارف نباشد، همچنین مخارج معالجه و دارو و اجرت پزشک در بیماریهاى عادى که اغلب به آن مبتلى مى شوند جزء نفقه است که شوهر باید تأمین و بپردازد و تمام اینها بر شوهر واجب و دین است، چه مال و توانایى داشته باشد یانداشته باشد، چه زن از خودش مال داشته باشد یا نداشته باشد، چه ابتداى زندگى آنها باشد یا دوران سالمندى آنها باشد و چنانچه شوهر مال نداشته باشد واجب است به کار و کسب مناسب شأن خود بپردازد و آنها را تهیه کند و حتى در صورت لزوم و تمکن باید قرض کند و نفقه همسرش را تأمین کند و چنانچه به هر علت نفقه او رانداد و فوت کرد نفقات پرداخت نشده، دین است که باید از اصل مالش به زنش بپردازند، بلکه اگر زن، پیش از شوهرش فوت کند، ورثه او حق دارند نفقات پرداخت نشده او را از شوهرش مطالبه و اخذ کنند.(1)
پی نوشت:
1 ـ لازم به یادآورى است که نفقه زن در صورتى بر مرد واجب است که از شوهرش اطاعت کند و بدون اجازه او از خانه خارج نشود و خود را براى هر لذت مشروعى که شوهر مى خواهد تسلیم کند و اما چنانچه زن در کارهایى که گفته شد، اطاعت از شوهر نکند، علاوه براینکه گناهکار و ناشزه محسوب مى شود حق النفقه او نیز ساقط مى گردد. (به توضیح المسائل مسأله 2480 و مسأله 2481 مراجعه شود) بلکه مشهور فقها برآنند که هرگاه بدرفتارى و کج خلقى و بددهانى زن یا کثیفى و ترک تنظیف او سبب نفرت شوهر شود، حق نفقه او ساقط مى شود و شوهرش مدیون او نخواهد بود. هر چند در آن اشکال وجود دارد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
نفقه زن دائم که بر شوهر واجب است و باید تهیه و بپردازد عبارت است از غذا، لباس، منزل، لوازم زندگى از قبیل پرده، فرش، زیرانداز و روانداز، وسایل شستشو و نظافت و امثال اینها و همه این امور باید در حد شأن و حال و موقعیت زن باشد و کمتر از مقدار متعارف نباشد، همچنین مخارج معالجه و دارو و اجرت پزشک در بیماریهاى عادى که اغلب به آن مبتلى مى شوند جزء نفقه است که شوهر باید تأمین و بپردازد و تمام اینها بر شوهر واجب و دین است، چه مال و توانایى داشته باشد یانداشته باشد، چه زن از خودش مال داشته باشد یا نداشته باشد، چه ابتداى زندگى آنها باشد یا دوران سالمندى آنها باشد و چنانچه شوهر مال نداشته باشد واجب است به کار و کسب مناسب شأن خود بپردازد و آنها را تهیه کند و حتى در صورت لزوم و تمکن باید قرض کند و نفقه همسرش را تأمین کند و چنانچه به هر علت نفقه او رانداد و فوت کرد نفقات پرداخت نشده، دین است که باید از اصل مالش به زنش بپردازند، بلکه اگر زن، پیش از شوهرش فوت کند، ورثه او حق دارند نفقات پرداخت نشده او را از شوهرش مطالبه و اخذ کنند.(1)
پی نوشت:
1 ـ لازم به یادآورى است که نفقه زن در صورتى بر مرد واجب است که از شوهرش اطاعت کند و بدون اجازه او از خانه خارج نشود و خود را براى هر لذت مشروعى که شوهر مى خواهد تسلیم کند و اما چنانچه زن در کارهایى که گفته شد، اطاعت از شوهر نکند، علاوه براینکه گناهکار و ناشزه محسوب مى شود حق النفقه او نیز ساقط مى گردد. (به توضیح المسائل مسأله 2480 و مسأله 2481 مراجعه شود) بلکه مشهور فقها برآنند که هرگاه بدرفتارى و کج خلقى و بددهانى زن یا کثیفى و ترک تنظیف او سبب نفرت شوهر شود، حق نفقه او ساقط مى شود و شوهرش مدیون او نخواهد بود. هر چند در آن اشکال وجود دارد.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
