احکام بیع | سوال شش

پرسش :

فردى بدقول، حدود بیست میلیون تومان به بنده ضرر رسانده و متضرر شده‌ام و قریب چهار و یا پنج میلیون تومان هم بعنوان خمس ٢٠ میلیون تومان به طلاب مستحق و زحمتکش هم ضرر خواهد رساند، بخصوص اینکه علم قطعى دارم که بدهکار یک دینار خمس و غیره را نمى‌دهد. با توجه به نرخ تورم سالیانه‌اى که توسط بانک مرکزى اعلام مى‌شود و توضیحات فوق آیا من بعنوان اینکه متضرر شده‌ام مى‌توانم از او خسارت تأخیر تأدیه و یا مخارج دادگاه را بگیرم؟ چون بدهکار به تعهدش وفا نکرده، بنده اجبارا علیه او اقامۀ دعوا کرده‌ام و در این رابطه به عنوان خرج دادگاه، ابطال حقّ الوکاله کرده‌ام، که همۀ این مخارج را در مبایعه‌نامه قبول کرده و امضاء نموده که بپردازد، مى‌توانم از او بگیرم؟

پاسخ :
باسمه تعالى؛ شرط غرامت تأخیر باطل است و مخارجى که بابت دادگاه و مانند آن متحمل شدید چنانچه در ضمن عقد لازم متعهد شده پرداخت نماید باید به این شرط وفا کند و بدهکار، مقدار تورم را ضامن نیست، و اللّه العالم.

منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.