پرداخت زکات فطره به فقیر گناه کار

پرسش :

آیا می توان زکات فطره را به گناه کار پرداخت؟

پاسخ :

توضیح اجمالی جواب:

به طور کلّی به شرابخوار و کسی که آشکارا معصیت می کند و همچنین کسی که فطره را در معصیت مصرف می کند، بنابر فتوا یا احتیاط نمی توان زکات فطره داد (مشهور).(1)
 

توضیح تفصیلی جواب:

1. بی نماز:

الف. بنابراحتیاط واجب، به بی نماز زکات فطره داده نشود (حضرت امام(2)، خویی، تبریزی، سیستانی، وحید).(3)

ب. به قدر ضرورت به بی نماز و بدحجابی که علیل است و قدرت انجام کار ندارد، می توان زکات فطره داد (مقام معظم رهبری، بهجت).(4)

ج. به فقیری که نماز نمی خواند؛ امّا، مریض و علیل است و قدرت انجام کار ندارد؛ به شرط آنکه مؤمن باشد، می توان زکات فطره داد (گلپایگانی).(5)
 

2. شرابخوار:

الف. به شرابخوار زکات فطره داده نشود (خویی).(6)

ب. بنابر احتیاط واجب، به شرابخوار زکات فطره داده نشود (مشهور).(7)

ج. احتیاط مستحب، به شرابخوار زکات فطره داده نشود (اراکی).(8)
 

3. انجام دادن معصیت به صورت آشکار:

الف. بنابر احتیاط واجب، به فردی که آشکارا معصیت می کند، زکات فطره داده نشود (گلپایگانی، خویی، تبریزی، فاضل، بهجت، سیستانی، وحید، صافی).(9)

ب. بنابر احتیاط واجب، به شخصی که آشکارا معصیت کبیره می کند، زکات فطره داده نشود (حضرت امام، رهبر معظم انقلاب، آیات عظام مکارم، نوری، زنجانی).(10)
 
پی‌نوشت:
1- عروة الوثقی، ج 2، زکات فطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ امام، تحریر الوسیله، ج 2، زکات فطره، القول فی مصرفها؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016؛ وحید، توضیح المسائل، مسأله 2033؛ بهجت، استفتائات، ج 2، سوال 3366.
2- عبارت تحریر الوسیله بصورت زیر است: «أن لا یکون شارب الخمر علی الأحوط بل غیر متجاهر بمثل هذه الکبیره علی الأحوط.»
3- عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، فصل فی مصرفها، مسأله 1؛ امام، تحریر الوسیله، ج 2، مبحث زکات، القول فی اوصاف المستحقین، الثانی؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016؛ وحید، توضیح المسائل، مسأله 2033.
4- بهجت، استفتائات، ج 2، سوال 3366 و 3367 ؛ مقام معظم رهبری استفتای خصوصی.
5- گلپایگانی، مجمع المسائل، ج 1، ص425، سوال 18.
6- عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ المستند فی شرح العروة الوثقی، ج 2 4، ص484، مسأله 2869.
7- عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ امام، تحریر الوسیله، ج 2، زکات فطره، القول فی مصرفها؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016؛ وحید، توضیح المسائل، مسأله 2033.
8- عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016.
9- عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ امام، تحریر الوسیله، ج 2، زکات فطره، القول فی مصرفها؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016.
10- پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری به نشانی: www.Leader.ir، احکام روزه، سوال 240؛ عروة الوثقی، ج 2، زکاة الفطره، باب مصرفها، مسأله 1؛ امام، تحریر الوسیله، ج 2، زکات فطره، القول فی مصرفها؛ توضیح المسائل مراجع، ج 2، مسأله 2016.

منبع: احکام فطریه و نماز عیدین، اداره پاسخگویی به سوالات آستان قدس رضوی، نشر قدس رضوی، 1392.