استفتائات غسل | سوال دوازده

پرسش :

اکثر قاطع مراجع عظام معتقدند: هنگامى که زن به سنّ چهل و هشت سال و شش ماه شمسى (مساوى با پنجاه سال قمرى) برسد، سن یائسگى وى شروع مى شود و بایستى طبق احکام استحاضه عمل کند. مطالبى که ذیلاً به نظرتان مى رسد برگرفته از نظرات علمى اساتید رشته زیست شناسى و نظرات علمى پزشکى تعدادى از پزشکان متخصص زنان و زایمان مى باشد: الف) معمولاً در زن هاى سالم بین 45 تا 55 سالگى شمسى و در مواردى بسیار نادر تا 60 سالگى عادت ماهیانه متوقّف مى شود و این پدیده یائسگى نامیده مى شود، علّت یائسگى از کار افتادن تخمدان ها و تولید نشدن هورمون هاى استروژن و پروژسترون مى باشد. ب) نکته مهم این که: زمانى گفته مى شود زن یائسه شده که یائسگى تحقّق یابد و زن آن را درک کند و حداقل یک سال از متوقّف شدن عادت ماهیانه گذشته باشد. اگر بعد از آن مدّت خونى مشاهده شد در آن هنگام مى توان آن را خون استحاضه نامید و اعمال استحاضه را بر آن مترتّب کرد. والّا اگر زن به صرف این که به سنّ پنجاه سال قمرى برسد، و تخمدان ها فعال باشند، و هورمون هاى استروژن و پروژسترون مترشّحه از تخمدان صورت گیرد، و دفع خون از دیواره رحم (اندومتر) که معمولاً به مدّت یک هفته است ادامه یابد، و این خون همان خون عادت ماهیانه و یا خون حیض باشد، از نظر علمى و پزشکى خصوصیّات این خون با خون عادت ماهیانه هیچ تفاوتى ندارد. ج) همان طور که سنّ بلوغ جنسى دختران متفاوت مى باشد (یعنى عواملى از جمله ژن، وراثت، آب و هوا، نوع تغذیه و شرایط روحى و روانى) همین عوامل به انضمام دفعات حاملگى، سن یائسگى را هم در بانوان تغییر داده و متفاوت مى سازد. تغذیه بد، کار زیاد و پرمشقّت، فشار زندگى و رنج روحى در زودتر یائسه شدن زن و پیرى زودرس مؤثّر است. د) این نکته نیز قابل تذکّر است که امروزه بعضى از پزشکان متخصّص زنان، جهت جلوگیرى از یائسگى که پیامد آن پوکى استخوان مى باشد به بانوان از سن نزدیک به یائسگى قرص هاى هورمونى که محتوى استروژن و پروژسترون مى باشد توصیه مى کنند و استفاده از این گونه قرص ها باعث مى شود که تخمدان ها فعال شوند وهورمون هاى لازمه مترشّح شوند، و هر ماه همانند دوران قاعدگى از دیواره رحم ورگ هاى خونى همراه با بافت هاى تخریب شده به بیرون ریزش پیدا کند و مدّت یک هفته یا بیشتر هم ادامه یابد آیا با توجّه به این مطالب به صرف رسیدن به سنّ پنجاه سال قمرى و تحققّ نیافتن یائسگى باید اعمال استحاضه را بجا آورد؟

پاسخ :
به جا آوردن اعمال استحاضه مخصوص کسانى است که، نسبت به خونى که پس از پنجاه سال قمرى از آنها خارج مى شود شک داشته باشند، ولى اگر مطمئن باشند که این خون با همان شرایط و همان صفات حیض مى باشد احکام حائض بر آنها جارى مى شود.

منبع: استفتائات جدید (ج 4)، آیت‌‌ الله العظمی مکارم، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، 1393.