پرسش :
اگر نماز شب بخوانم در طول روز به درسم لطمه وارد مي‌شود چه كنم؟
پاسخ :
اگر انسان بخواهد نماز شب بخواند به درس روز لطمه وارد نمي‌شود به شرط اين‌كه شب‌ها يك مقدار زود بخوابد و شام را سبك‌تر ميل كند. شام را هرچه سبك‌تر ميل كنيد بهتر است. شما مستحضريد بدن دو وعده غذا بيشتر احتياج ندارد. به ما گفته‌اند اگر سير هستيد غذا نخوريد، در روايات آمده است در حال سيري غذا خوردن استعداد را كم مي‌كند. يكي از بيانات نوراني حضرت امير اين است كه لَمْ تَجْتَمِعَ الْفِطْنَةُ والْبِطْنَة يعني فطانت و هوشمندي با پرخوري جمع نمي‌شود. پُرخور هرگز خردمند نمي‌شود، چرا؟ براي اين‌كه تمام تلاش و كوشش روح اين است كه اين غذاها را هضم كند و ديگر فرصت انديشيدن ندارد. درست مثل آن است كه شما يك انسان متخصص دانشمند را رفتگر كوي و برزن كنيد كه زباله‌ها را جمع كند.
اگر كسي بتواند استاد باشد چرا او را به رفتگري وادار كنيم. روح انسان مي‌تواند استاد و مربي خوبي باشد، حيف است او را رفتگر جسم كنيم، بگوييم زباله‌ها را جمع كن.
غذايي كه مي‌خوريم تا به مواد دفعي و زباله تبديل شود طول مي‌كشد. اين كار را كه بدن انجام نمي‌دهد؛ اين روح است كه با واسطه بدن اين‌كارها را انجام مي‌دهد. روح يك سلسله قواي ادراكي دارد يك سلسله قواي تحريكي. قواي تحريكي روح هم يك سري ابزار فيزيكي دارد مثل معده و روده و قلب، آن‌كه غذا را به صورت خون در مي‌آورد و عادلانه بين مو و ناخن و گوش و چشم و مژه چشم تقسيم مي‌كند، نفس انسان است، روح آدم است.
خلاصه حيف است انسان روح خود را به رفتگري وادار كند. وجود مبارك اميرالمؤمنين(عليه السّلام) فرمود: لاتَجْتَمِعُ عَزِيَمَةٌ وَوَليمَةٌ (١). يك وقت انسان اهل سورچراني است، مي‌خواهد اين‌جا سور بخورد و آنجا سور بخورد و هر روز يك جا ميهمان باشد. آدم سورچران اهل عزم نيست انسان تا مي‌تواند بهتر است دستش كنار سفره خودش باشد. اگر كسي بخواهد اهل عزيمت و جزء وارثان اولو العزم باشد، در همان رفت و آمد با ارحام هم مراقب است.
گاهي ميهماني‌هايي پيش مي‌آيد كه عيبي ندارد انسان برود، اما اين‌كه سورچران باشد با اهل عزم بودن سازگار نيست. پس نماز شب انسان را از كار روز باز نمي‌دارد، به شرط آن‌كه انسان مراقب مسائل جنبي باشد.
خيلي از برنامه‌هاي تلويزيون است كه انسان مي‌تواند نگاه نكند، همه سريال‌ها كه سودمند نيست. خيلي از جلسات و گفتن‌ها و شنيدن‌ها سودمند نيست. حضرت امير(عليه السّلام) به فرزندش فرمود: جوان! مبادا كاري كني يا حرفي بزني كه ديگران به تو بخندند. اين كار، تو را كوچك مي‌كند. اگر نيم ساعت به اذان صبح بلند شويد هم به نماز شب مي‌رسيد هم به نماز اول وقت؛ بعد هم كمي استراحت مي‌كنيد و به درس روز هم لطمه‌اي وارد نمي‌شود.
( آیة الله جوادی آملی )
(١) نهج البلاغه، خطبه ٢٤١.
اگر انسان بخواهد نماز شب بخواند به درس روز لطمه وارد نمي‌شود به شرط اين‌كه شب‌ها يك مقدار زود بخوابد و شام را سبك‌تر ميل كند. شام را هرچه سبك‌تر ميل كنيد بهتر است. شما مستحضريد بدن دو وعده غذا بيشتر احتياج ندارد. به ما گفته‌اند اگر سير هستيد غذا نخوريد، در روايات آمده است در حال سيري غذا خوردن استعداد را كم مي‌كند. يكي از بيانات نوراني حضرت امير اين است كه لَمْ تَجْتَمِعَ الْفِطْنَةُ والْبِطْنَة يعني فطانت و هوشمندي با پرخوري جمع نمي‌شود. پُرخور هرگز خردمند نمي‌شود، چرا؟ براي اين‌كه تمام تلاش و كوشش روح اين است كه اين غذاها را هضم كند و ديگر فرصت انديشيدن ندارد. درست مثل آن است كه شما يك انسان متخصص دانشمند را رفتگر كوي و برزن كنيد كه زباله‌ها را جمع كند.
اگر كسي بتواند استاد باشد چرا او را به رفتگري وادار كنيم. روح انسان مي‌تواند استاد و مربي خوبي باشد، حيف است او را رفتگر جسم كنيم، بگوييم زباله‌ها را جمع كن.
غذايي كه مي‌خوريم تا به مواد دفعي و زباله تبديل شود طول مي‌كشد. اين كار را كه بدن انجام نمي‌دهد؛ اين روح است كه با واسطه بدن اين‌كارها را انجام مي‌دهد. روح يك سلسله قواي ادراكي دارد يك سلسله قواي تحريكي. قواي تحريكي روح هم يك سري ابزار فيزيكي دارد مثل معده و روده و قلب، آن‌كه غذا را به صورت خون در مي‌آورد و عادلانه بين مو و ناخن و گوش و چشم و مژه چشم تقسيم مي‌كند، نفس انسان است، روح آدم است.
خلاصه حيف است انسان روح خود را به رفتگري وادار كند. وجود مبارك اميرالمؤمنين(عليه السّلام) فرمود: لاتَجْتَمِعُ عَزِيَمَةٌ وَوَليمَةٌ (١). يك وقت انسان اهل سورچراني است، مي‌خواهد اين‌جا سور بخورد و آنجا سور بخورد و هر روز يك جا ميهمان باشد. آدم سورچران اهل عزم نيست انسان تا مي‌تواند بهتر است دستش كنار سفره خودش باشد. اگر كسي بخواهد اهل عزيمت و جزء وارثان اولو العزم باشد، در همان رفت و آمد با ارحام هم مراقب است.
گاهي ميهماني‌هايي پيش مي‌آيد كه عيبي ندارد انسان برود، اما اين‌كه سورچران باشد با اهل عزم بودن سازگار نيست. پس نماز شب انسان را از كار روز باز نمي‌دارد، به شرط آن‌كه انسان مراقب مسائل جنبي باشد.
خيلي از برنامه‌هاي تلويزيون است كه انسان مي‌تواند نگاه نكند، همه سريال‌ها كه سودمند نيست. خيلي از جلسات و گفتن‌ها و شنيدن‌ها سودمند نيست. حضرت امير(عليه السّلام) به فرزندش فرمود: جوان! مبادا كاري كني يا حرفي بزني كه ديگران به تو بخندند. اين كار، تو را كوچك مي‌كند. اگر نيم ساعت به اذان صبح بلند شويد هم به نماز شب مي‌رسيد هم به نماز اول وقت؛ بعد هم كمي استراحت مي‌كنيد و به درس روز هم لطمه‌اي وارد نمي‌شود.
( آیة الله جوادی آملی )
(١) نهج البلاغه، خطبه ٢٤١.
