پرسش :
جوانان نياز به همسر دارند وقتي مساله را با والدين در ميان مي گذارندآنها مي گويند زندگي خرج دارد؛ شما نياز به مسكن داريد و... از سويي اسلام سفارش به ازدواج كرده است جوان چه كند؟چگونه والدين خود را راضي كند ؟
پاسخ :
ازدواج يك سنت ديرينة اجتماعي است كه از زمانهاي بسيار قديم، بلكه از آغاز زندگي بشر مرسوم بوده است، پيماني است مقدس كه در بين تمام اقوام و ملل، مذهبي و غير مذهبي، و در تمام زمان ها و مكان ها، وجود داشته و دارد. در اين پيمان مقدس، زوجين يعني زن و مرد زندگي مشتركي را تاسيس مي كنند و پيمان مي بندند كه در كنار هم و يار و غمخوار يكديگر باشند. ازدواج براي انسانها يك نياز طبيعي است كه از آفرينش ويژة آنها سرچشمه مي گيرد. چنانكه انسان به آب و غذا نياز دارد، در سنين مخصوصي به ازدواج هم نياز پيدا مي كند. هر يك از دختر و پسر در سنين بلوغ احساس مي كنند كه جنس مخالف را دوست دارند و خواستار وصال همديگر هستند. ازدواج يك خواستة طبيعي است كه همة جوامع بشري و اديان آسماني بر آن صحه نهاده اند «مخصوصا دين اسلام پيروان خود را به ازدواج دعوت نموده و از عزوبت بر حذر مي دارد. ازدواج نه تنها منفور نيست، بلكه از ديدگاه اسلام امري مستحب و در بعضي موارد واجب مي باشد و اگر با قصد قربت انجام بگيرد، عبادت نيز محسوب مي شود.»[1]
پيامبر گرامي اسلام، دربارة ازدواج مي فرمايند: «هيچ بنايي در اسلام بنيانگذاري نشده كه نزد خدا محبوبتر از ازدواج باشد»[2]
1. هدف شما از ازدواج چيست؟ گاهي اوقات انسان تصميم به ازدواج مي گيرد كه برخاسته از يك احساس و عشق زودگذر و بدور از تعقل مي باشد كه در اين صورت انتخاب خوبي نخواهيم داشت لذاست كه در اين زمينه بايد تامل نموده و اهدافي واقعي و بلند مرتبه براي خود در نظر بگيريم و براي رسيدن به آن اهداف از هر گونه كوشش و تلاشي دريغ ننمائيم البته با صبر و تحمل و مشورت با افراد دلسوز و متخصص.
2. همانطور كه در روايتي كه از پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شد، حضرت بناي ازدواج را محبوبترين بنا نزد خداوند مي شمرد و متوجه مي باشيم كه برپا كردن هر بنايي نياز به مقدماتي دارد و هر قدر در برپايي اين بنا دقت لازم را بنماييم بنا و ساختماني محكم و استوار خواهيم داشت، ازدواج هم مقدماتي دارد كه بعد از تصميم اوليه به امر ازدواج بايد با توكل بر خدا، يك يك آن مقدمات را تحصيل نمود. همانطور كه درسوال بيان شده يكي از مقدمات ازدواج، ماديات است و اگر نگاهي واقع بينانه به زندگي هاي امروزي داشته باشيم انسان نمي تواند به مسائل اقتصادي بي توجه يا كم توجه باشد بنابراين جوانان بايد سعي كنند كه براي شروع زندگي مشترك برنامه ريزي كرده و از توقعات غيرضروري مانند داشتن منزل و خودرو و... به عنوان ضروريات اولية زندگي كم كنند چرا كه اين امور موانع و سدي بر سر راه ازدواج ايجاد مي كند. و ديگر اين كه در روايات هم داريم كه اگر ازدواج كنيد خداوند روزي شما را زياد مي كند همانگونه كه امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «.... اتخذوا الاهل فانه ارزق لكم، همسر انتخاب كنيد كه باعث وسعت رزق است.»[3]
هر شخصي در سر راه ازدواج با موانعي روبرو مي شود. برخي از موانع، موانعي است كه تقريباً طبيعي است مثل نداشتن مسكن و تحصيل، نداشتن شغل، سربازي و... و برخي موانع خود ساخته اند. يعني ما خودمان پيش پاي خود مي گذاريم، مثل تشريفات، تجملات، رسومات، اسراف و چشم و همچشمي ها. متخصصان براي هر يك از موانع راه حل هايي بيان داشته اند كه جوانان مي توانند براي اين منظور خود به كتاب جوانان و انتخاب همسر نوشتة علي اكبر مظاهري رجوع كنند. موانع ازدواج را با شرائط خود تطبيق دهند و راه كارهاي رفع آن را در نظر بگيرند و والدين خود را با اين كتاب آشنا سازند.
در مورد سوال دوم پاسخ ما اين است:
1. اينكه جوانان بايددرزندگي از خود حركتي نشان دهند كه نشانگر رشد عقلي، اجتماعي،عاطفي و... آنها باشد به طور مثال حتما براي خود شغلي دست و پا كنند و منبع درآمدي داشته باشند. به اين وسيله و با چند ماه تحمل كردن و مقداري پول براي هزينه هاي اولية ازدواج فراهم كردن، والدين خود را راغب كنند تا برايشان به خواستگاري بروند.
2. اينكه اگر با اعمال فوق والدين باز هم راضي به ازدواجشان نشده و حرفهاي گذشته را تكرار كردند به ديگران (افراد معتمد، ريش سفيد هاي فاميل و مشاورهاي خانواده) رجوع كنند و از آنها كمك بخواهند تا با پدر و مادرشان صحبت كنند و آنها را راضي نمايند.
3. زماني مناسب را در نظر بگيرند كه والدينشان آرامش كافي دارند با مقدمه خوب وصميمانه با آنها دربارة ازدواج سخن بگوند از شرائط و سختي هاي زمان آنها بپرسندبحث كاملاًُ صميمانه و دوستانه باشد. هرگز ديگران را به رخ آنها نكشند كه مثلاً فلاني براي پسرش فلان كار را كرد و بعد به طرح مساله و بررسي موانع ازدواج خود بپردازند و آنها را مطمئن سازند كه ازدواج به سلامت روان و جسم و حفظ ايمان فرزنداشان كمك مي كند و آنها را ترغيب كنند كه در اين امر آنهاراا كمك كنند و با چشم پوشي از هزينه هاي زائد، خرج هاي بي مورد، چشم و همچشمي ها و قناعت و انتخاب همسري متناسب با شرائط اقتصادي، مذهبي خانواده به اين امر اقدام كنند. البته گاهي دلائل آنها محكم و قانع كننده است و واقعاً براي حل شدن موانع نياز به مدت زمان هست كه بايد آن را بشنوند و صبر كنند و نگذارند والدين از اينكه قادر به حل مشكل نيستند احساس خجالت و شرم كنند.
توصيه به والدين محترم:
طبق آيات و روايات آنان كه در امور زندگي و مخصوصا در مسالة ازدواج دختران و پسران خود آسان گيري مي كنند، خداوند مهربان در دنيا و آخرت علي الخصوص در امر حساب و كتاب و ميزان در صحراي محشر به آنان آسان خواهد گرفت.
منابع براي مطالعة بيشتر:
1. انصاريان، حسين، نظام خانواده در اسلام، انتشارات ام ابيها، چاپ شانزدهم، 1380.
2. اميني، ابراهيم، انتخاب همسر، انتشارات انجمن اولياء و مربيان، چاپ سوم، 1379.
3. استادان طرح جامع آموزش خانواده، جوان و تشكيل خانواده، انجمن اولياء و مربيان، 1378.
4. هزار راه نرفته، برنامة تلويزيوني شبكة 2 (برنامه اي بسيار مفيد و آموزنده).
امام صادق ـ عليه السّلام ـ :
«همسر انتخاب كنيد كه باعث وسعت رزق است.»[4]
[1] . اميني، ابراهيم، انتخاب همسر، انتشارات سازمان انجمن اولياء و مربيان، چاپ سوم، 1379، ص 18.
[2] . وسايل، ج 4، ص 83.
[3] . وسائل الشيعه، ج 14، ص 7، انتشارات اسلامي، 1367.
[4] . وسايل الشيعه، ج 14، ص 7، انتشارات اسلامي، سال 1367.
( اندیشه قم )
ازدواج يك سنت ديرينة اجتماعي است كه از زمانهاي بسيار قديم، بلكه از آغاز زندگي بشر مرسوم بوده است، پيماني است مقدس كه در بين تمام اقوام و ملل، مذهبي و غير مذهبي، و در تمام زمان ها و مكان ها، وجود داشته و دارد. در اين پيمان مقدس، زوجين يعني زن و مرد زندگي مشتركي را تاسيس مي كنند و پيمان مي بندند كه در كنار هم و يار و غمخوار يكديگر باشند. ازدواج براي انسانها يك نياز طبيعي است كه از آفرينش ويژة آنها سرچشمه مي گيرد. چنانكه انسان به آب و غذا نياز دارد، در سنين مخصوصي به ازدواج هم نياز پيدا مي كند. هر يك از دختر و پسر در سنين بلوغ احساس مي كنند كه جنس مخالف را دوست دارند و خواستار وصال همديگر هستند. ازدواج يك خواستة طبيعي است كه همة جوامع بشري و اديان آسماني بر آن صحه نهاده اند «مخصوصا دين اسلام پيروان خود را به ازدواج دعوت نموده و از عزوبت بر حذر مي دارد. ازدواج نه تنها منفور نيست، بلكه از ديدگاه اسلام امري مستحب و در بعضي موارد واجب مي باشد و اگر با قصد قربت انجام بگيرد، عبادت نيز محسوب مي شود.»[1]
پيامبر گرامي اسلام، دربارة ازدواج مي فرمايند: «هيچ بنايي در اسلام بنيانگذاري نشده كه نزد خدا محبوبتر از ازدواج باشد»[2]
1. هدف شما از ازدواج چيست؟ گاهي اوقات انسان تصميم به ازدواج مي گيرد كه برخاسته از يك احساس و عشق زودگذر و بدور از تعقل مي باشد كه در اين صورت انتخاب خوبي نخواهيم داشت لذاست كه در اين زمينه بايد تامل نموده و اهدافي واقعي و بلند مرتبه براي خود در نظر بگيريم و براي رسيدن به آن اهداف از هر گونه كوشش و تلاشي دريغ ننمائيم البته با صبر و تحمل و مشورت با افراد دلسوز و متخصص.
2. همانطور كه در روايتي كه از پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شد، حضرت بناي ازدواج را محبوبترين بنا نزد خداوند مي شمرد و متوجه مي باشيم كه برپا كردن هر بنايي نياز به مقدماتي دارد و هر قدر در برپايي اين بنا دقت لازم را بنماييم بنا و ساختماني محكم و استوار خواهيم داشت، ازدواج هم مقدماتي دارد كه بعد از تصميم اوليه به امر ازدواج بايد با توكل بر خدا، يك يك آن مقدمات را تحصيل نمود. همانطور كه درسوال بيان شده يكي از مقدمات ازدواج، ماديات است و اگر نگاهي واقع بينانه به زندگي هاي امروزي داشته باشيم انسان نمي تواند به مسائل اقتصادي بي توجه يا كم توجه باشد بنابراين جوانان بايد سعي كنند كه براي شروع زندگي مشترك برنامه ريزي كرده و از توقعات غيرضروري مانند داشتن منزل و خودرو و... به عنوان ضروريات اولية زندگي كم كنند چرا كه اين امور موانع و سدي بر سر راه ازدواج ايجاد مي كند. و ديگر اين كه در روايات هم داريم كه اگر ازدواج كنيد خداوند روزي شما را زياد مي كند همانگونه كه امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «.... اتخذوا الاهل فانه ارزق لكم، همسر انتخاب كنيد كه باعث وسعت رزق است.»[3]
هر شخصي در سر راه ازدواج با موانعي روبرو مي شود. برخي از موانع، موانعي است كه تقريباً طبيعي است مثل نداشتن مسكن و تحصيل، نداشتن شغل، سربازي و... و برخي موانع خود ساخته اند. يعني ما خودمان پيش پاي خود مي گذاريم، مثل تشريفات، تجملات، رسومات، اسراف و چشم و همچشمي ها. متخصصان براي هر يك از موانع راه حل هايي بيان داشته اند كه جوانان مي توانند براي اين منظور خود به كتاب جوانان و انتخاب همسر نوشتة علي اكبر مظاهري رجوع كنند. موانع ازدواج را با شرائط خود تطبيق دهند و راه كارهاي رفع آن را در نظر بگيرند و والدين خود را با اين كتاب آشنا سازند.
در مورد سوال دوم پاسخ ما اين است:
1. اينكه جوانان بايددرزندگي از خود حركتي نشان دهند كه نشانگر رشد عقلي، اجتماعي،عاطفي و... آنها باشد به طور مثال حتما براي خود شغلي دست و پا كنند و منبع درآمدي داشته باشند. به اين وسيله و با چند ماه تحمل كردن و مقداري پول براي هزينه هاي اولية ازدواج فراهم كردن، والدين خود را راغب كنند تا برايشان به خواستگاري بروند.
2. اينكه اگر با اعمال فوق والدين باز هم راضي به ازدواجشان نشده و حرفهاي گذشته را تكرار كردند به ديگران (افراد معتمد، ريش سفيد هاي فاميل و مشاورهاي خانواده) رجوع كنند و از آنها كمك بخواهند تا با پدر و مادرشان صحبت كنند و آنها را راضي نمايند.
3. زماني مناسب را در نظر بگيرند كه والدينشان آرامش كافي دارند با مقدمه خوب وصميمانه با آنها دربارة ازدواج سخن بگوند از شرائط و سختي هاي زمان آنها بپرسندبحث كاملاًُ صميمانه و دوستانه باشد. هرگز ديگران را به رخ آنها نكشند كه مثلاً فلاني براي پسرش فلان كار را كرد و بعد به طرح مساله و بررسي موانع ازدواج خود بپردازند و آنها را مطمئن سازند كه ازدواج به سلامت روان و جسم و حفظ ايمان فرزنداشان كمك مي كند و آنها را ترغيب كنند كه در اين امر آنهاراا كمك كنند و با چشم پوشي از هزينه هاي زائد، خرج هاي بي مورد، چشم و همچشمي ها و قناعت و انتخاب همسري متناسب با شرائط اقتصادي، مذهبي خانواده به اين امر اقدام كنند. البته گاهي دلائل آنها محكم و قانع كننده است و واقعاً براي حل شدن موانع نياز به مدت زمان هست كه بايد آن را بشنوند و صبر كنند و نگذارند والدين از اينكه قادر به حل مشكل نيستند احساس خجالت و شرم كنند.
توصيه به والدين محترم:
طبق آيات و روايات آنان كه در امور زندگي و مخصوصا در مسالة ازدواج دختران و پسران خود آسان گيري مي كنند، خداوند مهربان در دنيا و آخرت علي الخصوص در امر حساب و كتاب و ميزان در صحراي محشر به آنان آسان خواهد گرفت.
منابع براي مطالعة بيشتر:
1. انصاريان، حسين، نظام خانواده در اسلام، انتشارات ام ابيها، چاپ شانزدهم، 1380.
2. اميني، ابراهيم، انتخاب همسر، انتشارات انجمن اولياء و مربيان، چاپ سوم، 1379.
3. استادان طرح جامع آموزش خانواده، جوان و تشكيل خانواده، انجمن اولياء و مربيان، 1378.
4. هزار راه نرفته، برنامة تلويزيوني شبكة 2 (برنامه اي بسيار مفيد و آموزنده).
امام صادق ـ عليه السّلام ـ :
«همسر انتخاب كنيد كه باعث وسعت رزق است.»[4]
[1] . اميني، ابراهيم، انتخاب همسر، انتشارات سازمان انجمن اولياء و مربيان، چاپ سوم، 1379، ص 18.
[2] . وسايل، ج 4، ص 83.
[3] . وسائل الشيعه، ج 14، ص 7، انتشارات اسلامي، 1367.
[4] . وسايل الشيعه، ج 14، ص 7، انتشارات اسلامي، سال 1367.
( اندیشه قم )
