پرسش :
چه نسبتی بین انتظار و امید به آینده روشن وجود دارد؟
پاسخ :
انتظار چشم به راه بودن است و به معنی دقیق‌تر امید به آینده روشن است. وقتی انسان، آینده را روشن و زیبا ببیند سعی می‌كند به سوی آن برود و آن را نزدیک و نزدیک‌تر كند به این دلیل است كه انتظار تنها یک حالت درونی نیست بلكه در انسان ایجاد حركت و نشاط می‌كند. در روایات انتظار بهترین عمل خوانده شده است. پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: «افضل اعمال امتی انتظار الفرج؛ برترین كار‌های امت من، انتظار فرج است».(1)
انتظار به منتظر هویت می‌بخشد و برای كار‌ها و تلاش‌های او سمت و سوی خاصی قرار می‌دهد و آن زمینه سازی برای ایجاد یک جامعه خوب و با صلح و صفا و سرشار از ارزش‌های انسانی است.
منتظر واقعی هم در راستای معنی صحیح انتظار، معنی می‌یابد. منتظر كسی است كه به سوی آن آینده روشن گام برمی‌دارد. ابتدا خود را می‌سازد و آراسته به ارزش‌های انسانی و الهی می‌كند و سپس در جهت ساختن محیط پیرامون خود اقدام می‌كند او نسبت به اطراف خود بی‌تعهد و بی‌مسئولیت نیست همان گونه كه در فساد محیط حل نمی‌شود. منتظر واقعی یک جریان سالم است كه به اندازه شعاع وجودی خود جامعه را به سمت صلاح و سلامت می‌برد.
امام صادق علیه السلام فرمود: «كسی كه دوست دارد از یاوران قائم عجّل الله تعالی فرجه الشریف باشد پس باید منتظر باشد و در حال انتظار برای ورع و پرهیزکاری (و خودداری از زشتی‌ها) و بر محور اخلاق نیكو عمل كند.»(2)
انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ كه انتظار آخرین حجت خدا و آخرین جانشین پیامبر خدا است ـ به تقویت بنیان‌های فكری و اعتقادی منتظر می‌انجامد و از نظر رفتاری به رفتار او شكل می‌دهد.
جامعه منتظر باید ویژگی‌های زیر را دارا باشد:
1. وحدت و همدلی: جامعه منتظر به سوی هدف معلوم و مشخص خود كه هدفی الهی است متحد و هماهنگ پیش می‌رود چون هدف یكی است، اختلاف و منیت و خودخواهی بسیار كم می‌شود و همه تلاش می‌كنند كه جامعه به سمت جلو پیش رود، حال به نام من تمام شود یا به نام دیگری.
2. تعاون و همكاری: افراد جامعه منتظر ـ به دور از تنگ نظری ـ پیوسته حال فقراء و نیازمندان جامعه را پیگیری می‌كند و از آنان بی خبر نمی‌مانند.
امام باقر علیه السلام به گروهی از شیعیان فرمود: «از میان شما آن كه نیرومند است ضعیف را یاری كند و آن كه بی‌نیاز است با نیازمندان مهربانی ورزد و هر یک از شما نسبت به دیگری خیرخواهی كند».(3)
3. جامعه منتظر، محیط خود را رنگ و بوی مهدوی بخشیده و نام و یاد امام را در همه عرصه‌ها منتشر كرده و گفتار و كردار امام را به عنوان سرآمد همه سخنان و شیوه‌ها در همه جا به نمایش می‌گذارند.
تشكیل محافل مهدوی و شركت كردن فعال در آن‌ها از جمله شاخصه‌های جامعه منتظر است.
4. جامعه منتظر در مقابل بدعت‌ها و انحراف‌ها در دین و رواج منكرات موضع می‌گیرد و در حركت‌های جمعی در مقابل آن‌ها ایستادگی می‌كند و مانع رشد جریانات انحرافی و بدعت‌ها می‌شود.
پی‌نوشت‌ها:
1. بحار الانوار، ج 52، ص 122
2. غیبت نعمانی، ص 200
3. بحار الانوار، ج 52، ص 123
انتظار چشم به راه بودن است و به معنی دقیق‌تر امید به آینده روشن است. وقتی انسان، آینده را روشن و زیبا ببیند سعی می‌كند به سوی آن برود و آن را نزدیک و نزدیک‌تر كند به این دلیل است كه انتظار تنها یک حالت درونی نیست بلكه در انسان ایجاد حركت و نشاط می‌كند. در روایات انتظار بهترین عمل خوانده شده است. پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمود: «افضل اعمال امتی انتظار الفرج؛ برترین كار‌های امت من، انتظار فرج است».(1)
انتظار به منتظر هویت می‌بخشد و برای كار‌ها و تلاش‌های او سمت و سوی خاصی قرار می‌دهد و آن زمینه سازی برای ایجاد یک جامعه خوب و با صلح و صفا و سرشار از ارزش‌های انسانی است.
منتظر واقعی هم در راستای معنی صحیح انتظار، معنی می‌یابد. منتظر كسی است كه به سوی آن آینده روشن گام برمی‌دارد. ابتدا خود را می‌سازد و آراسته به ارزش‌های انسانی و الهی می‌كند و سپس در جهت ساختن محیط پیرامون خود اقدام می‌كند او نسبت به اطراف خود بی‌تعهد و بی‌مسئولیت نیست همان گونه كه در فساد محیط حل نمی‌شود. منتظر واقعی یک جریان سالم است كه به اندازه شعاع وجودی خود جامعه را به سمت صلاح و سلامت می‌برد.
امام صادق علیه السلام فرمود: «كسی كه دوست دارد از یاوران قائم عجّل الله تعالی فرجه الشریف باشد پس باید منتظر باشد و در حال انتظار برای ورع و پرهیزکاری (و خودداری از زشتی‌ها) و بر محور اخلاق نیكو عمل كند.»(2)
انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ كه انتظار آخرین حجت خدا و آخرین جانشین پیامبر خدا است ـ به تقویت بنیان‌های فكری و اعتقادی منتظر می‌انجامد و از نظر رفتاری به رفتار او شكل می‌دهد.
جامعه منتظر باید ویژگی‌های زیر را دارا باشد:
1. وحدت و همدلی: جامعه منتظر به سوی هدف معلوم و مشخص خود كه هدفی الهی است متحد و هماهنگ پیش می‌رود چون هدف یكی است، اختلاف و منیت و خودخواهی بسیار كم می‌شود و همه تلاش می‌كنند كه جامعه به سمت جلو پیش رود، حال به نام من تمام شود یا به نام دیگری.
2. تعاون و همكاری: افراد جامعه منتظر ـ به دور از تنگ نظری ـ پیوسته حال فقراء و نیازمندان جامعه را پیگیری می‌كند و از آنان بی خبر نمی‌مانند.
امام باقر علیه السلام به گروهی از شیعیان فرمود: «از میان شما آن كه نیرومند است ضعیف را یاری كند و آن كه بی‌نیاز است با نیازمندان مهربانی ورزد و هر یک از شما نسبت به دیگری خیرخواهی كند».(3)
3. جامعه منتظر، محیط خود را رنگ و بوی مهدوی بخشیده و نام و یاد امام را در همه عرصه‌ها منتشر كرده و گفتار و كردار امام را به عنوان سرآمد همه سخنان و شیوه‌ها در همه جا به نمایش می‌گذارند.
تشكیل محافل مهدوی و شركت كردن فعال در آن‌ها از جمله شاخصه‌های جامعه منتظر است.
4. جامعه منتظر در مقابل بدعت‌ها و انحراف‌ها در دین و رواج منكرات موضع می‌گیرد و در حركت‌های جمعی در مقابل آن‌ها ایستادگی می‌كند و مانع رشد جریانات انحرافی و بدعت‌ها می‌شود.
پی‌نوشت‌ها:
1. بحار الانوار، ج 52، ص 122
2. غیبت نعمانی، ص 200
3. بحار الانوار، ج 52، ص 123
