پرسش :
شروع بیماری دیابت به چه صورتی است و در فرد چطور خودش را نشان می دهد ؟
پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر خوش نیت، فوق متخصص غدد و متابولیسم:
وقتی بیماری دیابت شروع میشود احساس ناامیدی و عصبانیت در فرد ایجاد میکند . از خودش می پرسد که چرا من یا فرزند م دچار این بیماری شده است ؟ من چه گناهی در دستگاه خلقت ایجاد کرده ام که دچار این بیماری شده ام ؟ این بیماری بواسطه ی هیچ گناهی نیست . این بیماری یک علت های خاصی دارد . انواع مختلفی دارد و هر کدام علت های خاصی دارد . مثلا نوع دو آن بیشترین زمینه ی ژنتیکی دارد . با افزایش وزن ، سن ، بی تحرکی و استرس ها رابطه دارد یا نوع یک آن به علت این است که ویروسی در بدن وارد میشود ، سیستم ایمنی بدن را بهم می ریزد ، این سیستم ایمنی به سلولهای انسولین حمله می کنند و بیماری شروع میشود . بنابراین بیماران نباید این سوالات را مطرح بکنند بلکه باید یاد بگیرند که با بیماری دوست بشوند . بیماری دیابت یک بیماری مزمنی است که مادام العمر با فرد است . نمی توانیم از این بیماری فرار بکنیم . پس بهتر است با او دوست بشویم یا حداقل به چشم یک دشمن به آن نگاه نکنیم . وقتی با آن دوست شدیم راحت تر می توانیم آنرا به کنترل خودمان در بیاوریم . نباید اجازه بدهیم که بیماری ما را به کنترل خودش دربیاورد ، زندگی ما را تحت تاثیر قرار بدهد و نوع زند گی ما را تعیین بکند . یک بیمار دیابتی مثل سایر افراد جامعه می تواند شغل داشته باشد ، مثل سایر افراد زندگی بکند و هر شغلی دوست داشته باشد می تواند انتخاب بکند البته بعضی از محدودیت ها هست . مثلا نمیتواند خلبان بشود یا در استخدام ارتش در بیاید مخصوصا آنهایی که انسولین می زنند نه آنهایی که قرص می خورند ولی بسیاری از مشاغل عالیه را بیماران دیابتی می توانند داشته باشند ، می توانند ورزشکارهای حرفه ای باشند و می توانند زندگی طبیعی را داشته باشند . یک بیمار دیابتی باید یاد بگیرد که چگونه بیماری اش را کنترل کند . ضرب المثلی هست که می گوید : اگر می خواهید کاری را خوب انجام دهید خودتان آنرا بعهده بگیرید البته بشرطی که بلد باشید چگونه این کار را انجام بدهید . اگر ما می خواهیم دیابت خودمان را کنترل بکنیم که هیچ عارضه ای را برای ما نداشته باشد و برای فرزندمان ایجاد نکند و یک زندگی سالمی داشته باشیم ، باید با بیماری آشنا باشیم ، ماهیت بیماری را بشناسیم ، در مورد آن آموزش بپرسیم ، از هر فرصتی برای آموزش استفاده کنیم . علم هم روز به روز در حال تغییر است . بنابراین آموزش یک امر دائمی است . مثلا بگوییم که ما پانزده ساعت کلاس آموزشی دیابت رفتیم و یاد گرفتیم . واقعا این جوری نیست . امروزه اکثر کارشناسان دیابت توصیه می کنند که بیمار دیابتی باید متخصص دیابت بشود . مثل گذشته نیست که پزشک بگوید که این دارو را بخور یا این کار را بکن . بیمار دیابتی بیست و چهار ساعت با بیماری خودش عجین است و در ارتباط است . در هر لحظه باید تصمیم بگیرد که چکار بکند . مثلا در ترافیک گیر می کند و عصبانی میشود و قندش بالا می رود . باید بتواند با این وضعیت کنار بیاید. بر استرس ها بتواند غلبه بکند تا قندش بالا نرود . مثلا به تعطیلات یا میهمانی یا جشن می رود ، روزهای بیماری یا سرماخوردگی دارد ، ورزش میکند ، این ها باعث میشود که قند خون نوسان بکند . باید بتواند درهرلحظه تصمیم بگیرد که چکار بکند . اینکه بتواند تصمیم بگیرد باید متخصص دیابت باشد . بفهمد در هر لحظه قند خونش چه وضعیتی را دارد و الان چکار کند که دچار افت قند خون نشود یا قند خونش بالا نرود . بیماران دیابتی تدریجا یاد می گیرند که قند خون چیز ثابتی نیست . همیشه در نوسان و تغییر است . ما توقع نداریم که بیمار دیابتی همیشه قند خونش در صبح تمامی روزها طبیعی باشد یا در بعد از غذایش هم همینطور باشد. بالاخره بعضی زمان ها نوسان دارد . مهم متوسط قند خون است که باید خوب باشد تا بیمار دچار عارضه نشود . دیابت نوع دو که شایع ترین نوع دیابت است یعنی 90 درصد بیماران دیابت نوع دو دارند ، در پنجاه درصد هیچ عوارضی ندارند . این نکته خیلی مهم است . اکثر بیماران در یک آزمایش اتفاقی متوجه بالا بودن قند خونشان میشوند یا دستگاه قند در خانه ی فامیل شان می بینند و می گویند که قند من را هم بگیر و بعد می بیند که قندشان بالا است یا بعلت دیگری به پزشک مراجعه کرده اند و آزمایش دیگری داده اند و می فهمند که قند خونشان بالا است . حالا کسانی که علامت دارند معمولا عطش ، پرنوشی دارند و پر ادراری دارند . مثلا قبلا شبها دستشویی نمی رفت ولی حالا مجبور است دو سه بار به دستشویی برود . عطش فراوان دارند و احساس خشکی در دهانش دارد . وزنش کم میشود و احساس خستگی زیاد ، کاهش انرژی و بی حالی میکند . بعضی از بیماران در هنگام مطالعه عدم تمرکز پیدا میکنند . بعضی ها تحریک پذیر میشوند و بعضی دچار تاری دید می شوند . علائم ممکن است در فردی با فرد دیگر متفاوت باشد . همه ی بیماران لازم نیست که علائم پیدا کنند . بسیاری از بیماران هستند که قند تا حدود 300 دارند ولی علامتی ندارند . بعضی وقت ها بدن خودش را تطابق میدهد . اگر قند ناگهان و درمدت کوتاهی یکی دو ماه بالا برود ، معمولا علائم سریع تر ظاهر میشود . ولی اگر آرام آرام و طی چندین ماه و سال بالا برود ، بدن خودش را تطابق می دهد و ممکن است هیچ علامتی برای فرد ایجاد نکند .
www.ch3.ir
پاسخ از آقای دکتر خوش نیت، فوق متخصص غدد و متابولیسم:
وقتی بیماری دیابت شروع میشود احساس ناامیدی و عصبانیت در فرد ایجاد میکند . از خودش می پرسد که چرا من یا فرزند م دچار این بیماری شده است ؟ من چه گناهی در دستگاه خلقت ایجاد کرده ام که دچار این بیماری شده ام ؟ این بیماری بواسطه ی هیچ گناهی نیست . این بیماری یک علت های خاصی دارد . انواع مختلفی دارد و هر کدام علت های خاصی دارد . مثلا نوع دو آن بیشترین زمینه ی ژنتیکی دارد . با افزایش وزن ، سن ، بی تحرکی و استرس ها رابطه دارد یا نوع یک آن به علت این است که ویروسی در بدن وارد میشود ، سیستم ایمنی بدن را بهم می ریزد ، این سیستم ایمنی به سلولهای انسولین حمله می کنند و بیماری شروع میشود . بنابراین بیماران نباید این سوالات را مطرح بکنند بلکه باید یاد بگیرند که با بیماری دوست بشوند . بیماری دیابت یک بیماری مزمنی است که مادام العمر با فرد است . نمی توانیم از این بیماری فرار بکنیم . پس بهتر است با او دوست بشویم یا حداقل به چشم یک دشمن به آن نگاه نکنیم . وقتی با آن دوست شدیم راحت تر می توانیم آنرا به کنترل خودمان در بیاوریم . نباید اجازه بدهیم که بیماری ما را به کنترل خودش دربیاورد ، زندگی ما را تحت تاثیر قرار بدهد و نوع زند گی ما را تعیین بکند . یک بیمار دیابتی مثل سایر افراد جامعه می تواند شغل داشته باشد ، مثل سایر افراد زندگی بکند و هر شغلی دوست داشته باشد می تواند انتخاب بکند البته بعضی از محدودیت ها هست . مثلا نمیتواند خلبان بشود یا در استخدام ارتش در بیاید مخصوصا آنهایی که انسولین می زنند نه آنهایی که قرص می خورند ولی بسیاری از مشاغل عالیه را بیماران دیابتی می توانند داشته باشند ، می توانند ورزشکارهای حرفه ای باشند و می توانند زندگی طبیعی را داشته باشند . یک بیمار دیابتی باید یاد بگیرد که چگونه بیماری اش را کنترل کند . ضرب المثلی هست که می گوید : اگر می خواهید کاری را خوب انجام دهید خودتان آنرا بعهده بگیرید البته بشرطی که بلد باشید چگونه این کار را انجام بدهید . اگر ما می خواهیم دیابت خودمان را کنترل بکنیم که هیچ عارضه ای را برای ما نداشته باشد و برای فرزندمان ایجاد نکند و یک زندگی سالمی داشته باشیم ، باید با بیماری آشنا باشیم ، ماهیت بیماری را بشناسیم ، در مورد آن آموزش بپرسیم ، از هر فرصتی برای آموزش استفاده کنیم . علم هم روز به روز در حال تغییر است . بنابراین آموزش یک امر دائمی است . مثلا بگوییم که ما پانزده ساعت کلاس آموزشی دیابت رفتیم و یاد گرفتیم . واقعا این جوری نیست . امروزه اکثر کارشناسان دیابت توصیه می کنند که بیمار دیابتی باید متخصص دیابت بشود . مثل گذشته نیست که پزشک بگوید که این دارو را بخور یا این کار را بکن . بیمار دیابتی بیست و چهار ساعت با بیماری خودش عجین است و در ارتباط است . در هر لحظه باید تصمیم بگیرد که چکار بکند . مثلا در ترافیک گیر می کند و عصبانی میشود و قندش بالا می رود . باید بتواند با این وضعیت کنار بیاید. بر استرس ها بتواند غلبه بکند تا قندش بالا نرود . مثلا به تعطیلات یا میهمانی یا جشن می رود ، روزهای بیماری یا سرماخوردگی دارد ، ورزش میکند ، این ها باعث میشود که قند خون نوسان بکند . باید بتواند درهرلحظه تصمیم بگیرد که چکار بکند . اینکه بتواند تصمیم بگیرد باید متخصص دیابت باشد . بفهمد در هر لحظه قند خونش چه وضعیتی را دارد و الان چکار کند که دچار افت قند خون نشود یا قند خونش بالا نرود . بیماران دیابتی تدریجا یاد می گیرند که قند خون چیز ثابتی نیست . همیشه در نوسان و تغییر است . ما توقع نداریم که بیمار دیابتی همیشه قند خونش در صبح تمامی روزها طبیعی باشد یا در بعد از غذایش هم همینطور باشد. بالاخره بعضی زمان ها نوسان دارد . مهم متوسط قند خون است که باید خوب باشد تا بیمار دچار عارضه نشود . دیابت نوع دو که شایع ترین نوع دیابت است یعنی 90 درصد بیماران دیابت نوع دو دارند ، در پنجاه درصد هیچ عوارضی ندارند . این نکته خیلی مهم است . اکثر بیماران در یک آزمایش اتفاقی متوجه بالا بودن قند خونشان میشوند یا دستگاه قند در خانه ی فامیل شان می بینند و می گویند که قند من را هم بگیر و بعد می بیند که قندشان بالا است یا بعلت دیگری به پزشک مراجعه کرده اند و آزمایش دیگری داده اند و می فهمند که قند خونشان بالا است . حالا کسانی که علامت دارند معمولا عطش ، پرنوشی دارند و پر ادراری دارند . مثلا قبلا شبها دستشویی نمی رفت ولی حالا مجبور است دو سه بار به دستشویی برود . عطش فراوان دارند و احساس خشکی در دهانش دارد . وزنش کم میشود و احساس خستگی زیاد ، کاهش انرژی و بی حالی میکند . بعضی از بیماران در هنگام مطالعه عدم تمرکز پیدا میکنند . بعضی ها تحریک پذیر میشوند و بعضی دچار تاری دید می شوند . علائم ممکن است در فردی با فرد دیگر متفاوت باشد . همه ی بیماران لازم نیست که علائم پیدا کنند . بسیاری از بیماران هستند که قند تا حدود 300 دارند ولی علامتی ندارند . بعضی وقت ها بدن خودش را تطابق میدهد . اگر قند ناگهان و درمدت کوتاهی یکی دو ماه بالا برود ، معمولا علائم سریع تر ظاهر میشود . ولی اگر آرام آرام و طی چندین ماه و سال بالا برود ، بدن خودش را تطابق می دهد و ممکن است هیچ علامتی برای فرد ایجاد نکند .
www.ch3.ir
