پرسش :
استفاده از ژل های ضد عفونی کننده بدون نیاز به آب توصیه می شود یا خیر ؟
پاسخ :
پاسخ از خانم دکتر ربیعی راد، کارشناس ارشد پرستاری کودکان و متخصص دوره ی پرستاری زخم:
محلول شستشوی دست بدون استفاده از آب می تواند ژل باشد ، کرم باشد یا محلول باشد . از موقعی که این مواد رایج شده بهداشت دست در دنیا ارتقاء پیدا کرده است . چون دسترسی به آن آسان تر است و وقت کمتری می گیرد . مثلاً مادری که در اتومبیل است و احساس می کند که باید فرزند خود را شیر بدهد ، با این محلول ها دست خود را ضد عفونی می کند و با دستی که مطمئن است آلودگی زدایی شده به فرزند خود شیر می دهد . اثر بخشی آن کمتر از شستن دست نیست و در خیلی از مقالات گفته اند که می تواند بهتر باشد . در وقت و امکانات هم صرفه جویی می شود چون در خیلی از مکان ها ما امکان شستن دست را نداریم . موقعی که ما از این مواد استفاده می کنیم مانند همان شستن دست باید هفت مرحله را رعایت کنیم . یعنی کف دست ها به هم مالیده می شود . دو دست روی هم قرار می گیرد . بین انگشتان را در نظر می گیریم . دست را به هم مالش می دهیم . کف این دست پشت دست دیگر و بالعکس . بعد انگشتان را در هم قلاب می کنیم و هر دو شصت را جداگانه شستشو می دهیم . بعد ناخن ها را کف دست ها مالش می دهیم و نوک انگشتان را فراموش نمی کنیم . برخی از جاهای دست موقع شستشو نادیده گرفته می شود . مثلاً انگشتان شصت نادیده گرفته می شود. همچنین سر انگشتان نیز اینگونه است . اما جاهایی که خوب شسته می شود پشت دست و حاشیه های دست است که کمتر با دیگران تماس داریم . پس در شستن دست باید همه ی این موارد مد نظر قرار گیرد . در خصوص محلولی که گفتید نیزباید همه ی این مراحل را طی کنیم ولی در استفاده از آن خیلی کمتر از شستن با آب وقت می برد . چون نیازی به باز کردن شیر و خشک کردن دست وجود ندارد . به محض اینکه محلول را پمپ کردیم و یا بصورت ژل بود و آن را در کف دست ریختیم ، حدود سه تا پنج سی سی ، البته باید در حدی باشد که زودتر ازبیست ثانیه خشک نشود . یعنی به حدی نباشد که به محض اینکه آن را در کف دست ریختیم خشک شود . موقعی که آن را دست ریختیم و این مراحل را طی کردیم در مجموع بیست ثانیه وقت می برد . در خصوص شستن دست ها این نکته را هم باید بگویم که صابون قالبی توصیه نمی شود . صابون باید مایع باشد . اینکه از مایع صابون ساده استفاده کنیم و یا صابون های ضد میکروبی باید گفت که صابون های ضد میکروبی را همه تأیید نمی کنند . ضمن اینکه خیلی از جاها مطرح می شود که این صابون ها ممکن است مقاومت های میکروبی بوجود بیاورد . اینکه افراد خانواده باید رفتار قابل قبولی برای هم داشته باشند . بخاطر بسپاریم که در سینک آشپزخانه دست خود را نشوییم . گاهی می شنویم که پدر خانواده به منزل آمده اند و دست خود را داخل سینک ظرفشویی شسته اند . آنجا جای شست ظرف ، سبزیجات و مواد غذایی است . جای شستن دست نیست که ما آنجا میکرو ارگانیسم ها را منتقل کنیم . یک نکته ی دیگر اینکه اگر می خواهیم از محلول استفاده کنیم بعد از رفتن به توالت مفید نیست . یعنی آن محلول ها خوب است و جانشین شستن دست است ولی برای بعضی جاها اینگونه نیست . یعنی اگر کسی توالت رفته نمی تواند با محلول دست خود را بشوید . باید با آب و صابون دست بشوییم . اگر می خواهیم غذا بخوریم باید با آب و صابون دست بشوییم . اگر دست های ما آلودگی واضح دارد مثلاً ماشینی را تعمیر کرده ایم و دست آلودگی واضح دارد این موادی که بر روی پوست دست باقی مانده الکل را خنثی می کند . برای همین در اینطورمواقع باید دست شست . هر پنج تا ده بار که فرد با این محلول ها دست را می شوید به گونه ای می شود که انگاراین مواد برروی دست می بندد در این صورت بعد از پنج تا ده بار باید دست را با آب و صابون شست تا آن حالت از بین برود .
www.ch3.ir
پاسخ از خانم دکتر ربیعی راد، کارشناس ارشد پرستاری کودکان و متخصص دوره ی پرستاری زخم:
محلول شستشوی دست بدون استفاده از آب می تواند ژل باشد ، کرم باشد یا محلول باشد . از موقعی که این مواد رایج شده بهداشت دست در دنیا ارتقاء پیدا کرده است . چون دسترسی به آن آسان تر است و وقت کمتری می گیرد . مثلاً مادری که در اتومبیل است و احساس می کند که باید فرزند خود را شیر بدهد ، با این محلول ها دست خود را ضد عفونی می کند و با دستی که مطمئن است آلودگی زدایی شده به فرزند خود شیر می دهد . اثر بخشی آن کمتر از شستن دست نیست و در خیلی از مقالات گفته اند که می تواند بهتر باشد . در وقت و امکانات هم صرفه جویی می شود چون در خیلی از مکان ها ما امکان شستن دست را نداریم . موقعی که ما از این مواد استفاده می کنیم مانند همان شستن دست باید هفت مرحله را رعایت کنیم . یعنی کف دست ها به هم مالیده می شود . دو دست روی هم قرار می گیرد . بین انگشتان را در نظر می گیریم . دست را به هم مالش می دهیم . کف این دست پشت دست دیگر و بالعکس . بعد انگشتان را در هم قلاب می کنیم و هر دو شصت را جداگانه شستشو می دهیم . بعد ناخن ها را کف دست ها مالش می دهیم و نوک انگشتان را فراموش نمی کنیم . برخی از جاهای دست موقع شستشو نادیده گرفته می شود . مثلاً انگشتان شصت نادیده گرفته می شود. همچنین سر انگشتان نیز اینگونه است . اما جاهایی که خوب شسته می شود پشت دست و حاشیه های دست است که کمتر با دیگران تماس داریم . پس در شستن دست باید همه ی این موارد مد نظر قرار گیرد . در خصوص محلولی که گفتید نیزباید همه ی این مراحل را طی کنیم ولی در استفاده از آن خیلی کمتر از شستن با آب وقت می برد . چون نیازی به باز کردن شیر و خشک کردن دست وجود ندارد . به محض اینکه محلول را پمپ کردیم و یا بصورت ژل بود و آن را در کف دست ریختیم ، حدود سه تا پنج سی سی ، البته باید در حدی باشد که زودتر ازبیست ثانیه خشک نشود . یعنی به حدی نباشد که به محض اینکه آن را در کف دست ریختیم خشک شود . موقعی که آن را دست ریختیم و این مراحل را طی کردیم در مجموع بیست ثانیه وقت می برد . در خصوص شستن دست ها این نکته را هم باید بگویم که صابون قالبی توصیه نمی شود . صابون باید مایع باشد . اینکه از مایع صابون ساده استفاده کنیم و یا صابون های ضد میکروبی باید گفت که صابون های ضد میکروبی را همه تأیید نمی کنند . ضمن اینکه خیلی از جاها مطرح می شود که این صابون ها ممکن است مقاومت های میکروبی بوجود بیاورد . اینکه افراد خانواده باید رفتار قابل قبولی برای هم داشته باشند . بخاطر بسپاریم که در سینک آشپزخانه دست خود را نشوییم . گاهی می شنویم که پدر خانواده به منزل آمده اند و دست خود را داخل سینک ظرفشویی شسته اند . آنجا جای شست ظرف ، سبزیجات و مواد غذایی است . جای شستن دست نیست که ما آنجا میکرو ارگانیسم ها را منتقل کنیم . یک نکته ی دیگر اینکه اگر می خواهیم از محلول استفاده کنیم بعد از رفتن به توالت مفید نیست . یعنی آن محلول ها خوب است و جانشین شستن دست است ولی برای بعضی جاها اینگونه نیست . یعنی اگر کسی توالت رفته نمی تواند با محلول دست خود را بشوید . باید با آب و صابون دست بشوییم . اگر می خواهیم غذا بخوریم باید با آب و صابون دست بشوییم . اگر دست های ما آلودگی واضح دارد مثلاً ماشینی را تعمیر کرده ایم و دست آلودگی واضح دارد این موادی که بر روی پوست دست باقی مانده الکل را خنثی می کند . برای همین در اینطورمواقع باید دست شست . هر پنج تا ده بار که فرد با این محلول ها دست را می شوید به گونه ای می شود که انگاراین مواد برروی دست می بندد در این صورت بعد از پنج تا ده بار باید دست را با آب و صابون شست تا آن حالت از بین برود .
www.ch3.ir
