پرسش :
درباره اعجازهاي علمي قرآن چند نمونه بيان كنيد.
پاسخ :
در رابطه با اعجاز علمي قرآن به آياتي از قرآن كريم اشاره ميشود:
1. و الشمس تجري لمستقرٍ لها ذلك تقدير العزيز العليم و خورشيد كه پيوسته به سوي قرار گاهش در حركت است، اينتقدير خداوند قادر و دانا است، (سوره يس، آيه 38).
اين آيه به وضوح حركت مستمرّ خورشيد را بيان ميكند؛ اما در اين كه منظور از اين حركت چيست، مفسران بحثهاي فراوان دارند. آخرين و جديدترين تفسير براي اين آيه همان است كه اخيرا دانشمندان كشف كردهاند كه خورشيد با مجموعه منظومه شمسي در وسطكهكشان به سوي ستاره دوردست «وگا» در حركت است. ممكن است عبارت «تجري» تمام اين حركتها و حركتهاي ديگري را در آينده كشف خواهد شد، بيان ميكند، (تفسير نمونه، جلد 18، ص 381 و 382).
2. لا الشمس ينبغي لَها ان تدرك القمر و لا الليل سابق النهار و كلّ في فلك يسبحون نه براي خورشيد سزاوار است كه به ماهرسد و نه شب به روز پيشي ميگيرد و هر كدام از آنها در مسير خود شناورند، (سوره يس، آيه 40).
در آيات 38 و 40 سوره يس براي خورشيد، هم حركت جرياني قائل شده و هم دوراني. يك جا ميگويد: و الشمس تجري... و در جاي ديگر از شناور بودن خورشيد در فلك سخن ميگويد: كل في فلكيسبحون .
آن روز كه اين آيات نازل شد، فرضيه هيئت بطليموس با قدرت هر چه تمامتر بر محافل علمي حاكم بود. طبق فرضيه بطليموس، اجرام آسماني به خودي خود گردشي نداشتند؛ بلكه در دل افلاك ـ كه اجسامي بلورين و متراكم روي هم همچون طبقات پوست پياز بودند ـميخكوب شده بودند و حركت آنها تابع حركت افلاكشان بود. در آن روزگار، نه شناور بودن خورشيد مفهومي داشت، و نه حركت طولي و جرياني خورشيد. امّا بعد از فرو ريختن پايههاي فرضيه بطليموس در پرتر كشفيات قرون اخير و آزاد شدن اجرام آسماني از قيد و بند افلاك بلورين، اين نظريه قوت گرفت كه خورشيد در مركز منظومه شمسي ثابت و بي حركت است و تمام منظومه شمسي پروانهوار به گرد او ميچرخند.
در اين زمان نيز، هنوز مفهوم آيات فوق كه حركت طولي و دوراني را به خورشيد نسبت ميداد، روشن نبود؛ تا اين كه باز پيشرفت علوم، امروزه چند نوع حركت براي خورشيد ثابت شده است. حركت وضعي آن به دور خورشيد؛ و حركت طولي آن همراه منظومه شمسي به سوي نقطه مشخصي از آسمان حركت دوراني آن همراه مجموعه كهكشاني كه جزئي از آن است. و به اين ترتيب يك معجزه ديگر علمي براي قرآن به ثبوت رسيد، (تفسير نمونه، ج 18، ص 388 و 389).
3. اذا السماء انشقت در آن هنگام كه آسمان شكافته شود، (سوره انشقاق، آيه 1).
در حديثي از اميرالمؤمنين علي(ع) در تفسير اين آيه آمده است كه منظور از شكافتن آسمان، اين است كه آسمانها از كهكشان جدا ميشود.
اين حديث ـ كه از معجزات علمي محسوب ميشود ـ از حقيقتي پرده بر ميدارد كه در آن زمان هيچ يك از دانشمندان به آن نرسيده بودند. دانشمندان فلكي امروز با مشاهدات نجومي خود به وسيله تلسكوبهاي عظيم و نيرومند ثابت كردهاند كه عالم مجموعهاي است ازكهكشانها و هر كهكشان مجموعهاي است از منظومهها و ستارگان؛ به همين دليل آنها را شهرهاي ستارگان مينامند. كهكشان راه شيري معروف كه با چشم قابل مشاهده است، مجموعه عظيم و دايره مانندي از همين منظومهها و ستارگان است. امام علي(ع) ميفرمايند كه در آستانه قيامت،اين كواكب را كه مشاهده ميكنيم. از كهكشان جدا ميشود و نظام همگي به هم ميخورد، (روح المعاني، ج 30، ص 87؛ درّ المنثور، ج 6، ص 329، نقل از تفسير نمونه، ج 26، ص 303 و304).
براي آگاهي بيشتر ر.ك:
1. محمدعلي رضائي اصفهاني، پژوهشي در اعجاز علمي قرآن، مركز نشر علوم و معارف قرآن كريم.
2. موريس بوكاي، قرآن، تورات، انجيل و علم، چاپ دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
eporsesh.com
در رابطه با اعجاز علمي قرآن به آياتي از قرآن كريم اشاره ميشود:
1. و الشمس تجري لمستقرٍ لها ذلك تقدير العزيز العليم و خورشيد كه پيوسته به سوي قرار گاهش در حركت است، اينتقدير خداوند قادر و دانا است، (سوره يس، آيه 38).
اين آيه به وضوح حركت مستمرّ خورشيد را بيان ميكند؛ اما در اين كه منظور از اين حركت چيست، مفسران بحثهاي فراوان دارند. آخرين و جديدترين تفسير براي اين آيه همان است كه اخيرا دانشمندان كشف كردهاند كه خورشيد با مجموعه منظومه شمسي در وسطكهكشان به سوي ستاره دوردست «وگا» در حركت است. ممكن است عبارت «تجري» تمام اين حركتها و حركتهاي ديگري را در آينده كشف خواهد شد، بيان ميكند، (تفسير نمونه، جلد 18، ص 381 و 382).
2. لا الشمس ينبغي لَها ان تدرك القمر و لا الليل سابق النهار و كلّ في فلك يسبحون نه براي خورشيد سزاوار است كه به ماهرسد و نه شب به روز پيشي ميگيرد و هر كدام از آنها در مسير خود شناورند، (سوره يس، آيه 40).
در آيات 38 و 40 سوره يس براي خورشيد، هم حركت جرياني قائل شده و هم دوراني. يك جا ميگويد: و الشمس تجري... و در جاي ديگر از شناور بودن خورشيد در فلك سخن ميگويد: كل في فلكيسبحون .
آن روز كه اين آيات نازل شد، فرضيه هيئت بطليموس با قدرت هر چه تمامتر بر محافل علمي حاكم بود. طبق فرضيه بطليموس، اجرام آسماني به خودي خود گردشي نداشتند؛ بلكه در دل افلاك ـ كه اجسامي بلورين و متراكم روي هم همچون طبقات پوست پياز بودند ـميخكوب شده بودند و حركت آنها تابع حركت افلاكشان بود. در آن روزگار، نه شناور بودن خورشيد مفهومي داشت، و نه حركت طولي و جرياني خورشيد. امّا بعد از فرو ريختن پايههاي فرضيه بطليموس در پرتر كشفيات قرون اخير و آزاد شدن اجرام آسماني از قيد و بند افلاك بلورين، اين نظريه قوت گرفت كه خورشيد در مركز منظومه شمسي ثابت و بي حركت است و تمام منظومه شمسي پروانهوار به گرد او ميچرخند.
در اين زمان نيز، هنوز مفهوم آيات فوق كه حركت طولي و دوراني را به خورشيد نسبت ميداد، روشن نبود؛ تا اين كه باز پيشرفت علوم، امروزه چند نوع حركت براي خورشيد ثابت شده است. حركت وضعي آن به دور خورشيد؛ و حركت طولي آن همراه منظومه شمسي به سوي نقطه مشخصي از آسمان حركت دوراني آن همراه مجموعه كهكشاني كه جزئي از آن است. و به اين ترتيب يك معجزه ديگر علمي براي قرآن به ثبوت رسيد، (تفسير نمونه، ج 18، ص 388 و 389).
3. اذا السماء انشقت در آن هنگام كه آسمان شكافته شود، (سوره انشقاق، آيه 1).
در حديثي از اميرالمؤمنين علي(ع) در تفسير اين آيه آمده است كه منظور از شكافتن آسمان، اين است كه آسمانها از كهكشان جدا ميشود.
اين حديث ـ كه از معجزات علمي محسوب ميشود ـ از حقيقتي پرده بر ميدارد كه در آن زمان هيچ يك از دانشمندان به آن نرسيده بودند. دانشمندان فلكي امروز با مشاهدات نجومي خود به وسيله تلسكوبهاي عظيم و نيرومند ثابت كردهاند كه عالم مجموعهاي است ازكهكشانها و هر كهكشان مجموعهاي است از منظومهها و ستارگان؛ به همين دليل آنها را شهرهاي ستارگان مينامند. كهكشان راه شيري معروف كه با چشم قابل مشاهده است، مجموعه عظيم و دايره مانندي از همين منظومهها و ستارگان است. امام علي(ع) ميفرمايند كه در آستانه قيامت،اين كواكب را كه مشاهده ميكنيم. از كهكشان جدا ميشود و نظام همگي به هم ميخورد، (روح المعاني، ج 30، ص 87؛ درّ المنثور، ج 6، ص 329، نقل از تفسير نمونه، ج 26، ص 303 و304).
براي آگاهي بيشتر ر.ك:
1. محمدعلي رضائي اصفهاني، پژوهشي در اعجاز علمي قرآن، مركز نشر علوم و معارف قرآن كريم.
2. موريس بوكاي، قرآن، تورات، انجيل و علم، چاپ دفتر نشر فرهنگ اسلامي.
eporsesh.com
