پرسش :
امام زمان(علیه السلام) چه موقعى ظهور خواهند كرد و آيا آن حضرت از زمان ظهورش آگاهى دارد؟
پاسخ :
اكثر روايات اسلامى، چه از طريق شيعه و چه از طريق اهل سنّت كه در مورد قيام حضرت مهدى(علیه السلام) وارد شده است، به اين نكته اذعان دارند كه هيچ كس جز خداوند متعال، از زمان ظهور آن حضرت، آگاهى ندارد. با اين حال، علائم و نشانه هايى براى ظهور آن حضرت ذكر شده است كه مهم ترين آن ها، فراگير شدن ظلم و ستم، دورى مردم از دين، خروج سفيانى و... است.[1]
فضيل، از امام باقر(عليه السلام) پرسيد: «آيا براى اين امر وقتى تعيين مى شود؟». امام سه بار فرمودند: «كذب الوقاتون؛ تعيين كنندگان وقت، دروغگويند».[2]
مفضل بن عمر مى گويد: به امام صادق(عليه السلام) عرض كردم: «آيا براى مهدى منتظر(عليه السلام)وقتى تعيين شده كه مردم آن را بدانند؟».
امام(عليه السلام) فرمودند: «نه! هرگز! خداوند، اجازه نمى دهد كه براى او وقت معيّنى باشد كه شيعيان از آن آگاهى داشته باشند.». گفتم: «اى سرور و مولاى من! چرا نمى توان از وقت آن مطلع شد؟».
فرمودند: «زيرا، آن همان ساعت است كه خداى تبارك و تعالى مى فرمايد: (يَسْألُونَكَ عَنِ السّاعَةِ أَيّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلاّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الاَرْضِ)؛[3] درباره ى قيامت از تو سؤال مى كنند كه كى فرا مى رسد. بگو: «علمش فقط نزد پروردگار من است و هيچ كس جز او (نمى تواند وقت آن را آشكار سازد). در آسمان ها و زمين، سنگين (و بسيار پراهمّيّت) است... و نيز خداوند مى فرمايد: (يَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِينَ لايُؤْمِنُونَ بِها وَ الَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْها وَ يَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلا إِنَّ الَّذِينَ يُمارُونَ فِي السّاعَةِ لَفِي ضَلال بَعِيد)؛[4] كسانى كه به روز رستاخيز ايمان ندارند، درباره ى آن شتاب مى كنند، ولى آنان كه ايمان آورده اند، پيوسته، از آن هراسانند و مى دانند آن حق است. آگاه باشيد! آنان كه در روز رستاخيز ترديد مى كنند، در گمراهى عميقى هستند.
مفضل بن عمر مى گويد: پرسيدم: «معناى مجادله در مورد ساعه چيست؟». امام فرمودند: «كى متولّد شده؟ چه كسى او را ديده؟ او كجا است؟ كى ظاهر مى شود؟ اين پرسش ها و مجادله ها، از شتاب در امر خدا، ترديد در حكم خدا، مداخله در قدرت خدا، سرچشمه مى گيرد. چنين اشخاصى در دنيا، زيان كار هستند و گروه كافران در آخرت بازگشت بسيار بدى دارند... .[5]
اسحاق بن يعقوب، نامه اى به توسط محمّد بن عثمان عمرى خدمت امام زمان(عليه السلام) فرستاد و سؤالاتى كرد. امام، در فرازى از پاسخ در مورد وقت ظهور فرمودند: «و أمّا ظهور الفرج فإنّه إلى الله تعالى ذكره و كذب الوقاتون؛ ظهور فرج، به فرمان خداى متعال وابسته است و تعيين كنندگان وقت، دروغ گويانند».[6]
بنابراين، علم به وقت ظهور امام زمان (علیه السلام) از اسرار خداوند است كه آن را براى بندگان خويش بيان نكرده و پيشوايان معصوم(عليهم السلام) تعيين وقت براى ظهور امام مهدى (علیه السلام) را به هيچ وجه جايز نشمرده اند و آن را از اسرار الهى دانسته اند، ولى علاماتى را ذكر فرمودنده اند كه چون آن علائم واقع شد، نزديك بودن ظهور را نويد مى دهد.
پی نوشتها:
[1]. ر.ك: محمد حسين موسوى كاشان، جهان در آينده، ص 24 - 25.
[2]. شيخ طوسى، الغيبة، ص 261.
[3]. اعراف: 187.
[4]. شورى: 18.
[5]. محمد خاتمى شيرازى، جهان بعد از ظهور يا فروغ بى نهايت، ص 19؛ بحارالأنوار، ج 53، ص2.
[6]. سيد حسين حسينى، ياد محبوب، ص 78.
منبع: امام مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، رسول رضوى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه (1384).
اكثر روايات اسلامى، چه از طريق شيعه و چه از طريق اهل سنّت كه در مورد قيام حضرت مهدى(علیه السلام) وارد شده است، به اين نكته اذعان دارند كه هيچ كس جز خداوند متعال، از زمان ظهور آن حضرت، آگاهى ندارد. با اين حال، علائم و نشانه هايى براى ظهور آن حضرت ذكر شده است كه مهم ترين آن ها، فراگير شدن ظلم و ستم، دورى مردم از دين، خروج سفيانى و... است.[1]
فضيل، از امام باقر(عليه السلام) پرسيد: «آيا براى اين امر وقتى تعيين مى شود؟». امام سه بار فرمودند: «كذب الوقاتون؛ تعيين كنندگان وقت، دروغگويند».[2]
مفضل بن عمر مى گويد: به امام صادق(عليه السلام) عرض كردم: «آيا براى مهدى منتظر(عليه السلام)وقتى تعيين شده كه مردم آن را بدانند؟».
امام(عليه السلام) فرمودند: «نه! هرگز! خداوند، اجازه نمى دهد كه براى او وقت معيّنى باشد كه شيعيان از آن آگاهى داشته باشند.». گفتم: «اى سرور و مولاى من! چرا نمى توان از وقت آن مطلع شد؟».
فرمودند: «زيرا، آن همان ساعت است كه خداى تبارك و تعالى مى فرمايد: (يَسْألُونَكَ عَنِ السّاعَةِ أَيّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلاّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الاَرْضِ)؛[3] درباره ى قيامت از تو سؤال مى كنند كه كى فرا مى رسد. بگو: «علمش فقط نزد پروردگار من است و هيچ كس جز او (نمى تواند وقت آن را آشكار سازد). در آسمان ها و زمين، سنگين (و بسيار پراهمّيّت) است... و نيز خداوند مى فرمايد: (يَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِينَ لايُؤْمِنُونَ بِها وَ الَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْها وَ يَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلا إِنَّ الَّذِينَ يُمارُونَ فِي السّاعَةِ لَفِي ضَلال بَعِيد)؛[4] كسانى كه به روز رستاخيز ايمان ندارند، درباره ى آن شتاب مى كنند، ولى آنان كه ايمان آورده اند، پيوسته، از آن هراسانند و مى دانند آن حق است. آگاه باشيد! آنان كه در روز رستاخيز ترديد مى كنند، در گمراهى عميقى هستند.
مفضل بن عمر مى گويد: پرسيدم: «معناى مجادله در مورد ساعه چيست؟». امام فرمودند: «كى متولّد شده؟ چه كسى او را ديده؟ او كجا است؟ كى ظاهر مى شود؟ اين پرسش ها و مجادله ها، از شتاب در امر خدا، ترديد در حكم خدا، مداخله در قدرت خدا، سرچشمه مى گيرد. چنين اشخاصى در دنيا، زيان كار هستند و گروه كافران در آخرت بازگشت بسيار بدى دارند... .[5]
اسحاق بن يعقوب، نامه اى به توسط محمّد بن عثمان عمرى خدمت امام زمان(عليه السلام) فرستاد و سؤالاتى كرد. امام، در فرازى از پاسخ در مورد وقت ظهور فرمودند: «و أمّا ظهور الفرج فإنّه إلى الله تعالى ذكره و كذب الوقاتون؛ ظهور فرج، به فرمان خداى متعال وابسته است و تعيين كنندگان وقت، دروغ گويانند».[6]
بنابراين، علم به وقت ظهور امام زمان (علیه السلام) از اسرار خداوند است كه آن را براى بندگان خويش بيان نكرده و پيشوايان معصوم(عليهم السلام) تعيين وقت براى ظهور امام مهدى (علیه السلام) را به هيچ وجه جايز نشمرده اند و آن را از اسرار الهى دانسته اند، ولى علاماتى را ذكر فرمودنده اند كه چون آن علائم واقع شد، نزديك بودن ظهور را نويد مى دهد.
پی نوشتها:
[1]. ر.ك: محمد حسين موسوى كاشان، جهان در آينده، ص 24 - 25.
[2]. شيخ طوسى، الغيبة، ص 261.
[3]. اعراف: 187.
[4]. شورى: 18.
[5]. محمد خاتمى شيرازى، جهان بعد از ظهور يا فروغ بى نهايت، ص 19؛ بحارالأنوار، ج 53، ص2.
[6]. سيد حسين حسينى، ياد محبوب، ص 78.
منبع: امام مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)، رسول رضوى، انتشارات مركز مديريت حوزه علميه (1384).
